1 NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA w OLSZTYNIE ul. Artyleryjska 3e 10-950 OLSZTYN tel/fax (0-89) 527-28-24, 534-94-00 Olsztyn, dnia 9 lipca 2008 r. P/08/063 LOL-410-06-02/08 Pan Wacław Jan StraŜewicz Starosta GiŜycki Wystąpienie pokontrolne Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie przeprowadziła w Starostwie Powiatowym w GiŜycku ( Starostwie ) kontrolę, którą objęto sprawowanie w latach 2006-2008 (I kwartał) nadzoru nad stacjami diagnostycznymi, dopuszczającymi pojazdy samochodowe do ruchu drogowego. W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli podpisanym w dniu 20 maja 2008 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Staroście niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie z nieprawidłowościami ocenia sprawowanie przez Pana Starostę nadzoru nad stacjami kontroli pojazdów (SKP). W badanym okresie na terenie powiatu giŝyckiego działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia SKP wykonywało 7 przedsiębiorców. Zgodnie z art. 73 ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej 2, uzyskali oni z urzędu wpis do prowadzonego w Starostwie rejestru, gdyŝ przed wejściem w Ŝycie tej ustawy posiadali waŝne zezwolenia do dokonywania badań technicznych pojazdów w prowadzonych przez siebie stacjach. 1 j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701. 2 Dz.U. Nr 173, poz. 1808, ze zm.
2 Rejestr ten zawierał wszystkie dane określone w art. 83a ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym 3 i był na bieŝąco aktualizowany, a wpisani do niego przedsiębiorcy uzyskali stosowne zaświadczenia, zgodne załącznikiem Nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 1 października 2004 r. w sprawie wzorów dokumentów wymaganych dla wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów 4. Zarejestrowani przedsiębiorcy spełniali wszystkie, wynikające z art. 83 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym, wymogi konieczne do prowadzenia SKP, gdyŝ m.in.: - posiadali wyposaŝenie kontrolno-pomiarowe oraz warunki lokalowe gwarantujące wykonywanie odpowiedniego zakresu badań technicznych, potwierdzone w dniu wpisu stosownymi certyfikatami Instytutu Transportu Samochodowego (ITS), - w okresie waŝności ww. certyfikatów uzyskali poświadczenia zgodności wyposaŝenia i warunków lokalowych z wymaganiami odpowiednio do zakresu przeprowadzanych badań technicznych, wydane przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego (TDT), - zatrudniali minimum 2 uprawnionych diagnostów. W ramach nadzoru nad SKP, zgodnie z art. 83b ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, upowaŝnieni pracownicy Starostwa przynajmniej raz w roku kontrolowali je w zakresie spełniania wymogów art. 83 ust. 3 tej ustawy oraz prawidłowości prowadzenia wymaganej dokumentacji. W latach 2006-2007 przeprowadzonych zostało 17 kontroli, w tym 14 problemowych (ujętych w rocznych planach kontroli) i 3 sprawdzające wykonanie zaleceń pokontrolnych. Starostwo wyegzekwowało wykonanie wszystkich zaleceń. Czynności kontrolne obejmowały równieŝ sprawdzenie spełniania przez SKP wymogów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 10 lutego 2006 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do stacji przeprowadzających badania techniczne pojazdów 5. Sprawdzano m.in., czy stacja jest oznaczona, posiada miejsca parkingowe i co najmniej jedno stanowisko kontrolne, wyposaŝenie stacji w wymagane urządzenia kontrolno-pomiarowe, prowadzenie kart ich kontroli eksploatacyjnej oraz umieszczenie cennika za badania techniczne. 3 j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, ze zm. 4 Dz.U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2264. 5 Dz.U. z 2006 r. Nr 40, poz. 275.
3 W protokołach kontroli SKP nie odnotowano jednak sprawdzenia niektórych wymogów ww. rozporządzenia, np. czy stacja posiada wykaz diagnostów oraz wykonywanych przez nich czynności kontrolnych, czy diagności posiadają identyfikatory, w jaki sposób zabezpieczone są pieczęcie stacji i imienne diagnostów. Według wyjaśnienia Naczelnika Wydziału Komunikacji (WK), sprawy te były przedmiotem kaŝdej kontroli, a nie opisywano ich w protokołach tylko ze względu na niestwierdzenie nieprawidłowości. NIK zwraca jednak uwagę, Ŝe opracowany w Starostwie wzór protokołu kontroli nie uwzględniał wszystkich zagadnień podlegających kontroli, o których mowa w tym rozporządzeniu. Przeprowadzane kontrole nie obejmowały natomiast sprawdzania prawidłowości wykonywania badań technicznych pojazdów przez diagnostów, co było obowiązkiem wynikającym z art. 83b ust. 2 pkt 1 lit. b) ustawy Prawo o ruchu drogowym. Nadzór Pana Starosty nad SKP nie był zatem sprawowany pod tym względem. Z wyjaśnień Naczelnika WK wynika, Ŝe w czasie planowych kontroli, o których Starostwo przed ich podjęciem pisemnie informowało przedsiębiorców, na terenie SKP nie było Ŝadnych pojazdów zgłoszonych do badań technicznych. NaleŜy jednak zauwaŝyć, Ŝe kontrolujący nie wykorzystali w tym celu kontroli doraźnych ani teŝ nie podejmowali innych działań na rzecz realizacji ww. obowiązku. Zakres badań wykonywanych przez nadzorowane SKP był zgodny z określonym w certyfikatach ITS i poświadczeniach TDT, a diagności posiadali uprawnienia pokrywające się z zakresem badań, do których uprawniona była dana stacja. Stwierdzono jednak, iŝ zakres badań określony w rejestrze dla jednej ze stacji był inny od wskazanego w decyzji Dyrektora TDT, gdyŝ uwzględniał przeprowadzanie badań A i f, do których nie była ona uprawniona. Niezgodność ta została wyeliminowana w trakcie kontroli NIK, poprzez korektę wpisu w rejestrze oraz wydanie nowego zaświadczenia przedsiębiorcy prowadzącemu tę stację. Spośród 18 diagnostów zatrudnionych w SKP w badanych okresie, 3 uzyskało uprawnienia po 26 listopada 2004 r., tj. po wejściu w Ŝycie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów 6. 6 Dz.U. Nr 246, poz. 2469.
4 Decyzje administracyjne Pana Starosty o nadaniu im uprawnień zawierały wszystkie elementy określone w art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego 7 i wydane zostały terminowo oraz z zachowaniem art. 84 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Negatywnie naleŝy natomiast ocenić wydanie przez Pana Starostę w 2007 r. decyzji o nadaniu uprawnień diagnoście, który przed nowelizacją ustawy Prawo o ruchu drogowym uzyskał zaświadczenie o ukończeniu szkolenia i zdaniu kończącego je egzaminu. Po nowelizacji tej ustawy, organ nadający uprawnienia diagnosty nie mógł bowiem wydać takiej decyzji z pominięciem uregulowań, zawartych w art. 84 ust. 2 i ust. 2a ustawy Prawo o ruchu drogowym, tj. bez zdania egzaminu przed komisją powołaną przez Dyrektora TDT. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Sprawdzanie, w trakcie kontroli SKP, prawidłowości wykonywania badań technicznych pojazdów przez uprawnionych diagnostów. 2. Uzupełnienie wzoru protokołu kontroli SKP o zagadnienia dotyczące sprawdzania: sposobu zabezpieczenia pieczęci, posiadania przez stację wykazu diagnostów oraz wykonywanych przez nich czynności, a takŝe uŝywania przez nich identyfikatorów. 3. Wydawanie uprawnień do wykonywania badań technicznych pojazdów wyłącznie osobom spełniającym wymogi art. 84 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Starostę w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Panu Staroście prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Olsztynie umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie zawartych w tym wystąpieniu ocen, uwag oraz wniosków. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. 7 j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.
5 Z powaŝaniem Rozdzielnik: 1.Adresat, 2. Departament Komunikacji i Systemów Transportowych, 3.a/a.