Konspekt lekcji Temat: Przemoc wśród rówieśników Czas trwania: 45 min. Cele ogólne Przeciwdziałanie narastającej agresji wśród rówieśników. Cele szczegółowe: Poznawczy - wiadomości Umiejętność zdefiniowania pojęcia: dręczenie, agresja psychiczna i fizyczna, Zapoznanie się ze sposobami radzenia sobie w relacjach z dręczycielami, Poznanie prawnych aspektów skutków zachowań agresywnych, Poznanie instytucji i organów, które podejmują działania zmierzające do ograniczenia zjawiska agresji. Operacyjny umiejętności Różnicowanie pojęcia agresja fizyczna i agresja psychiczna, Umiejętność wskazania sposobów przeciwdziałania agresji, Świadomość swoich praw w sytuacjach ofiara agresor, Wskazanie osób, instytucji i organów zobowiązanych do podjęcia działań zmierzających do ograniczenia zjawiska agresji. Wychowawczy - postawy Rozwijanie zdolności społeczno-emocjonalnych, empatii wobec ofiary, Umiejętność negocjowania z napastnikiem, szukanie kompromisowych rozwiązań, Przyjmowanie postawy asertywnej. Metody: wykład praca w grupach dyskusja Przebieg zajęć: Swobodna rozmowa na temat agresji i przemocy, Próba stworzenia definicji dręczenia oraz przedstawienie wyraźnych różnic pomiędzy agresją fizyczną i psychiczną, Zapoznanie się z tym, co o dręczeniu myślą uczestnicy zajęć, z czym kojarzy się każdemu z nich, 1
Danie uczestnikom możliwości swobodnego wyrażenia swojego zdania. Dręczenie. Wzór powtarzających się, w sposób zamierzony okrutnych zachowań. Dręczenie pod wieloma względami różni się od normalnego konfliktu między rówieśnikami. Siła. Dręczący są prawie zawsze silniejsi od swych ofiar więksi, mocniejsi, starsi. Wparcie. Dręczyciele wybierają ofiary częściowo także z powodu ich wyalienowania. Słabość. Dręczyciele szukają ofiar pomiędzy słabszymi. Ktoś wrażliwy i pozornie bezbronny postrzegany jest jako potencjalna ofiara. Zamierzone krzywdzenie. Dręczyciele wykazują skłonność do sadyzmu. Lubią patrzeć na ból, który sprawili. Praca w grupach: Zapisanie na kartkach papieru haseł sygnalizujących omawiany problem, rozwieszenie ich w centralnym punkcie klasy. AGRESOR OFIARA ŚWIADEK W grupach np. 4 osobowych każdy uczeń odgrywa rolę: OFIARA DRĘCZYCIEL. Skomentowanie razem z uczniami sytuacji i zachowania uczestników. Dyskusja nad tym, jak czuli się w roli ofiary a jak w roli dręczycieli. Stworzenie tabeli, w której uczniowie wskażą rolę nauczyciela oraz różnych instytucji w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych na terenie szkoły. NAUCZYCIELE ORGANY I INSTYTUCJE Przeprowadzenie burzy mózgów jak zareagować, gdy jesteś świadkiem agresji, bójki itp. 2
Zapisywanie haseł na tablicy, uczniowie kolejno dopisują własne propozycje, weryfikują zapis, zostawiają najistotniejsze spostrzeżenia. REAKCJA ŚWIADKOWIE AKTÓW AGRESJI POSTAWA By wzbudzić w uczniach poczucie wartości dzielimy ich na grupy. Uczniowie przymocowują sobie kartki na plecach. Piszą na nich: Lubię Cię bo Podsumowanie zajęć. Jak rodzić sobie z dręczycielami: Zwróć się o pomoc, Bądź asertywny, Szukaj wsparcia u przyjaciół, Bądź bardziej pewny siebie, wzmocnij pozytywną samooceną. 3
Bibliografia: 1. Agresja i przemoc / Paula Pilarska // Psychologia w Szkole.- 2012, nr 2, s. 61-67 2. Czy to ja, czy nie ja agresywni są wśród nas / Joanna Bawoł // Wychowanie na co Dzień.- 2009, nr 7-8, dod. Wkładka Metodyczna, s. V-VII 3. Jak radzić sobie z dręczycielem / Susanna Palomares, Dianne Schilling. - Warszawa : Fraszka Edukacyjna, 2007 4. Odwaga cywilna a przemoc w szkole: scenariusze godzin wychowawczych / Karl E. Dambach.- Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2008 5. Stop agresji fizycznej [Film], Poznań, 2008, dodatek tekstowy Oprac. Katarzyna Kamińska Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Opolu 4
5