Małgorzata Bartoszewicz goskab@amu.edu.pl Wydział Chemii, Zakład Dydaktyki Chemii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Poznań Formy dokształcania studentów przyszłych nauczycieli z wykorzystaniem narzędzi TI Tempo rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnej pociągnęło za sobą nieodwracalne zmiany. Telekomunikacja, sieci komputerowe, serwisy WWW, coraz nowsze urządzenia cyfrowe: szybsze, wydajniejsze i coraz tańsze otworzyły całkowicie nową drogę nauczania i uczenia się. Trudno dziś pogłębiać wiedzę nie korzystając z powszechnie dostępnych narzędzi, oprogramowania i Internetu. Mając na uwadze zachodzące zmiany utworzono kurs pilotażowy przeznaczony dla studentów III roku studiów licencjackich kierunku Edukacja elementarna i przyroda Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Studenci mogli sami wybrać sposób pracy. Część osób zrealizowała wszystkie bloki kursu zdalnie (metodą e-learningu), osoby napotykające problemy przychodziły na konsultacje, ustalone zgodnie z planem studiów i realizowały kurs metodą blended learning, kilka osób realizowało zajęcia metodą tradycyjną, przychodząc na wszystkie zajęcia. Priorytetowym celem kursu było podniesienie efektywności pracy edukacyjnej poprzez zastosowanie narzędzi technologii informacyjnych przydatnych w pracy nauczyciela oraz pokazanie możliwości dokształcania się metodą blended oraz e-learningową. W każdym bloku można było zdobyć maksymalnie 12 pkt. Dodatkowo każdy uczestnik kursu mogł zdobyć 10 pkt. za umieszczenie zdjęcia w profilu użytkownika na platformie. Zdjęcie powinno być wykadrowane i przedstawiać twarz rzeczywistej osoby, czyli uczestnika zajęć. Kurs składał się z sześciu bloków: Blok 1. Netykieta i nie tylko. Blok 2. Tworzymy quizy, ankiety, krzyżówki... 1
Blok 3. Wirtualne laboratorium. Blok 4. Jak to działa? Blok 5. Przygotowujemy film dydaktyczny. Blok 6. Tworzymy animację. W ramach poszczególnych bloków tematycznych znajdowały się materiały w postaci: treści przezentowanych bezpośrednio na platformie SharePoint, krótkich instrukcji w postaci animacji, prezentacji, linków do stron internetowych polskich i zagranicznych, interaktywnych ćwiczeń, dokumentów PDF, animacji poklatkowych. Studenci pracowali w najbardziej dogodnym dla siebie czasie i miejscu, co potwierdzają statystyki kursu przedstawione poniżej: 2
przykładowa miesięczna liczba zalogowań do kursu: całotygodniowe: Rozkład logowań na platformę ulegał zmianie podczas całego trwania kursu. 3
Najczęściej używane narzędzia na platformie Share Point: Studenci najczęściej korzystali ze Ścieżki Nauczania, na której zawarte były materiały kursu, z zakładki Prace domowe i Skrzynki pocztowej platformy, którą przesyłali zadania do prowadzącego oraz wiadomości do innych uczestników kursu. Do komunikacji wykorzystywano Forum oraz Czat. 4
Przykładowe okno czatu luźne rozmowy: Przykładowe okno Forum e-learning jako nowa forma nauki w wypowiedziach studentów: 5
Wśród studentów po zakończeniu kursu przeprowadzono ankietę: 1. Czy przed rozpoczęciem zajęć mieliście Państwo założoną skrzynkę e-mail? 2. Czy na zajęciach pierwszy raz spotkaliście się Państwo z platformą kształcenia zdalnego? 3. Czy materiał prezentowany w ramach kursu na platformie był dla Państwa zrozumiały? 6
4. Czy korzystanie z platformy sprawiało Państwu problemy? 5. Czy składanie zadań przez platformę sprawiało Państwu problemy? 6. Bardziej odpowiadają mi: 7
Podsumowanie Posługiwanie się nowymi technologiami, oprócz umiejętności komunikacyjnych i pracy w zespole należy do kluczowych umiejętności współczesnego człowieka. Dlatego za tym większy sukces należy uznać ukończenie kursu przez wszystkie osoby, mimo początkowej słabej znajomości podstawowych programów komputerowych oraz zagadnień związanych z obsługą komputera. Jednak entuzjazm, jaki przynosiła realizacja kolejnych bloków, a także samozaparcie osób realizujących kurs poza uczelnią spowodował, że prace końcowe prezentowały wysoki poziom i ocenione zostały na db bdb; tylko jedna osoba odbiegała od tego poziomu (dst). Głównym problemem napotkanym przez studentów nie była sama platforma e-learningowa, a umiejętność zarządzania własnym czasem. Co ciekawe, 42% studentów wybrało zajęcia b-learningowe jako najdogodniejszą formę zajęć, prawie tyle samo, bo 41% wybrało zajęcia blended-learningowe, a tylko 17% tradycyjne zajęcia. Bibliografia Bartoszewicz M., Gulińska H.: The effects of using Share Point platform in Teaching Science Students and Teachers. Ljubljana 2010 Juszczyk S.: Edukacja na odległość kodyfikacja pojęć, reguł i procesów. Wydaw. Adam Marszałek, Toruń 2003 Miranowicz M.: E-learning i blended learning w kształceniu. UJ, Kraków 2008 8