Program wychowania do Ŝycia w rodzinie do klas V VI I Wstęp Celem programu pt. Wychowanie do Ŝycia w rodzinie jest przedstawienie całościowego spojrzenia na seksualność człowieka. Obejmuje ono nie tylko sferę fizjologiczną, ale równieŝ emocjonalną i duchową. Głównymi i pierwszymi wychowawcami dziecka są jego rodzice. Zgodnie z ogłoszoną w 1993 roku Kartą Praw Rodziny Stolicy Apostolskiej, w art. 5 wspomnianego dokumentu czytamy: Rodzice, poniewaŝ dali Ŝycie dzieciom, mają pierwotne, niezbywalne prawo pierwszeństwa do wychowywania potomstwa i dlatego muszą być uznani za pierwszych i głównych jego wychowawców. Rodzice mają prawo do wychowywania dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami moralnymi i religijnymi, z uwzględnieniem tradycji kulturalnych rodziny, które sprzyjają dobru i godności człowieka; winni takŝe otrzymywać od społeczeństwa odpowiednią pomoc i wsparcie konieczne do wypełnienia roli wychowawców. Zadaniem programu jest, na miarę omawianych tematów, delikatne, ale celowe i przemyślane wspieranie działań wychowawczych podejmowanych przez rodziców. Myślą przewodnią jest przygotowanie wychowanków do odpowiedzialnego traktowania własnej płciowości w relacji z innymi osobami. Wszystkie przekazywane młodzieŝy informacje i wyjaśnienia mają wymiar moralny poniewaŝ nie moŝna, mówić o sferze seksualnej człowieka bez wyraźnego odniesienia do etyki i moralności. Treści ujęte w programie umoŝliwiają podjęcie przez uczniów odpowiedzialności za kształt własnego Ŝycia, stosownie do ich wieku i moŝliwości. Przygotowany i zaproponowany, wieloaspektowo pojęty
układ treści, stanowi bazę do realizacji edukacji prorodzinnej uczniów klasy V i VI. Jest on skorelowany z wybranym przez nauczyciela programem nauczania katechezy i stanowi rozszerzenie jego treści. Cele kształcenia i wychowania Zgodnie z wymogami Podstawy Programowej /Dz. U. nr 61 z 19 czerwca 2001 roku, poz. 625/, cele edukacyjne i zadania szkoły zastały przedstawione szczegółowo w trzech kierunkach: zdobywanie wiadomości, opanowanie umiejętności oraz kształtowanie postaw. W zakresie zdobywanych wiadomości: Uczeń poznaje: - wspólnotę rodzinną i zachodzące w niej relacje - rolę rodziny w kształtowaniu hierarchii wartości - istotę koleŝeństwa i przyjaźni - róŝnice i podobieństwa w rozwoju psychoseksualnym dziewcząt i chłopców - zasady prowadzenia zdrowego trybu Ŝycia - niebezpieczeństwa wynikające z nieodpowiedzialnego korzystania z mas mediów Uczeń umie: - korzystać z róŝnych źródeł informacji - prowadzić dokumentację obserwacji własnego ciała - zorganizować wystawę rodzinnych fotografii
- współpracować w sposób twórczy w zespole - podjąć planową pracę nad rozwojem własnej osobowości W zakresie wychowania: Uczeń umie: - kulturalnie dyskutować - odpowiednio zachować się wobec osób w podeszłym wieku i upośledzonych - przejawiać szacunek wobec własnej płci i płci przeciwnej Proponowane metody i techniki do realizacji programu: - dyskusja - obserwacja - mini wykład - rozmowa kierowana - pisanie listu - drama (odgrywanie ról) - ćwiczenia Waga, Zwierzątka - burza mózgów - praca z filmem - ankieta - spotkanie z gościem - gra skojarzeń - prezentacja fotografii i ilustracji
Moduły programowe: I. Wspólnota rodzinna i zachodzące w niej relacje Nastolatek w grupie rówieśników Odmienność płci wzajemnym uzupełnieniem Ŝycia w społeczeństwie Samowychowanie i odpowiedzialność za własny rozwój II. III. IV. Proponowany przydział godzin Przewidywana ilość godzin Lp. Moduły programu Kl. VI Kl. V 1. Wspólnota rodzinna i zachodzące w niej relacje 4 1 2. Nastolatek w grupie rówieśników 5 1 3. Odmienność płci wzajemnym uzupełnieniem Ŝycia w społeczeństwie 5 1 4. Samowychowanie i odpowiedzialność za własny rozwój 5 2 RAZEM 19 5
TREŚCI NAUCZANIA: I Moduł: Wspólnota rodzinna i zachodzące w niej relacje 1. Pojęcie rodziny 2. Zdrowe relacje wewnątrz rodziny 3. Rola rodziny w kształtowaniu hierarchii wartości (zwyczaje i tradycje pielęgnowane w rodzinie) II Moduł: Nastolatek w grupie rówieśników 1. Istota koleŝeństwa i przyjaźni 2. Dobro i zagroŝenie wynikające ze związków koleŝeńskich 3. Presja grupy i umiejętność Ŝycia w zgodzie z własnym sumieniem 4. Asertywność sposób na bycie sobą bez krzywdzenie innych III Moduł: Odmienność płci wzajemnym uzupełnieniem Ŝycia w społeczeństwie 1. RóŜnice i podobieństwa w rozwoju psychoseksualnym dziewcząt i chłopców 2. Akceptacja i szacunek w procesie dojrzewania do ojcostwa i macierzyństwa 3. Higiena ciała 4. Zasady prowadzenia zdrowego trybu Ŝycia: właściwe odŝywianie, wypoczynek, ruch fizyczny, sen. IV Moduł: Samowychowanie i odpowiedzialność za własny rozwój 1. Młodość to czas wzrastania i wyboru Ŝyciowych ideałów 2. Umiejętność korzystania z mas mediów: (odróŝnienie marzeń od rzeczywistości). Czasopisma młodzieŝowe i programy telewizyjne. 3. UzaleŜnienia problem współczesnej młodzieŝy
4. Niebezpieczeństwa wynikające z pornografii Oczekiwane osiągnięcia ucznia: - kultura osobista - zachowanie, w którym przejawia się szacunek do sfery płciowości - podejmowanie działań na rzecz środowiska - udział w organizacji wystawy - udział w ankietach i konkursach - umiejętność poprawnego wnioskowania