PL/EP 2097479 T3 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2097479 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 17.12.2007 07856792.2 (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 30.06.2010 Europejski Biuletyn Patentowy 2010/26 EP 2097479 B1 (13) (51) T3 Int.Cl. C08K 11/00 (2006.01) C08J 5/00 (2006.01) C08J 5/18 (2006.01) C09D 7/12 (2006.01) C08L 67/06 (2006.01) (54) Tytuł wynalazku: Proszkowy wypełniacz organiczny stosowany jako zamiennik wypełniacza mineralnego w kompozytach (30) Pierwszeństwo: 29.12.2006 US 20060882649P 22.10.2007 US 20070876046 12.10.2007 US 20070979590P 28.02.2007 WO 2007EP01695 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 09.09.2009 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2009/37 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 31.12.2010 Wiadomości Urzędu Patentowego 2010/12 (73) Uprawniony z patentu: Cook Composites & Polymers Company, North Kansas City, US (72) Twórca(y) wynalazku: Frédéric BAUCHET, Liberty, US Valerie ENGLERT, Liberty, US (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Zbigniew Kamiński KANCELARIA PATENTOWA DR INŻ. ZBIGNIEW KAMIŃSKI I SYN Al. Jerozolimskie 101/18 02-011 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
EP 2 097 479 B1 U-2523a/10 Proszkowy wypełniacz organiczny stosowany jako zamiennik wypełniacza mineralnego w kompozytach Opis [0001] Przedmiotem wynalazku są żelkoty, a zwłaszcza kompozycje żelkotowe zawierające proszkowy wypełniacz organiczny, oraz wyroby pokrywane takimi żelkotami. [0002] Wyroby kompozytowe pokrywane żelkotami są powszechnie używane w różnych zastosowaniach. Żelkoty poprawiają odporność na działania czynników atmosferycznych oraz wygląd powierzchni. W niektórych zastosowaniach, np. blaty kuchenne i osprzęt łazienkowy, wyroby kompozytowe korzystnie imitują wygląd materiałów naturalnych, jak granit, marmur, lub inne kamienie. Jest wiele znanych sposobów wytwarzania imitacji kamienia. [0003] Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych AP nr US 5,504,126 znany jest wyrób imitujący minerał, który zawiera rozproszony materiał z tworzywa sztucznego, zawieszony w ciągłej termoplastycznej matrycy. Materiał z tworzywa i matryca termoplastyczne są rozróżnialne wizualnie, a każde z nich zawiera środek sprzęgający. Przedstawiono także sposób przygotowania wyrobu z imitacji minerału, który obejmuje wykonanie ciekłej termoplastycznej matrycy, w której zawiesza się materiał z tworzywa sztucznego. Materiał tworzywa jest termoutwardzalny i składa się z żywicy, której składnik kwasowy ma właściwości termoplastyczne. [0004] Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych AP nr US 5,476,895 znana jest kompozycja pokryciowa do natryskiwania, która jest używana do 1
tworzenia powierzchni imitującej granit, o wysokiej odporności na uderzenie, doskonałej twardości i estetycznym wyglądzie. Kompozycja pokryciowa zawiera żelkot oraz granulki, w skład których wchodzą składniki z tworzywa termoplastycznego i termoutwardzalnego. Żelkot i granulki są rozróżnialne wizualnie, z reguły nie mieszają się oraz mają tę samą gęstość. Kompozycja, po wymieszaniu z utwardzaczem, może być rozpylana do formy, i podpierana szkieletem z włókna szklanego, tworzywa sztucznego lub innej odpowiedniej żywicy, tworząc panel lub podobną strukturę, albo być nakładana bezpośrednio na powierzchnię w celu otrzymania wyglądu imitującego granit. [0005] Z japońskiego opisu patentowego nr JP 02-102156 znana jest kompozycja żywicy do prasowania na gorąco, w celu poprawy przezroczystości i połysku, która zawiera nienasyconą żywicę poliestrową, środek utwardzający, proszek z utwardzonej nienasyconej żywicy poliestrowej, określony wypełniacz nieorganiczny, oraz środek ułatwiający wyjmowanie z formy. [0006] Z japońskiego opisu patentowego nr JP 06-25539 znana jest żywica o barwionych cząstkach, stosowana do wyprasek zdobionych. Barwne cząstki żywicy uzyskuje się poprzez rozpuszczanie żywicy termoplastycznej w nieutwardzonej żywicy termoutwardzalnej. Do roztworu żywicy dodaje się następnie wypełniacz oraz pigment, po czym roztwór utwardza się i kruszy na drobne cząstki. [0007] Pierwszym przedmiotem wynalazku jest wypełniacz organiczny, używany jako zamiennik wypełniaczy mineralnych w żelkotach i innego rodzaju materiałach kompozytowych, przy czym wypełniacz ten stanowi od około 50 do 100 % wagowo całkowitej masy wypełniaczy. Materiał organiczny zawiera przynajmniej jeden z: a/ produktów reakcji nienasyconych żywic poliestrowych, 2
żywic hybrydowych z nienasyconych poliestrów/poliuretanów, usieciowanych żywic akrylowych, melaminy, lub b/ termoplastycznych polimerów, które nie są rozpuszczalne ani nie ulegają spęcznieniu w monomerach z nienasyceniem etylenowym. [0008] Innym przedmiotem wynalazku jest kompozycja żelkotu, zawierająca wypełniacz organiczny, przy czym wypełniacz ten stanowi od około 50 do 100 % wagowo całkowitej masy wypełniaczy, a materiał organiczny zawiera przynajmniej jeden z: a/ produktów reakcji nienasyconych żywic poliestrowych, żywic hybrydowych z nienasyconych poliestrów/poliuretanów, usieciowanych żywic akrylowych, melaminy, lub b/ termoplastycznych polimerów, które nie są rozpuszczalne ani nie ulegają spęcznieniu w monomerach z nienasyceniem etylenowym. Całkowita masa wypełniaczy korzystnie nie powinna przekraczać 50 % wagowo całkowitej masy kompozycji żelkotu. Przedmiotem wynalazku jest także powstały żelkot i wyrób zawierający taki żelkot. Część wynalazku stanowią również inne zastosowania, jak pokrycia barierowe i aktywne lub kompozyty do formowania (BMC/SMC) oraz uzyskane wyroby. [0009] Wynalazek odnosi się przede wszystkim do proszkowych organicznych materiałów wypełniających (wypełniacze organiczne) stosowanych jako zamienniki wypełniaczy mineralnych, jak wodorotlenek glinu, siarczan baru, węglan wapnia, talk, glina, itd., w żelkotach i innego rodzaju materiałach kompozytowych. Wypełniacz mineralny może być całkowicie lub częściowo zastąpiony przez materiał proszkowy. Materiały proszkowe są materiałami organicznymi. Stosunek wagowy organicznego materiału wypełniającego do nieorganicznego materiału wypełniającego w kompozycji żelkotu znajduje się w zakresie od 50/50 do 100/0, przy czym całkowita zawartość wypełniacza 3
[0010] Materiałami organicznymi stosowanymi do wytwarzania proszkowych wypełniaczy organicznych są: a/ produkty reakcji nienasyconych żywic poliestrowych, żywic hybrydowych z nienasyconych poliestrów/poliuretanów, usieciowanych żywic akrylowych i melaminy, lub b/ termoplastyczne polimery, które nie rozpuszczają się w (nierozpuszczalne) ani nie ulegają spęcznieniu (nie pęczniejące) w monomerach z nienasyceniem etylenowym. Organiczne materiały wypełniające mają temperaturę zeszklenia powyżej 50 0 C, korzystnie powyżej 60 0 C. Stopień utwardzenia (konwersji) produktów reakcji wynosi powyżej 70 %, korzystnie powyżej 80 %. Zawartość części lotnych w produktach reakcji jest niższa od 10 %, korzystnie niższa od 5 %. [0011] Nienasycona żywica poliestrowa zawiera przynajmniej jedną część z dikarboksylowym alkenem, a korzystnie jest oligomerem α, β etylenowo nienasyconego kwasu dikarboksylowego otrzymanego w wyniku reakcji kondensacji jednego lub więcej nasyconego di- lub polikarboksylowego kwasu albo bezwodnika oraz nienasyconego di- lub polikarboksylowego kwasu albo bezwodnika z glikolem lub alkoholem wielowodorotlenowym. Nienasyconą żywicę poliestrową można także otrzymać przez reakcję nienasyconego di- lub polikarboksylowego kwasu albo bezwodnika z glikolem i/lub alkoholem wielowodorotlenowym. Przykładami odpowiednich nasyconych kwasów di- lub 4
[0012] Roztwór nienasyconej żywicy poliestrowej zawiera również monomer z nienasyceniem etylenowym. Monomerem z nienasyceniem etylenowym może być każdy monomer z nienasyceniem etylenowym zdolny do sieciowania nienasyconej żywicy poliestrowej poprzez winylową polimeryzację addycyjną. [0013] Przykładami użytecznych monomerów z nienasyceniem etylenowym są: styren, o-, m- i p-metylostyren, akrylan metylu, metakrylan metylu, t- butylostyren, dwuwinylobenzen, ftalan diallilowy, cyjanuran triallilowy, oraz mieszaniny dwóch lub więcej nienasyconych monomerów. Preferowanym monomerem jest styren, ponieważ pozwala uzyskać oszczędny roztwór monomeru. 5
[0014] Produkty reakcji uzyskuje się w typowych procesach utwardzania żywic termoutwardzalnych. Typowy proces utwardzania żywicy termoutwardzalnej obejmuje dodawanie inicjatorów i promotorów do żywicy lub roztworu żywicy oraz (i) utwardzanie w temperaturze otoczenia, lub (ii) ogrzewanie materiału do podwyższonej temperatury w celu utwardzenia żywicy, lub (iii) utwardzanie przez poddawanie żywicy działaniu promieniowania ultrafioletowego, albo (iv) utwardzanie przez poddawanie żywic działaniu mikrofal, po czym przekazywanie utwardzonego produktu do procesu rozdrabniania w celu uzyskania ziaren o wielkości poniżej 60 µm. Utwardzone materiały mogą być dodatkowo utwardzane w podwyższonej temperaturze, aby zwiększyć stopień utwardzenia i usunąć części lotne. Utwardzone materiały organiczne przechodzą następnie etap rozdrabniania, aby otrzymać końcowy produkt proszkowy o odpowiednim zakresie wielkości ziaren. Tradycyjny proces rozdrabniania obejmuje mielenie w młynie kulowym, rozdrabnianie kriogeniczne, mielenie w młynie młotkowym, mielenie w młynie strumieniowym i mielenie w młynie walcowym. [0015] Inicjatorami użytecznymi w wytwarzaniu utwardzonych kompozycji żywic według wynalazku są katalizatory polimeryzacji winylowej, jak nadtlenki, nadsiarczki, nadborany, nadwęglany, oraz związki azowe, i inne odpowiednie katalizatory zdolne do katalizowania polimeryzacji winylowej polioli poliestrowych i/lub monomerów z nienasyceniem etylenowym. Przykładowo takimi katalizatorami są: nadtlenek benzoilu (BPO), nadtlenobenzoesan t-butylu (TBPB), 2,2 -azo-bis-izobutylonitryl, nadtlenek dibenzoilu, nadtlenek laurylu, nadtlenek di-t-butylu, węglan nadtlenku diizopropylu oraz nadtleno-2- etyloheksanian t-butylu. Promotory mogą być używane także w kombinacji z 6
nadtlenowymi katalizatorami polimeryzacji winylowej, aby regulować szybkość inicjacji wolnorodnikowej. Typowym promotorem nadtlenku benzoilu jest N,Ndietyloanilina. [0016] Kompozycje żelkotowe mogą być sporządzane z udziałem proszkowego wypełniacza organicznego według wynalazku w zwykły sposób. Według znanej praktyki kompozycje żelkotowe zawierają pigment, promotory, katalizatory, stabilizatory, rozcieńczalniki, itp. Ilość proszkowego materiału organicznego w kompozycji żelkotowej wynosi przynajmniej około 2 % wagowo, korzystnie od około 2 % wagowo do około 50 % wagowo, bardziej korzystnie od około 10 % wagowo do około 50 % wagowo całkowitej masy żelkotu, przy czym wartość HAP (zawartość materiału zanieczyszczającego powietrze) wynosi mniej niż około 37 %. Korzystnie, całkowita masa wypełniacza nie przekracza 50 % wagowo całkowitej masy kompozycji żelkotu. Materiały żelkotowe z proszkiem organicznym mają jednolite zabarwienie i charakteryzują się zwiększoną stabilnością barwy pod działaniem wilgoci. [0017] Poniższe przykłady ilustrują przygotowanie organicznych wypełniaczy i żelkotów z wypełniaczem organicznym. Przykład 1 [0018] 1.5 % wagowo inicjatorów (TBPB) dodano do nienasyconej żywicy poliestrowej zawierającej 60 % wagowo stałej żywicy typu PG/NPG/IPA/MA (glikol propylenowy/glikol neopentylowy/kwas izoftalowy/bezwodnik maleinowy) oraz 40 % wagowo monomeru styrenowego. Stosowana żywica była żywicą bazową w żelkotach marki CCP STYPOL. Roztwór żywicy wlano do formy metalowej w temperaturze 150 0 C i utwardzano przez 3 minuty. Utwardzoną żywicę rozkruszono następnie na małe kawałki o wielkości około 1 cala 7
kwadratowego. Kawałki te rozdrobniono na proszek o maksymalnej wielkości ziaren 45 µm za pomocą młyna bijakowego. Przykład 2 [0019] 0.15 % wagowo 6 % kobaltu i 1.5 % wagowo inicjatorów nadtlenku ketonu metylowoetylowego (MEKP) dodano do nienasyconej żywicy poliestrowej zawierającej 60 % wagowo stałej żywicy typu PG/NPG/IPA/MA (glikol propylenowy/glikol neopentylowy/kwas izoftalowy/bezwodnik maleinowy) oraz 40 % wagowo monomeru styrenowego (takiej samej, jak w przykładzie 1). Roztwór żywicy wlano do metalowej formy i utwardzano w temperaturze otoczenia przez 12 godzin. Utwardzoną żywicę poddano dodatkowemu utwardzeniu w temperaturze 65 0 C przez 24 godziny i rozkruszono na małe kawałki o wielkości około 1 cala kwadratowego. Kawałki te rozdrobniono na proszek o maksymalnej wielkości ziaren 45 µm za pomocą młyna bijakowego. Przykład 3 [0020] Przygotowano kompozycję żelkotu przez wymieszanie następujących składników: Tabela 1 Składnik Procent wagowy Nienasycona żywica poliestrowa (taka 53.6 sama, jak w przykładzie 1) Wypełniacze organiczne wg przykł. 1 25.0 Krzemionka zmatowiona koloidalna 1.5 Monomer 19.0 Odpowietrzacz 0.5 12 % kobalt 0.2 Glikol etylenowy 0.2 Przykład 4 [0021] Przygotowano kompozycję żelkotu przez wymieszanie następujących składników: 8
Tabela 2 Składnik Procent wagowy Nienasycona żywica poliestrowa (taka 53.6 sama, jak w przykładzie 1) Wypełniacze organiczne wg przykł. 2 25.0 Krzemionka zmatowiona koloidalna 1.5 Monomer 19.0 Odpowietrzacz 0.5 12 % kobalt 0.2 Glikol etylenowy 0.2 Porównawczy przykład 5 [0022] Przygotowano kompozycję żelkotu o niskiej zawartości lotnych związków organicznych (VOC) przez wymieszanie następujących składników: Tabela 3 Składnik Procent wagowy Nienasycona żywica poliestrowa (taka 53.6 sama, jak w przykładzie 1) Wypełniacze mineralne 25.0 Krzemionka zmatowiona koloidalna 1.5 Monomer 19.0 Odpowietrzacz 0.5 12 % kobalt 0.2 Glikol etylenowy 0.2 [0023] Żelkot według przykładu 3 wykazał bardzo dużą stabilność, gdyż nie uległ zżelowaniu po 3 miesiącach przechowywania. Żelkot według przykładu 4 nie był stabilny, gdyż uległ zżelowaniu po tygodniu. Przykład 6 i porównawczy przykład 7 [0024] Przygotowano zabarwione kompozycje żelkotów przez dodanie 7.5 % wagowo czarnej pasty pigmentowej do kompozycji żelkotowej przedstawionej w przykładzie 3 i porównawczym przykładzie 5: Tabela 4 9
Przykład 6 Porównawczy przykład 7 Żelkot z przykładu 3: 92.5 % wagowo Żelkot z przykładu 5: 92.5 % wagowo Czarna pasta pigmentowa: 7.5 % wagowo Czarna pasta pigmentowa: 7.5 % wagowo [0025] Otrzymane żelkoty posiadały lepkość według Brookfielda 18000-20000 cps przy 4 obr/min i w temperaturze 77 0 C oraz indeks tiksotropowy 5.0-7.0. Do utwardzania żelkotu stosowano 1.8 % nadtlenku ketonu metylowoetylowego (MEKP). Czas żelowania wynosił około 15 minut, a czas utwardzania około 60 minut. Przygotowano dwie próbki laminatów pokrytych żelkotami przez natryskiwanie katalizowanego żelkotu na formę i pozostawienie go do utwardzenia w temperaturze otoczenia przez około 1 godzinę. Na żelkot nakładano następnie laminat do grubości około 3.5 mm. Barwę utwardzonego żelkotu oznaczano za pomocą spektrofotometru. Część powierzchni pokrytej żelkotem piaskowano i polerowano (tzw. buff back). Za pomocą spektrofotometru porównywano zmianę barwy przed i po tej operacji. W tabeli 5 pokazano zmianę barwy utwardzonego żelkotu według przykładu 6 i porównawczego przykładu 7. Wyniki wskazują, że zmiana barwy przed i po opisanej operacji była znacznie mniejsza dla próbki żelkotu według przykładu 6. Tabela 5 Zmiana barwy Przykład 6 Porównawczy przykład 7 DE 0.93 4.09 DL 0.91 3.90 Da - 0.16-0.07 Db 0.08-1.24 Przykład 8 Porównanie laminatów po 100 godzinach gotowania w wodzie [0026] Przygotowano laminaty pokryte żelkotem z próbek żelkotów według przykładu 6 i porównawczego przykładu 7. Warstwa utwardzonego żelkotu na laminatach miała grubość około 15 mils. Panele zanurzono we wrzącej, 10
dejonizowanej wodzie na 100 godzin. Zmianę barwy przed i po gotowaniu oznaczano za pomocą spektrofotometru. Wyniki wskazują, że próbka żelkotu według przykładu 6 wykazuje znacznie mniejszą zmianę barwy w porównaniu do próbki żelkotu według porównawczego przykładu 7. Tabela 6 Zmiana barwy Przykład 6 Porównawczy przykład 7 DE 5.11 12.19 DL 5.09 12.18 Da 0.07-0.32 Db - 0.48-0.47 Przykłady 9 do 11 Przygotowanie żelkotu przy użyciu żywicy o niskiej zawartości lotnych związków organicznych [0027] Do przygotowania próbek żelkotu użyto nienasyconej żywicy poliestrowej o niskiej zawartości lotnych związków organicznych, posiadającej lepkość około 500 cp (500 mpa.s) przy stężeniu 70 % części nielotnych w styrenie. Próbki żelkotu o różnej zawartości wypełniacza przygotowano przez wymieszanie składników wymienionych w tabeli 7. Tabela 7 Przykład 9 Przykład 10 Przykład 11 Żywica żelkotowa o niskiej zawartości 72.3 70.0 67.8 lotnych związków organicznych Wypełniacz organiczny wg przykładu 1 4.5 6.8 9.0 Krzemionka zmatowiona koloidalna 2.0 2.0 2.0 Monomer 10.3 10.3 10.3 Odpowietrzacz 0.5 0.5 0.5 12 % kobalt 0.2 0.2 0.2 Glikol etylenowy 0.2 0.2 0.2 Pasta pigmentowa 10.0 10.0 10.0 [0028] Uzyskane próbki żelkotów miały lepkość według Brookfielda 8000-14000 cp (mpa.s) przy 4 obr/min i w temperaturze 77 0 C, oraz indeks tiksotropowy 4.0-6.5. Następnie żelkoty inicjowano za pomocą 1.8 % nadtlenku ketonu 11
metylowoetylowego (MEKP) i rozpylano do szklanych form, uzyskując warstwy o różnej grubości. Czas żelowania wynosił około 15 minut, a czas utwardzania około 60 minut. Z kolei sprawdzano porowatość utwardzonych warstw żelkotów. Warstwy utwardzonych żelkotów według przykładów 9 do 11 wykazywały porowatość przy grubości żelkotu około 15, 27 i 40 mils (0.38, 0.69 i 1.02 mm). 12
Zastrzeżenia patentowe 1. Wypełniacz organiczny jako zamiennik dla wypełniaczy mineralnych w żelkotach i innych materiałach kompozytowych, składający się w około 50 % do 100 % wagowo całkowitej masy wypełniacza z materiału organicznego, zawierającego przynajmniej jeden z: a/ produktów reakcji nienasyconych żywic poliestrowych, żywic hybrydowych z nienasyconych poliestrów/poliuretanów, usieciowanych żywic akrylowych, melaminy, lub b/ termoplastycznych polimerów, które nie są rozpuszczalne ani nie ulegają spęcznieniu w monomerach z nienasyceniem etylenowym, przy czym wypełniacz organiczny ma postać cząstek o maksymalnej wielkości mniejszej od 60 µm. 2. Wypełniacz organiczny według zastrz. 1, znamienny tym, że wielkość czastek znajduje się w zakresie od około 0.1 do około 45 µm. 3. Wypełniacz organiczny według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że po wprowadzeniu do kompozytów, cząstki są wizualnie nieodróżnialne od matrycy kompozytowej. 4. Wypełniacz organiczny według zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienny tym, że materiał organiczny ma temperaturę zeszklenia powyżej około 50 0 C. 5. Wypełniacz organiczny według zastrz. 4, znamienny tym, że materiał organiczny ma temperaturę zeszklenia powyżej około 60 0 C. 6. Wypełniacz organiczny według zastrz. 1 albo 2 albo 3 albo 4 albo 5, znamienny tym, że stopień utwardzenia produktów reakcji a/ wynosi powyżej około 70 %. 7. Wypełniacz organiczny według zastrz. 6, znamienny tym, że stopień utwardzenia produktów reakcji wynosi powyżej około 80 %. 13
8. Wypełniacz organiczny według zastrz. 1 albo 2 albo 3 albo 4 albo 5 albo 6 albo 7, znamienny tym, że zawartość części lotnych w produktach reakcji a/ jest niższa od 10 % wagowo. 9. Wypełniacz organiczny według zastrz. 8, znamienny tym, że zawartość części lotnych w produktach reakcji a/ jest niższa od 5 % wagowo. 10. Wypełniacz organiczny według zastrz. 1 albo 2 albo 3 albo 4 albo 5 albo 6 albo 7 albo 8 albo 9, znamienny tym, że produkty reakcji a/ wytwarza się przez dodanie inicjatorów i promotorów do nienasyconych żywic poliestrowych, żywic hybrydowych z nienasyconych poliestrów/poliuretanów, usieciowanych żywic akrylowych lub melaminy w celu utworzenia utwardzalnej mieszaniny, oraz utwardzenie tej mieszaniny poprzez i/ utwardzanie w temperaturze otoczenia, albo ii/ ogrzewanie mieszaniny do podwyższonej temperatury, albo iii/ poddanie mieszaniny działaniu promieniowania ultrafioletowego, albo iv/ poddanie mieszaniny działaniu mikrofal, a następnie przekazanie utwardzonego produktu do procesu rozdrabniania w celu otrzymania proszku o wielkości cząstek mniejszej od 60 µm. 11. Wypełniacz organiczny według zastrz. 10, znamienny tym, że produkty reakcji a/ poddaje się następnie dodatkowemu utwardzaniu w podwyższonej temperaturze w celu zwiększenia stopnia utwardzenia i usunięcia części lotnych lub zmniejszenia ich zawartości. 12. Kompozycja żelkotu zawierająca wypełniacz organiczny według zastrz. 1 albo 2 albo 3 albo 4 albo 5 albo 6 albo 7 albo 8 albo 9 albo 10 albo 11, przy czym ilość wypełniacza organicznego wynosi od 50 % do 100 % wagowo całkowitej masy wypełniacza w żelkocie. 14
13. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że zawartość wypełniacza organicznego znajduje się w zakresie od około 10 do około 50 % wagowo całkowitej masy kompozycji żelkotu, przy czym całkowita zawartość wypełniacza w żelkocie nie przekracza 50 % wagowo całkowitej masy kompozycji żelkotu. 14. Kompozycja według zastrz. 12 albo 13, znamienna tym, że wypełniacz organiczny ma postać cząstek, które nie są wizualnie odróżnialne od żelkotu. 15. Kompozycja według zastrz. 12 albo 13, znamienna tym, że zawiera ponadto reaktywne monomery z nienasyceniem etylenowym. 16. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że zawartość wypełniacza organicznego wynosi przynajmniej około 2 % wagowo, korzystnie od 2 do 50 % wagowo całkowitej masy kompozycji żelkotu, a wartość HAP (zawartość materiału zanieczyszczającego powietrze przyp. tłum.) dla kompozycji żelkotu jest niższa od 37 % wagowo. 17. Żelkot otrzymany poprzez utwardzenie kompozycji żelkotu według zastrz. 12 albo 13 albo 14 albo 15 albo 16. 18. Wyrób zawierający żelkot według zastrz. 17. 19. Zastosowanie wypełniacza organicznego według zastrz. 1 albo 2 albo 3 albo 4 albo 5 albo 6 albo 7 albo 8 albo 9 albo 10 albo 11, jako wypełniacza w żelkotach, pokryciach barierowych, pokryciach aktywnych lub kompozytach do formowania. 15
ODNOŚNIKI CYTOWANE W OPISIE Niniejszą listę odnośników, cytowanych przez zgłaszającego, przygotowano wyłącznie dla wygody czytelnika. Nie stanowi ona części europejskiego dokumentu patentowego. Pomimo zachowania wielkiej staranności przy zestawianiu odnośników, nie można wykluczyć błędów lub pominięć. W tym zakresie Europejski Urząd Patentowy zrzeka się wszelkiej odpowiedzialności. Dokumenty patentowe cytowane w opisie US 5504126 A [0003] US 5476895 A [0004] JP 2102156 A [0005] JP 6025539 A [0006] 16