PROJECON MACIEJ ZIÓŁEK 95 020 Kraszew Ul. Cyprysowa 31 Ekspertyza techniczna o zarysowaniu ścian budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. Szerokiej 21 w Tomaszowie Mazowieckim Zleceniodawca: Tomaszowskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego 97 200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Majowa 15 Autorzy opracowania: dr inż. Jan Kozicki mgr inż. Hubert Witkowski Łódź, kwiecień 2018 1
1. Dane ogólne 1.1 Podstawa opracowania Opinia została opracowana na zlecenie Tomaszowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego, 97 200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Majowa 15. 1.2 Przedmiot opracowania Przedmiot opracowania stanowią ściany zewnętrzne w lokalu na parterze w części południowej (od podwórza), w budynku zlokalizowanym przy ul. Szerokiej 21 w Tomaszowie Mazowieckim. Na ścianach stwierdzono powstanie rys. Lokalizacja budynku została pokazana na szkicu 1. Szkic 1 Lokalizacja budynku 1.3 Cel i zakres opracowania Celem opracowania jest określenie przyczyn powstania zarysowań ścian i opracowanie projektu technicznego zabezpieczenia zarysowanych ścian. Zakres opracowania obejmuje: - rozpoznanie konstrukcji budynki, - zinwentaryzowanie rys w ścianach (wykonanie dokumentacji fotograficznej), - wykonanie odkrywek i makroskopową ocenę stanu materiału w ścianie, - określenie przyczyn powstania zarysowań, - opracowanie projektu zabezpieczenia zarysowanych ścian, 2
1.4 Wizje lokalne Autor opracowania przeprowadził w lutym i marcu 2018 r. kilkukrotne wizje lokalne, w trakcie których dokonano oględzin budynku i wykonano inwentaryzację fotograficzną. 1.5 Wykorzystana dokumentacja W opracowaniu wykorzystano poniższe dokumenty: - dok.1 Protokół Nr 229 kontroli okresowej 5-letniej stanu technicznego budynku (obiektu budowlanego). Budynek mieszkalny ul. Szeroka 21 w Tomaszowie Mazowieckim. Kontroli dokonał mgr inż. P. Piekarski, Tomaszów Mazowiecki 29 10 2015r - dok.2 Protokół nr 199/2010 z dnia czerwiec 2010 kontroli stanu konstrukcyjnobudowlanego budynku mieszkalnego. Budynek mieszkalny ul. Szeroka 21 w Tomaszowie Mazowieckim. Kontroli dokonał mgr inż. G. Bielecki, Tomaszów Mazowiecki czerwiec 2010r - dok.3 Wybrana technologia wzmocnienia 2. Dane o budynku 2.1 Ogólne dane o budynku Budynek, którego ściany są przedmiotem opracowania jest budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, wolnostojącym. Jest to budynek dwukondygnacyjny, niepodpiwniczony z nieużytkowym poddaszem (strych). Wymiary budynku w rzucie są równe: - długość 10,60m - szerokość 11,14m Budynek wzniesiony metodą tradycyjną, o konstrukcji mieszanej t.j. Ściany nośne murowane z cegły pełnej, stropy schody i dach wykonano o konstrukcji drewnianej. Układ konstrukcyjny budynku podłużny, budynek dwutraktowy. Elewację frontową budynku pokazano na fotografii szkic 2 i elewację szczytową wschodnią na fotografii szkic 3 i ścianę południową na szkicu 4. 3
Szkic 2 Elewacja północna - frontowa Szkic 3 Ściana południowa od podwórka 4
Szkic 4 Ściana szczytowa wschodnia Bezpośrednio przy południowo wschodnim narożniku, teren na sąsiedniej działce jest obniżony o około 0.17 m. 2.2 Opis elementów konstrukcji budynku (dok. 3) Dach Nad budynkiem wykonany jest dwuspadowy dach o drewnianej konstrukcji krokwiowo-płatwiowej z płatwiami opartymi na ściankach stolcowych. Płatwie kotwione są w ścianach poprzecznych - szkic 4. Dach pokrytych kilkoma warstwami papy. Stropy Stropy drewniane ze ślepym pułapem, podłogą z desek i wykonana od dołu podsufitką z desek i tynkiem na trzcinie. Na ślepym pułapie ułożona jest polepa. Belki nośne oparte na ścianach nośnych podłużnych. Część belek stropu nad I piętrem kotwiona jest w ścianie południowej szkic 3. Ściany konstrukcyjne 5
Ściany konstrukcyjne murowane z cegły pełnej, obustronnie tynkowane. Grubości ścian w poziomie parteru, łącznie z tynkiem jest równa 45cm.Ściana powiązana w narożach ze ścianami konstrukcyjnymi podłużnymi za pomocą strzępi i kotwi stalowych w poziomie stropów (dok.3). W poziomie stropu nad parterem ściana szczytowa zachodnia połączona jest ze ścianą podłużną frontową ściągiem którego zakotwienie widać na fotografii szkic 5. Szkic 5 Zakotwienie ściany szczytowej zachodniej Do ściany szczytowej wschodniej, w jej osi domurowany jest zewnętrzny komin. 3. Stan techniczny budynku 3.1. Stan techniczny na podstawie dok.1 i dok.2 Na podstawie protokołu z kontroli stanu techniczno-konstrukcyjnego (dok.4) można stwierdzić wymienione niżej uszkodzenia budynku i jego elementów: a. Pokrycia dachowe i obróbki dekarskie. Pokrycie papowe w stanie technicznym dostatecznym, skorodowane obróbki blacharskie kominów b. Kominy na wysokości mają uszkodzone i spękane tynki, brak szczelności kominów. c. Elementy konstrukcyjne dachu w dostatecznym stanie technicznym. d. Brak widocznych zmian konstrukcyjnych w stropach. e. Brak izolacji przeciwwilgociowych pionowych i poziomych, brak opasek wokół budynku. f. Ścianyzewnętrzne nad poziomem piwnic: 6
- Na powierzchni ścian stwierdzono szereg niebezpiecznych pęknięć: - od strony podwórka nad drzwiami wejściowymi, - od ulicy nad oknami parteru i piętra, - Tynki w wielu miejscach są niekompletne i zerodowane. Przy gruncie na ścianach, głownie od strony ulicy, są znaczne oznaki zawilgocenia. Elewacja jest w złym stanie technicznym i estetycznym. - Stalowe beki balkonu od strony podwórka nie zabezpieczone przed korozją, na drewnianej płycie balkonu, od dołu widoczne ślady pleśni. g. Ścian wewnętrzne: - w mieszkaniu nr 6 na parterze między ścianą szczytową i prostopadłą ściana w kuchni są znaczne pęknięcia. 3.2 Opis stanu ścian w marcu 2018r. W trakcie wizji lokalnej określono główne wymiary budynku szkic 6 i szkic 7. Szkic 6 Wymiary ściany szczytowej Szkic 7 Szkic rzutu poziomego budynku Według oświadczenia wykonawcy remontu budynku, jego ściany są posadowione na ceglanych ławach na głębokości około 1.50m poniżej otaczającego terenu. Ściany działowe wykonane są jako murowane o grubości 12,0cm, tynkowane. Nośna ściana wewnętrzna murowana. Zdjęcia powierzchni ścian konstrukcyjnych i szczegóły uszkodzeń zostały pokazane na fotografiach w załączniku 1. W trakcie oględzin elewacji stwierdzono liczne rysy, szczególnie strefie otworów okiennych, wymagające zabezpieczenia (zszycia zbrojeniem). Zrysowane strefy ścian zostały pokazane w załączniku 1 oraz na fotografiach szkice 2, 3, 8, 9, 10, 11. 7
Szkic 8 Elewacja frontowa, zarysowanie podokiennika na piętrze Szkic10 Ściana południowa, zarysowanie podokiennika na piętrze w narożniku wschodnim. Widok kotwy spinającej ściany w narożniku południowo wschodnim Szkic 9 Elewacja frontowa, zarysowanie nadproża okna parteru i podokiennika na piętrze w części środkowej Szkic11 Ściana południowa, zarysowanie przy oknie43 zachodnim na piętrze 8
Zarysował się zewnętrzny komin przy ścianie szczytowej wschodniej, w poziomie bezpośrednio pod dachem. Nie stwierdzono rysy między kominem i ściana na wysokości budynku. Szkic 12 Szczegół styku komina ze ścianą Lokalizacja rysy na ścianie w pomieszczeniu parteru została pokazana na szkicu 13 a szczegóły rysy na szkicu 14. Szkic 13Lokalizacja rysy w lokalu nr 6. 9
Szkic 14 Szczegół rys na ścianach w lokalu 6 Szkic 15 Szczegół rysy w lokalu 6 4 Pomiar wychyleń ściany szczytowej wschodniej Lokalizacje punków pomiarowych i pomierzone przemieszczenia ściany zostały pokazane na szkicu 12 10
Szkic 12 Lokalizacja punków pomiaru wychyleń ściany Stwierdzono wychylenie ściany szczytowej w linii podłużnej ściany północnej, równe około 5cm 5 Analiza przyczyn zarysowania ścian Zarysowanie nastąpiło w wyniku: a. braku przewiązania ścian, b. złej jakości materiału ścian (cegłą i zaprawa) c. termicznych oddziaływań komina, d. braku wieńców w poziomach stropów. 6 Wnioski a. Należy połączyć ścianę szczytową wschodnią ze ścianą b. Zarysowanie ścian budynku wymaga wprowadzenia zabezpieczeń zarysowanych ścian, c. W przypadku ściany szczytowej należy połączyć ściany szczytową z środkową ściana nośną zgodnie z wytycznymi podanymi w p.6 (albo projekcie technicznym wzmocnienia), d. Zarysowania ścian na ich zewnętrznych powierzchniach należy zabezpieczyć przez wklejenie w poprzek rys zbrojenia np. wg systemu Helfix lub Brutt Server e. Należy otynkować kominy na poddaszu, f. Należy usunąć z elewacji luźne elementy tynku 7 Rozwiązanie Przedmiotem opisu rozwiązania jest wzmocnienie ściany szczytowej budynku przez zszycie jej z konstrukcyjną ścianą wewnętrzną podłużną budynku oraz zszycie rys podokiennych. Projekt przewiduje wzmocnienie typu Brutt Saver lub HELIFIX zagiętymi o około 30 st. prętami Ø8 wklejonymi w bruzdę o głębokości około 6-10 cm w ścianie szczytowej co około 30 cm licząc 1 m 11
od podłoża. Zagięta część pręta musi zostać nawiercona wiertłem Ø 10 na głębokość około 1-1,2 m. Należy wykonać 20 wzmocnień na wysokości ściany szczytowej. Dodatkowo należy rozwiercić komin koronką około Ø 100-150 mm, aby wkleić prostopadle pręty wzmocnione # 20 długości typu FISCHER FIS M20x1000 1 m na klej typu FISCHER SB 390, HILTI Hit 150 lub równoważny. Również 6 wzmocnień na wysokości co 1 m licząc od podłoża 1,5m. Opisane rozwiązanie przedstawiono na Szkicu 13. Nr. Kształt Średnica 1 1 000 2 1 000 #20 Ilość [szt.] 5 Łączna długość [mm] 5 000 Ø8 20 50 000 Ø8 11 16 500 1 500 3 1 500 Szkic 13 Rozwiązanie zszycia ściany konstrukcyjnej wewnętrznej ze ścianą szczytową zewnętrzną Ponadto pod oknami od frontowej elewacji należy zszyć dwie rysy pod oknami w systemie typu Brutt Server lub HELIFIX z każdej strony. Na każdą rysę (4 rysy) przewidziano wklejenie 3 prętów o długości 1,5 m każdy prostopadle do rysy (poziomo) max co 30 cm. Opisane rozwiązanie przedstawiono na Szkicu 14. 12
13
Szkic 14 Rozwiązanie zszycia rys podokiennych Kolejność prac 1. Ustawienie rusztowania dla wklejenia prętów w szczycie fi8 i wklejenia prętów w ścianę #20. Dodatkowo ustawienie rusztowania dla wklejenia prętów pod oknami 4 rysy. 2. Zbicie luźnego tynku w miejscu szliców 3. Nacięcie szliców w murze z cegły pełnej do głębokości 6-10 cm szerokość około 10 mm 4. Nawiercenie otworów fi 10 na głębokość około 1,2m 5. Wykonanie otworu fi 100-150 mm w kominie aby dostać się do miejsca styku ściany wewnętrznej konstrukcyjnej ze ścianą szczytową 6. Nawiercenie otworów fi 22 na głębokość 1,2 m 7. Oczyszczenie szliców i otworów sprężonym powietrzem (z pompki) 8. Wklejenie prętów fi8 wzmocnionych typu Brutt Sever lub HELIFIX na specjalną zaprawę systemową Brut Server Powder 27,5 MPa lub analogiczną 14
9. Wklejenie prętów #20 wzmocnionych na klej systemowy typu FISCHER, Hilti Hit 150 lub analogiczny na głębokość 1,2 m 10. Zaprawienie otworu fi 100-150 zaprawą 11. Uzupełnienie tynku fasadowego. 15