SZKOŁA PODSTAWOWA IM. WŁADYSŁAWA STANISŁAWA REYMONTA W TRZEBNICACH Moja Ziemia mój dom Szkolny projekt edukacyjny Projekt Ziemia dla wszystkich realizowany w ramach DOLNOŚLĄSKIEJ SIECI SZKÓŁ PROMUJĄCYCH EKOROZWÓJ pod patronatem Kuratorium Oświaty we Wrocławiu [realizowany: II semestr roku szk.2013/2014 i I semestr 2014/2015 ] Opracowanie: Helena Kozińska i Diana Ligęza Program zakłada: włączenie szkoły w powszechną edukację dotyczącą zasad i korzyści wynikających z segregacji odpadów i ich przetwarzania oraz rozpowszechniania, proekologicznych nawyków i zachowań, zdobycie i poszerzenie wiedzy przez uczniów z zakresu edukacji ekologicznej, nauka ekologicznego życia w szkole, we własnym domu, w środowisku, poszerzenie świadomości ekologicznej społeczności lokalnej, a szczególnie dotyczącej segregacji odpadów komunalnych i ich recyklingu, zapoznanie ze skutkami niewłaściwego gospodarowania człowieka na Ziemi, podejmowanie różnych działań na rzecz ochrony środowiska we własnym otoczeniu
Szkolny projekt edukacyjny Moja Ziemia mój dom Spis treści I. Akcje... 3 Sprzątanie Świata... 3 Zbiórka zużytych baterii... 5 Akcja Oddaj zużyty telefon komórkowy odbierz nowy aparat fotograficzny... 6 Akcja całoroczna - Zbiórka nakrętek do Hospicjum we Wrocławiu... 7 Akcja pomagamy zwierzętom przetrwać zimę... 7 Akcja dokarmiamy ptaki... 8 II. Edukacja ekologiczna, warsztaty, spotkania i wycieczki:... 9 Edukacja ekologiczna na lekcjach... 11 Człowiek jest gościem w lesie - prelekcja o lesie, zwierzętach, ochronie zasobów leśnych... 12 Jednodniowe warsztaty ekologiczne organizowane przez Fundację Ekologiczną Zielona Akcja w Legnicy... 12 Lekcje przyrody w terenie edukacja ekologiczna... 13 Lekcja o "Wrzosowej Krainie"- najczystszych ekologicznych zakątków Dolnego Śląska... 14 Apel szkolny Światowy Dzień Zwierząt... 15 Wycieczka do Parku Wrocławskiego z okazji Światowego Dnia Turystyki... 16 Obchody Światowego Dnia Ziemi wystawa prac... 17 Wybrane prace dzieci i udział w konkursach:... 18 Wybrane prace z konkursu - Komiks ekologiczny Ekologia w domu... 19 Propagowanie... 20 Ewaluacja projektu... 24 Podsumowanie projektu Moja Ziemia mój dom... 24 Zaświadczenia i listy referencyjne sojuszników projektu Moja Ziemia mój dom... 24 2
I. Akcje Szkoła bierze udział w licznych akcjach: Akcja ogólnopolska Sprzątanie Świata Akcja Oddaj zużyty telefon komórkowy odbierz nowy aparat fotograficzny Zbiórka zużytych baterii w ramach konkursu Urzędu Marszałkowskiego we Wrocławiu Zbiórka nakrętek plastikowych dla Hospicjum we Wrocławiu Segregacja odpadów (papier, plastik i puszki oraz szkło) we współpracy z ZGZM w Polkowicach Zbiórka karmy dla Zwierząt Akcja pomagamy zwierzętom przetrwać zimę Udział Sprzątanie Świata Uczniowie naszej szkoły wraz z wychowawcami po raz kolejny chętnie włączyli się do akcji Sprzątanie Świata. W tym roku SPRZĄTANIE ŚWIATA POLSKA 2014. Celem tegorocznej kampanii było zwrócenie uwagi na osobisty wpływ każdego Polaka na środowisko przyrodnicze poprzez unikania tworzenia odpadów i selektywną zbiórkę odpadów. Dzięki trudom uczniów i wychowawców udało się posprzątać teren wokół szkoły, remizy strażackiej, boiska sportowego, cmentarza, przystanków autobusowych i wiele innych. Worki ze śmieciami nie były tak całkowicie zapełnione ale to chyba dobrze! Rysunek 1 Akcja Sprzątanie Świata - klasa I a z wychowawczynią Malwiną Kaźmierską 3
Oprócz lokalnej akcji sprzątania szkoła przeprowadziła również akcje edukacyjne zachęcające do działań porządkowych teren własnych obejść czy podwórek, podnoszenia poziomu estetyki otoczenia i nie zaśmiecania terenu. Rysunek 2 Pani Diana Ligęza z uczniami swojej klay Sprzątanie Świata jest akcją niebywale potrzebną gdyż zachęca ludzi do działania, uczy odpowiedzialności, pobudza inicjatywę i pomysłowość. Tego typu akcje owocują chęcią dbania o środowisko i udowadniają, że są niezwykle istotnym narzędziem w procesie edukacji młodego pokolenia. Cieszy niezmiernie fakt, że już świadomość młodego pokolenia wzrosła. Młodzi ludzie wolą przebywać w otoczeniu ładnym, czystym, zadbanym. Przykładem może być teren przyszkolny. Młodzież i dzieci korzystają z placu zabaw, boiska do siatkówki i pozostawiają po sobie porządek. Butelki po wodzie, sokach, torebki foliowe czy plastikowe są wrzucane do kosza i pojemników. Takie postawy cieszą i uświadamiają, że edukacja i takie akcje osiągają zamierzony cel! Rysunek 3- Akcja Sprzątanie Świata 4
Zbiórka zużytych baterii Uczniowie, rodzice i pracownicy szkoły włączyli się do akcji zbiórki zużytych baterii. Za udział i wielkie zaangażowanie w konkursie Zbieramy zużyte baterie 2014 należą się wielkie podziękowania. Idea przeprowadzenia konkursu przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego pojawiła się dość nagle i nieoczekiwanie, stąd bardzo krótki czas trwania. Dlatego w kolejnym już roku zbieramy baterie w dłuższym czasie, zwłaszcza, że mamy już pojemniki. Tym bardziej cieszy nas, że wspólna praca, Uczniów, Państwa i nasza, włożona w przeprowadzenie konkursu, została uwieńczona sukcesem. Otrzymaliśmy informację, że w ramach konkursu udało się w krótkim czasie wspólnie zebrać blisko 30 ton zużytych baterii i akumulatorów! Cieszy jeszcze jedno- zdobyta, zwłaszcza przez Najmłodszych wiedza, będzie przynosić efekty ekologiczne. Na terenie szkoły organizowana jest zbiórka zużytych baterii. Pamiętajmy, że baterie są niezwykle szkodliwe dla środowiska, zalicza się je do odpadów niebezpiecznych, powinno się oddzielać je od zwykłych śmieci poprzez segregację. Bateria to zmagazynowana energia chemiczna zamieniana w energię elektryczną, zawiera metale ciężkie, takie jak ołów, kadm, rtęć, lit. Wyrzucając baterię do koszy na śmieci, powodujemy, że trafia ona na składowisko komunalne, a tam uwalniają się z niej związki metali ciężkich oraz inne substancje. Jeżeli składowisko nie ma odpowiednich zabezpieczeń przenikają te substancje do ziemi i wód gruntowych by w końcu pojawić się w wodzie, która płynie z naszych kranów. Wrzucając baterie do wyznaczonego pojemnika zadbasz o środowisko, w którym żyjesz. Zbierając baterie nic nie tracisz, a możesz jedynie zyskać. 5
Akcja Oddaj zużyty telefon komórkowy odbierz nowy aparat fotograficzny Szkoła organizuje zbiórkę zużytych telefonów komórkowych Przypominamy, że zużyte, uszkodzone telefony komórkowe zawierają metale ciężkie takie jak ołów oraz kadm i są zagrożeniem dla naszego środowiska naturalnego, szczególnie wody i gleby. Każdy zalegający na śmietnisku telefon to ogromne zagrożenie dla środowiska: może on skazić 1 metr sześcienny gleby i 400 litrów wody. Osoby oddające swoje zużyte telefony komórkowe do recyklingu nie stanowią nawet 10% użytkowników. A przecież większość z nich posiada w domu niepotrzebne im już urządzenia. Co się z nimi dzieje? Najczęstszy scenariusz to zaleganie gdzieś na dnie szuflady przez lata, a później wyrzucenie na śmietnik przy okazji wielkich porządków. Tak robić nie wolno. Recykling tych urządzeń jest absolutną koniecznością. Materiały pozyskane z nich w recyklingu można potem Rysunek 4Zbiórka zużytych, niesprawnych telefonów wykorzystać do wytwarzania nowych produktów, takich jak ławki parkowe, plomby dentystyczne, czajniki a nawet instrumenty muzyczne. Możliwe jest odzyskanie nawet 80% części zużytego sprzętu. 6
Akcja całoroczna - Zbiórka nakrętek do Hospicjum we Wrocławiu Od 2011 roku uczestniczymy w tej akcji przekazując po kilkanaście worków zebranych nakrętek. Od 2014 roku do akcji włączyły się też Punkty Przedszkolne. Z punktu w Żabicach jest przywożone po kilka worków. Akcja pomagamy zwierzętom przetrwać zimę Nasza szkoła od kilku lat bierze czynnie udział w akcji,, Pomagamy zwierzętom ze schroniska przetrwać zimę. Celem tej akcji było wdrażanie dzieci do niesienia pomocy wszystkim potrzebującym zwierzętom. Chcielibyśmy by dzieci i młodzież uczyły się odpowiedzialności, prawości, by były wrażliwe na los innych. Psy i koty oswojone przez człowieka, często nie znajdują miejsca w jego domu. Czasem mają szansę przywiązać się, by potem zostać porzucone daleko od pana. A czasem wręcz odwrotnie są przywiązane do niego krótkim łańcuchem, czekając na miskę, która może się nie pojawić. Taki los 7
jest wielu zwierząt i musimy o tym pamiętać, nawet jeśli nasze zwierzę ma wszystko czego potrzebuje. Akcja pomocy niechcianym zwierzętom jest jedną z najprostszych w jaką mogą włączyć się dzieci. Mogą mieć satysfakcję i poczucie, że coś zależy od nich, że choć chwilowa poprawa warunków ma znaczenie. Zebraliśmy aż 45 kg karmy, które przekazaliśmy do schroniska. Najbardziej zaangażowane klasy to : klasa I a, II i IV. Serdecznie dziękujemy wszystkim dzieciom i rodzicom, którzy włączyli się w akcję. Pokazali dzieciom, że dzielenie się tym co mamy - to dobry nawyk. Akcja dokarmiamy ptaki To już ostatnie dni lutego, marzec tuż, tuż. Nadal jednak są chłodne dni, ptaki nie zawsze znajdują dla siebie dostateczną ilość pokarmu. Uczniowie klasy trzeciej z wychowawczynią udali się do naszej przyszkolnej Zimowej stołówki dla ptaków aby wyłożyć w karmnikach pożywienie, głównie nasiona, specjalną karmę dla ptaków. Pomagał pan Janek, bardzo dziękujemy. Samo dokarmianie zwierząt w okresie zimowym jest również ważne dla samego człowieka a zwłaszcza dla dzieci. Kształtuje postawę odpowiedzialności za innych i uwrażliwia na to, co się dzieje wokół nas. Należy również stwierdzić, że stojący za oknem karmnik przyciąga jak magnes skutecznie odrywając od komputera czy telewizora. Obserwowanie żerujących ptaków jest fascynującym zajęciem i pozwala na naprawdę bliski kontakt z przyrodą, łączy pokolenia i przynosi wiele radości i satysfakcji. Pamiętajmy jednak, aby nasze obserwacje prowadzić dyskretnie nie płosząc ptaków, które postanowiły odwiedzić przygotowaną dla nich stołówkę. 8
II. Edukacja ekologiczna, warsztaty, spotkania i wycieczki: Dzięki wystawie Eko Życie w Galerii Cuprum Arena w Lubinie dzieci przekonały się, że odpady mogą inspirować, a recykling może być źródłem unikalnego designu odpadów. 18 września 2014 roku klasa V z nauczycielką przyrody uczestniczyła w eko -warsztatach dotyczących ekologii i wszystkiego, co jest z nią związane. W programie znalazły się m.in. warsztaty rękodzielnicze 3R (reduce, reuse, recycle), wykłady uświadamiające, dlaczego warto być eko. Dzieci poznały wiele ciekawostek na tematy ekologiczne i zdrowego żywienia w praktyce. 17 października w ramach realizacji zadań Projektu Ziemia dla wszystkich uczniowie naszej szkoły udali się do Przedsiębiorstwa Wodociągowo- Kanalizacyjnego w Chocianowie. 9
Jedną z głównych atrakcji wycieczki było zwiedzanie oczyszczalni ścieków. Uczniowie klasy piątej mieli okazję zapoznać się z procesem oczyszczania wody i obejrzeć pracę różnych urządzeń. Pan Andrzej Czekajło oprowadził piątoklasistów po oczyszczalni i pokazał kolejne etapy przemiany wody brudnej w czystą. Podczas rozmowy dominowały zagadnienia z zakresu geografii, biologii, chemii, matematyki i ekologii. Uczniowie i opiekunka bardzo się ucieszyli z informacji, że we wsi Trzebnice jest bardzo dobra woda, nie ma potrzeby wiec stosowania jakichkolwiek dodatkowych filtrów. Celem wycieczki było docenienie wartości wody oraz oszczędzanie jej nie tylko w gospodarstwach domowych. 10
Edukacja ekologiczna na lekcjach Nauczycielka przyrody i nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej opracowali szereg scenariuszy lekcji o ekologii. Edukację realizowano na lekcjach przyrody, godzinach wychowawczych, edukacji przyrodniczej klas I III oraz na zajęciach Koła Młodego Ekologa, prowadzonego przez panią Dianę Ligęzę. Lekcje były atrakcyjne dla uczniów, ponieważ wykorzystywano liczne pomoce dydaktyczne, które szkoła otrzymała ze Związku Gmin Zagłębia Miedziowego w Polkowicach. Zrzut z albumu zdjęć części pomocy otrzymanych z ZGZM 11
Człowiek jest gościem w lesie - prelekcja o lesie, zwierzętach, ochronie zasobów leśnych Dnia 03. 12. 2014r. klasę czwartą i piątą odwiedził pan Paweł Pawłowski "Człowiek jest gościem w lesie..."- spotkanie z pracownikiem z Nadleśnictwa leśniczy pracujący w Nadleśnictwie Chocianów, który poprowadził zajęcia w ramach szkolnego projektu Ziemia dla wszystkich. Nasz gość opowiadał dzieciom o lesie i mieszkających w nim zwierzętach. Leśniczy zainteresował dzieci swoimi opowieściami o zwierzętach i ptakach i roślinach wykorzystując prezentację multimedialną. Podkreślił, że człowiek jest gościem w lesie i musi szanować zwyczaje gospodarzy, czyli zwierząt w nim mieszkających. Podczas spotkania dzieci miały okazję poznać zwyczaje wybranych zwierząt (m.in. sarny, dzika, lisa, jelenia) zamieszkujących las. Jednodniowe warsztaty ekologiczne organizowane przez Fundację Ekologiczną Zielona Akcja w Legnicy 12
Nauczycielka przyrody uczestniczyła w jednodniowym warsztacie wyjazdowym pn. "Czynna ochrona przyrody w edukacji ekologicznej" organizowanym przez Fundację Ekologiczną Zielona Akcja w Legnicy. Celem szkolenia było podniesienie wiedzy o walorach przyrodniczych Dolnego Śląska oraz podniesienie praktycznych umiejętności prowadzenia zajęć przyrodniczych. W trakcie warsztatu odwiedziliśmy użytek ekologiczny: Naroczycki Łęg. Jedną z atrakcji było zapoznanie się z różnymi ekosystemami leśnymi Borów Dolnośląskich, w których w przyszłości udział mogą wziąć uczniowie oraz rozpoznawanie głosów ptaków jako atrakcyjnej metody prowadzenia zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży. Lekcje przyrody w terenie edukacja ekologiczna Uczniowie klasy V szkoły podstawowej wyruszyli na lekcje przyrody w teren, 13
nad staw, położony nieopodal szkoły. Korzystając ze słonecznej pogody, wybraliśmy się na obserwacje. Widzieliśmy kijanki, żaby, ryby, nartniki i różne rodzaje ślimaków, poza tym poznaliśmy wiele roślin. Celem lekcji było poznanie walorów przyrodniczych najbliższego otoczenia. Zajęcia takie umożliwiają bezpośredni kontakt z przyrodą, uwrażliwiają na otaczające jej piękno. Lekcja o "Wrzosowej Krainie"- najczystszych ekologicznych zakątków Dolnego Śląska Wrzosowa Kraina to jeden z najpiękniejszych i najczystszych ekologicznych zakątków Dolnego Śląska, który nie został jeszcze w pełni odkryty przez turystów. To raj dla miłośników przyrody. Tutejsze lasy są prawdziwym królestwem sosny, grzybów, jagód. 14
O tym pełnym tajemnic i pasjonującym krajobrazie opowiadały panie z Wrzosowej Krainy 25 lutego na lekcji przyrody w klasie czwartej. Dzieci z zachwytem słuchały ciekawostek przyrodniczych. Uczniowie klasy czwartej bardzo aktywnie uczestniczyli w zajęciach. Na zakończenie odbył się konkurs wiedzy o Wrzosowej Krainie i zaproszenie na ścieżki przyrodnicze edukacyjne. Apel szkolny Światowy Dzień Zwierząt Zanim kupisz zwierzaka przeczytaj o nim książki i poradniki! Na całym świecie dnia 4 października obchodzony jest Światowy Dzień Zwierząt. Dzień ten rozpoczyna Światowy Tydzień Zwierząt, który trwa do 10 października. Obchody tego święta mają na celu przypomnienie wszystkim ludziom o prawach zwierząt, przede wszystkim do godnego Życia, bezpieczeństwa i wolności. Miłośnicy zwierząt przypominają o tym, że każdemu zwierzęciu należy się opieka i szacunek! Również nasza szkoła włączyła się w obchody tego święta. 10 października na apelu Pani Diana Ligęza wraz z Panią Dyrektor Heleną Kozińską mówiły o tym, jak dbać o swoje zwierzęta i czego robić nam nie można. Chcesz być przyjacielem zwierząt? Jeśli tak, to musisz pamiętać o podstawowych zasadach : Nigdy nie bij, nie szarp ani nie krzywdź zwierząt! Karm swoje zwierzę odpowiednim pokarmem!! Nie wyrzucaj zwierzęcia na dwór, nie oddawaj go do schroniska. Ono będzie 15
za tobą tęsknić. Nie sprzedawaj zwierząt - przyjaciół się nie sprzedaje!! Naszym zwierzakom życzymy smacznej karmy, dużo zabawek, pieszczot, miłości i snu. Nie zapominamy również o tych, które żyją w schroniskach. Przypominamy, że do 20 października zbierana będzie karma dla zwierząt. Dary przekażemy do schroniska dla zwierząt. Wycieczka do Parku Wrocławskiego z okazji Światowego Dnia Turystyki 49 osobowa grupa naszych uczniów wybrała się 25 września 2014r. do Parku Wrocławskiego z okazji Światowego Dnia Turystyki. Na program wycieczki złożyło się: informacyjno-edukacyjnych, zwiedzanie woilerów: obserwacja ptaków i odczytywanie tablic wizyta w Dinoparku, zabawy na placu zabaw Celem tej wycieczki było: kształtowanie zainteresowań i ciekawego zagospodarowania wolnego czasu, wyrabianie aktywnego nawyku uczestnictwa w turystyce kształtowanie wrażliwości na piękno świata zwierzęcego - edukacja przyrodnicza i ekologiczna, pielęgnowanie szacunku do zwierząt, ptaków, rekreacja i integracja społeczności szkolnej, 16
kształtowanie kultury zachowania, ogłady i obycia w różnym środowisku. Opiekunami były panie: Ewa Kasperczak, Agnieszka Trojanowska i Natalia Sroka Od 1980r. Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO) obchodzi corocznie 27 września Światowy Dzień Turystyki na pamiątkę przyjęcia statutu Organizacji, co nastąpiło 27 września 1970 roku. Tegoroczne obchody są pod hasłem przewodnim Turystyka a rozwój społeczności. Obchody Światowego Dnia Ziemi wystawa prac Obchody Światowego Dnia Ziemi poświęcone są promocji odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej Dzień Ziemi obchodzony jest pod hasłem - Z energią zmieńmy źródła. Światowy Dzień Ziemi to największe ekologiczne święto świata, obchodzone obecnie w 192 krajach. Różnie na całym świecie odbywają się te obchody są marsze, wystawy, wiece, wspólne sadzenie drzew. W naszej szkole uczniowie wykonali plakaty, odbył się też międzyklasowy konkurs plastyczny i wystawa prac. Na godzinach wychowawczych odbędą się pogadanki o źródłach energii i efektywności, w starszych klasach zaplanowano warsztaty ekologiczne. W naszej szkole prowadzimy też całoroczną akcję zbiórki zużytych baterii do specjalnych pojemników rozmieszczonych na korytarzu szkolnym. 17
Prace dzieci na Dzień Ziemi Wybrane prace dzieci i udział w konkursach: Powiatowy konkurs Komiks ekologiczny Ekologia w domu Szkolny, rejonowy konkurs plastyczny i fotograficzny "Chrońmy przyrodę ojczystą" V Ogólnopolski Konkurs Plastyczny dla dzieci "Bezpiecznie na wsi - Zwierzaki to nie pluszaki" Moja Ziemia -mój dom - prace dzieci 18
Konkurs plastyczny "Wiosna w ogrodzie" Konkurs plastyczny Moja Ziemia-mój dom EKOZABAWKI prace uczniów klasy drugiej Wybrane prace z konkursu - Komiks ekologiczny Ekologia w domu Praca konkursowa Komiks ekologiczny Ekologia w domu 19
Prace dzieci Praca konkursowa Komiks ekologiczny Ekologia w domu Propagowanie informowanie uczniów o projekcie przez radiowęzeł i na apelu szkolnym, a rodziców na zebraniu; złożenie kopii projektu Moja Ziemia mój dom w bibliotece szkolnej; bieżące informacje o podjętych działaniach na stronie internetowej szkoły, założenie też zakładki o ekologii; wykonanie ulotki o projekcie i rozdanie rodzicom na zebraniu; informacja w Biuletynie ; wystawy prac uczniowskich w trakcie realizacji projektu; wykonanie ulotki o ekologii i rozdanie rodzicom uczniów; 20
rozdanie uczniom i rodzicom ulotek dostarczonych przez ZGZM Na stronie internetowej szkoły zamieszczano na bieżąco informacje o realizowanych zadaniach, przedsięwzięciach, wycieczkach, konkursach, itp. Wycieczka - na oczyszczalni ścieków w Chocianowie Zrzut ekranu z zakładki o ekologii 21
22
23
Ewaluacja projektu: Podsumowanie projektu Moja Ziemia mój dom Ankieta ewaluacyjna dla: Uczniów, Rodziców, Nauczycieli i innych pracowników szkoły Raport wskazuje. iż cele zostały zrealizowane. Dziękujemy! Zaświadczenia i listy referencyjne sojuszników projektu Moja Ziemia mój dom Otrzymaliśmy listy i zaświadczenia od Partnerów i sojuszników projektu: List referencyjny ze Związku Gmin Zagłębia Miedziowego Pismo z Fundacji Wrzosowa Kraina Podziękowanie z Urzędu Marszałkowskiego we Wrocławiu Zaświadczenie z Nadleśnictwa Chocianów Zaświadczenie z Przedsiębiorstwa Wodociągowo-Kanalizacyjnego w Chocianowie Zaświadczenie z Cuprum Arena w Lubinie Nadleśnictwo Chocianów DZIĘKUJEMY! 24
Kserokopie 25