PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM nr 16 im. FRYDERYKA CHOPINA w LUBLINIE Motto : W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem - o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał ; aby więc poprzez wszystko co ma, co posiada, umiał bardziej i pewniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich. Jan Paweł II Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz.2572 z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z dn. 30 sierpnia 2012 roku, poz. 977). Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z dn. 7 maja 2013 r., poz. 532).
WSTĘP Wychowanie w głównej mierze należy do rodziców. Szkoła wspiera rodziców w budowaniu wartości, ideałów i tradycji kształtowanych przez dom rodzinny. Wspólnie z rodzicami wspieramy uczniów w rozwijaniu osobowości i kształceniu kompetencji. Wychowawcza aktywność szkoły skupia się na wartościach i ideałach. Nadrzędną wartością jest dobro. Rozumiemy, że skuteczność wychowania zależy od dobrego przykładu dawanego przez dorosłych, dlatego staramy się być dla młodzieży wzorem postępowania. Naszym celem jest aby, absolwent naszej szkoły wyróżniał się tym, że: 1. dąży do dobra, prawdy i piękna we wszystkich swoich działaniach, 2. uznaje normy i wartości etyczne, 3. zna cel i sens swojego życia, 4. potrafi pozytywnie kreować swoją przyszłość, 5. prezentuje wysoką kulturą osobistą. Adresatem programu są uczniowie, rodzice, nauczyciele, inni pracownicy szkoły. Oddziaływania wychowawcze zapisane w Programie są realizowane przez całą społeczność szkoły i ukierunkowane na przygotowanie ucznia do udziału w życiu społecznym. 2
ROZDZIAŁ I 1. WARTOŚCI I IDEAŁY URZECZYWISTNIANE W WYCHOWANIU : dobro, miłość, wiedza, nauka, wiara, rodzina, prawda, dobre obyczaje, poszanowanie życia, wolność w połączeniu z odpowiedzialnością, zdrowie, solidarność, radość, tolerancja, moralność, patriotyzm. 2. KOMPETENCJE KSZTAŁTOWANE W WYCHOWANIU : uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, umiejętność uczenia się, ciekawość poznawcza, dbałość o zdrowie, zdrowy styl życia i kulturę fizyczną, kultura osobista, przedsiębiorczość, udział w kulturze wysokiej, gotowość do podejmowania inicjatyw, gotowość do pracy zespołowej, postawa obywatelska, poszanowanie dla innych kultur i tradycji, poszanowanie tradycji i kultury własnego narodu. 3
ROZDZIAŁ II CEL GŁÓWNY PRACY WYCHOWAWCZEJ GIMNAZJUM: WSZECHSTRONNY ROZWÓJ OSOBY UCZNIA W WYMIARZE : biologicznym, uczuciowo-emocjonalnym, duchowo-intelektualnym. CELE WYCHOWAWCZE REALIZOWANE W POSZCZEGÓLNYCH LATACH TRZYLETNIEGO CYKLU KSZTAŁCENIA: PIERWSZY ROK NAUKI: pomoc w adaptacji do wymagań nowej szkoły, rozbudzanie oraz rozwijanie pasji i zainteresowań ucznia, kształcenie poczucia własnej wartości i tożsamości, rozwijanie umiejętności pracy zespołowej i poprawnej komunikacji w grupie, wyrabianie nawyków systematycznego uczenia się, wspieranie w poszanowaniu tradycji rodziny, szkoły, regionu, narodu, zapewnienie bezpieczeństwa, przygotowanie uczniów do radzenia sobie ze stresem, wprowadzanie w świat kultury, uświadamianie celowości zdobywania wiedzy i wartości uczenia się przez całe życie, poszanowanie środowiska naturalnego oraz rozumienie konieczności jego ochrony, kształtowanie postawy tolerancji wobec osób niepełnosprawnych, kształtowanie poszanowania dla tradycji i kultury własnego narodu, kształtowanie postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. DRUGI ROK NAUKI: akceptowanie procesu dorastania, rozpoznawania i rozumienia swoich uczuć i emocji, kształcenie postawy empatii i pomagania innym, uczenie tolerancji, akceptacji siebie i innych, doskonalenie umiejętności słuchania i brania pod uwagę poglądów innych ludzi, podnoszenie poczucia własnej wartości i umiejętności, wspieranie wartości rodziny, identyfikacji z rodziną, doskonalenie wiedzy o dobrym i zdrowym życiu, uczenie rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji w sytuacjach zadaniowych, kształcenie umiejętności zdrowej zabawy i spędzania wolnego czasu, wyrabianie umiejętności właściwego wyboru, krytycznego odbioru treści przekazywanych przez media, uczenie stawiania celów edukacyjnych i wytrwałości w ich osiąganiu, 4
rozwijanie umiejętności radzenia sobie trudnościami i porażkami. TRZECI ROK NAUKI: przygotowanie do podejmowania inicjatyw społecznych, doskonalenie umiejętności wiedzy i umiejętności zapewniających sukces na egzaminie gimnazjalnym, uczenie odpowiedzialności za wyniki własnej pracy, kształtowanie postawy dociekliwości i stawiania pytań oraz szukania odpowiedzi, kształcenie umiejętności racjonalnego korzystania ze źródeł informacji, kształtowanie postaw umiejętnej obrony swoich praw, wartości i poglądów, kształcenie umiejętności szukania wsparcia dla siebie w sytuacjach trudnych i kryzysowych, doskonalenie postawy szacunku, dla siebie, rodziców, nauczycieli i innych ludzi, uświadomienie znaczenia przyjaźni, miłości, kształcenie dojrzałości i odpowiedzialności za siebie i wobec innych ludzi, kształcenie umiejętności dokonywania zdrowych wyborów i podejmowania decyzji, przygotowanie do świadomego wyboru szkoły ponadgimnazjalnej, poznanie i przestrzeganie praw obywatelskich. 5
ROZDZIAŁ III ZADANIA WYCHOWAWCZE SZKOŁY I ICH REALIZACJA : LP. ZADANIE SPOSÓB REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI TERMIN REALIZACJI 1 2 3 4 5 I. Diagnoza sytuacji wychowawczej szkoły. II. Pielęgnowanie tradycji szkoły oraz kształtowanie postaw prospołecznych i patriotycznych. 1. Rozpoznanie sytuacji wychowawczej szkoły potrzeb i zasobów uczniów/ rodziców/nauczycieli. 1. Uroczyste rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego akademia. 2. Msza Święta w intencji uczniów, rodziców i nauczycieli zgodnie z przekonaniami religijnymi uczniów i rodziców. 3. Uroczystości z okazji świąt i rocznic narodowych: - rocznica wybuchu II wojny światowej, - Święto Niepodległości, - rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja pedagodzy szkolni, wychowawcy klas, dyrekcja szkoły, dyrekcja szkoły, nauczyciele, wychowawcy, Rada Rodziców, Samorząd Uczniowski listopad wstępna diagnoza, szczegółowa diagnoza początek i koniec roku szkolnego 4. Życie kulturalne szkoły -uroczystości i przedsięwzięcia wynikające z kalendarza roku szkolnego m. in.: - impreza integracyjna klas pierwszych, - Dzień Edukacji Narodowej, - koncert kolęd, - bal klas trzecich, - Święto Szkoły poznawanie sylwetki patrona Szkoły, - Dzień Otwartych Drzwi, - Ogólnopolski Konkurs Fryderyk Chopin- człowiek XXI wieku", - Ogród Młodych Talentów, - Dzień Samorządności, - organizowanie dyskotek szkolnych, wieczorków klasowych, imprez sportowych, - uczestniczenie w życiu kulturalnym miasta i regionu. dyrekcja szkoły, nauczyciele, wychowawcy, Rada Rodziców, Samorząd Uczniowski 5. Podsumowanie osiągnięć w I i II okresie roku szkolnego. nauczyciele języka polskiego, muzyki, plastyki, techniki czerwiec
1 2 3 4 5 III. Wspieranie rozwoju indywidualnego ucznia, uczenie mechanizmów i zasad pracy 1. Kształtowanie poczucia własnej wartości i tożsamości - zajęcia realizowane w ramach godziny do dyspozycji wychowawcy klasowego: wychowawcy klas, pedagodzy szkolni, nauczyciele przedmiotów edukacyjnych, wrzesień, październik,, zespołowej, a także umiejętności integracja zespołów klasowych, nauczyciel WWR, funkcjonowania w grupie rozumienie zmian zachodzących w procesie dorastania, nauczyciele religii, od potrzeb rówieśniczej. zasady skutecznej komunikacji interpersonalnej, uczenie akceptacji samego siebie i innych ludzi, umiejętność podejmowania racjonalnych decyzji służących zdrowiu. 2. Realizacja cyklu zajęć kształtujących system wartości ucznia : wypracowanie, wdrażanie i egzekwowanie zasad i norm społecznych, mój system wartości - jak urzeczywistniam wartości w swoim zachowaniu? prawa człowieka, poszanowanie godności osoby ludzkiej, wartość wiedzy i nauki uczenie się przez całe życie. jw wrzesień, październik, 3. Pomoc w wyborze szkoły ponadgimnazjalnej w planowaniu kariery zawodowej: ukierunkowanie ucznia w zaplanowaniu edukacji ponadgimnazjalnej oraz wybór zawodu zgodny z potrzebami rynku pracy, kształcenie umiejętności rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się przez całe życie. 4. Udzielanie i organizacja pomocy psychologicznopedagogicznej, wychowawczej i edukacyjnej uczniom, którzy tej pomocy potrzebują: rozpoznanie indywidualnych potrzeb ucznia, współpraca nauczycieli i specjalistów w zakresie udzielania pomocy uczniom zakwalifikowanym do kształcenia specjalnego ze względu na niepełnosprawność, ewaluacja podjętych działań. wychowawcy klas, zespół szkolnych doradców zawodowych, szkolny doradca zawodowy, instytucje specjalistyczne wychowawcy, nauczyciele przedmiotów edukacyjnych, rodzice, klasowe zespoły nauczycielskie, pedagodzy szkolni, dyrekcja szkoły, specjaliści 7
5. Realizacja podstawy programowej w zakresie zagadnień związanych z nauczaniem i wychowaniem w kontekście praw człowieka: upowszechnianie wiedzy wśród nauczycieli, rodziców i uczniów z zakresu praw ucznia i praw człowieka. prowadzenie zajęć wychowawczych nt. poszanowania godności osoby ludzkiej, przestrzegania praw ludzi i innych, organizowanie wycieczek problemowych do instytucji stanowiących prawo narodowe i lokalne np. Sejmu, Rady Miasta Lublin i innych. dyrektor szkoły, nauczyciele przedmiotów edukacyjnych, wychowawcy klas, IV. Stwarzanie warunków do uczestnictwa w kulturze, rozwoju pasji i zainteresowań. 1. Wprowadzanie ucznia w świat nauki przez realizację programów nauczania z poszczególnych przedmiotów szkolnych. 2. Wprowadzanie ucznia w świat kultury i sztuki w ramach zajęć artystycznych oraz realizację zajęć pozalekcyjnych (zajęcia plastyczne, chór szkolny, koła zainteresowań). nauczyciele poszczególnych przedmiotów, nauczyciele zajęć artystycznych, 3. Rozwijanie zainteresowań przez udział w zajęciach pozalekcyjnych, kołach zainteresowań, innych przedsięwzięciach szkoły np. : udział w realizacji projektów edukacyjnych i europejskich realizowanych w grupach i klasach. nauczyciele prowadzący zajęcia pozalekcyjne, 4. Wspieranie uczniów uzdolnionych i utalentowanych. nauczyciele, poradnie psychologiczne i instytucje specjalistyczne 5. Realizacja treści wychowawczych w ramach zajęć edukacyjnych: rozwijanie świadomości ekologicznej, szacunku do przyrody; przygotowanie do pracy samokształceniowej, rozwijanie tożsamości europejskiej budowanej na gruncie miłości do małej i wielkiej ojczyzny; dostrzeganie w kulturze antycznej korzeni tożsamości kulturowej Polski i Europy. nauczyciele przedmiotów edukacyjnych, nauczyciele bibliotekarze 8
V. Umożliwianie uczestnictwa uczniów w życiu społecznopolitycznym, gospodarczym kraju oraz regionu, sprzyjanie kształtowaniu postaw obywatelskich. VI. Podejmowanie inicjatyw - stwarzanie warunków do działania Samorządu Uczniowskiego, rozwijania samorządności młodzieży. 6. Kształtowanie zdrowego stylu życia, dbałości o kulturę fizyczną, oraz harmonijnego rozwoju przez realizację zajęć w ramach : wychowania fizycznego, zajęć edukacyjnych, pozalekcyjnych zajęć sportowych, godzin z wychowawcą, wycieczek szkolnych. 1. Organizowanie wyjść do kin, teatrów, muzeów, na wystawy, targi. 2. Zwiedzanie miejsc pamięci narodowej, instytucji, przedsiębiorstw o istotnym znaczeniu dla państwa, regionu, miasta, dzielnicy. 3. Zorganizowanie spotkań z ludźmi aktywnie uczestniczącymi w życiu społeczno-gospodarczym i politycznym kraju i regionu Spotkania z ciekawymi ludźmi. 4. Organizowanie imprez kulturalnych i sportowych dla mieszkańców dzielnicy Czechów i miasta. 5. Wspieranie stowarzyszeń, fundacji, instytucji działających na rzecz osób potrzebujących, praca wolontariacka - udział w akcjach i projektach charytatywnych. 1. Organizowanie wyborów do Samorządu Uczniowskiego, Młodzieżowej Rady Miasta Lublin. 2. Działania Samorządu Uczniowskiego realizowanie zaplanowanych zadań samorządu oraz zadań wynikających z planu pracy szkoły. nauczyciele wychowania fizycznego, nauczyciele realizujący ścieżki edukacyjne, wychowawcy, organizatorzy wycieczek, wychowawcy klas, dyrekcja szkoły, wychowawcy klas, dyrekcja szkoły, Rada Rodziców, Samorząd Uczniowski, wychowawcy klas, dyrekcja szkoły, Rada Rodziców, Samorząd Uczniowski, nauczyciele bibliotekarze, Rada Rodziców, Samorząd Uczniowski, nauczyciele techniki, muzyki, plastyki, wychowania fizycznego, wychowawcy, biblioteka, uczniowie, wychowawcy klas, Samorząd uczniowski, opiekunowie Samorządu, dyrekcja szkoły,, od potrzeb,, od potrzeb,, od potrzeb,, od potrzeb, wrzesień,, VII. Doskonalenie umiejętności wychowawczych nauczycieli w zakresie oddziaływań wychowawczo profilaktycznych w stosunku do uczniów 3. Pomoc Rodziców w realizacji działań Samorządu Uczniowskiego i zadań szkoły. 1. Uczestniczenie w spotkaniach zespołu wychowawczego, 2. Uczestniczenie w kursach, warsztatach, studiach doskonalących, posiedzeniach Rady Pedagogicznej, 3.Uczestniczenie w zespołach samokształceniowych. Rada Rodziców, dyrekcja Szkoły, pedagog szkolny, placówki doskonalenia nauczycieli, wyższe uczelnie,, VIII. Inne zadania wynikające z potrzeb uczniów, rodziców, szkoły. Sposób realizacji zależy od rodzaju zadania. nauczyciele, rodzice, Dyrektor Szkoły od potrzeb 9
ROZDZIAŁ IV EWALUACJA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY : 1. Oceny zachowania i oceny z poszczególnych przedmiotów wskażą, czy przyjęty program wychowawczy jest skuteczny i sprzyja pozytywnemu rozwojowi uczniów. 2. Analiza dokumentów szkoły, ankieta, kwestionariusz wykaże, czy działania wychowawcze (zapisane w programie) podejmowane przez nauczycieli wpływają pozytywnie na osiągnięcie postawionych celów. 3. Wskaźniki ilościowe wskażą liczbę uczniów zaangażowanych w społeczne życie szkoły udział w programach, konkursach, imprezach klasowych, szkolnych i regionalnych, zaangażowanie rodziców w realizację zadań wychowawczych i tworzenie tradycji szkoły. 4. Ewaluacja będzie dokonywana zgodnie z kierunkami polityki oświatowej Państwa oraz harmonogramem pracy zespołu ds. ewaluacji wewnętrznej. Opracowanie zmian w programie: Alicja Kubacka Krystyna Mułenko Mirosława Radowiecka 10
Rada Pedagogiczna na posiedzeniu w dniu... uchwala Program Wychowawczy Gimnazjum nr 16 im. F. Chopina w Lublinie. Przewodniczący Rady Pedagogicznej: Rada Rodziców na posiedzeniu w dniu... uchwala Program Wychowawczy Gimnazjum nr 16 im. F. Chopina w Lublinie. Przewodniczący Rady Rodziców: Samorząd Uczniowski pozytywnie opiniuje Program Wychowawczy Gimnazjum nr 16 im. F. Chopina w Lublinie. Przewodniczący Samorządu Uczniowskiego : Lublin, dnia. 11