Załącznik nr 9 do Zarządzenia Rektora ATH Nr 514/2011/2012z dnia 14 grudnia 2011 r.. Druk DNiSS nr PK_IIIF OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA NAZWA PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA: Zarządzanie w pielęgniarstwie Kod przedmiotu: 107 Rodzaj przedmiotu: zakres nauk społecznych; obowiązkowy Wydział: Nauk o Zdrowiu Kierunek: Pielęgniarstwo Specjalność (specjalizacja):nie dotyczy Poziom studiów: drugiego stopnia Profil studiów: praktyczny Forma studiów: stacjonarne Rok: 2 Semestr: 3 Formy zajęć i liczba godzin: y 50 godz. Język/i, w którym/ch realizowane są zajęcia: j. polski Liczba punktów ECTS: 4 Osoby prowadzące: : dr n. o zdr. Ewelina Bąk, mgr Danuta Sternal 1. Założenia i cele przedmiotu: Zarządzanie w pielęgniarstwie. Absolwent studiów drugiego stopnia kierunku Pielęgniarstwo posiada wiedzę obejmującą zagadnienia: teorii i modeli systemu opieki zdrowotnej i podsystemu pielęgniarstwa, zarządzania zasobami ludzkimi, zarządzania strategicznego, marketingu usług medycznych i zarządzania jakością. 2. Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Kształcenie w zakresie zdrowia publicznego. Absolwent studiów pierwszego stopnia kierunku Pielęgniarstwo potrafi ocenić stan zdrowia ludności na podstawie danych epidemiologicznych i demograficznych, rozpoznaje działania w zakresie polityki zdrowotnej i społecznej prowadzonej przez państwo, identyfikuje źródła finansowania opieki zdrowotnej, analizuje i ocenia stan zatrudnienia i rozmieszczenia kadr pielęgniarskich, organizuje prace na własnym stanowisku 1
3. Opis form zajęć a) Wykłady Treści programowe (tematyka zajęć): 1. System opieki zdrowotnej i podsystem pielęgniarstwa 2. Zarządzanie zasobami ludzkimi 3. Zarządzanie strategiczne 4. Marketing usług medycznych 5. Zarządzanie jakością Metody dydaktyczne: Metody oparte na słowie: (prezentacja multimedialna), dyskusja, praca z książką Forma i warunki zaliczenia: 2 kolokwia cząstkowe, test jednokrotnego wyboru Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej (maksymalnie 5 pozycji w każdej grupie): Literatura obowiązkowa: 1. Dobska M., Dobski P.: Marketing usług medycznych. INFOR, Warszawa 2000 2. Głowacka M.D.: Zarządzanie zakładami opieki zdrowotnej. Wybrane konteksty teoretycznopraktyczne. Termedia, Poznań 2004 3. Griffin R. W.: Podstawy zarządzania organizacjami. PWN, Warszawa 2004 4. Ksykiewicz D. (red.): Podstawy organizacji pracy pielęgniarskiej. Wyd. Czelej, Lublin 2004 5. Ksykiewicz D. (red.): Zarządzanie w pielęgniarstwie. Wyd. Czelej, Lublin 2005 Literatura uzupełniająca: 1. Koźmiński A., Piotrowski W.: Zarządzanie. Teoria i praktyka. PWN, Warszawa 2001 2. Kadłubowska M, Bąk E, Turbiarz A, Kolonko J.: Podnoszenie kwalifikacji zawodowych w opinii studentów licencjackich studiów pomostowych. Problemy Pielęgniarstwa 2010;18(2):124-128. 3. Sternal D.: Wprowadzanie zmian w opiece pielęgniarskiej na przykładzie programu profilaktyki odleżyn. Problemy Pielęgniarstwa 2008;16(1,2):9-15. 4. Opis sposobu wyznaczania punktów ECTS Bilans nakładu pracy przeciętnego studenta przedstawia się następująco: udział w ach = 50 godz. udział w konsultacjach = 10 godz., przy założeniu że student korzysta z konsultacji 1 raz na tydzień przez 10 tygodni, a przeciętny czas poświęcony studentowi równy będzie 1 godzinie. przygotowanie do kolokwiów cząstkowych i obecność na kolokwiach = 20 godz. przygotowanie do u końcowego z przedmiotu i obecność na ie = 5 godz. + 2 godz. Łączny nakład pracy studenta wynosi 87godz., co odpowiada 4 pkt. ECTS. 2
5. Wskaźniki sumaryczne a) liczba godzin dydaktycznych (tzw. kontaktowych) i liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich, realizowanych w formie studiów niestacjonarnych, Wykłady 50godz. ECTS 4 pkt. b) liczba godzin dydaktycznych (tzw. kontaktowych) i liczba punktów ECTS na zajęciach o charakterze praktycznym - 6. Zakładane efekty kształcenia Numer (Symbol) Efekty kształcenia dla przedmiotu 3 Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru WIEDZA P107-W01 Opisuje system opieki zdrowotnej i podsystem A.W10. pielęgniarstwa; cechy charakterystyczne; misję, funkcje i cele P107-W02 Definiuje specyfikę funkcji kierowniczych, istotę A.W11. delegowania zadań, proces podejmowania decyzji P107-W03 Podaje podstawowe teorie i nurty w zarządzaniu, A.W12. cechy współczesnego zarządzania, zasady etyki zarządzania P107-W04 Opisuje pojęcie stylów zarządzania oraz cechy A.W12. przywództwa P107-W05 Przedstawia pojęcie zarządzania strategicznego, A.W13. oraz podstawowych metod analizy strategicznej P107-W06 Omawia specyfikę marketingu usług zdrowotnych A.W14. segmentację rynku usług pielęgniarskich, marketingmix oraz źródła przewagi konkurencyjnej P107-W07 Ma wiedzę nt. głównych podejść do planowania A.W15. zasobów ludzkich oraz metod planowania kadr P107-W08 Ma wiedzę nt. naboru/doboru rekrutacji kandydatów A.W15. do pracy P107-W09 Definiuje proces adaptacji społecznej i zawodowej A.W16. oraz pojęcie kultury organizacyjnej P107-W10 Podaje cele i zakresy doskonalenia zawodowego A.W16. pielęgniarek, oraz pojęcie kariery zawodowej P107-W11 Przedstawia przebieg, etapy i techniki badania A.W16. metod, mierzenia czasu oraz wartościowania pracy P107-W12 Zna pojęcie systemu ocen pracowniczych i jego A.W17. elementy P107-W13 Definiuje stanowiska pracy wg różnych koncepcji A.W17. oraz odpowiedzialność, obowiązki i uprawnienia dla stanowisk kierowniczych P107-W14 Wskazuje zasady poprawnego formułowania zadań A.W17. oraz sposoby komunikowania się ludzi w organizacjach P107-W15 Rozróżnia wady i zalety poszczególnych metod A.W17. opieki pielęgniarskiej oraz ważność dokumentacji pielęgniarskiej P107-W16 Definiuje i różnicuje pojęcia: obciążenie fizyczne, A.W18. psychiczne, wynikające z warunków środowiska pracy P107-W17 Wyjaśnia istotę procesu zmian w organizacji, opisuje A.W19.
P107-W18 P107-U01 P107-U02 P107-U03 P107-U04 P107-U05 P107-U06 P107-U07 P107-U08 P107-U09 P107-U10 P107-U11 P107-U12 techniki organizatorskie i techniki zarządzania dla oceny jakości funkcjonowania organizacji Definiuje modele zarządzania jakością, kryteria akredytacyjne dla szpitali UMIEJĘTNOŚCI Potrafi przełożyć wybrane teorie/nurty zarządzania oraz działania etyczne/nieetyczne menedżerów na efektywną praktykę pielęgniarską Ocenia wady i zalety różnych stylów zarządzania oraz wyjaśnia różnice między motywowaniem a przywództwem Identyfikuje elementy zarządzania strategicznego, stosuje metody analizy strategicznej oraz wybiera poszczególne źródła przewagi konkurencyjnej dla świadczeń położniczych. Wybiera orientację najefektywniejszą dla potrzeb zarządzania sektorem świadczeń pielęgniarskich, zna wady i zalety segmentacji czynnej i biernej oraz buduje projekt marketingowy. Diagnozuje organizację, projektuje przeprowadzanie zmian, wybiera strategię i ocenia rezultaty zmian Posługuje się technikami organizatorskimi i wybranymi technikami zarządzania Analizuje związek między formułowaniem celów a planowaniem, realizacją zadań, organizowaniem a wyborem określonej koncepcji motywowania, rezultatem pracy a systemem kontroli Analizuje ograniczenia formalno-prawne, organizacyjne, psychologiczne wprowadzenia zmian w systemie opieki zdrowotnej i podsystemie pielęgniarstwa. Stosuje w praktyce techniki i narzędzia badania metod mierzenia i wartościowania pracy w podsystemie pielęgniarstwa Wybiera określone podejście do planowania zasobów ludzkich w organizacjach zdrowotnych do oraz metody planowania obsad pielęgniarskich Przypisuje delegowanie uprawnień oraz metody podejmowania decyzji do określonej sytuacji organizacyjnej. Organizuje standardowy przebieg rekrutacji pracowników oraz planuje proces adaptacji dla nowoprzyjętych A.W19. A.U8. A.U9. A.U9. A.U10. A.U10. A.U10. P107-U13 P107-U14 P107-U15 P107-U16 Buduje kulturę organizacyjną sektora świadczeń pielęgniarskich, plan doskonalenia podyplomowego oraz model kariery zawodowej Przeprowadza proces oceniania pracowników wykonawczych i kierowniczej kadry położniczej wg wybranych kryteriów i narzędzi ocen. Projektuje i diagnozuje stanowiska pracy wykonawcze i kierownicze pod względem komplementarności ze strukturą organizacyjną i dostosować jego elementy do wymogów efektywności organizacyjnej. Analizuje wpływ poprawnie/niepoprawnie formułowanych zadań na pielęgniarskich stanowiskach pracy, na występowanie zdarzeń A.U11. 4
niepożądanych. P107-U17 Projektuje sposób i ogniwa komunikowania się w zespole terapeutycznym. P107-U18 Przekonuje i motywuje podwładnych do pracy metodą pielęgnowania najbardziej efektywną w danej strukturze organizacyjnej. P107-U19 P107-U20 Przygotowuje regulaminy pracy pielęgniarskiej kadry kierowniczej stosownie do zakresu obowiązków, uprawnień, odpowiedzialności. Potrafi dostosować dokumentację do zmieniających się kanonów opieki pielęgniarskiej. A.U13. A.U14. P107-U21 P107-U22 Monitoruje i analizuje jakość opieki pielęgniarskiej oraz dobrać narzędzia oceny jakości dla potrzeb praktyki pielęgniarskiej Przygotowuje jednostkę organizacyjną dla potrzeb oceny jakości przez komisję akredytacyjną A.U14. A.U14. P107-K01 P107-K02 P107-K03 P107-K04 P107-K05 P107-K06 P107-K07 KOMPETENCJE SPOŁECZNE/POSTAWA Jest otwarta na wzajemne wpływy systemu opieki zdrowotnej i podsystemu pielęgniarstwa na sposób i ich funkcjonowania Ma świadomość wzajemnych powiązań między teoriami/nurtami w nauce zarządzania, etyką zarządzania a efektywnością pracy zespołów pracowniczych Postrzega relacje funkcji kierowniczych realizowanych przez pielęgniarską kadrę kierowniczą, z delegowaniem zadań oraz nowoczesnymi metodami podejmowania decyzji Jest wrażliwa na uwarunkowania stylów zarządzania oraz źródła wywierania wpływu Interpretuje wzajemne powiązania między elementami zarządzania strategicznego metodami analiz strategicznych a źródłami przewagi konkurencyjnej w podsystemie pielęgniarstwa Jest świadoma podstawowych orientacji w zarządzaniu, segmentacji rynku świadczeń pielęgniarskich oraz istoty marketingu-mix Jest świadoma stopnia obciążenia pracą w płaszczyźnie fizycznej, psychicznej oraz warunków środowiska pracy Stosuje w prak P107-K08 P107-K09 P107-K10 P107-K11 P107-K12 Przejawia wrażliwość na właściwie przeprowadzony nabór/ dobór, adaptację Jest otwarta na planowanie zasobów ludzkich oraz metody planowania obsad pielęgniarskich zorientowane na zapotrzebowanie chorych na opiekę Postrzega relacje wpływu kultury organizacyjnej na doskonalenie zawodowe i karierę zawodową Jest otwarta na czynniki zniekształcające proces oceniania Postępuje zgodnie ze zróżnicowanym podejściem do koncepcji stanowisk pracy, zakresów odpowiedzialności, obowiązków i uprawnień na B.K2. B.K2. B.K2. B.K2. 5
P107-K13 P107-K14 P107-K15 pielęgniarskich stanowiskach kierowniczych oraz budowanie sieci komunikacji Postrzega pozytywne i negatywne elementy zmian w organizacji, różnicuje techniki organizatorskie i techniki zarządzania Oszacowuje korzyści i straty związane z wprowadzeniem nowej metody opieki i dokumentacji pielęgniarskiej Rozumie istotność elementów jakości usług położniczych oraz certyfikatu jakości dla efektywności funkcjonowania organizacji PLP2 B.K5. B.K7. B.K7. P107-K16 Ma świadomość znaczenia badania, mierzenia, wartościowania pracy dla potrzeb zwiększenia jej efektywności B.K7. 7. Odniesienie efektów kształcenia do form zajęć i sposób oceny osiągnięcia przez studenta efektów kształcenia Numer (Symbol) P107-W01 P107-W02 P107-W03 P107-W04 P107-W05 P107-W06 P107-W07 P107-W08 P107-W09 P107-W10 P107-W11 P107-W12 P107-W13 P107-W14 Efekty kształcenia dla przedmiotu WIEDZA Opisuje system opieki zdrowotnej i podsystem pielęgniarstwa; cechy charakterystyczne; misję, funkcje i cele Podaje podstawowe teorie i nurty w zarządzaniu, cechy współczesnego zarządzania, zasady etyki zarządzania Definiuje specyfikę funkcji kierowniczych, istotę delegowania zadań, proces podejmowania decyzji Opisuje pojęcie stylów zarządzania oraz cechy przywództwa Przedstawia pojęcie zarządzania strategicznego, oraz podstawowych metod analizy strategicznej Omawia specyfikę marketingu usług zdrowotnych segmentację rynku usług pielęgniarskich, marketingmix oraz źródła przewagi konkurencyjnej Ma wiedzę nt. głównych podejść do planowania zasobów ludzkich oraz metod planowania kadr Ma wiedzę nt. naboru/doboru rekrutacji kandydatów do pracy Definiuje proces adaptacji społecznej i zawodowej oraz pojęcie kultury organizacyjnej Podaje cele i zakresy doskonalenia zawodowego pielęgniarek, oraz pojęcie kariery zawodowej Zna pojęcie systemu ocen pracowniczych i jego elementy Definiuje stanowiska pracy wg różnych koncepcji oraz odpowiedzialność, obowiązki i uprawnienia dla stanowisk kierowniczych Wskazuje zasady poprawnego formułowania zadań oraz sposoby komunikowania się ludzi w organizacjach Rozróżnia wady i zalety poszczególnych metod opieki pielęgniarskiej oraz ważność dokumentacji pielęgniarskiej 6 Odniesienie do form zajęć Sposób oceny
P107-W15 P107-W16 P107-W17 P107-W18 P107-U01 P107-U02 P107-U03 P107-U04 P107-U05 P107-U06 P107-U07 P107-U08 P107-U09 P107-U10 P107-U11 P107-U12 B.U13 P107-U14 Definiuje modele zarządzania jakością, kryteria akredytacyjne dla szpitali Wyjaśnia istotę procesu zmian w organizacji, opisuje techniki organizatorskie i techniki zarządzania dla oceny jakości funkcjonowania organizacji Przedstawia przebieg, etapy i techniki badania metod, mierzenia czasu oraz wartościowania pracy Definiuje i różnicuje pojęcia: obciążenie fizyczne, psychiczne, wynikające z warunków środowiska pracy UMIEJĘTNOŚCI Analizuje ograniczenia formalno-prawne, organizacyjne, psychologiczne wprowadzenia zmian w systemie opieki zdrowotnej i podsystemie pielęgniarstwa Potrafi przełożyć wybrane teorie/nurty zarządzania oraz działania etyczne/nieetyczne menedżerów na efektywną praktykę pielęgniarską Analizuje związek między formułowaniem celów a planowaniem, realizacją zadań, organizowaniem a wyborem określonej koncepcji motywowania, rezultatem pracy a systemem kontroli Przypisuje delegowanie uprawnień oraz metody podejmowania decyzji do określonej sytuacji organizacyjnej Ocenia wady i zalety różnych stylów zarządzania oraz wyjaśnia różnice między motywowaniem a przywództwem Identyfikuje elementy zarządzania strategicznego, stosuje metody analizy strategicznej oraz wybiera poszczególne źródła przewagi konkurencyjnej dla świadczeń położniczych Wybiera orientację najefektywniejszą dla potrzeb zarządzania sektorem świadczeń pielęgniarskich, zna wady i zalety segmentacji czynnej i biernej oraz buduje projekt marketingowy Wybiera określone podejście do planowania zasobów ludzkich w organizacjach zdrowotnych do oraz metody planowania obsad pielęgniarskich Organizuje standardowy przebieg rekrutacji pracowników oraz planuje proces adaptacji dla nowoprzyjętych Buduje kulturę organizacyjną sektora świadczeń pielęgniarskich, plan doskonalenia podyplomowego oraz model kariery zawodowej Przeprowadza proces oceniania pracowników wykonawczych i kierowniczej kadry położniczej wg wybranych kryteriów i narzędzi ocen Projektuje i diagnozuje stanowiska pracy wykonawcze i kierownicze pod względem komplementarności ze strukturą organizacyjną i dostosować jego elementy do wymogów efektywności organizacyjnej Przygotowuje regulaminy pracy pielęgniarskiej kadry kierowniczej stosownie do zakresu obowiązków, uprawnień, odpowiedzialności Analizuje wpływ poprawnie/niepoprawnie formułowanych zadań na pielęgniarskich stanowiskach pracy, na występowanie zdarzeń 7
P107-U15 P107-U16 P107-U17 P107-U18 P107-U19 P107-U20 P107-U21 P107-U22 P107-K01 P107-K02 P107-K03 P107-K04 P107-K05 P107-K06 P107-K07 P107-K08 P107-K09 P107-K10 niepożądanych Projektuje sposób i ogniwa komunikowania się w zespole terapeutycznym Przekonuje i motywuje podwładnych do pracy metodą pielęgnowania najbardziej efektywną w danej strukturze organizacyjnej Potrafi dostosować dokumentację do zmieniających się kanonów opieki pielęgniarskiej Monitoruje i analizuje jakość opieki pielęgniarskiej oraz dobrać narzędzia oceny jakości dla potrzeb praktyki pielęgniarskiej Przygotowuje jednostkę organizacyjną dla potrzeb oceny jakości przez komisję akredytacyjną Diagnozuje organizację, projektuje przeprowadzanie zmian, wybiera strategię i ocenia rezultaty zmian Posługuje się technikami organizatorskimi i wybranymi technikami zarządzania Stosuje w praktyce techniki i narzędzia badania metod mierzenia i wartościowania pracy w podsystemie pielęgniarskim KOMPETENCJE SPOŁECZNE/POSTAWA Jest otwarta na wzajemne wpływy systemu opieki zdrowotnej i podsystemu pielęgniarstwa na sposób i ich funkcjonowania Ma świadomość wzajemnych powiązań między teoriami/nurtami w nauce zarządzania, etyką zarządzania a efektywnością pracy zespołów pracowniczych Postrzega relacje funkcji kierowniczych realizowanych przez pielęgniarską kadrę kierowniczą, z delegowaniem zadań oraz nowoczesnymi metodami podejmowania decyzji Jest wrażliwa na uwarunkowania stylów zarządzania oraz źródła wywierania wpływu Interpretuje wzajemne powiązania między elementami zarządzania strategicznego metodami analiz strategicznych a źródłami przewagi konkurencyjnej w podsystemie pielęgniarstwa Jest świadoma podstawowych orientacji w zarządzaniu, segmentacji rynku świadczeń pielęgniarskich oraz istoty marketingu-mix Jest otwarta na planowanie zasobów ludzkich oraz metody planowania obsad pielęgniarskich zorientowane na zapotrzebowanie chorych na opiekę Przejawia wrażliwość na właściwie przeprowadzony nabór/ dobór, adaptację Postrzega relacje wpływu kultury organizacyjnej na doskonalenie zawodowe i karierę zawodową Jest otwarta na czynniki zniekształcające proces oceniania 8