Raport z ewaluacji wewnętrznej w Gimnazjum Specjalnym nr 2 ( dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym) Przedmiot ewaluacji Rodzice są partnerami szkoły. Cele ewaluacji /obszar ewaluacji 1. Określenie zakresu współpracy rodziców/opiekunów prawnych uczniów z nauczycielami. 2. Poznanie przebiegu i efektów współpracy rodziców/opiekunów prawnych uczniów z nauczycielami wynikających ze wspólnie podejmowanych działań z uwzględnieniem specyfiki szkoły specjalnej. Pytania badawcze/kluczowe 1. Jakie są formy współpracy rodziców z nauczycielami? 2. Jaki jest poziom i zakres zaangażowania rodziców w działania prowadzone przez szkołę? 3. Jakie efekty wynikają z działań opierających się o współpracę rodziców/opiekunów prawnych uczniów z nauczycielami? efektywność, powszechność, systematyczność, różnorodność Kryteria ewaluacji 1
Małgorzata Nowak Marek Stokłosa Liderzy Grupa badawcza rodzice/opiekunowie prawni uczniów Gimnazjum ( 18 osoby i 12 osoby)*, wychowawcy klas oraz reprezentatywna grupa nauczycieli i rewalidantów ( 11 osoby), dokumentacja szkolna. 2
Lp. DOBÓR ŹRÓDEŁ I METOD BADAWCZYCH Pytania badawcze Respondenci Metoda Polecenia 1 Jakie są formy współpracy rodziców z nauczycielami? 2 Jaki jest poziom i zakres zaangażowania rodziców w działania prowadzone przez szkołę? Rodzice Ankieta Rodzice/opiekunowie prawni uczniów Gimnazjum (zet) podczas Zebrania Rodziców na arkuszu odpowiedzi zamkniętych udzielą informacji na pytania: 1. Skąd pochodzi Państwa wiedza na temat różnorakich działań podejmowanych w placówce? 2. Z jakich form współpracy ze szkołą Pan/Pani korzysta? Nauczyciele Ankieta Nauczyciele na arkuszu odpowiedzi zamkniętych udzielą informacji na pytania: 1. W jaki sposób informuje Pan /Pani rodziców o podejmowanych działaniach w szkole? 2. Z jakich form współpracy ze szkołą według Pana/Pani korzystają rodzice? Rodzice Sortowanie Rodzice/opiekunowie prawni uczestników Gimnazjum (zet) podczas Zebrania Rodziców otrzymają zbiór kart ze stwierdzeniami określającymi: 1. W jaki sposób rodzice angażują się w życie szkoły? Ich zadaniem będzie powrzucać otrzymane karty do pudełek z etykietami : Zawsze - Często - Czasami - Nigdy. Ankieta Rodzice/opiekunowie prawni uczniów Gimnazjum (zet) podczas Zebrania Rodziców na arkuszu odpowiedzi zamkniętych udzielą informacji na pytanie: 1. Z kim w szkole kontaktuje się Pan/Pani najczęściej? Nauczyciele Sortowanie Nauczyciele otrzymają zbiór kart ze stwierdzeniami określającymi: 1. W jakim zakresie w opinii nauczycieli rodzice angażują się w 3
3 Jakie efekty wynikają z działań opierających się o współpracę rodziców/opiekunów prawnych uczniów z nauczycielami? Ankieta Analiza dokumentacji szkolnej życie szkoły? Ich zadaniem będzie powrzucać otrzymane karty do pudełek z etykietami : Zawsze - Często - Czasami - Nigdy. Nauczyciele na arkuszu odpowiedzi zamkniętych udzielą informacji na pytanie: 1. Z kim według Pana/Pani rodzice kontaktują się najczęściej Określenie stopnia zaangażowania rodziców w zebrania klasowe i konsultacje poprzez analizę danych zawartych w: - dziennikach lekcyjnych, - teczkach zebrań z rodzicami, w oparciu o frekwencję Rodzice Ankieta Rodzice/opiekunowie prawni uczniów Gimnazjum (zet) podczas Zebrania Rodziców na arkuszu odpowiedzi zamkniętych udzielą informacji na pytania: 1. Jakie obserwuje Pan/Pani efekty wynikające ze wzajemnej współpracy rodziców i nauczycieli? 2. Czy czuje się Pan/Pani partnerem szkoły/ośrodka? Gadająca ściana Zadanie rodziców polegać będzie na udzieleniu odpowiedzi na karteczkach samoprzylepnych na pytanie umieszczone na arkuszu szarego papieru. Każdy z rodziców może udzielić dowolnej ilości odpowiedzi na następujące pytanie: 1. Prosimy podzielić się pomysłami, co i w jaki sposób zmieniłby Pan /Pani w zakresie współpracy nauczycieli z rodzicami? Nauczyciele Ankieta Nauczyciele na arkuszu odpowiedzi zamkniętych udzielą informacji na pytania: 1. Jakie efekty obserwuje Pan/Pani ze wzajemnej współpracy rodziców i nauczycieli? 4
Gadająca ściana 2. Czy według Pana/Pani opinii rodzice są partnerem szkoły/ośrodka? Zadanie nauczycieli polegać będzie na udzieleniu odpowiedzi na karteczkach samoprzylepnych na pytanie umieszczone na arkuszu szarego papieru. Każdy z nauczycieli może udzielić dowolnej ilości odpowiedzi na następujące pytanie: 3. Jakie działania zainicjowane przez rodziców realizował/a Pan/Pani? WNIOSKI I REKOMENDACJE Lp Pytania Kryterium Wnioski Rekomendacje 5
. badawcze 1 Jakie są formy współpracy rodziców z nauczycielami? Różnorodność 1.Analizując zebrane dane wnioskuje się, że informacje rodziców/opiekunów prawnych na temat różnorodnych działań podejmowanych w placówce pochodzą przede wszystkim od ich dziecka (75 % badanych osób) poprzez przekaz pisemny w formie wiadomości zamieszczanej w zeszycie korespondencji ucznia lub przekaz słowny. Większość rodziców ( 75 %) ) informuje osobiście zainteresowane strony o propozycjach współpracy i wspólnie podejmowanych działaniach. Analogicznie rozkładają się wyniki badań prowadzonych w gronie nauczycieli, którzy to wskazali ucznia (100 % badanych osób). 91 % Nauczycieli/ rewalidantów opowiedziało się, że informuje osobiście, podczas zebrań, konsultacji o podejmowanych działaniach w szkole. Tylko nieliczni rodzice/opiekunowie prawni wykorzystują inne źródła informacji np. 25% rodziców/opiekunów prawnych wskazało rozmowy telefoniczne jako źródło wiedzy. 8 % poprzez wiadomości przekazywane drogą elektroniczną- e-mail, 8 % poprzez wysyłanie sms- ów informuje o propozycjach współpracy. Natomiast 9% nauczycieli informuje społeczność rodzicielską o podejmowanych działaniach poprzez stronę internetową szkoły. Podsumowując rodzice/opiekunowie prawni najczęściej kontaktują się z wychowawcą klasy i to od niego pozyskują wiadomości na temat działań podejmowanych w placówce, inne źródła wiedzy wykorzystują indywidualnie, w sposób bardzo ograniczony. 2.Rodzice/opiekunowie prawni najczęściej wybierają Zebrania Rodziców jako formę współpracy, z której korzystają - deklaruje to aż 92 % badanej grupy. Informacje te potwierdzają nauczyciele i rewalidanci- 91 %. Natomiast 67% rodziców/opiekunów prawnych deklaruje że współpracuje poprzez udział w konsultacjach indywidualnych oraz korzysta z kontaktu telefonicznego Połowa badanych respondentów ( 50% ) do współpracy wykorzystuje zeszyty korespondencji. 7 osób badanej populacji w ogóle nie określiło swojego zdania na ten temat wykorzystywanych form współpracy. 67 % Nauczyciele Zalecana jest kontynuacja dobrych praktyk związanych z: utrzymaniem dobrej współpracy na linii wychowawca rodzic/opiekun prawny. Bieżącym aktualizowaniem informacji zamieszczanych na stronie internetowej szkoły. Angażowaniem rodziców/ opiekunów w życie szkoły. Badani respondenci ( rodzice/ opiekunowie prawni, nauczyciele i rewalidanci ) Gimnazjum (zet) stosują systematycznie różnorodne formy współpracy pomiędzy sobą, które dają pozytywne efekty w pracy wychowawczej i edukacyjnej. Nie zachodzi potrzeba modyfikacji oraz konieczności wprowadzania innych sposobów współpracy. 6
natomiast wskazują analogicznie do grupy badawczej rodziców/ prawnych 2 Jaki jest poziom i zakres zaangażowania rodziców w działania prowadzone przez szkołę? Powszechność Systematyczność 1.Zebrana dokumentacja pozwala na wyciągnięcie wniosków, że rodzice / prawni opiekunowie najczęściej kontaktują się z wychowawcą klasy. Takiej odpowiedzi udzieliło 92% badanych rodziców i 100% ankietowanych z grona pedagogicznego. W opinii 58% rodziców / prawnych opiekunów często również przekazują oni informacje miedzy sobą. Zdaniem respondentów obydwu grup badawczych mała grupa badanych kontaktuje się z rewalidantami ( np. rehabilitant, terapeuta si, terapeuta wzroku, logopeda) Taką opinię wyraziło 9 % rodziców i 16% przedstawicieli grona pedagogicznego. Podobnie z tych danych wynika, że wychowawca klasy jest powszechnie odbierany jako główny przedstawiciel szkoły w relacjach z rodzicami/opiekunami prawnymi. 2.Z analizy danych zawartych w dziennikach lekcyjnych w okresie do marca 2018r. dotyczących frekwencji rodziców/prawnych opiekunów uczniów na Zebraniach Rodziców wynika, że na wszystkich czterech zebraniach średnia frekwencja wyniosła 78 %. Najwięcej rodziców/opiekunów prawnych uczestniczyło w zebraniu informacyjnym we wrześniu 15 osób (83 %), a najmniej w marcu- 11 osób (61%). Według zapisów z dzienników szkolnych 4 rodziców/opiekunów prawnych (22 % badanej grupy) skorzystało z konsultacji indywidualnych z 11 nauczycielami i rewalidantami. Podsumowując, duża część rodziców/opiekunów prawnych systematycznie uczestniczy w Zebraniach Rodziców. Z grupy 18 rodziców/opiekunów prawnych którzy skorzystali z możliwości indywidualnych konsultacji, tylko 4 osoby odbyły konsultację z różnymi specjalistami. Największym zainteresowaniem cieszyły się konsultacje logopedyczne, najmniejszym rehabilitacyjne. Można wnioskować, że bezpośredni kontakt podczas konsultacji indywidualnych nie jest powszechny wśród rodziców. Kontynuacja dobrych praktyk w zakresie powszechnego i systematycznego prowadzenia przez nauczycieli i rewidentów działań w Które mogą się zaangażować rodzice/opiekunowie prawni uczniów Propagować i aranżować spotkania z przedstawicielami rewalidacji na pierwszym, informacyjnym Zebraniu z Rodzicami ( wrzesień) w celu tłumaczenia konieczności i ważności konsultacji indywidualnych Zaplanować strukturę konsultacji indywidualnych tak aby poza bazą informacyjną dotyczącą indywidualnych uczniów zawierały one metodyczne - nowoczesne, atrakcyjne i realne propozycje redukcji trudności uczniów Zorganizować w trakcie konsultacji indywidualnych dla chętnych rodziców grupowych warsztatów ukazujących ciekawe rozwiązania rewalidacyjne oraz wykaz pomocy terapeutycznych Zwiększyć poziom i zakres zaangażowania rodziców w działania prowadzone przez szkołę poprzez: - edukowanie rodziców na temat możliwości i potrzeby współdecydowania o działaniach 7
3 Jakie efekty wynikają z Efektywność 3.Analizując deklarowane zaangażowanie rodziców /opiekunów prawnych w życie w szkoły badani rodzice / prawni opiekunowie twierdzą, że 60 %- tych wszyscy osobiście uczestniczą w Zebraniach Rodziców, w 58 %, w większości uczestniczą aktywnie jako członek w posiedzeniach Rady Rodziców. W większości pomagają w organizacji imprez szkolnych ( 67%głosów).Natomiast nauczyciele/ rewalidanci uważają, że w większości ( 73%) rodziców uczestniczy w Zebraniach. W mniejszości rodzice pomagają w organizacji wyjść poza szkołę( np. poszukują sponsorów, uczestniczą w warsztatach prowadzonych przez szkołę (91 %), uczestniczą w grupach wsparcia dla rodziców lub punktach konsultacyjnych prowadzonych przez szkołę (73 %), wykonują prace użyteczne na rzecz klasy lub szkoły/ ośrodka (64 %) Reasumując rodzice/ prawni opiekunowie uczniów angażują się w różnorodne formy działalności szkolnej, ale nie są to działania powszechne, z udziałem wszystkich. Nauczyciele twierdzą natomiast, że absolutnie wszyscy rodzice nie angażują się w udział, w Zebraniach Rodziców i / lub konsultacjach, aktywne uczestnictwo w posiedzeniach Rady Rodziców, w pomoc w organizacji uroczystości klasowych( np. przygotowują poczęstunek) Nie wszyscy rodzice pomagają w organizacji imprez szkolnych( np. przygotowują dekoracje. Wyjścia poza szkołę( np. poszukują sponsorów) Nie wszyscy uczestniczą osobiście w uroczystościach klasowych, w imprezach szkolnych lub plenerowych, w warsztatach prowadzonych przez szkołę, w grupach wsparcia dla rodziców lub punktach konsultacyjnych prowadzonych przez szkołę a także wykonują prace użyteczne na rzecz klasy lub szkoły/ ośrodka oraz przekazują darowizny ( materialne, gotówkowe) na rzecz klasy, szkoły. Reasumując rodzice/ prawni opiekunowie uczniów Gimnazjum angażują się w różnorodne formy działalności szkolnej, ale nie są to działania powszechne, z udziałem wszystkich. 1.Rodzice/ prawni opiekunowie uczniów Gimnazjum (zet) w efekcie wzajemnej współpracy z nauczycielami uzyskują wiedzę szkoły na rzecz ich dzieci, - motywowanie rodziców/opiekunów prawnych do systematycznego wyrażania swoich opinii i pomysłów na temat funkcjonowania szkoły, - zachęcanie do zgłaszania wniosków i projektów do wspólnego realizowania w obrębie klasy lub szkoły, Angażowanie rodziców do działań na rzecz klasy lub szkoły poprzez przydzielanie rodzicom/opiekunom prawnym konkretnych zadań do realizacji. Należy razem zaplanować i jasno określić harmonogram zadań do 8
działań opierających się o współpracę rodziców/opiekun ów prawnych uczniów z nauczycielami? na temat postępów w nauce ( 100 % odpowiedzi), uzyskują wiedzę na temat zachowania swojego dziecka ( 92% odpowiedzi), 7 osób badanej populacji w ogóle nie określiło swojego zdania na ten temat. W podobny sposób rozkładają się wyniki w grupie nauczycieli i rewalidantów: 82% badanych uzyskuje od rodziców/opiekunów prawnych informacje na temat zachowania" uczniów w domu i ewentualnych problemach wychowawczych, 73% uzyskuje wsparcie i pomoc od rodziców/ prawnych opiekunów w zakresie rozwiązywania problemów wychowawczych, a 64% wiedzę na temat postępów w nauce uczniów. Podsumowując uzyskane wyniki można stwierdzić, że wzajemna współpraca rodziców/opiekunów prawnych z gronem pedagogicznym jest efektywna. Jednak efekty o których mówią rodzice/opiekunowie prawni dotyczą głównie aspektów zwianych z wynikami edukacyjnymi uczniów oraz ich zachowaniem, a na dalszy plan schodzi uzyskiwanie wsparcia, wymiana doświadczeń czy wspólna organizacja działań na rzecz dzieci. 2.W opinii 75% rodziców/opiekunów prawnych czują się oni partnerami szkoły/ośrodka, a tylko 17% rodziców nie określiło swojego zdania na to stwierdzenie. Żaden z rodziców nie odpowiedział przecząco. Odwrotnie wygląda to w opinii nauczycieli i rewalidantów, którzy w 36% stwierdzili, że rodzice są partnerami szkoły, a 64 % z nich uznało, że nie potrafi stwierdzić czy rodzice czują się partnerami szkoły. Reasumując, prowadzi to do wniosku że należy pracować nad świadomością rodziców na temat znaczenia partnerstwa w życiu społeczności szkolnej, której stanowią integralną część. 3.W zakresie wspólnej realizacji działań zainicjowanych zarówno przez nauczycieli jak i rodziców, aż 83 %rodziców/ prawnych opiekunów i 91 %przedstawicieli grona pedagogicznego nie udzieliło odpowiedzi. Tylko 8% rodziców / prawnych opiekunów realizowało wycieczki, imprezy klasowe, badania lekarskie. Natomiast 9 % nauczycieli przygotowywało z rodzicami urodziny uczniów, poczęstunek z okazji różnych okoliczności oraz losowanie paczek z okazji świąt. Można wspólnej realizacji dla nauczycieli/ rewalidantów i rodziców/ prawnych opiekunów na pierwszym Zebraniu z Rodzicami w roku nowym szkolnym Zachęcić rodziców/ prawnych opiekunów uczniów z poszczególnych klas do współpracy z rewalidantami i nauczycielami (nowe ciekawe, proponowane również przez rodziców formy zajęć z uczniami i z udziałem rodziców, co powinno zaaktywizować uczniów do działania, a rodzicom uzmysłowić i pokazać możliwości niedostrzegane przez nich do tej pory), pobudzić zarówno uczniów jak i ich rodziców do większego wysiłku w celu polepszenia możliwości rozwojowych podopiecznych poprzez wspólną, naukę, rehabilitację i zabawę 9
wywnioskować, że zarówno rodzice/ prawni opiekunowie jak i nauczyciele/ rewalidanci nie odczuwają potrzeby wspólnej organizacji działań na rzecz uczniów, proponowane działania są i tak powszechnie realizowane w placówce mimo braku zaangażowania w nie rodziców/opiekunów prawnych. 10