(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2013/22 EP B1 (13) (51) T3 Int.Cl. B32B 37/24 ( ) B32B 33/00 ( ) B27N 3/00 ( ) E04F 15/10 ( ) E04F 15/02 ( ) B44C 5/04 ( ) (54) Tytuł wynalazku: Panel, zastosowanie panelu, sposób wytwarzania panelu i prepreg (30) Pierwszeństwo: EP (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2010/51 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 2013/11 (73) Uprawniony z patentu: Välinge Innovation AB, Viken, SE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Grażyna Palka JWP RZECZNICY PATENTOWI DOROTA RZĄŻEWSKA SP. J. ul. Żelazna 28/30 Sienna Center Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 17722/13/P-RO/GP EP Panel, zastosowanie panelu, sposób wytwarzania panelu i prepreg Opis [0001] Wynalazek dotyczy dziedziny paneli wiórowych o powierzchniach odpornych na ścieranie. Takie panele mogą być stosowane np. jako panele budowlane lub podłogowe. [0002] W dokumencie WO A2 jest ujawniony panel tego rodzaju. [0003] Jednym problemem związanym z panelami tego rodzaju jest czułość na promieniowanie UV. Jeżeli panel ma powierzchnię np. z wiórami drewnianymi, powierzchnia ta będzie zmieniać zabarwienie w miarę upływu czasu. W wielu przypadkach powierzchnia będzie stawała się żółtawa. [0004] Dlatego też ważne jest, aby panele miały poprawioną oporność na działanie światła. [0005] Jeden przykład wykonania stanowi panel mający warstwę powierzchniową na podłożu. Warstwa powierzchniowa zawiera mieszaninę: a) włókien celulozowych, przy czym te włókna celulozowe są przynajmniej częściowo bielone; b) co najmniej jeden środek wiążący oraz c) cząstki odporne na ścieranie. [0006] Jak to zostanie opisane poniżej, podłoże może być podłożem homogenicznym, takim jak płyta, albo też może zawierać więcej niż jedną warstwę, taką jak warstwa rdzeniowa i/lub warstwa równoważąca. Warstwa powierzchniowa jest usytuowana po tej stronie podłoża, które jest podczas użytkowania zwrócone w kierunku światła i/lub wystawione na działanie środowiska. [0007] Takie panele mogą być używane na przykład jako panele podłogowe, panele ścienne, panele sufitowe, panele elewacyjne, panele meblowe, panele samochodowe, panele do wilgotnych pomieszczeń lub blaty kuchenne. [0008] Jeden przykład wykonania, dotyczący zwłaszcza wytwarzania paneli opisanych powyżej, obejmuje następujące etapy: a) wprowadzenie włókien celulozowych przynajmniej częściowo bielonych, co najmniej jednego środka wiążącego i cząstek odpornych na ścieranie na podłoże, b) oddziaływanie ciśnieniem i temperaturą dla związania mieszaniny substancji według etapu a) na podłożu. [0009] Przykłady wykonania paneli są opisane w powiązaniu z figurami rysunku. Na tych figurach: Fig. 1 przedstawia częściowy widok perspektywiczny przekroju poprzecznego panelu według pierwszego przykładu wykonania;

3 - 2 - Fig. 2 przedstawia częściowy widok perspektywiczny przekroju poprzecznego panelu według kolejnego przykładu wykonania; Fig. 3 przedstawia dwa panele połączone z zastosowaniem układu blokującego; [0010] Na Fig. 1 jest przedstawiony widok perspektywiczny przekroju poprzecznego panelu, który może być stosowany np. jako panel podłogowy. Panele podłogowe są poddawane działaniu światła, np. poprzez okna, w wyniku czego odporność paneli podłogowych na działanie światła stanowi jeden z ważnych czynników. [0011] Panel ma dwie sekcje: podłoże 10, na którym jest usytuowana warstwa powierzchniowa 1. Warstwa powierzchniowa 1 stanowi jedną część, która jest szczególnie ważna w odniesieniu do odporności na działanie światła, ponieważ stanowi tę stronę panelu, która jest wystawiona na działanie światła, gdy jest on używany. Jak zostanie przedstawione poniżej, warstwa powierzchniowa 1 może zawierać podwarstwy i nie musi być homogeniczna. [0012] Podłoże 10 może stanowić jedną część homogeniczną, np. składającą się z płyty. Na Fig. 2 jest przedstawiona bardziej skomplikowana struktura podłoża 10. [0013] W warstwie powierzchniowej 1 występują co najmniej trzy składniki, które razem zapewniają pożądane funkcje warstwy powierzchniowej 1. Warstwa powierzchniowa zawiera przynajmniej częściowo bielone włókna celulozowe 2, które mogą pochodzić np. z drewna, bawełny lub konopi. Włókna celulozowe 2 działają jak materiał wzmacniający. Długość typowych włókien celulozowych może wynosić od 1 do 5 mm. [0014] Włókna celulozowe 2 mają taką właściwość, że są odporne na działanie światła, w szczególności są bardziej odporne na działanie światła niż włókna drewniane. Dlatego też warstwa powierzchniowa 1, zawierająca celulozę nie zmienia zabarwienia (np. na żółte) pod wpływem naświetlania światłem UV, tak jak to zwykle zdarza się w przypadku światła słonecznego. [0015] Włókna celulozowe 2 są przynajmniej częściowo bielone. Bielenie, np. za pomocą NaOH, zmniejsza stężenie składników (np. ligniny, hemiceluloz), które szczególnie przyczyniają się do zmiany zabarwienia. [0016] Jeden możliwy przykład wykonania dotyczy przynajmniej częściowo bielonego włókna celulozowego 2, mającego stopień bieli, mierzony według skali Bergera, ponad 80. [0017] Jednak panel opisany tutaj jest nie tylko jasny, lecz także odporny na zmianę zabarwienia. Jeden przykład wykonania stanowi panel mający odporność na działanie światła w skali szarości EN dla warstwy powierzchniowej 1 na poziomie wyższym niż 2. [0018] Ponadto warstwa powierzchniowa 1 zawiera środek wiążący 3 i cząstki 4 odporne na zużycie. Środek wiążący 3 spaja różne składniki warstwy powierzchniowej 1 ze sobą.

4 - 3 - [0019] Możliwe środki wiążące 3 stanowią np. żywice melaminowe, żywice akrylowe i/lub żywice poliuretanowe, a mieszaniny tych żywic nadają się również na środki wiążące 3. Te środki wiążące 3 zapewniają dostateczną odporność na działanie środowiska. [0020] Właściwe cząstki 4 odporne na ścieranie stanowią tlenki glinu, węgliki krzemu, tlenki krzemu i/lub mikropęcherzyki szklane. Te cząstki są sprężyste i dostatecznie neutralne pod względem zabarwienia. [0021] Jeżeli panelowi ma być nadawany kolor, może to być wykonywane poprzez wprowadzenie właściwych pigmentów do warstwy powierzchniowej 1. [0022] Przykłady wykonania opisane dotychczas obejmowały jedno podłoże 10 bez zróżnicowanych warstw. [0023] Na Fig. 2 jest przedstawione podłoże 10 z trzema warstwami 11, 12, 13. Z przodu, czyli po stronie wystawionej na działanie światła lub innych czynników środowiska, usytuowana jest warstwa powierzchniowa 1. Ta warstwa powierzchniowa 1 może mieć właściwości według co najmniej jednego przykładu wykonania opisanego powyżej. [0024] Jedną z warstw podłoża 10 stanowi rdzeń 11, który jest usytuowany pod warstwą powierzchniową 1. Jednym z zadań rdzenia 11 jest zapewnienie pewnej sprężystości w przypadku, gdy warstwa powierzchniowa 1 jest tworzona np. przez wprasowanie za pomocą narzędzia (nie zilustrowano) na warstwie powierzchniowej 1. Rdzeń 11 może zawierać włókna drewniane, włókna celulozowe, włókna konopne, włókna bawełniane i/lub włókna tworzyw sztucznych. Ze względu na to, że funkcją rdzenia 11 przede wszystkim nie jest zapewnienie stabilności całego panelu, lecz zapewnianie jego sprężystości, mniej kosztowne składniki, takie jak włókna drewniane, można stosować tutaj w większych ilościach. Inne możliwe składniki rdzenia 11 mogą być realizowane przez środek wiążący (taki jak żywice wymienione powyżej), celuloza bielona, celuloza niebielona, drewno bielone mielone, drewno niebielone mielone i/lub pigmenty. [0025] Tworzenie struktury warstwy powierzchniowej 1 i rdzenia 11 może powodować uzyskanie powierzchni np. ze strukturą podobną do kamienia lub strukturą podobną do płytek ceramicznych. Łącznie z właściwymi pigmentami, panel może mieć wygląd kamienia lub płytek ceramicznych. Kolejną możliwą strukturę warstwy powierzchniowej 1 uzyskuje się przez analogowy lub cyfrowy proces drukowania, nakładania, np. dekoracyjnego nadruku. [0026] Na Fig. 2 płyta 12 jest usytuowana pod rdzeniem 11. Podstawową funkcją płyty 12 jest nadawanie panelowi stabilności. Właściwe materiały na płyty mogą stanowić na przykład płyty wiórowe, płyty HDF, płyty gipsowe, płyty WPC (kompozytowe z drewna i tworzyw sztucznych) lub płyty OSB. Naturalnie możliwe jest połączenie więcej niż jednego rodzaju płyty celem uzyskania wielowarstwowej płyty 12. [0027] Jak przedstawiono na Fig. 2, możliwe jest usytuowanie papieru wyważającego 13 pod płytą 12.

5 - 4 - [0028] Na Fig. 3 są przedstawione dwa panele z warstwą powierzchniową 1 i podłoże 10, które są połączone ze sobą poprzez układ blokujący. Znawca w tej dziedzinie będzie świadom tego, że układy blokujące o innych kształtach są również możliwe do zastosowania. [0029] Opisana powyżej płyta podłogowa stanowi tylko jeden z przykładów wykonania paneli tutaj opisywanych. Inne zastosowania takich paneli stanowią panele ścienne, panele sufitowe, panele elewacyjne, panele meblowe, panele samochodowe, panele do pomieszczeń wilgotnych lub blaty kuchenne. [0030] Grubość warstwy powierzchniowej 1 może być różna w zakresie od 0,05 do 0,3 mm. Grubość rdzenia 11 może być różna w zakresie od 0,05 do 1 mm. [0031] Wszystkie te panele będą miały korzystnie warstwę powierzchniową 1 z zastosowaniem włókien celulozowych, co najmniej jeden środek wiążący i cząstki odporne na ścieranie. [0032] W podanym dalej przykładzie wykonania opisany jest sposób wytwarzania paneli. [0033] Składniki warstwy powierzchniowej 1, czyli przynajmniej częściowo bielone włókna celulozowe 2, co najmniej jeden środek wiążący 3 i cząstki 4 odporne na ścieranie, miesza się do chwili, aż utworzą masę zasadniczo homogeniczną. Tę mieszaninę nakłada się następnie na powierzchnię podłoża 10. Po tym etapie oddziałuje się ciśnieniem i temperaturą na powierzchnię celem związania mieszaniny i zamocowania warstwy powierzchniowej 1 na podłożu 10. [0034] Właściwe warunki procesu stanowią ciśnienia w zakresie od 3 do 8 MPa i temperatury w zakresie od 150 do 200 C. [0035] Jest korzystne, aby powierzchnia podłoża 10 była zwilżana poprzez zastosowanie stanowiska zwilżającego przed nałożeniem mieszaniny. Jest to jeden ze środków służących do wytwarzania mocniejszych paneli i zapobiegania pyleniu. [0036] Różne składniki warstwy powierzchniowej 1 mogą być rozpraszane na podłożu 10 za pomocą stanowiska rozpraszania. W jednym przykładzie wykonania sposobu, sproszkowaną żywicę melaminową rozprasza się na powierzchnie z włóknami celulozowymi 2 i tlenkami glinu. Stanowisko rozpraszania może zawierać różne zbiorniki, w wyniku czego składniki przeznaczone do rozpraszania nie muszą być przechowywane w jednym zbiorniku. Ponadto ewentualne pigmenty można rozpraszać na podłożu 10 razem z włóknami celulozowymi i żywicą. [0037] W kolejnym stanowisku ogrzewania przeprowadza się pewnego rodzaju ogrzewanie warstwy. Stanowisko ogrzewania może zawierać np. źródło podczerwieni i/lub źródło mikrofalowe. [0038] W stanowisku prasowania wstępnego oddziałuje się ciśnieniem i podwyższonymi temperaturami na warstwę powierzchniową. Prowadzi to do tzw. prepregu o zwiększonej gęstości.

6 - 5 - [0039] W stanowisku prasowania się dodatkowo oddziałuje się ciśnieniem i podwyższoną temperaturą celem zespolenia warstwy powierzchniowej i podłoża ze sobą. Prowadzi to do związania składników. Typowe warunki robocze stanowią ciśnienia w zakresie od 3 do 8 MPa oraz od 150 do 250 C. [0040] Opisane tutaj etapy są opisane jedynie schematycznie. Każdy z tych etapów może obejmować więcej niż jedno urządzenie. Sporządziła i zweryfikowała Grażyna Palka Rzecznik patentowy

7 - 6 - Zastrzeżenia patentowe 1. Panel zawierający warstwę powierzchniową (1) na podłożu (10), znamienny tym, że warstwa powierzchniowa (1) zawiera: a) włókna celulozowe (2), przy czym te włókna celulozowe (2) są przynajmniej częściowo bielone, b) co najmniej jeden środek wiążący (3) oraz c) cząstki (4) odporne na ścieranie. 2. Panel według zastrz. 1, w którym włókna celulozowe (2), co najmniej jeden środek wiążący (3) i cząstki (4) odporne na ścieranie występują w jednej mieszaninie na podłożu (10). 3. Panel według co najmniej jednego z poprzednich zastrzeżeń, w którym przynajmniej częściowo bielone włókna celulozowe (2) mają stopień bieli, mierzony według skali Bergera, ponad Panel według co najmniej jednego z poprzednich zastrzeżeń, w którym odporność na działanie światła w skali szarości EN dla warstwy powierzchniowej (1) jest większa niż Panel według co najmniej jednego z poprzednich zastrzeżeń, w którym warstwa powierzchniowa (1) zawiera pigmenty. 6. Panel według co najmniej jednego z poprzednich zastrzeżeń, w którym środek wiążący (3) zawiera żywicę melaminową, żywicę akrylanową i/lub żywicę poliuretanową. 7. Panel według co najmniej jednego z poprzednich zastrzeżeń, w którym cząstki (4) odporne na ścieranie stanowią co najmniej jedno z następujących: tlenki glinu, węgliki krzemu, tlenek krzemu, mikropęcherzyki szklane. 8. Panel według co najmniej jednego z poprzednich zastrzeżeń, w którym podłoże (10) zawiera rdzeń (11) z co najmniej jednym z następujących: włókna drewniane, włókna celulozowe, włókna konopne, włókna tworzyw sztucznych. 9. Panel według co najmniej jednego z poprzednich zastrzeżeń, w którym warstwa powierzchniowa (1) i/lub rdzeń (11) zawiera strukturę, w szczególności strukturę podobną do płytek ceramicznych lub strukturę podobną do kamienia. 10. Panel według co najmniej jednego z poprzednich zastrzeżeń, w którym płytę (12) stanowi płyta wiórowa lub płyta HDF albo płyta gipsowa lub płyta OSB. 11. Sposób wytwarzania zwłaszcza panelu według zastrz. 1 do 10, obejmujący

8 - 7 - a) wprowadzanie włókien celulozowych (2) przynajmniej częściowo bielonych, co najmniej jednego środka wiążącego (3) i cząstek (40) odpornych na ścieranie na podłoże (10), b) oddziaływanie ciśnieniem i temperaturą dla związania mieszaniny substancji według etapu a) na podłożu (10). 12. Sposób według zastrz. 11, w którym ciśnienie w etapie b) wynosi od 3 do 8 MPa, a temperatura wynosi od 150 C do 250 C. 13. Sposób według zastrz. 11 albo 12, w którym cząstki (4) odporne na ścieranie rozprasza się na warstwie powierzchniowej (1) razem z innymi składnikami warstwy powierzchniowej (1), zwłaszcza włóknami celulozowymi (2) i/lub co najmniej jednym środkiem wiążącym (3). Sporządziła i zweryfikowała Grażyna Palka Rzecznik patentowy

9 - 8 -

10 - 9 -