Prgram nauczania techniki z wychwaniem kmunikacyjnym w gimnazjum (klasy I-III) DKOS-4014-20/02 Autr: Leszek Bakun CELE PROGRAMU Celem nauczania techniki w gimnazjum jest: - przygtwanie d życia w cywilizacji technicznej Zadania jakie stją przed nauczycielem i szkłą t: - zrganizwanie warunków d samdzielneg działania techniczneg z wykrzystaniem typwych metd stswanych w pdstawwych dziedzinach techniki W wyniku nauczania techniki w gimnazjum uczeń pwinien siągnąć następujące kmpetencje: - kreślenie i cenienie własnych mcnych i słabych cech ujawnianych w działaniach technicznych indywidualnych i zespłwych; cenianie własnych mżliwści sprstania wymaganim wstępnie wybraneg zawdu (stanwiska pracy). - stswanie różnrdnych metd i śrdków (symbli, rysunków, kdów i zdjęć), w przumiewaniu się na temat zagadnień technicznych. - czytanie i sprządzanie prstych dkumentacji technicznych. - bezpieczne i wydajne psługiwanie się pdstawwymi narzędziami, przyrządami i urządzeniami, dbieranie narzędzi raz utrzymywanie ich w stanie sprawnści.
- eksplatacja urządzeń i systemów technicznych związanych z życiem cdziennym z uwzględnieniem zasad i reguł bezpieczeństwa, w tym krzystanie z dróg i pjazdów. Kmpetencje t zbiór umiejętnści z których każdą mżna pminąć jeżeli tylk pzstałe są panwane na pewnym pzimie. W przypadku nauczania techniki jest t bardz ważne. Nie należy bciążać ucznia zbyteczną wiedzą encyklpedyczną w celu siągnięcia kreślnej kmpetencji. Przykłady kmpetencji, które uczeń pwinien siągnąć p zrealizwaniu prgramu nauczania techniki w gimnazjum. 1. Uczeń racjnalnie gspdaruje zasbami energii elektrycznej Aby psiąść taką kmpetencję uczeń pwinien psiadać następujące wiadmści i umiejętnści: - wie w jaki spsób i z czeg wytwarzana jest energia elektryczna - wie w jaki spsób dstarczana jest energia elektryczna d jeg mieszkania, dmu - zna dbirniki energii elektrycznej - rzumie pdstawwe pjęcia związane z prądem elektrycznym - zna cenę 1kWh - rzumie prblemy eklgiczne związane z prdukcją energii elektrycznej Aby uczeń mógł siągnąć te wiadmści i umiejętnści muszą być zrealizwane następujące tematy nauczania: A) Prdukcja energii elektrycznej - prdukcja energii elektrycznej z węgla - inne spsby prdukcji energii elektrycznej - prdukcja energii elektrycznej, a zanieczyszczenie śrdwiska - przesyłanie energii elektrycznej B) Urządzenia elektryczne w mim gspdarstwie dmwym - bhp bsługi urządzeń elektrycznych - tabliczki znaminwe urządzeń elektrycznych - urządzenia energszczędne
C) Kszty użytkwania energii elektrycznej - jednstki prądu elektryczneg - pmiar zużycia prądu - jak zmniejszyć rachunek za prąd elektryczny? D) Eklgia - zmniejszenie zużycia prądu elektryczneg, a krzyści eklgiczne - energia atmwa; za, czy przeciw? - składwanie dpadów pwstających w wyniku wytwarzania energii elektrycznej W trakcie realizacji pwyższych treści nie należy dążyć d panwania przez ucznia szczegółwej wiedzy na temat prdukcji prądu elektryczneg. Uczeń pwinien jednak znać pdstawwe spsby wytwarzania energii elektrycznej, a szczególnie znać eklgicznie czyste spsby wytwarzania energii elektrycznej. Pnadt nie należy ucznia bciążać wiedzą na temat jaką mc pbierają urządzenia gspdarstwa dmweg. Uczeń jednak ptrafi dczytać te wartści z tabliczek znaminwych i wyciągnąć dpwiednie wniski. 2. Świadmy wybór dalszej swjej edukacji Aby psiąść taką kmpetencję uczeń pwinien psiadać następujące wiadmści i umiejętnści: - ptrafi kreślić swje zaintereswania - ptrafi kreślić kryteria ptrzebne d wyknywania daneg zawdu - zna mżliwści dalszej edukacji w swim miejscu zamieszkania - zna mżliwści zatrudnienia w zawdzie w swjej miejscwści, klicy - zna mżliwści pdnszenia kwalifikacji w wybranym zawdzie i mżliwści przekwalifikwania się Aby uczeń mógł siągnąć te wiadmści i umiejętnści muszą być zrealizwane następujące tematy nauczania: A) Prezentacja zawdów - sptkania z przedstawicielami różnych zawdów - sptkanie z abslwentami szkły - wycieczki d zakładów pracy
B) Czynniki decydujące wybrze zawdu - mje zaintereswania - tradycje rdzinne - predyspzycje zdrwtne - uwarunkwania eknmiczne - rynek pracy C) Mżliwści kształcenia w mjej miejscwści - prezentacja szkół - warunki przyjęcia - mżliwści kntynuacji nauki W trakcie realizacji tej tematyki duży nacisk kładziemy na prezentację zawdów deficytwych w danej miejscwści, kraju, Unii Eurpejskiej. W miarę mżliwści dwiedzamy zakłady pracy, rganizujemy sptkania z przedstawicielami różnych zawdów, abslwentami szkły. 3. Eklg Aby psiąść taką kmpetencję uczeń pwinien psiadać następujące wiadmści i umiejętnści: - rzumie treść znaków i symbli umieszczanych na wyrbach - zna źródła zanieczyszczeń śrdwiska - zna materiały szczególnie niebezpieczne dla śrdwiska - dcenia znaczenie segregacji śmieci - rzumie znaczenie czyszczalni ścieków i prawidłweg składwania śmieci - racjnalnie krzysta z urządzeń w gspdarstwie dmwym Aby uczeń mógł siągnąć te wiadmści i umiejętnści muszą być zrealizwane następujące tematy nauczania: A) Segregacja śmieci w gspdarstwie dmwym - surwce wtórne, które mżna dzyskać w gspdarstwie dmwym - zagspdarwanie dpadów rganicznych
- c zrbić z dzyskanymi surwcami wtórnymi? - materiały szczególnie niebezpieczne dla śrdwiska i mżliwści ich dzyskiwania i utylizacji - pakwania wyrbów gtwych B) Prdukcja energii - eklgicznie czyste metdy prdukcji energii - zanieczyszczenie śrdwiska w wyniku prdukcji energii z węgla - energia atmwa C) Prdukcja stali - wydbycie rudy, a śrdwisk - zanieczyszczenie śrdwiska w wyniku prdukcji stali - znaczenie dzyskiwanie złmu D) Dmwa instalacja wdn-kanalizacyjna - pzyskiwanie wdy pitnej - ścieki, a śrdwisk - znaczenie czyszczalni ścieków E) Dmwa instalacja gazwa - prdukcja gazu kkswniczeg, a śrdwisk - przesyłanie gazu - zanieczyszczenie śrdwiska w wyniku spalania gazu. Pstawa eklgiczna naszeg ucznia jest jedną z najważniejszych kmpetencji jakie pwinien siągnąć w gimnazjum. O eklgii pwinniśmy mówić w trakcie realizacji wszystkich tematów z techniki. Uczeń musi być świadmy zagrżenia śrdwiska jakie niesie za sbą technika. Musi też być świadmy teg, że dzięki nwczesnej technice mżemy naprawiać skutki jej negatywneg działania. W czasie realizacji przedmitu technika kształtujemy u ucznia pstawę racjnalneg użytkwnika urządzeń gspdarstwa dmweg. Znane też muszą być uczniwi pjęcia bidegradacji i recyklingu, jak również dziura znwa, kwaśne deszcze, smg.
Inne przykładwe kmpetencje, które uczeń pwinien siągnąć p zrealizwaniu przedmitu technika: Czytać ze zrzumieniem instrukcje bsługi urządzeń występujących w gspdarstwie dmwym Czytać dkumentację techniczną Prawidłw psługiwać się pdstawwymi narzędziami Bezpiecznie i eknmicznie krzystać z urządzeń gspdarstwa dmweg Prawidłw pruszać się p drgach jak pieszy, rwerzysta i mtrwerzysta ROZKŁAD MATERIAŁU L.p. TEMATY LEKCJI LICZBA GODZIN MATERIAŁ NAUCZANIA PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1 Prgram nauczania techniki. Przedmitwy systemem ceniania 1 * Prgram nauczania techniki z wychwaniem kmunikacyjnym w gimnazjum * Liczba gdzin przeznaczna na realizację prgramu - analiza treści pdręcznika, zeszytu ćwiczeń d techniki - kreślenie cech pzytywnych i negatywnych rzwju techniki - rzumie znaczenie techniki we współczesnym świecie - wie czeg będzie się uczył na technice - wie jakie bwiązują pdręczniki, zeszyty, zeszyty ćwiczeń, * Przedmitwy system ceniania z techniki - przedstawienie przedmitweg systemu ceniania z techniki - zna bwiązkwe wypsażenie w przybry i przyrządy - zna kryteria cen z techniki raz terminy i frmy ich pprawy 2 Regulamin i bezpieczeństw na zajęciach 1 * Regulamin szklnej pracwni d techniki - analiza regulaminu szklnej pracwni techniki - zna swje miejsce pracy - zna zasady wydawania i
techniki. * Bezpieczeństw w pracwni pdczas zajęć * Apteczka i sprzęt ppż. * Pstępwanie w razie skaleczenia, wypadku - zapznanie z lkalizacją apteczki i sprzętu ppż. na terenie pracwni i szkły - zapznanie z drgą ewakuacyjną z pracwni, szkły krzystania z narzędzi w pracwni - umie zrganizwać miejsce pracy i dpwiedni nie dbać - wie gdzie znajduje się apteczka i sprzęt ppż. w pracwni raz na terenie szkły * Drga ewakuacyjna * Alarmwe telefny - zapisanie telefnów alarmwych - zapznanie z pstępwaniem w razie skaleczenia i wypadku - zna drgę ewakuacyjną z pracwni i szkły. - ptrafi dpwiedni pstępwać w razie głszenia alarmu wymagająceg ewakuacji z pracwni, szkły. - ptrafi dpwiedni pstępwać w razie skaleczenia i wypadku. - zna numer straży pżarnej i pgtwia ratunkweg. 4 Eklgia 3 * Rzwój techniki, a eklgia * Źródła zanieczyszczeń śrdwiska * Segregacja śmieci * Miejsca składwania śmieci * Surwce wtórne * Materiały szczególnie niebezpieczne dla śrdwiska * Spsby zmniejszenia zużycia energii. * Bidegradacja i recykling - wyjaśnienie pjęcia eklgia - zapznanie z pzytywnymi i negatywnymi czynnikami związanymi z rzwjem techniki - uświadmienie kniecznści segregacji śmieci - zapznanie z miejscami składwania śmieci - zapznanie z lkalizacją punktów skupu surwców wtórnych w najbliższym tczeniu - zapznanie z pjęciami bidegradacji i recyklingu - ptrafi kreślić źródła zanieczyszczenia śrdwiska - rzumie znaczenie segregacji śmieci - zna miejsca składwania śmieci w swjej miejscwści - ptrafi wymienić surwce wtórne, które mżna dzyskać w gspdarstwie dmwym - wie w jaki spsób graniczyć "prdukcję" śmieci w swim gspdarstwie dmwym - rzumie sens racjnalneg krzystania z energii elektrycznej, gazu, wdy. - ptrafi dczytać symble recyklingu na pakwaniach - zna przyczyny pwstawania dziury znwej i efektu cieplarnianeg 5 Metale 3 * Znaczenie metali dla rzwju ludzkści - zapznanie z histrią prdukcji metali - zna dpady szczególnie niebezpieczne dla śrdwiska i miejsca ich składwania - rzumie znaczenie metali w rzwju cywilizacji * Rdzaje metali wykrzystywanych w technice * Otrzymywanie stali * Prblemy eklgiczne - przedstawienie metali, które w technice znalazły szczególne zastswanie - zapznanie z prcesem - wie w jaki spsób pzyskiwan metale dawniej, a jak becnie - rzumie prblemy eklgiczne związane z wydbyciem rud i jej
związane z wytwarzaniem stali trzymywania stali przeróbką * Stpy metali - prezentacja materiałów zastępujących metale - zna materiały, które mgą zastępwać metale * Materiały zastępujące metale * Niebezpieczeństwa związane z krzją metali * Spsby zabezpieczania knstrukcji metalwych - mówienie prcesu trzymywania stpów i ich właściwści - mówienie czynników wywłujących krzję, skutków krzji i spsbów zabezpieczania metali przed krzją - wie c tą stpy metalu - zna rdzaje stpów i ich zastswanie - rzumie niebezpieczeństw jakie niesie za sbą krzja knstrukcji metalwych - zna spsby zabezpieczania knstrukcji metalwych przed krzją 8 Plan pzimy mieszkania 3 * Symble używane w rysunku budwlanym d ryswania planów pzimych * Zasady ryswania planów pzimych * Znaczenie planów pzimych mieszkań * Własne pmysły prjektwania i urządzania mieszkań - mówienie planów pzimych mieszkań, spsbów ich wykreślania i symbli używanych d ich wykreślenia - wykreślanie planu pzimeg pracwni raz własneg mieszkania - prjekty własnych rzwiązań architektnicznych - czyta rysunek budwlany - rzumie znaczenie planów pzimych mieszkań, dmów, budynków użytecznści publicznej - ptrafi naryswać plan pzimy swjeg mieszkania w dpwiedniej skali - ptrafi umeblwać mieszkanie na planie pzimym wg własnej kncepcji przestrzegając zasad ergnmii i estetyki 9 Wytwarzanie energii elektrycznej 2 * Spsby wytwarzanie energii elektrycznej w Plsce * Wytwarzanie energii elektrycznej w elektrwni cieplnej - zapznanie ze spsbami wytwarzania energii elektrycznej w Plsce - wie z czeg prdukwany jest prąd elektryczny w Plsce - wie w jaki spsób wytwarzany jest prąd elektryczny w elektrwnii cieplnej * Elektrwnie wdne, wiatrwe, atmwe, słneczne, bigazwe - zapznanie z prcesem trzymywania prądu elektryczneg w elektrwnii cieplnej - zna inne spsby wytwarzania energii elektrycznej * Aspekty eklgiczne związane z wytwarzaniem prądu elektryczneg w pszczególnych elektrwniach - prezentacja innych spsbów trzymywania energii elektrycznej - rzumie niebezpieczeństw związane z prdukcją energii elektrycznej w elektrwniach jądrwych /Czarnbyl/ - zapznanie z ujemnymi skutkami dla śrdwiska związanymi z wytwarzaniem energii elektrycznej 10 Dmwa instalacja elektryczna 3 * Przesyłanie energii elektrycznej * Elementy i symble dmwej instalacji elektrycznej - zapznanie z prcesem przesyłania energii elektrycznej z elektrwni d naszych mieszkań - wie w jaki spsób dciera prąd d jeg mieszkania - ptrafi dczytać schemat dmwej instalacji elektrycznej * Odbirniki prądu w gspdarstwie dmwym * Zużycie energii elektrycznej * Rla bezpiecznika w dmwej instalacji elektrycznej - zapznanie ze schematem i symblami dmwej instalacji elektrycznej - mówienie rli bezpiecznika w dmwej instalacji elektrycznej - rzumie rlę i zasadę działania bezpiecznika w dmwej instalacji elektrycznej - rzumie pjęcia natężenia, napięcia, rezystancji i mcy prądu elektryczneg * Spsby bniżenia zużycia - mówienie czynników - ptrafi dczytać z tabliczki znaminwej lub z instrukcji
energii elektrycznej warunkujących wyskść rachunku za prąd elektryczny mc daneg urządzenia * Elementy eklgii związane z wytwarzaniem, przesyłaniem i wykrzystaniem energii elektrycznej - mówienie zależnści między zużyciem prądu, a eklgią - wie d jakich czynników uzależnina jest wyskść rachunku za prąd elektryczny - rzumie zagrżenia wynikające z niewłaściweg pstępwania z urządzeniami elektrycznymi - ptrafi bsługiwać dmwe urządzenia elektryczne z zachwaniem zasad bhp - ptrafi wskazać spsby szczędzania energii elektrycznej - rzumie związek między zużyciem energii elektrycznej, a śrdwiskiem 11 Dmwa instalacja wdnkanalizacyjna 2 * Spsby pzyskiwania, czyszczania, uzdatniania i przesyłania wdy pitnej * Elementy dmwej instalacji wdn-kanalizacyjnej - zapznanie ze spsbami pzyskiwania, czyszczania i przesyłania wdy pitnej - wie w jaki spsób jest pzyskiwana wda pitna w jeg miejscwści - rzumie pjęcia czyszczana i uzdatniana wdy * Rla syfnów w instalacji kanalizacyjnej - mówienie elementów dmwej instalacji wdnkanalizacyjnej - ptrafi wymienić elementy dmwej instalacji wdnkanalizacyjnej * Oczyszczalnie ścieków * Eklgiczne aspekty czyszczania ścieków * Spsby zmniejszenia zużycia wdy w gspdarstwie dmwym - mówienie zasady działania licznika na wdę - mówienie czynników mających wpływ na rachunek za wdę - mówienie prcesu czyszczania ścieków - rzumie znaczenie syfnów w dmwej instalacji kanalizacyjnej - zna zasadę działania licznika na wdę - rzumie znaczenie szczędneg zużywania wdy - wycieczka d czyszczalni ścieków - ptrafi wskazać praktyczne spsby szczędzania wdy - rzumie znaczenie dla śrdwiska czyszczalni ścieków - wie jakich płynów nie należy wylewać d ścieków - rzumie przyczyny bumierania życia w rzekach, jezirach 12 Dmwa instalacja gazwa 2 * Rdzaje gazu używaneg w gspdarstwie dmwym * Prdukcja gazu kkswniczeg * Przesyłanie gazu - zapznanie z rdzajami gazu jakie są wykrzystywane w dmwym gspdarstwie - zapznanie z prdukcją gazu kkswniczeg - wie w jaki spsób jest prdukwany (wydbywany) gaz - wie jaki rdzaj gazu jest wykrzystywany w jeg gspdarstwie dmwym i jak jest transprtwany * Elementy dmwej instalacji gazwej - mówienie elementów dmwej instalacji gazwej - zna elementy dmwej instalacji gazwej - mówienie pstępwania w
* Niebezpieczeństw związane z ulatnianiem się gazu razie wykrycia ulatniania się gazu - wie jak pstąpić w razie wykrycia nieszczelnści gazu * Pstępwanie w razie wykrycia ulatniania się gazu * Obsługa dmwych urządzeń gazwych - mówienie zasad bezpieczeństwa bsługi dmwych urządzeń gazwych - ptrafi bezpiecznie bsługiwać dmwy sprzęt gazwy - rzumie znaczenie racjnalneg wykrzystania gazu 13 Dmwa instalacja grzewcza 2 * Spsby grzewania dmów * Dmwa instalacja grzewcza * Rla i zasada działania termstatu w dmwej instalacji grzewczej - przedstawienie spsbów grzewania mieszkań - mówienie elementów dmwej instalacji grzewczej - prezentacja zasady działania termstatu - zna spsby grzewania mieszkań - wie z jakich elementów składa się dmwa instalacja grzewcza - wie jak działa termstat i licznik ciepła * Zasada działania licznika ciepła - mówienie zasady działania licznika ciepła - ptrafi prawidłw wietrzyć swój pkój, mieszkanie * Zasady wietrzenia mieszkań zimą - mówienie zasad wietrzenia mieszkań zimą 14 Pzstałe instalacje dmwe 1 * Dmwa instalacja alarmwa * Dmwa instalacja telefniczna * Instalacja dgrmwa * Telewizja kablwa - mówienie elementów i znaczenia pzstałych instalacji dmwych - mówienie znaczenia instalacji dgrmwej - ptrafi wyróżnić inne instalacje występujące w jeg mieszkaniu, dmu, blku - zna zasady eksplatacji pszczególnych instalacji * Internet 15 Schematy elektryczne 3 * Symble i schematy elektryczne - zapznanie z symblami i schematami elektrycznymi - zna symble elektryczne * Obwód elektryczny * Ryswanie i czytanie schematów elektrycznych * Mntaż układów elektrycznych na pdstawie schematu - przedstawienie zasad wykreślania schematów elektrycznych - ćwiczenia praktyczne z mntażu schematów elektrycznych - ptrafi czytać i ryswać schematy elektryczne - umie zmntwać prsty układ elektryczny na pdstawie schematu - ptrafi wyknać prjekt dmwej instalacji alarmwej 16 Obsługa i knserwacja urządzeń - wiertarka, lutwnica 4 * Instrukcja bsługi * Bezpieczeństw * Zasada działania - czytanie i analiza treści instrukcji bsługi dwlneg urządzenia gspdarstwa dmweg - dczytanie treści symbli umieszcznych na budwie urządzenia - ptrafi dczytać ze zrzumieniem instrukcję bsługi daneg urządzenia - rzumie zasadę jeg działania - ptrafi bezpiecznie się nim psługiwać * Knserwacja - przedstawienie zasady działania daneg urządzenia - przedstawienie zasad czyszczenia i knserwacji - ptrafi dknać czynnści knserwacyjnych przy danym urządzeniu 17 Zadania wytwórcze 4 - zajęcia praktyczne - ptrafi przygtwać dkumentację techniczną * Prjekt - ptrafi zrganizwać bezpieczne stanwisk pracy
* Walry estetyczne i użytkwe - prawidłw psługuje się przybrami i narzędziami * Dkumentacja techniczna * Ład i prządek - dba szczędne gspdarwanie materiałem * Narzędzia - dba ład i prządek w czasie pracy * Bezpieczeństw pdczas pracy * Oszczędne gspdarwanie materiałami * Zagspdarwanie dpadów - dcenia wartści estetyczne wyknanej pracy - dcenia znaczenie wyknania pracy (prezentu) samdzielnie - rzumie prblem dpadów pprdukcyjnych 18 Pdział śrdków transprtu 2 * Klasyfikacja śrdków transprtu * Transprt samchdwy, a klejwy - zapznanie z rdzajami śrdków transprtu - ptrafi dknać klasyfikacji śrdków transprtu * Transprt ltniczy i mrski - przedstawienie zalet i wad transprtu samchdweg i klejweg - zna zalety i wady pszczególnych śrdków transprtu * Eklgiczne śrdki transprtu - mówienie aspektów transprt, a eklgia - rzumie prblemy eklgiczne związane z transprtem 19 Samchdy 3 - przedstawienie klasyfikacji samchdów * Samchód jak najppularniejszy śrdek transprtu * Klasyfikacja samchdów * Budwa samchdu z napędem spalinwym * Rdzaje silników samchdwych - mówienie gólnej budwy samchdu - prezentacja budwy i zasady działania silnika spalinweg - mówienie innych rdzajów napędu samchdów - zna klasyfikację samchdów - umie wyróżnić pdstawwe układy samchdu - zna budwę i rzumie zasadę działania silnika spalinweg - rzumie pjęcia ABS, SBB itp. * Zasada działania silnika spalinweg * Nwe rzwiązania technlgiczne związane z napędem samchdów 31 Prerientacja zawdwa 2+2 gdziny (w 2 klasie były wycieczki d zakładów pracy) * Czynniki wpływające na świadmy wybór zawdu * Jaki zawód chciałbym wyknywać w przyszłści? * Zawód, a rynek pracy - prezentacja wybranych zawdów - sptkania z przedstawicielami zawdów - wycieczka d zakładu pracy - mówienie zawdów, a szans znalezienia pracy - ptrafi cenić swje zaintereswania i mżliwści wybru zawdu - rzumie znaczenie wybru zawdu dla jeg przyszłści - zna mżliwści kntynuwania nauki celem uzyskania kreślneg zawdu - mówienie ścieżki edukacyjnej związanej z uzyskaniem daneg zawdu - zna mżliwści wyknywania pracy w kreślnym zawdzie w swjej miejscwści i klicy - mówienie rynku pracy i zawdów deficytwych w - zna rynek pracy w Unii Eurpejskiej i mżliwści
Unii Eurpejskiej pdjęcia tam pracy UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU Liczba gdzin na realizację techniki w cyklu trzyletnim wynsi 2 gdziny. Wybru, w której klasie będzie realizwany prgram techniki dknuje szkła. Gdziny te mgą wystąpić w jednej klasie np. w klasie pierwszej lub być rzbite p 1 gdzinie w pszczególnych klasach. Krzystniejsze jest jednak aby technika wystąpiła w jednstkach jedngdzinnych przez dwa lata pcząwszy d klasy pierwszej. Związane jest t z tym, że w klasie pierwszej uczeń mże ubiegać się uzyskanie karty mtrwerwej. W klasie starszej wiadmści z zakresu bezpieczeństwa ruchu drgweg zstaną przypmniane i utrwalne. Realizacja w cyklu dwuletnim daje też gwarancję na dbre przygtwanie ucznia d pmiaru kmpetencji na kniec kształcenia w gimnazjum. Prgram ten mże być realizwany przez każdą szkłę. Nie wymaga się d realizacji teg prgramu specjalistycznej pracwni. Szkła pwinna jednak dyspnwać pmcami naukwymi, szczególnie d wychwania kmunikacyjneg (plansze, filmy, gry dydaktyczne). Frma prwadzenia zajęć jest uzależnina d bazy szkły, predyspzycji nauczyciela jak również ilści uczniów w klasie. Jednak aby prces nauczania-uczenia się przebiegał jak najbardziej efektywnie w czasie zajęć jak najczęściej dknywać ćwiczeń, pkazów, prezentacji i demnstracji. Niedzwne jest wspmaganie nauczania pprzez filmy, prezentacje multimedialne, wycieczki, sptkania z przedstawicielami zawdu. Przy wybrze zadań wytwórczych z techniki należy kierwać się przede wszystkim bezpieczeństwem w trakcie wyknywania ćwiczeń. Jest t tyle ważne, pnieważ realizacja przedmitu technika dbywa się bez pdziału na grupy. Niektóre tematy, np. dkumentację techniczną, bezpieczeństw ruchu drgweg mżna zrealizwać w pracwni infrmatycznej. OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Ocenianie siągnięć edukacyjnych ma na celu: pinfrmwanie ucznia pzimie jeg siągnięć edukacyjnych i pstępach w tym zakresie pmc uczniwi w samdzielnym planwaniu swjeg rzwju mtywwanie ucznia d dalszej pracy dstarczenie rdzicm i nauczycielm infrmacji pstępach, trudnściach i specjalnych uzdlnieniach ucznia W celu dknania pmiaru siągnięć szklnych należy kreślić wymagania prgramwe, które kreślą zamierzne siągnięcia uczniów. Pzimy wymagań prgramwych cena wymagania
celujący bardz dbry dbry dstateczny dpuszczający Wiadmści i umiejętnści znacznie wykraczające pza materiał nauczania w danej klasie, charakterystyczne dla ucznia indywidualnych zaintereswaniach, nie dające pisać się w zestaw ścisłych kreślnych kryteriów Wiadmści i umiejętnści trudne d panwania, najbardziej złżne, twórcze i ryginalne, wymagają stswania w sytuacjach prblemwych, krzystania z różnrdnych źródeł infrmacji Wiadmści i umiejętnści średni trudne, umiarkwanie przystępne, bardziej złżne i mniej typwe, przydatne, ale nie niezbędne na dalszym etapie kształcenia, pśredni użyteczne w życiu Wiadmści i umiejętnści stsunkw łatwe, bezpśredni użyteczne w życiu cdziennym, najpewniejsze naukw i najbardziej niezawdne, niezbędne na danym etapie kształcenia, prste i uniwersalne Wiadmści i umiejętnści najprstsze, ptrzebne w życiu, które umżliwiają uczniwi świadme krzystanie z lekcji Ocenie pdlegają następujące bszary aktywnści uczniów: przumiewanie się językiem technicznym
rzwiązywanie prblemów bsługa narzędzi i urządzeń technicznych stswanie wiedzy przedmitwej w sytuacjach praktycznych aktywnść na zajęciach wkład pracy, zaangażwanie w pdejmwane działania praca w grupie działalnść pzaszklna Najczęściej stswane spsby sprawdzania siągnięć uczniów: frmy ustne: dpwiedzi, aktywnść na zajęciach, prezentacja frmy praktyczne: prace wytwórcze (indywidualne, zespłwe), ćwiczenia praktyczne zeszyt przedmitwy/zeszyt ćwiczeń bserwacja pracy uczniów samcena pracy własnej Na pczątku rku szklneg uczeń musi być pinfrmwany przedmitwym systemie ceniania ucznia z techniki, który pwinien być integralną częścią wewnątrz szklneg systemu ceniania.