Pan Zdzisław Naruszewicz Dyrektor Bielskiego Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego w Bielsku - Białej

Transkrypt

1 Pan Zdzisław Naruszewicz Dyrektor Bielskiego Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego w Bielsku - Białej WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach przeprowadziła kontrolę w Bielskim Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego w Bielsku-Białej 2, w zakresie kształcenia osób dorosłych na tle potrzeb rynku pracy w latach , W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 3 grudnia 2008 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Dyrektorowi wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia negatywnie działania BCKUiP w zakresie spraw objętych kontrolą. 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz ze zm., zwanej dalej ustawą o NIK. 2 zwanym dalej BCKUiP lub Centrum

2 2 PowyŜszą ocenę uzasadniają następujące oceny cząstkowe i ustalenia kontroli: 1. NIK negatywnie ocenia wypełnianie przez Centrum zadań systemowych, określonych w art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 3, dostosowania kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy, poniewaŝ oferta kształcenia BCKUiP nie była właściwie dostosowana do potrzeb lokalnego rynku pracy. Spośród sześciu zawodów, w jakich w latach szkolnych 2007/2008 i 2008/2009 kształciło Centrum, jedynym zawodem deficytowym był zawód technika elektronika 4, natomiast cztery spośród pozostałych zawodów, zgodnie z raportami Powiatowego Urzędu Pracy w Bielsku-Białej za lata , naleŝały do zawodów nadwyŝkowych. Jednocześnie Ŝaden z zawodów, w których kształciło Centrum w dwóch ostatnich latach szkolnych, nie znalazł się na liście 52 deficytowych zawodów i specjalności w województwie Śląskim w 2007 r., natomiast trzy zawody objęte kształceniem były ujęte wśród zawodów i specjalności nadwyŝkowych. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NIK stwierdza jednak, Ŝe kształcenie w zawodzie technik-mechanik (nadwyŝkowym, zarówno w mieście Bielsko-Biała, jak i w województwie śląskim) realizowano ze względu na zapotrzebowanie ze strony słuchaczy, posiadających podbudowę do kształcenia w ww. zawodzie. Ponadto, w okresie objętym kontrolą, BCKUiP nie podjęło efektywnej współpracy z urzędami pracy lub pracodawcami, m.in. w zakresie rekwalifikacji kadr, jak wymagają tego przepisy 2 ust. 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie rodzajów, organizacji oraz sposobów działania publicznych placówek kształcenia ustawicznego i publicznych placówek kształcenia praktycznego, w tym publicznych ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego 5. Wg wyjaśnień, Dyrektor nie podejmował inicjatyw, mających na celu określenie potrzeb rynku pracy, gdyŝ nie widział on potrzeby zmiany kierunków kształcenia. W objętym badaniem kontrolnym roku szkolnym 2007/2008 Centrum zorganizowało tylko jeden kurs doskonalący kwalifikacje zawodowe dla trzech osób oraz trzy kursy przygotowawcze do egzaminu dojrzałości dla 26 osób. 3 Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm. 4 Na podstawie rankingu zawodów deficytowych i nadwyŝkowych w mieście na prawach powiatu Bielsko - Biała za 2006r. uzyskanego z Powiatowego Urzędu Pracy w Bielsku-Białej 5 Dz.U. Nr 132, poz 1225

3 3 Centrum takŝe nie prowadziło kształcenia zawodowego na zlecenie urzędów pracy. Zaznaczyć naleŝy, Ŝe tylko w 2007 r. na zlecenie Powiatowego Urzędu Pracy w Bielsku Białej (dalej zwanego PUP) inne instytucje szkoleniowe przeprowadziły szkolenia grupowe (m.in. w zakresie małej przedsiębiorczości, kadr i płac, obsługi komputera, obsługi kas fiskalnych) dla 297 osób, natomiast na szkolenia indywidualne (m.in. spawania, księgowości, kasjera walutowego) PUP skierował 90 osób. W okresie objętym kontrolą BCKUiP nie korzystało równieŝ z moŝliwości kształcenia na odległość, określonej w 14 rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych 6. Działania w tym zakresie planuje się wprowadzić od roku szkolnego 2009/ NIK krytycznie ocenia działania BCKUiP w zakresie organizacji kształcenia, poniewaŝ: w roku szkolnym 2005/2006 wprowadzono kształcenia w trzech zawodach (mechanik, technik elektronik oraz technik rachunkowości), bez uzyskania opinii Kuratorium Oświaty oraz Powiatowej Rady Zatrudnienia, wymaganych zgodnie z art. 39 ust. 5 ustawy o systemie oświaty). NIK nie podziela stanowiska dyrektora, Ŝe wprowadzenie do kształcenia ww. zawodów wynikało z ustnego polecenia Naczelnika Wydziału Edukacji w Bielsku-Białej, bowiem to dyrektor szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę i po zasięgnięciu opinii, w tym opinii powiatowej rady zatrudnienia, ustala zawody, w których kształci szkoła; nie zapewniono słuchaczom moŝliwości korzystania z pomieszczeń do nauki z niezbędnym wyposaŝeniem, w pełnym zakresie przewidzianym w podstawach programowych do kształcenia zawodowego w roku szkolnym 2008/2009 (tj. pięciu pracowni 20 % pomieszczeń dydaktycznych), do czego zobowiązywały przepisy art. 67 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 cyt. ustawy o systemie oświaty, co Dyrektor tłumaczył brakiem pomieszczeń oraz środków finansowych. Wymienione braki pomieszczeń dotyczyły kształcenia w zawodach technik ogrodnik i technik mechanik. NIK zwraca uwagę, Ŝe 17 z 20 pozostałych pomieszczeń dydaktycznych, w których BCKUiP prowadziło zajęcia teoretyczne i praktyczne z przedmiotów zawodowych, nie posiadało pełnego wyposaŝenia określonego w podstawach programowych; 6 Dz.U. Nr 31, poz.216

4 4 w roku szkolnym 2008/2009 nie zachowano wymogu podziału na grupy zajęciowe, określonego w 6 ust. 1 pkt 3 i 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych 7, na zajęciach stanowiących łącznie 81,6 % 8 semestralnego wymiaru zajęć, przewidzianego w szkolnym programie nauczania do realizacji w grupach, tj. w klasie pierwszej Szkoły Policealnej w ramach jednostek modułowych w zawodzie technik rachunkowości oraz na zajęciach fizyki i chemii w klasach pierwszych Technikum Uzupełniającego dla Dorosłych; nie egzekwowano przedstawiania zaświadczeń lekarskich o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kształcenia w określonym zawodzie od siedmiu słuchaczy, tj. 5,9 % słuchaczy przyjętych na semestr pierwszy w roku szkolnym 2008/2009, wymaganych przepisami 7 ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych 9. Brak egzekwowania tych zaświadczeń wyjaśniono niedopatrzeniem Dyrektora BCKUiP oraz Przewodniczącej Szkolnej Komisji Rekrutacyjnej, tj. wicedyrektorki BCKUiP ds. Centrum Kształcenia Ustawicznego. Ponadto NIK zwraca uwagę, Ŝe w roku szkolnym 2006/2007 do egzaminu zawodowego przystąpiło 35 słuchaczy, spośród 41 absolwentów szkół zawodowych dla dorosłych, a zdało go tylko 11 osób, tj. 31 % zdających i 27 % ogółu absolwentów. Oznacza to, Ŝe większość absolwentów nie uzyskała dyplomu, potwierdzającego posiadanie kwalifikacji zawodowych. W roku szkolnym 2007/2008 wskaźniki zdawalności egzaminu zawodowego ukształtowały się na jeszcze niŝszym poziomie, tj. 22 % zdających i 20 % absolwentów. 3. NIK stwierdził prawidłową realizację następujących zadań objętych kontrolą: do kształcenia zawodowego w szkołach dla dorosłych zapewniono odpowiednio wykwalifikowaną kadrę nauczycielską; nauczanie organizowano w oparciu o dopuszczone do uŝytku szkolnego programy nauczania zawodu; 7 Dz. U. Nr 15, poz. 142 ze zm. 8 udział zajęć przewidzianych do realizacji w grupach przekraczających dopuszczalną liczebność w ogólnym wymiarze zajęć dydaktycznych kwalifikujących się do realizacji w podziale na grupy. 9 Dz. U. Nr 26, poz. 232

5 5 realizowano odpowiedni dla typu szkoły ramowy planu nauczania i wymiar zajęć w cyklu nauczania; zachowano właściwą podbudowę kształcenia zawodowego przy przyjmowaniu słuchaczy do szkół prowadzonych przez BCKUiP; zachowano przesłanki dopuszczające zwalnianie słuchaczy z odbycia praktycznej nauki zawodu; w 2008r. uzyskano wpis do rejestru instytucji szkoleniowych. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Podjęcie współpracy z urzędami pracy i pracodawcami w celu pełniejszego dostosowania kształcenia w BCKUiP do potrzeb rynku pracy. 2. Zasięganie opinii powiatowej rady zatrudnienia oraz kuratora oświaty przy wprowadzaniu nowych zawodów do kształcenia. 3. Podjęcie działań w celu zapewnienia słuchaczom pomieszczeń dydaktycznych i wyposaŝenia, przewidzianych w podstawach programowych. 4. Egzekwowanie przedstawiania zaświadczeń lekarskich o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kształcenia w zawodzie w trakcie rekrutacji kandydatów do szkół zawodowych. 5. Dokonywanie podziału na grupy zajęciowe w wymaganych przypadkach. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Dyrektora, w terminie 15 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn nie podjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NajwyŜszej Izby Kontroli w Katowicach umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.