DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH W PRAKTYCE NA LEKCJIACH JĘZYKÓW OBCYCH Pdstawwym celem dstswania wymagań edukacyjnych jest uwzględnienie graniczeń i mżliwści rzwjwych uczniów w celu wyrównania ich szans edukacyjnych raz zapbiegania wtórnym zaburzenim sfery emcjnalnej 1. Uczniwie słabwidzący Symptmy trudnści mylenie liter pdbnych kształtach mylenie wyrazów pdbnej strukturze przestawianie liter nieprawidłwa technika czytania brak rzumienia tekstu w całści zdania. wlniejsze temp czytania związane z prblemami w spstrzeganiu całeg wyrazu, prblemy z rzumieniem tekstu ( kniecznść kncentracji na pstrzeganiu kształtu pszczególnych liter ) mżliwe trudnści w pisaniu z uwagi na bniżną sprawnść spstrzegania i zakłócną krdynację wzrkw ruchwą. mżliwe ppełnianie wielu błędów: przestawianie, mylenie, puszczanie liter, błędy rtgraficzne, złe rzplanwanie strn w zeszycie. i widcznść ) właściwe umiejscwienie dziecka w klasie (zapewniające właściwe świetlenie udstępnianie tekstów ( np. testów sprawdzających wiedzę ) w wersji pwiększnej zwracanie uwagi na szybką męczliwść dziecka związaną ze zużywaniem większej energii na patrzenie i interpretację infrmacji uzyskanych drgą wzrkwą ( wydłużanie czasu na wyknanie zadań ) częste zadawanie pytania- c widzisz? w celu sprawdzenia i uzupełnienia słwneg trafnści dznań wzrkwych.
2. Uczniwie słabsłyszący Symptmy trudnści dzieck sprawia wrażenie nie uważająceg lub śniąceg na jawie, mże nie słyszeć instrukcji nauczyciela jest niechętne angażwaniu się w działania, bawia się prażki, pnieważ ma kłpty z rzumieniem mże reagwać niewłaściwie w sytuacjach zabawwych (nie rzumie zasad gry lub intencji innych sób ) reaguje nietypw na ustne instrukcje mże mieć zaburzenia mwy, mały zasób słów i pjęć słab czyta częst myli głski dźwięczne i bezdźwięczne, nie różnicuje głsek z trzech szeregów s-z-c-dz, sz-ż-cz-dż, ś-ź-ć-dź ( np. zamiast z dzieck mże napisać każdą inną literę s,ż,sz) zamienia i gubi litery, pmija cząstki wyrazów, myli kńcówki c pwduje zmianę treści znaczenia wyrazów, czasem pisze bezsenswne zlepki liter w przypadku niezrzumienia ich znaczenia duże trudnści sprawia dziecku pprawna piswnia, panwanie gramatyki, składni nie jest n w stanie samdzielnie czytać i zrzumieć treści bszernych lektur szklnych. zapewnić dbre świetlenie klasy raz miejsce dla dziecka w pierwszej ławce w rzędzie d kna. Uczeń będąc blisk nauczyciela ( d 0,5 d 1.5 m ), któreg twarz jest dbrze świetlna, mże słuchać jeg wypwiedzi i jedncześnie dczytywać mwę z ust. Należy też, umżliwić mu dwracanie się w kierunku innych klegów dpwiadających na lekcji c ułatwi lepsze zrzumienie ich wypwiedzi nauczyciel mówiąc d klasy, pwinien stać w pbliżu dziecka zwrócny twarzą w jeg strnę - nie pwinien chdzić p klasie, czy być dwrócny twarzą d tablicy, t utrudnia dczytywanie mwy z ust należy mówić d dziecka wyraźnie używając nrmalneg głsu i intnacji, unikać gwałtwnych ruchów głwą czy nadmiernej gestykulacji
zadbać spkój w klasie, eliminwać zbędny hałas (zamykać kna przy ruchliwej ulicy, unikać szeleszczenia kartkami papieru) który utrudnia dziecku rzumienie pleceń nauczyciela i wypwiedzi innych uczniów, pwduje większe zmęczenie; zakłócenia są wzmacniane przez aparat słuchwy nauczyciel winien upewnić się czy plecenia kierwane d klasy są właściwie rzumiane przez dzieck niedsłyszące; w przypadku trudnści zapewnić ddatkwe wyjaśnienia, sfrmułwać inaczej plecenie, używając znaneg dziecku słwnictwa, wskazać jak t plecenie wyknuje jeg klega z ławki dzieck z wadą słuchu ma trudnści z równczesnym wyknywaniem kilku czynnści w tym samym czasie, nie jest w stanie słuchać nauczyciela (c wymaga bserwacji jeg twarzy), twrzyć książkę na dpwiedniej strnie i dnaleźć wskazane ćwiczenie; nie nadąża za tempem pracy pzstałych uczniów dzieck niedsłyszące pwinn siedzieć w ławce z dbrym uczniem, który chętnie będzie pmagał mu np. szybciej twrzy książkę, wskaże ćwiczenie, pzwli przepisać ntatkę z zeszytu itp. w czasie lekcji wskazane jest używanie jak najczęściej pmcy wizualnych i tablicy (m.in. zapisanie nweg tematu, nwych i ważniejszych słów itp. ) mżna przygtwać uczniwi pisemny plan pracy pisujący zagadnienia pruszane w wykładzie lub pprsić innych uczniów w klasie, aby rbili ntatki z kpią i udstępniali je kledze knieczne jest aktywizwanie dziecka d rzmwy pprzez zadawanie prstych pytań, pdtrzymywanie jeg dpwiedzi przez dpwiadanie pjedynczych słów, umwne gesty, mimiką twarzy nauczyciel pwinien częst zwracać się d ucznia, zadawać pytania by zmbilizwać g d lepszej kncentracji uwagi i ułatwić mu lepsze zrzumienie tematu pisanie ze słuchu jest najtrudniejszą frmą pisania, szczególnie dla dziecka z zaburznym słuchem i nieprawidłwą wymwą, dlateg należy stswać ćwiczenia w pisaniu ze słuchu wyrazów lub zdań, wcześniej z dzieckiem utrwalnych, w parciu znane mu słwnictw przy cenie prac pisemnych nie należy uwzględniać błędów wynikających z niedsłuchu; błędy mgą stanwić dla nauczyciela pdstawę, d pdjęcia z dzieckiem
dalszej pracy krekcyjnej raz ukierunkwania rdziców d pracy w dmu; błędy w piswni ceniać pisw, udzielając wskazówek d spsbu ich pprawienia d panwania pdstawwych wiadmści zawartych w prgramie nauczania uczeń ptrzebuje więcej czasu i pracy; przy cenie siągnięć ucznia należy szczególnie dceniać jeg aktywnść i wkład pracy raz stsunek d bwiązków szklnych (systematycznść, bwiązkwść, dkładnść ). 3. Specyficzne trudnści w uczeniu się Dysgrafia, czyli brzydkie, nieczytelne pism Dysrtgrafia, czyli trudnści z pprawną piswnią pd względem rtgraficznym, fnetycznym, interpunkcyjnym itd. Dysleksja, czyli trudnści w czytaniu przekładające się częst również na prblemy ze zrzumieniem treści. Symptmy trudnści taśmę trudnści z zapamiętaniem słówek, struktur gramatycznych prblemy z budwaniem wypwiedzi ustnych trudnści z rzumieniem i zapamiętywaniem tekstu mówineg lub nagraneg na prblemy z dróżnianiem słów pdbnie brzmiących błędy w pisaniu- trudnści z dróżnianiem wyrazów pdbnych- gubienie drbnych elementów graficznych, puszczanie i przestawianie liter trudnści z pprawnym pisaniem, pmim dbrych wypwiedzi ustnych kłpty z zapisem wyrazów w pprawnej frmie gramatycznej gubienie drbnych elementów graficznych, puszczanie i przestawianie liter trudnści z pprawnym pisaniem, pmim dbrych wypwiedzi ustnych kłpty z zapisem wyrazów w pprawnej frmie gramatycznej dawać łatwiejsze zadania nie wyrywać d natychmiastwej dpwiedzi, dawać więcej czasu na zastanwienie się i przypmnienie słówek, zwrtów
dawać więcej czasu na panwanie kreślneg zestawu słówek w fazie prezentacji leksyki zwlnić temp wypwiadanych słów i zwrtów, a nawet wypwiadać je przesadnie pprawnie mżna pzwlić na krzystanie z dyktafnu pdczas lekcji nwe wyrazy bjaśniać za pmcą plskieg dpwiednika, w frmie piswej, pdania synnimu, antnimu, brazka, twrzenia związku z nwym wyrazem w zapamiętywaniu piswni stswać wybrażanie wyrazu, literwanie, pisanie palcem na ławce, pisanie ze zróżnicwaniem klrystycznym liter przy dczytywaniu tekstu przez nauczyciela pzwalać na krzystanie z pdręcznika w nauczaniu gramatyki mżna stswać algrytmy w pstaci graficznej wykresów, tabeli, rysunków pdczas prezentacji materiału zestawiać zjawiska gramatyczne języka plskieg ze zjawiskami gramatycznymi charakterystycznymi dla języka bceg prwadzić rzmówki na tematy dtyczące uczniów dawać więcej czasu na wypwiedzi ustne i prace pisemne liberalnie ceniać pprawnść rtgraficzną i graficzną pisma ceniać za wiedzę i wysiłek włżny w panwanie języka, kłaść większy nacisk na wypwiedzi ustne 4. Uczeń z ADHD: Symptmy trudnści : źle zapamiętuje szczegóły jest mniej pważne d rówieśników jest bardz gadatliwe łatw się rzprasza łatw i częst się denerwuje na krótk się kncentruje nie znsi zmian nie czeka na swją klej trudn przewidzieć, c zrbi łatw się zniechęca chce natychmiastwej pchwały
wydaje się, że nie słucha nie kńczy czynnści ma kłpty z przestrzeganiem zasad wszystk je rzprasza bywa agresywne nie ptrafi się skupić na jednym nie przepisuje dkładnie z tablicy ma kłpty z planwaniem nie kńczy rzpczętych zadań stara się przewdzić w grupie ma wieczny bałagan wkół siebie psadzić ucznia z dala d kna, ze spkjnym uczniem, nie zniechęcać i nie dyskwalifikwać za pierwszą złą dpwiedź, nie dpytywać w stanie silneg pbudzenia, wyznaczać uczniwi knkretny cel i działanie, dzielić zadania na mniejsze mżliwe d zrealizwania etapy, pmagać uczniwi w skupieniu się na wyknywaniu jednej czynnści, wydawać jasn sprecyzwane plecenia (na raz tylk jedn plecenie), skracać zadania pprzez dzielenie ich na mniejsze plecenia cząstkwe, sprawdzać stpień zrzumienia wprwadzneg materiału, dzielić dłuższe sprawdziany na części, wydłużać czas dpwiedzi, przypminać terminach sprawdzianów, utrzymywać stały kntakt z rdzicami. 5. Uczeń zdlny Należy stswać następujące zasady: indywidualizacji, stpniwania trudnści, systematycznści, udzielania pmcy kleżeńskiej, pwierzanie dpwiedzialnych ról.
Metdy pracy z uczniem zdlnym: aktywizujące, prblemwe, praktyczneg działania, czyli pglądwe, zespłwe z uwzględnieniem indywidualnych zdlnści (asystent, lider),. wskazane są zadania zwiększnym stpniu trudnści (karty pracy), teksty źródłwe - analiza, uczestnictw w knkursach, limpiadach przedmitwych lub artystycznych, przynależnść d kół zaintereswań