Organizacja kierunki koncepcje, punkty widzenia Dr hab. prof. nadzw. Jolanta Żyśko www.zysko.pl
Organizacja jako system społeczno-techniczny Organizacja jest to pewna określona całość, której części przyczyniają się do powodzenia tej całości. J. Zieleniewski
Organizacja jako system społeczno-techniczny Znaczenia terminu organizacja: rzeczowe czynnościowe atrybutowe
Organizacja jako system społeczno-techniczny Źródło: opracowanie własne na podstawie: H. J. Leavitt, Applied Organization Change in Industry : Structural, Technical and Human Approaches, w: Handbook of Organization (pod red. J. G. Marcha), Chicago 1965, s. 160.
Organizacja jako system społeczno-techniczny Otoczenie - jest nim to wszystko co znajduje się na zewnątrz niej, wpływa na nią oraz podlega jej oddziaływaniom.
Organizacja jako system społeczno-techniczny Rodzaje otoczeń: ogólne specyficzne
Organizacja jako system społeczno-techniczny Inne podziały otoczenia: Wg kryterium przedmiotowego: klienci lub użytkownicy towaru lub usługi dystrybutorzy centrala dostawcy konkurenci organy władzy, administracji itp. otoczenie technologiczne
Organizacja jako system społeczno-techniczny
Organizacja jako system społeczno-techniczny Wg Kryterium zmienności: Stabilne Zmienne Burzliwe
Organizacja jako system społeczno-techniczny Diagnoza otoczenia - rozpoznać potrzeby rozpoznać możliwości wykreowania potrzeb rozpoznać mechanizm, że potrzeba wywoła chęć jej zaspokojenia rozpoznać faktyczne możliwości zaspokojenia zaktywizowanej potrzeby
Badanie kultury Teoria literatury Poststrukturalizm Architektura postmodernistyczna Lingwistyka Semiotyka Folklor Antropologia kulturowa Antropologia społeczna Socjologia przemysłowa Biologia, ekologia Nauki polityczne Socjologia Inżynieria Ekonomia 1900 1950 1980 1990 KLASYCZNA NOWOCZESNA SYMBOLIZUJĄCO- INTERPRETUJĄCA POSTMODERNIS- TYCZNA Źródła inspiracji w teorii organizacji
Henry Ford (1861-1919) Kierunek naukowego zarządzania Frederick W. Taylor (1856-1915) Henri Le Chatelier (1850-1936) Karol Adamiecki (1866-1933) Henry L. Gantt (1861-1919) Frank i Lilian Gilbrethowie (1868-1924), (1878-1972)
Kierunek naukowej organizacji pracy (NOP) powinien być według Taylora oparty na czterech podstawowych zasadach Zasadzie naukowego opracowania każdego elementu pracy ludzkiej w miejsce zdroworozsądkowych typu mniej więcej, Zasadzie naukowego doboru oraz stopniowego szkolenia i doskonalenia pracowników, Zasadzie współpracy kierownictwa i robotników w celu realizacji naukowych zasad zarządzania, Zasadzie prawie równego podziału pracy i odpowiedzialności między kierowników i robotników.
Henri Le Chatelier 1. Sformułowanie celu 2. Analiza środków i warunków niezbędnych do wykonania zadania 3. Przygotowanie środków i warunków 4. Realizacja 5. Kontrola
Karol Adamiecki (1866-1933) Prawo harmonii Prawo przekory Harmonogram
Kierunek administracyjny Henri Fayol (1841-1925) Max Weber (1864-1920)
Henri Fayol (14 zasad zarządzania): Podziału pracy Autorytetu Dyscypliny Jedności rozkazodawstwa Jednolitości kierowania Podporządkowania interesu własnego, interesowi ogółu Wynagrodzenia Centralizacja Hierarchia Ład Ludzkie traktowanie pracowników Inicjatywa Zgranie personelu (harmonia)
Max Weber (1864-1920) Model idealnej biurokracji Bezosobowość, efektywność, pewność funkcjonowania Formalizacja, hierarchia, kompetencja Podział władzy
Kierunek stosunków międzyludzkich Szkoła behawioralna Douglas McGregor (Teoria X i Y) Elton Mayo Abraham Maslow
Szkoła ilościowa / badania operacyjne Modele matematyczne Modele komputerowe
Kierunek systemowy Ludwig von Bertalanffy ogólna teoria systemów, Norbert Wiener twórca cybernetyki
Organizacja jako system społeczno-techniczny Cechy organizacji jako systemu: 1. Organizacje są jednocześnie systemami sztucznymi i naturalnymi. 2. Organizacje są systemami otwartymi. 3. Są uporządkowanymi systemami społeczno technicznymi. 4. Organizację mają budowę hierarchiczną. 5. Systemy organizacyjne mają zdolności doskonalenia się. 6. W organizacjach zawsze ścierają się dwie tendencje: innowacyjna i konserwatywna. 7. Systemy organizacyjne cechują się ekwifinalnością. 8. Efekt synergiczny
Samochodowa wizja organizacji
Nowa fala w zarządzaniu Peters, Waterman [1984], McKinsey
wszyscy bez wyjątku pracownicy. Każdy pracownik winien ją znać na pamięć i propagować wśród kolegów i klientów. Konstytuuje ją filozofia działania firmy oraz cele i strategie działania. Daje odpowiedzi na pytania: Dlaczego tu pracuję? Co powinienem robić(zwłaszcza w sytuacjach nietypowych)? Co jest najlepsze dla mojej - MISJA - jest ubraną w słowa, nadrzędną wartością organizacji, do wyznawania której zobowiązani są firmy? Przykłady Misji: IBM - "IBM to serwis 3M - "Nigdy nie niszczymy pomysłów General Electric - "Naszym najważniejszym produktem jest postęp"
STRATEGIE - zawierają w sobie listę celów niezbędnych do realizowania wartości, na których opiera się misja, oraz sposób ich realizowania STRUKTURA - hierarchia, powiązania i zależności pomiędzy różnymi częściami organizacji oraz stanowiskami mają oczywisty wpływ na komunikację; tworzenie się stylów zachowania. SYSTEMY - składają się trzech elementów: 1. polityki wewnętrznej, 2. metod porozumiewania się i 3. schematów postępowania (procedur).
Organizacja jako system społeczno-techniczny Cechy doskonałych organizacji. 1. Obsesja działania. 2. Bliski i bezpośredni kontakt z klientem. 3. Autonomia i przedsiębiorczość. 4. Wydajność i efektywność poprzez ludzi. 5. Koncentracja na wartościach. 6. Działanie wg zasady trzymaj się tego co umiesz najlepiej. 7. Niewielki sztab o prostej strukturze. 8. Kierowanie poprzez chodzenie po firmie (MBWA)
Organizacja jako system społeczno-techniczny Cykl życia organizacji Powstanie Wzrost Dojrzewanie Starzenie się
Literatura Zarządzanie. Teoria i praktyka. Red. A. Koźmiński, W Piotrowski, PWN, Warszawa
Dziękuję za uwagę