KRYTERIA OCENIANIA Z BIOLOGII. Klasa I

Transkrypt

1 KRYTERIA OCENIANIA Z BIOLOGII Klasa I Pzim pdstawwy. zna pdstawwe składniki kmórki rślinnej i zwierzęcej raz różnice pmiędzy nimi, ptrafi psłużyć się mikrskpem w dknywaniu bserwacji i wyknać schematyczny rysunek, przedstawia gólną budwę rganizmu rślinneg i zwierzęceg, wymienia i dróżnia tkanki rślinne i zwierzęce, zna pdstawwe funkcje życiwe rganizmów, dróżnia spsby pruszania się rganizmów w zależnści d śrdwiska życia raz ich pkrycie ciała pdając stswne przykłady, zna wytwry tkanki krywającej u rślin i ich rlę, dróżnia pjęcia samżywnść i cudzżywnść, prducenci, knsumenci i reducenci raz pdaje d nich stswne przykłady, zna warunki i isttę przebiegu prcesu ftsyntezy raz rle rślin w prdukcji związków rganicznych i tlenu, kreśla spsby zdbywania pkarmu przez zwierzęta wraz z przykładami, zna rdzaje składników dżywczych i źródła ich pchdzenia, wskazuje miejsce wymiany gazwej u rślin, zna isttę wewnątrzkmórkweg prcesu ddychania raz spsby wykrzystania energii przez rganizmy kreśla narządy wymiany gazwej typwych przedstawicieli zwierząt wdnych i lądwych, dróżnia rdzaje narządów układu ddechweg kręgwców, zna funkcję tkanki przewdzącej u rślin, kreśla skład i rle krwi raz zna narządy układu krwinśneg kręgwców, ptrafi przeanalizwać schematy biegu krwi u kręgwców, zna spsby rzmnażania bezpłciweg rganizmów i pdaje stswne przykłady, zna budwę i rlę kmórek rzrdczych raz sens rzmnażania płciweg, wyjaśnia pjęcia: zapylenie, zapłdnienie, błny płdwe, zna budwę kwiatu i rlę jeg elementów w prcesie twrzenia wców i nasin, dróżnia typy rzwjów i pdaje stswne przykłady, wyjaśnia pjęcia: jajrdnść, żywrdnść, zna źródła zanieczyszczeń gleb, wód i pwietrza raz rzumie ptrzebę kreślnych działań w zakresie ich chrny. Pzim rzszerzny. ptrafi prównać kmórkę rślinną ze zwierzęcą, zna rlę składników kmórki,

2 wykazuje związek pmiędzy budwą tkanek ich rzmieszczeniem raz funkcją, wyjaśnia różnice pmiędzy rganizmem rślinnym, a zwierzęcym, prównuje pkrycie ciała typwych przedstawicieli kręgwców i bezkręgwców, zna budwę i funkcje szkieletu zewnętrzneg i wewnętrzneg, dstrzega związek pmiędzy budwą i funkcją narządów ruchu u zwierząt różnych śrdwisk, zna przystswania w budwie rślin d prcesu ftsyntezy i wyjaśnia jej przebieg raz znaczenie, zna spsby wykrywania prduktów ftsyntezy, kreśla narządy układu pkarmweg zwierząt raz dstrzega związek pmiędzy ich budwą a spsbem dżywiania się kreśla główne gniwa w biegu materii w przyrdzie i ich znaczenia wyjaśnia isttę przebiegu prcesu ddychania wewnątrzkmórkweg tlenweg i beztlenweg, dknuje prównań różnych narządów wymiany gazwej u zwierząt wyjaśnia mechanizm pdwójneg ddychania u ptaków, kreśla czynniki regulujące szybkść przemiany materii, zna spsby transprtwania wdy i substancji dżywczych u rślin, kreśla budwę naczyń krwinśnych i serc kręgwców, wyjaśnia rle dużeg i małeg biegu krwi, kreśla różnicę pmiędzy rzmnażaniem płciwym a bezpłciwym, zna budwę różnych kwiatów i różne spsby zapylenia, kreśla przystswania rślin d rzsiewania nasin i wców, zna pjęcia: jajżywrdnść i pdaje przykłady, zna rle błn płdwych w rzwju wdniwców i strategie rzrdcze ptaków i ssaków, zna wpływ zanieczyszczeń pwietrza wód i gleb na rganizmy raz wskazuje prpzycje przeciwdziałania zanieczyszczenim, ptrafi samdzielnie wyciągać i frmułwać wniski z dknanych analiz i bserwacji.

3 KRYTERIA OCENIANIA Z BIOLOGII Klasa II Pzim pdstawwy. wie, c składa się na układ ruchu, zna funkcje szkieletu i jeg części, zna typy płączeń kstnych i pdaje dpwiednie przykłady, zna skład chemiczny kści wie udziale mięśni w wyknywaniu ruchów, ptrafi pdać dpwiednie przykłady mięśni, umie udzielić pierwszej pmcy przy złamaniu i zwichnięciu, zna budwę i rle narządów układu ddechweg, wie gdzie zachdzi wymiana gazwa zewnętrzna i wewnętrzna, jest przeknany szkdliwści palenia raz wpływu innych zanieczyszczeń pwietrza na układ ddechwy, ptrafi wymienić chrby szerzące się drgami ddechwymi, ptrafi kreślić skład i rlę krwi raz budwę układu krwinśneg i pracę serca, zna pdstawwą rlę układu limfatyczneg, dróżnia rdzaje krwtków zna najważniejsze przyczyny chrób układu krążenia, jest przeknany wartści hnrweg krwidawstwa, wymienia pdstawwe składniki pkarmwe i zna ich rlę dla rganizmu, zna budwę układu pkarmweg i funkcje jeg najważniejszych narządów, jest przeknany ptrzebie stswania higieny w dżywianiu się; zna pjęcie zdrwa żywnść i pdstawwe zasady racjnalneg dżywiania, wyjaśnia pjęcie wydalanie, zna budwę układu mczweg i funkcje jeg narządów, zna skład mczu i zasady higieny teg układu, pdaje pdstawwe funkcje skóry i kreśla wytwry naskórka, zna zasady higieny skóry i wie jak pstąpić w przypadkach dmrżeń i parzeń raz dstrzega związek palania się z niektórymi chrbami skóry, ptrafi wskazać płżenie gruczłów dkrewnych raz pdać przykłady funkcji niektórych hrmnów w rganizmie, wyjaśnia rlę układu nerwweg i ptrafi kreślić jeg najważniejsze części, wymienia narządy zmysłów, rzumie ich zasady funkcjnwania i kreśla zagrżenia dla narządów wzrku i słuchu, zna budwę kmórek rzrdczych i budwę układu rzrdczeg męskieg i żeńskieg, kreśla rlę bu tych układów, zna główne etapy rzwju zardkweg człwieka i zasady higieny kbiety w ciąży, zna zmiany zachdzące w czasie djrzewania i zasady higieny teg kresu, zna chrby szerzące się drgą płciwą i spsby ich zapbiegania, Pzim rzszerzny. zna nazwy kści szkieletu człwieka ich budwę fizyczną jak i budwę stawu; zna właściwści pszczególnych składników kści,

4 wymienia ważniejsze mięśnie wg płżenia, czynnści i kształtu raz wyjaśnia na czym plega ich praca, wyjaśnia isttę prcesu ddechweg, zna budwę i funkcje narządów układu ddechweg, zna skład pwietrza wdychaneg i wydychaneg i wyjaśnia mechanizm działania tlenku węgla na rganizm, wyjaśnia związek pmiędzy budwą, a funkcją naczyń krwinśnych, prównuje układ krwinśny z limfatycznym, bieg mały z dużym; umie zmierzyć tętn, wie na czym plega prces krzepnięcia krwi, zna najczęstsze chrby układu krążenia i ich przyczyny, wyjaśnia sens stswania szczepień chrnnych, zna rlę pszczególnych składników dżywczych w dżywianiu, wyjaśnia ptkwą bróbkę pkarmu w przewdzie pkarmwym i zna rle gruczłów trawiennych, rzumie zasady zdrweg i naturalneg dżywiania się i wie negatywnym wpływie na rganizm żywnści skażnej, źle przetwrznej lub źle przechwywanej, wyjaśnia pjęcie przemiana materii raz prces twrzenia i usuwania mczu, zna najczęstsze chrby układu mczweg ich przyczyny i skutki, zna budwę i rle pszczególnych warstw skóry; prównuje funkcje różnych gruczłów, zna najczęstsze chrby skóry, zna rle przysadki mózgwej w układzie dkrewnym i kilku ważniejszych gruczłów hrmnalnych, zna budwę śrdkweg układu nerwweg i zasady przewdzenia bdźca nerwweg, wyjaśnia pwstawanie łuku druchweg, dróżnia druchy warunkwe d bezwarunkwych, wyjaśnia mechanizm widzenia i słyszenia (drgę bdźców) i zna rlę narządów zmysłów w życiu człwieka, uzasadnia znaczenie zdrwia psychiczneg, wyjaśnia etapy rzwju zardkweg człwieka; zna rle błn płdwych, dstrzega ujemne skutki wczesnej inicjacji seksualnej,

5 KRYTERIA OCENIANIA Z BIOLOGII Klasa III Pzim pdstawwy. kreśla i pprawnie interpretuje pjęcia: eklgia, chrna śrdwiska i chrna przyrdy, zna pdstawwe gatunki rślin i zwierząt w najbliższym tczeniu, charakteryzuje czynniki śrdwiska i zna ich wpływ na rzmieszczenie rślin i zwierząt, dróżnia stenbinty d eurybintów wbec pdstawwych czynników śrdwiska, wymienia i bjaśnia pdstawwe pjęcia eklgiczne, rzpznaje i charakteryzuje typy rzmieszczenia i przyczyny śmiertelnści ppulacji, zna przykłady antagnistycznych i nieantagnistyznych stsunków między ppulacjami, zna elementy składwe wybraneg eksystemu, ptrafi ułżyć łańcuchy zależnści pkarmwych z wybranej bicenzy, zna pjęcie przepływu energii i biegu materii w eksystemie, wskazuje i klasyfikuje źródła zanieczyszczeń pwietrza, gleby i wdy raz zna ich niekrzystny wpływ na rganizmy żywe, zna przyczyny i przewidywane skutki efektu cieplarnianeg, wskazuje spsby graniczania zanieczyszczeń śrdwiska, wymienia cele i frmy chrny przyrdy, zna rzmieszczenie parków nardwych w Plsce raz cel twrzenia rezerwatów, zna najbliższe biekty przyrdnicze pd chrną, ptępia wszelkie frmy kłuswnictwa. wyjaśnia pjęcie dziedzicznść, wie gdzie zawarta jest infrmacja genetyczna raz czym jest gen, zna spsób dziedziczenia płci i niektórych wad lub chrób genetycznych, zna dziedziny praktyczneg wykrzystania genetyki. Pzim rzszerzny. stsuje i definiuje pjęcia; gatunek, siedlisk, nisza eklgiczna, charakteryzuje zależnści między czynnikami śrdwiska a rganizmami, zna przystswania charakterystycznych rganizmów d śrdwiska życia, uzasadnia związek rzmieszczenia rganizmów z ich zakresem tlerancji, zna zasady psługiwania się kluczami i przewdnikami d znaczania gatunków, przedstawia graficznie strukturę wiekwą i przeżywalnść ppulacji raz przewiduje jej dalszy rzwój, pisuje skutki ddziaływań między ppulacjami,

6 przewiduje następstwa przerwania łańcuchów zależnści pkarmwych raz kumulacji substancji szkdliwych w razie stswania śrdków chemicznych w rlnictwie, wykazuje związek między gradacją szkdników a stswaniem mnkultur w rlnictwie i leśnictwie, analizuje schemat przepływu energii i biegu materii w eksystemie, dbiera właściwe przykłady przy wyjaśnianiu pjęć raz prcesów zachdzących w eksystemach, charakteryzuje zagrżenia spwdwane przez energetykę, smg i dpady, zna przyczyny i skutki degradacji gleb, charakteryzuje klasy czystści wód i prces ich eutrfizacji, definiuje pjęcia; glbalizacja, utylizacja, zrównważny rzwój, zna działania na rzecz chrny śrdwiska w Plsce, charakteryzuje pszczególne frmy chrny przyrdy w Plsce na tle światwych tendencji w tym zakresie, rzpznaje wybrane chrnine gatunki i rzumie ptrzebę chrny ich miejsc występwania, frmułuje wniski z przeprwadznych bserwacji i analiz. zna związek pmiędzy budwą DNA a dziedzicznścią, wyjaśnia gólne zasady inżynierii genetycznej i jej praktyczne zastswanie, ptrafi samdzielnie wyciągać i frmułwać wniski z dknanych analiz i bserwacji.