MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 1 BAJKA W SZCZYTNIE Opracowała: mgr Ewelina Pliszka Rok szkolny: 2015/2016
Drogi rodzicu! Wiek przedszkolny to ten moment w życiu dziecka, kiedy najszybciej się rozwija. Aby kilkulatek mógł zdrowo rosnąć i szybko przyswajać wiedzę, trzeba dostarczać mu odpowiedniego paliwa, jakim jest zdrowa żywność i wyrabianie prawidłowych nawyków dotyczących jedzenia. W diecie dzieci bardzo ważna jest różnorodność produktów uwzględnianych w jadłospisie. Poszczególne grupy produktów charakteryzują się różnicowaną zawartością składników odżywczych dlatego należy pamiętać o uwzględnieniu w diecie dziecka różnych produktów z wszystkich grup urozmaicenie jest bowiem jednym w podstawowych czynników zapewniających odpowiednie spożycie wszystkich składników pokarmowych.
Zastąp słodycze zdrowymi przekąskami! Warzywa i owoce są źródłem błonnika, witamin i składników mineralnych. Ze względu na ich wartość powinny być składnikiem w każdym z pięciu posiłków. Można je jeść bez ograniczeń, więc sprawdzają się jako pożywna przekąska w ciągu dnia. Niestety nie każde dziecko jest przyzwyczajone do spożywania tych cennych produktów. Jeżeli dziecko za każdym razem odmawia jedzenia warzyw i owoców spróbuj zastosować kilka sztuczek: Do surowych warzyw podaj dip przyrządzony np. z jogurtu naturalnego i ziół Pozwól dziecku samodzielnie przygotować sałatkę z wybranych owoców lub warzyw Przemycaj warzywa w daniach za którymi dzieci przepadają: w pierogach, naleśnikach, pastach do chleba Zadbaj o sposób podania- stwórz z kanapek dzieło sztuki Proponuj dziecku różnorodne warzywa i owoce- takich, których jeszcze nie próbowało Świeć przykładem- jedz warzywa i owoce!
Unikaj tłuszczy! Zawartość tłuszczy w poszczególnych produktach spożywczych jest zróżnicowana. Bardzo duże ilości tego składnika znajdują się w mięsie, mleku, słodyczach czy też fast foodach. Badania przeprowadzone przez Instytut Żywności i Żywienia wykazały, że największa ilość tłuszczy występuje w kebabach, frytkach ziemniaczanych oraz hamburgerach. Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że dzienne spożycie tłuszczy u dzieci powyżej 2 roku życia nie powinna przekraczać 35 %. Nie zapominając o tym, że składniki te występują w wielu produktach spożywczych przekroczenie dziennego zapotrzebowania nie jest trudne. Nadmierne jedzenie takich dań sprzyja powstawaniu niedożywienia witaminowego nadwagi oraz otyłości.
Zachęcaj dziecko do picia wody! Woda jest niezbędnym składnikiem diety do życia człowieka. Napoje, które dostarczamy naszemu organizmowi mogą występować pod różnymi postaciami czysta pitna woda, herbaty, napoje gazowane, soki, czy też zupy. Spożywanie płynów jest niezwykle ważne, ponieważ pełnią one funkcję rozpuszczalnika wielu składników. Woda jest także koniecznie potrzebna do prawidłowego procesu trawienia. Normy żywienia w których określone jest zapotrzebowanie organizmu na płyny wskazują, że w wieku 1-3 roku życia należy przyjmować około 1300 ml wody dziennie. Z wiekiem ta ilość wzrasta. Dzieci chętniej sięgają po gazowane napoje lub soki dostępne w sklepach, które nie zawsze są zdrowe tak jak obiecują reklamy. Woda jest jednym z najlepszych rozwiązań uzupełniania organizmu dziecka w płyny. Jak zachęcić dziecko do picia wody? Starać się jak najwcześniej wprowadzić zwyczaj picia wody Uczyć przez zabawę, np. Woda- magiczny eliksir Opowiadać historie o wodzie Dodawać dodatki do wody w postaci świeżo wyciśniętych soków z cytryny, pomarańczy lub mandarynki Dawać dobry przykład samemu pić wodę!
Systematyczne posiłki kluczem do sukcesu! Prawidłowe żywienie odnosi się nie tylko do tego z jakich produktów jest zbudowana dieta, ale również do stosowania zasad regularności spożywania posiłków. Dziecko w wieku przedszkolnym powinno zjadać co najmniej 4 posiłki dziennie o stałych porach. Wskazane jest, aby przerwy między posiłkiem wynosiły 3-4 godziny, a ostatni posiłek należy spożyć 2-3 godziny przed snem.
Czytaj etykiety! Obecnie jedzenie wzbogaca się ogromną ilością substancji chemicznych. Często bardzo trudno zdecydować się, czy dany produkt kupić, czy może lepiej nie. Najzdrowszym rozwiązaniem byłoby kupowanie żywności nieprzetworzonej, świeżej nie zawsze jest to jednak możliwe. W tej sytuacji warto czytać etykiety na produktach i rezygnować z produktów posiadających w składzie niektóre dodatki z grupy E (Numer E- kod chemicznego dodatku do żywności, który został uznany przez Unię Europejską za bezpieczny i dozwolony do użycia.) Mimo uznania ich za bezpieczne do spożycia, skutki ich spożywania bywają bardzo szkodliwe dla ludzkiego organizmu.
Zachęcaj do aktywności fizycznej! Aktywność fizyczna niewątpliwie jest jednym z czynników, który wpływa pozytywnie na wszystkie sfery naszego organizmu. Korzyści dla organizmów małych dzieci wynikające z systematycznej i prawidłowej aktywności fizycznej jest bardzo dużo. Najważniejsze z nich to: zapewnienie harmonijnego rozwoju układu mięśniowego i kostnego, kształtowanie prawidłowej postawy ciała, zapobieganie rozwojowi wad postawy, poprawa podstawowych cech motorycznych, zwiększenie wydolności i sprawności układu sercowonaczyniowego i oddechowego, a także wyrabianie cech, które są niezbędne w dorosłym życiu- odporność na stresy, hart psychiczny, umiejętność współpracy w grupie czy też cierpliwość. Najwłaściwszą formą aktywności fizycznej dzieci w wieku przedszkolnym są wszelkie rodzaje aktywności oparte na naturalnych formach ruchu, grach i zabawach ruchowych. Biorąc pod uwagę ilość korzyści, które daje dzieciom aktywność fizyczna należy zachęcać je do ruchu, tak aby stał się on nawykiem powtarzanym każdego dnia. Wskazówki jak zachęcić dziecko do podejmowania aktywności fizycznej:
Pozwalaj dziecku na samodzielne wybranie aktywności Tłumacz dziecku dlaczego ruch jest tak ważny dla jego zdrowia Chwal za podejmowanie aktywności fizycznej Zachęcaj dziecko, aby pokazywało Ci zabawy poznane w przedszkolu Zachęcaj do spacerów pod pretekstem np. zbierania kasztanów, żołędzi, liści itp. Daj dziecku przykład- bądź aktywny! Grupy niektórych produktów spożywczych i napojów zalecane przez Instytut Żywności i Żywienia
1. kanapki do ich przygotowania zalecane jest użycie: 1. pieczywa razowego/pełnoziarnistego żytniego, pszennego, mieszanego; 2. wędlin, np. szynki, polędwice drobiowe, wołowe, wieprzowe (kryterium 10 g tłuszczu/100 g), 3. ryb, jaj, serów. (Uwaga! Wszystkie kanapki powinny zawierać dodatek świeżych warzyw.) 2. mleko, napoje mleczne, jogurty, kefiry, maślanki; 3. produkty mleczne typu serki i desery mleczne (kryterium 13,5 g cukrów/100 g); 4. zbożowe produkty śniadaniowe oraz inne produkty zbożowe, bez dodatku cukrów oraz o obniżonej lub o niskiej zawartości soli/sodu, w tym: o o o płatki śniadaniowe, musli, chrupki jedno- i wielozbożowe, pieczywo chrupkie, wafle ryżowe, maca; 5. świeże owoce i warzywa przygotowane do bezpośredniego spożycia (zaleca się, aby owoce i warzywa w całości lub pokrojone były podzielone na porcje); 6. suszone owoce i warzywa, orzechy, nasiona i migdały, bez dodatku cukrów oraz bez dodatku soli i tłuszczu; 7. soki warzywne, owocowo-warzywne, owocowe; 8. nektary warzywne, owocowo-warzywne, owocowe; 9. przeciery oraz musy owocowe, warzywne i owocowo-warzywne z przecierów i soków, bez dodatku cukrów; 10. naturalna woda mineralna, woda źródlana, woda stołowa Grupy niektórych produktów spożywczych, które należy wykluczyć
z diety dziecka 1. żywność typu fast-food (np. pizze, hod-dogi, zupy instant błyskawiczne), 2. słone przekąski węglowodanowo tłuszczowe (np. chipsy ziemniaczane, chrupki, 3. słone paluszki, popcorn, prażynki, krakersy), 4. słodkie przekąski węglowodanowo tłuszczowe (np. batony, wafle przekładane słodką masą, ciastka), 5. napoje owocowe z dodatkiem cukru, słodzików i barwników (gazowane i niegazowane), 6. napoje energetyzujące, 7. wody smakowe, 8. cukierki i inne słodycze z dodatkiem barwników sztucznych.