Istota i cel zmian w edukacji przedszkolnej wizytator Irena Bobin Suwałki, 12 marca 2010 r.
Znaczenie wychowania przedszkolnego NajwaŜniejszy etap w Ŝyciu człowieka. Kształtuje się znaczna część moŝliwości intelektualnych. Najłatwiej wyrównywać szanse edukacyjne u najmłodszych dzieci.
Edukacja przedszkolna w Polsce stan obecny i docelowy Wskaźnik upowszechnienia edukacji przedszkolnej w Polsce najniŝszy w Unii Europejskiej - 44%, na terenach wiejskich ten wskaźnik wynosi tylko 20%. Kraje unijne osiągają 85%. W latach 2009/ 2011 - wzrost wskaźnika do 70%. W roku 2020 przewidywany wskaźnik 90%. W 539 gminach (21 %) w Polsce nie ma ani jednego przedszkola! W Polsce 2-krotnie mniej czterolatków korzysta z edukacji przedszkolnej niŝ w UE
Dokonujące się zmiany W roku 2009 powstały w kraju 462 przedszkola oraz 800 nowych innych form wychowania przedszkolnego.
Liczba przedszkoli
Liczba brakujących miejsc w placówkach wychowania przedszkolnego w podziale na województwa -5000 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 dolnośląskie 6699 kujaw sko-pomorskie lubelskie 9748 10539 lubuskie 3464 łódzkie małopolskie mazow ieckie opolskie -870 32049 podkarpackie podlaskie 5999 12430 pomorskie śląskie 4398 12218 św iętokrzyskie w armińsko-mazurskie w ielkopolskie zachodniopomorskie 7030 7687 7747 13251
Priorytety w polityce oświatowej państwa Upowszechnienie edukacji przedszkolnej dla dzieci w wieku 3 5 lat (rok 2020 wskaźnik zbliŝony do wskaźnika Unii Europejskiej) Zagwarantowanie kaŝdemu dziecku co najmniej rocznej edukacji przedszkolnej, przygotowującej do nauki w szkole, Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez realizowanie całej podstawy programowej we wszystkich formach organizacyjnych wychowania przedszkolnego, Dostosowanie form wychowania przedszkolnego do potrzeb lokalnego środowiska.
Od rozwiązań tymczasowych do trwałych działań systemowych narzędzia działań rządu Kontynuacja kampanii podkreślającej znaczenie wychowania przedszkolnego i dalsze promowanie tworzenia publicznych i niepublicznych przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego Tworzenie nowych miejsc wychowania przedszkolnego z wykorzystaniem środków europejskich (do 2013 roku środki zarezerwowano w priorytecie IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach) Wynegocjowanie z Komisją Europejską na kontynuację działań pozyskiwania środków finansowych na tworzenie nowych miejsc Wspieranie gmin w przeznaczaniu większych środków własnych na edukację przedszkolną dzieci w wieku 3 5 lat, z uwagi na obniŝenie wieku obowiązku szkolnego
Działania resortowe w sprawie przedszkoli Promowanie tworzenia zespołów gimnazjalno licealnych i w to miejsce wprowadzanie przedszkoli. Upowszechnienie tworzenia zespołów przedszkolno szkolnych (racjonalne wykorzystanie istniejącej bazy oświatowej). wprowadzenie - ze wsparciem ze środków unijnych rozwiązań systemowych dotyczących wychowania przedszkolnego (w pierwszej kolejności adresatami tych środków byłyby dzieci 5 letnie, objęte rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym). Wyraźne oddzielenie funkcji edukacyjnej przedszkola i szkoły (bezpłatnej) od funkcji opiekuńczej i Ŝywieniowej (świadczenia dodatkowe płatne).
Zmiany stanu prawnego dotyczącego edukacji 6 - latków W roku szkolnym 2004/2005 wprowadzono obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego sześciolatków (art.14 ust 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty) Dziecko w wieku 6 lat obowiązane jest odbyć przygotowanie przedszkolne w przedszkolu albo oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej
Zmiana stanu prawnego dotyczącego edukacji 5-latków i 6-latków - od 1 września 2012 roku obowiązek szkolny dla dzieci sześcioletnich - Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56, poz. 458). - 2009-2012 trzyletni okres przejściowy- (decyzję o rozpoczęciu przez 6-latka edukacji podejmują rodzice i dyrektor szkoły).
Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r., Nr 56, poz.458); od 1 września 2009r. prawo dziecka pięcioletniego do wychowania przedszkolnego od 1 września 2011r. obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci pięcioletnich realizowane w przedszkolu, oddziale lub w innej formie wychowania przedszkolnego od 1 września 2009r. obowiązek realizowania całej podstawy programowej wychowania przedszkolnego w zespołach wychowania przedszkolnego i punktach przedszkolnych.
Diagnoza przedszkolna Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009r. Nr 4, poz.17) Obowiązkiem nauczycieli jest prowadzenie obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie moŝliwości i potrzeb rozwojowych dzieci oraz ich dokumentowania.
Prowadzenie diagnozy przedszkolnej Szkolenie-Diagnoza z zastosowaniem Skali Gotowości Szkolnej ( SGS) i wspomaganie dzieci pięcioletnich w osiąganiu gotowości do podjęcia nauki w szkole: Przeszkolono:11 314 nauczycieli (416 szkoleń) Województwo podlaskie- 314 nauczycieli (12 szkoleń)
Rozporządzenie MEN z dnia 12 marca 2009r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkól i wypadków, w których moŝna zatrudnić nauczycieli niemających wyŝszego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli ( Dz.U.z 2009r. Nr 50,poz.400) Zrównanie w uprawnieniach nauczycieli edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.
Rok szkolny 2008/2009 - rokiem Przedszkolaka 1.Konferencje (ogólnopolska, wojewódzkie, powiatowe): -,,Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego i wychowania przedszkolnego. Wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna, -,,W trosce o edukację dziecka sześcioletniego, -,,Edukacja skuteczna, przyjazna i nowoczesnaod przedszkola do matury.
Rok przedszkolaka 2.Honorowy patronat Podlaskiego Kuratora Oświaty: -Poruszyć serca i umysł kreatywne metody edukacji przedszkolnej - konferencja metodyczno - warsztatowa, -Małe Formy Teatralne - przegląd, -Na drodze mojego Ŝycia- olimpijka przedszkolaka, -Co moŝemy zrobić, aby ludzie byli szczęśliwi? - konkurs plastyczny, -Piosenki i tańce naszego regionu festiwal, -Bajki w zimowej szacie - konkurs plastyczny, -Teatr Małego Aktora- przegląd, -Uśmiech otwiera wszystkie serca uroki zimy - konkurs plastyczny, -Nowe przygody Tymoteusza Rymcimci - konkurs literacki,
Rok Przedszkolaka 3. Szkolenia : - Rola i miejsce wychowania przedszkolnego w systemie edukacji po obniŝeniu wieku szkolnego ze szczególnym uwzględnieniem diagnozy dziecka w wieku przedszkolnym. (150 dyrektorów i nauczycieli przedszkoli); - Pozyskiwanie funduszy europejskich -od pomysłu do realizacji: doskonalenie praktycznej umiejętności wypełniania wniosków. ( 30 dyrektorów przedszkoli).
Programy Rozporządzenie MEN z dnia 8 czerwca 2009r w sprawie dopuszczania do uŝytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do uŝytku szkolnego podręczników ( Dz.U. z 2009r. Nr 89, poz.730). Laureaci konkursu na program wychowania przedszkolnego: I nagroda (przyznana równorzędnie dwóm programom) Dobry start przedszkolaka- Monika Rościszewska-Woźniak, Zanim będę uczniem -ElŜbieta Tokarska i Jolanta Kopała; II nagroda Odkryjmy Montessori raz jeszcze Renata Czekalska, Aleksandra Gaj,Barbara Lauba, Joanna Matczak, Anna Piecusiak,Joanna Sosnowska; III nagroda Ku dziecku -Barbara Bilewicz-Kuźnia i Teresa Parczewska; Programy wyróŝnione Od przedszkolaka do pierwszaka- Iwona Broda Nasze przedszkole- Małgorzata Kwaśniewska i Wiesława śaba-śabińska
Priorytetowe zadania Podlaskiego Kuratora Oświaty z zakresu nadzoru pedagogicznego na rok szkolny 2009/10 Realizacja prawa dziecka pięcioletniego do wychowania przedszkolnego Prawidłowość nadzorowania realizacji Prawidłowość nadzorowania realizacji przez dzieci sześcioletnie rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego.
Inne działania na rzecz upowszechnienia edukacji przedszkolnej Programy edukacyjne: Radosna szkoła (realizacja programu jest zaplanowana na lata 2009 2014, koszt ogólny programu ponad 2 miliardy złotych) Wydawnictwa edukacyjne Informator/poradnik Jak organizować edukację przedszkolną w innych formach. Szeroka akcja informacyjno-promocyjna adresowana do rodziców, jednostek samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych - tematyka edukacji przedszkolnej w popularnych serialach i programach telewizyjnych, reklamach radiowych. Strona internetowa MEN (www.gov.men.pl sześciolatek w szkole, dobre praktyki)
Dziękuję za uwagę