GIELDAMATURALNA.PL ODBIERZ KOD DOSTĘPU* - Twój indywidualny klucz do wiedzy! *Kod na końcu klucza odpowiedzi KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Fizyka Poziom rozszerzony Vademecum i Testy Fizyka Listopad 017 1.1. po 5 s Przykład uzasadnienia: prędkość rośnie przez pierwszych 5 s ruch zmiana prędkości jest dodatnia przez pierwszych 5 s ruch przyspieszenie jest dodatnie przez pierwszych 5 s ruch linia wykresu leży powyżej osi t dla pierwszych 5 s ruchu inne podobne poprawna odpowiedź oraz poprawne uzasadnienie poprawna odpowiedź poprawne uzasadnienie 1.. po 13 s Przykład uzasadnienia: podczas ruchu nie zmienia się zwrot prędkości podczas ruchu ciało nie zawraca podczas ruchu zmiana prędkości nie jest ujemna pole P 3 nie jest większe od sumy pól P 1 i P pole P 3 jest równe sumie pól P 1 i P inne podobne poprawna odpowiedź oraz poprawne uzasadnienie poprawna odpowiedź poprawne uzasadnienie 0 1.3., A 0 1 poprawny wybór odpowiedzi 1.4. 1. F,. F, 3. P, 4. F 0 0 Zacznij przygotowania do matury już dziś www.operon.pl 1
1.5. 1 pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało dwie poprawne odpowiedzi 0 pkt rozwiązanie, w którym nie ma istotnego postępu F [N] 160 140 10 100 80 60 40 0 0 40 60 80 1 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1 13 14 t [s] poprawne wyskalowanie i oznaczenie osi oraz poprawne narysowanie linii wykresu pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało poprawne wyskalowanie i oznaczenie osi oraz poprawne narysowanie dwóch odcinków linii wykresu spełnienie wszystkich wymagań na 3 pkt bez podania poprawnych jednostek na osiach poprawne wyskalowanie i oznaczenie osi spełnienie wszystkich wymagań na pkt bez podania poprawnych jednostek na osiach 1.6. Zastosowanie wzoru na drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym (bez prędkości początkowej): s= 1 at Obliczenie drogi po trzech sekundach ruchu: at 11 3 s1 = = = 9 m Zastosowanie wzoru na prędkość w ruchu jednostajnie przyspieszonym (bez prędkości początkowej): v= at www.operon.pl
Obliczenie prędkości po trzech sekundach ruchu: v1 = at 1 1 = 3= 6 s Zastosowanie wzoru na drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym: 1 s= v0t+ at Obliczenie drogi pokonanej między trzecią a piątą sekundą ruchu: a( t t1 ) 1 ( 5 3) s = v1( t t1)+ = 65 ( 3 )+ = 14 m Zapisanie, że szukana droga jest sumą dróg s 1 i s. Obliczenie tej drogi: s= s1+ s = 9m+ 14m= 3 m Zadanie można też rozwiązać, korzystając z prędkości średnich. obliczenie drogi po 5 s z odpowiednią jednostką pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało obliczenie drogi po 5 s bez odpowiedniej jednostki obliczenie drogi po 3 s z odpowiednią jednostką oraz obliczenie prędkości po 3 s z odpowiednią jednostką obliczenie drogi po 3 s bez odpowiedniej jednostki.1. B 0 1 poprawna odpowiedź.. 1, B 0 1.3. Zapisanie wzoru na drugą zasadę dynamiki dla ruchu obrotowego: e = M I Zapisanie wzoru na moment bezwładności pręta: 1 I = m L 1 Wyprowadzenie wzoru na moment siły i obliczenie jego wartości: 1 1 M = I ε= m L ε= 05, ( 06, ) π 0, 047 N m 1 1 zapisanie wzoru na drugą zasadę dynamiki dla ruchu obrotowego oraz wyprowadzenie wzoru na moment siły, oraz obliczenie wartości momentu siły z odpowiednią jednostką www.operon.pl 3
pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało zapisanie wzoru na drugą zasadę dynamiki dla ruchu obrotowego oraz wyprowadzenie wzoru na moment siły, oraz obliczenie wartości momentu siły bez odpowiedniej jednostki zapisanie wzoru na drugą zasadę dynamiki dla ruchu obrotowego oraz wyprowadzenie wzoru na moment siły, oraz błędne obliczenie wartości momentu siły z odpowiednią jednostką zapisanie wzoru na drugą zasadę dynamiki dla ruchu obrotowego oraz wyprowadzenie wzoru na moment siły.4. Zapisanie wzoru na kąt, o jaki obraca się pręt ruchem jednostajnie przyspieszonym (w analogii do wzoru na drogę w prostoliniowym ruchu jednostajnie przyspieszonym): α= 1 εt Wyznaczenie czasu i jego obliczenie: α t = = π = s ε π zapisanie wzoru na kąt oraz wyprowadzenie wzoru na czas, oraz obliczenie czasu wraz z odpowiednią jednostką pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało zapisanie wzoru na kąt oraz wyprowadzenie wzoru na czas, oraz obliczenie czasu bez odpowiedniej jednostki zapisanie wzoru na kąt oraz wyprowadzenie wzoru na czas, oraz błędne obliczenie czasu z odpowiednią jednostką zapisanie wzoru na kąt 3.1. Zapisanie, że wynik, jaki może osiągnąć zawodniczka, jest sumą wysokości uzyskanych dzięki: jej energii kinetycznej na rozbiegu początkowej wysokości jej środka ciężkości (91 cm) pracy jej rąk (0 cm): h= h1 + 91 cm + 0 cm Zapisanie równania na zasadę zachowania energii: 1 mgh1 = mv Wyznaczenie wysokości uzyskanej dzięki energii kinetycznej: v h1 = g www.operon.pl 4
Obliczenie wysokości i zaokrąglenie jej w dół: m 7 v s h = + 91 cm + 0 cm = + 111 cm = g m 981, s = 49, 7 cm + 111cm 3, 6 m zapisanie trzech składników uzyskanej wysokości oraz zapisanie równania na zasadę zachowania energii, oraz wyprowadzenie wzoru na wysokość, oraz obliczenie wysokości wraz z odpowiednią jednostką, oraz zaokrąglenie wyniku pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało zapisanie trzech składników uzyskanej wysokości oraz zapisanie równania na zasadę zachowania energii, oraz wyprowadzenie wzoru na wysokość, oraz obliczenie wysokości bez odpowiedniej jednostki poprawne rozwiązanie bez uwzględnienia składników związanych z początkowym położeniem środka ciężkości i pracy rąk zapisanie równania na zasadę zachowania energii oraz wyprowadzenie wzoru na wysokość 3.. 3, B 0 1 4.1. B 0 1 poprawna odpowiedź 4.. 1. F,. P, 3. F, 4. P 0 1 pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało poprawne zaznaczenie 1. F i. P poprawne zaznaczenie 3. F i 4. P 0 pkt rozwiązanie, w którym nie ma istotnego postępu www.operon.pl 5
4.3. Zapisanie, że jedna tysięczna początkowej liczby neutronów nie uległa rozpadowi: N ()= t 0, 001N 0 Zapisanie prawa rozpadu, np. w postaci: t T N ()= t N 1 0 Wyznaczenie czasu i obliczenie jego wartości: 1 0, 001 = t T log 0, 001 = t T 1 log 1000 = t T t= T log 1000 613, 9997, = 610, 583 s Można skorzystać z innych postaci prawa rozpadu, np. N () t = e T. N0 Można przyjąć dowolną wartość czasu połowicznego rozpadu zgodną z wartością podaną w tekście, np. 614 s. Można posłużyć się większym zaokrągleniem logarytmu, np. log 1000» 10. zapisanie, że 0,001 początkowej liczby neutronów nie uległa rozpadowi oraz zapisanie prawa rozpadu, oraz wyprowadzenie wzoru na czas, oraz obliczenie czasu wraz z odpowiednią jednostką pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało zapisanie, że 0,001 początkowej liczby neutronów nie uległa rozpadowi oraz zapisanie prawa rozpadu, oraz wyprowadzenie wzoru na czas zapisanie, że 0,001 początkowej liczby neutronów nie uległa rozpadowi oraz zapisanie prawa rozpadu (w dowolnej postaci) 4.4. Neutrony wciąż występują w przyrodzie, gdyż: 0 1 w stabilnych jądrach atomowych nie rozpadają się. w wielu jądrach są trwałe. inne podobne poprawne wyjaśnienie 5.1. duża gęstość, duża liczba atomowa 0 1 poprawne podanie obu własności www.operon.pl 6
5.. Przeliczenie energii fotonu na dżule: E = 10 MeV= 1610, J Wyprowadzenie wzoru na częstotliwość i obliczenie jej wartości: E = hn 1 E 1610, 1 n = = = 410, Hz 34 h 66310, przeliczenie energii fotonu na dżule oraz wyprowadzenie wzoru na częstotliwość, oraz obliczenie częstotliwości wraz z odpowiednią jednostką pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało przeliczenie energii fotonu na dżule oraz wyprowadzenie wzoru na częstotliwość, oraz obliczenie częstotliwości bez odpowiedniej jednostki przeliczenie energii fotonu na dżule oraz wyprowadzenie wzoru na częstotliwość, oraz błędne obliczenie częstotliwości z odpowiednią jednostką przeliczenie energii fotonu na dżule wyprowadzenie wzoru na częstotliwość 5.3. C 0 1 poprawna odpowiedź 6. Zastosowanie postulatu Bohra: E = E E 1 Obliczenie energii fotonu wg modelu Bohra oraz przeliczenie jej na dżule: 13, 6 ev 18 E = + 13, 6eV = 10, ev = 1, 63 10 J Wyprowadzenie wzoru na długość fali i obliczenie jej wartości w nanometrach: E = hc l 34 8 hc 66310, 3 10 7 l = = = 110, m= 1 nm 18 E 1, 63 10 Zapisanie wniosku: Nie jest to foton światła widzialnego. Jest to foton promieniowania ultrafioletowego (albo nadfioletowego, albo UV). Zadanie można też rozwiązać, korzystając ze wzoru Rydberga. Wzór na długość fali można też wyprowadzić, korzystając ze wzoru de Broglie a oraz relatywistycznego wzoru na energię fotonu. 5 pkt Rozwiązanie poprawne zapisanie postulatu Bohra oraz obliczenie energii fotonu w dżulach oraz wyprowadzenie wzoru na długość fali oraz 0 5 www.operon.pl 7
obliczenie długości fali w nanometrach oraz zapisanie poprawnego wniosku 4 pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które zostało rozwiązane do końca, ale w którym występują usterki nieprzekreślające poprawności rozwiązania obliczenie energii fotonu w dżulach oraz wyprowadzenie wzoru na długość fali, oraz obliczenie długości fali w innej jednostce niż nm, oraz zapisanie poprawnego wniosku 3 pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało obliczenie energii fotonu w dżulach oraz wyprowadzenie wzoru na długość fali pkt Rozwiązanie, w którym jest istotny postęp obliczenie energii fotonu w dżulach 1 pkt Rozwiązanie, w którym postęp jest niewielki, ale konieczny na drodze do całkowitego rozwiązania obliczenie energii fotonu w innej jednostce niż dżule wyprowadzenie wzoru na długość fali 7. A 0 1 poprawna odpowiedź 8. krzemu, żelaza 0 1 9.1. 0 1 q = 40 nc E R = cm A Długość wektora jest dowolna. poprawne narysowanie wektora www.operon.pl 8
9.. Odczytanie z rysunku odległości między środkiem kuli a punktem A: r = 4R = 8cm = 810 m Wyprowadzenie wzoru na wartość natężenia pola elektrycznego; obliczenie tej wartości w punkcie A: F k q q 1 = r E = F q 0 E = k q r = 89910, 8 Nm 410 C ( ) 5600 C 810 m 9 zapisanie odległości między środkiem kuli, a punktem A oraz zapisanie wzoru na wartość natężenia pola elektrycznego, oraz obliczenie wartości natężenia pola wraz z odpowiednią jednostką 1 pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało poprawne rozwiązanie dla innej odległości niż r = 8cm zapisanie odległości między środkiem kuli, a punktem A oraz zapisanie wzoru na wartość natężenia pola elektrycznego, oraz błędne obliczenie wartości natężenia pola z odpowiednią jednostką zapisanie odległości między środkiem kuli, a punktem A oraz zapisanie wzoru na wartość natężenia pola elektrycznego, oraz obliczenie wartości natężenia pola bez odpowiedniej jednostki 0 pkt rozwiązanie, w którym nie ma istotnego postępu 10.1. Zapisanie prawa Hubble a i obliczenie wartości prędkości: 0 km km v= H r 75 18, 4 Mpc = 1380 smpc s zapisanie prawa Hubble a oraz obliczenie wartości prędkości z odpowiednią jednostką 1 pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało zapisanie prawa Hubble a oraz obliczenie wartości prędkości bez odpowiedniej jednostki zapisanie prawa Hubble a oraz błędne obliczenie wartości prędkości z odpowiednią jednostką 0 pkt rozwiązanie, w którym nie ma istotnego postępu 10.. 1. P,. F 0 1 poprawne wszystkie zaznaczenia N C www.operon.pl 9
11.1. 1, B 0 1 11.. Zapisanie wzoru na siatkę dyfrakcyjną: 0 4 dsinα= kλ Zastosowanie przybliżenia sina» tga: dtanα» kλ d Dk» kl L Wyznaczenie długości fali: l d D k k L Wybór rzędu prążka, np. k = 4 Obliczenie długości fali dla wybranego k: 0, 076 m l 0, 0001 m = 6, ( 3) 10 7 m 4 3m Zapisanie wzoru na niepewność względną: l l = L L + D D Obliczenie niepewności względnej (dla wybranego wyżej k): l l = 1 cm 300 + 1 mm 76 0, 016 = 16, % cm mm 4 pkt Rozwiązanie poprawne zapisanie wzoru na siatkę dyfrakcyjną oraz wyprowadzenie wzoru na długość fali z użyciem przybliżenia sina» tga, oraz obliczenie długości fali z odpowiednią jednostką, oraz zapisanie wzoru na względną niepewność długości fali, oraz obliczenie niepewności względnej 3 pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało zapisanie wzoru na siatkę dyfrakcyjną oraz wyprowadzenie wzoru na długość fali z użyciem przybliżenia sina» tga, oraz zapisanie wzoru na względną niepewność długości fali pkt Rozwiązanie, w którym jest istotny postęp zapisanie wzoru na siatkę dyfrakcyjną oraz wyprowadzenie wzoru na długość fali z użyciem przybliżenia sina» tga 1 pkt Rozwiązanie, w którym postęp jest niewielki, ale konieczny na drodze do całkowitego rozwiązania zapisanie wzoru na siatkę dyfrakcyjną oraz α wyprowadzenie wzoru na długość fali, wystarczy postać λ = d sin k 11.3. 1. P,. F, 3. F, 4. F 0 1 pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało dwie poprawne odpowiedzi 0 pkt rozwiązanie, w którym nie ma istotnego postępu www.operon.pl 10
11.4. D [mm] 80 70 60 50 40 30 0 10 0 1 3 4 k Ponieważ sens fizyczny mają tylko całkowite wartości k, narysowanie linii wykresu jest błędem. Niepewności pomiarowe są bardzo wąskie, więc nie jest wymagane ich zaznaczenie. poprawne wyskalowanie i oznaczenie osi oraz poprawne zaznaczenie wszystkich pomiarowych pkt Pokonanie zasadniczych trudności, które jednak nie zostało poprawne wyskalowanie i oznaczenie osi oraz poprawne zaznaczenie trzech pomiarowych spełnienie wszystkich wymagań na 3 pkt bez podania poprawnych jednostek na osiach poprawne wyskalowanie i oznaczenie osi spełnienie wszystkich wymagań na pkt bez podania poprawnych jednostek na osiach TWÓJ KOD DOSTĘPU DO GIEŁDY MATURALNEJ ZOBACZ NA NASTĘPNEJ STRONIE www.operon.pl 11
Wybierz Zdecydowanie NAJLEPSZY SERWIS DLA MATURZYSTÓW WWW.gieldamaturalna.pl DLA CIEBIE: WIĘCEJ ZADAŃ PEŁEN DOSTĘP do całego serwisu przez tygodnie*! TWÓJ KOD DOSTĘPU E1D751F19 1 3 4 Zaloguj się na gieldamaturalna.pl Wpisz swój kod Odblokuj dostęp do bazy tysięcy zadań i arkuszy Przygotuj się do matury z nami! Najlepsze zakupy przed egzaminem! bezpłatna DOSTAWA -15 % TeSTY, VADeMecUM i PAKieTY 018 SUPeR RAbAT * Kod umożliwia dostęp do wszystkich materiałów zawartych w serwisie gieldamaturalna.pl przez 14 dni od daty aktywacji (pierwsze użycie kodu). Kod należy aktywować do dnia 31.1.017 r.