Podstawy prawne Programu Wychowawczo - Profilaktycznego szkoły: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art. 48 ust. 1, art. 54 ust. 3-4, art. 70 ust. 1. 2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. 2017, poz. 59) 3. Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526, z późn. zm., art. 33 ). 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017r. poz. 356). 5. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. 2015, poz.1249) 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczególnych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226). 7. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 10, poz. 55). 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) 9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r., poz. 532). 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Priorytety polityki oświatowej 2017/2018: 1. Wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. 2. Podniesienie jakości edukacji matematycznej, przyrodniczej i informatycznej. 3. Bezpieczeństwo w internecie. Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznych. 4. Wprowadzanie doradztwa zawodowego do szkół i placówek. 5. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły. 6. Podnoszenie jakości edukacji włączającej w szkołach i placówkach systemu oświaty 1
I. Wprowadzenie do programu. Zadania wychowawcze szkoły są podporządkowane nadrzędnemu celowi, jakim jest wszechstronny rozwój Ucznia w wymiarze emocjonalnym, społecznym, kulturalnym, moralnym, ekologicznym, zdrowotnym i intelektualnym. Szkoła jako środowisko wychowawcze ma za zadanie wspomagać uczniów w osiąganiu wszechstronnego rozwoju, kształtować postawy, umożliwić korygowanie deficytów w celu optymalizacji osiągnięć edukacyjnych uczniów oraz zapobiegać zagrożeniom poprzez profilaktykę, przeciwdziałanie istniejącym zagrożeniom i wsparcie uczniów, dzieci przedszkolnych w trudnych sytuacjach. Program powstał w oparciu o wyniki obserwacji, badań ankietowych, rozmów i konsultacji z rodzicami, nauczycielami i przedstawicielami Rady Samorządu Uczniowskiego. II. Rozdział 1. Misja i wizja szkoły. Misja szkoły 1. Dążymy do wychowania ucznia mającego świadomość, że jest człowiekiem społeczności szkolnej. 2. Uczymy kochać, szanować i żyć kulturą i tradycją narodu polskiego, jednocześnie wychowujemy w poszanowaniu kultur i wartości innych narodów. 3. Wychowujemy ucznia świadomego i odpowiedzialnego, posiadającego wiedzę i umiejętności konieczne do przyszłego funkcjonowania we współczesnym świecie. 4. Zwracamy szczególną uwagę na rozwój fizyczny, psychiczny i duchowy naszych uczniów. 5. Propagujemy wśród uczniów zdrowy styl życia. 6. Dbamy o bezpieczeństwo uczniów. Wizja szkoły Nasza szkoła jest nowoczesną, przyjazną placówką, przygotowującą uczniów do kontynuowania nauki na kolejnym etapie edukacyjnym. Program wychowawczo- profilaktyczny szkoły ukierunkowany jest na ucznia, jego potrzeby. Jego realizacja ma umożliwić uczniowi wszechstronny rozwój. Uczniowie naszej szkoły wyrosną na ludzi mających poczucie własnej wartości i odpowiedzialności ze własne zachowanie. Wykorzystujemy najnowsze zdobycze techniki informacyjnej i informatycznej, stosujemy nowoczesne metody nauczania i wychowania aby uczeń mógł rozwijać swoje zainteresowania, umiejętności, zdolności i pasje. W pracy z uczniem nauczyciel podejmuje twórcze działania, które pozwolą realizować misję szkoły. Nasi uczniowie będą świadomi nierozerwalnego współistnienia ze środowiskiem przyrodniczym, świadomi własnego pochodzenia, dumni z bycia Polakami, Europejczykami i członkami swojej "małej ojczyzny". Będą szanować kulturę i tradycję. Szczególnie dbamy o rozwój fizyczny psychiczny i duchowy uczniów, aby w przyszłości propagowali zdrowy styl życia i potrafili dokonywać słusznych wyborów. 2
III. Rozdział 2. Zadania Szkolnego Programu Wychowawczo Profilaktycznego. 1. Założenia ogólne. Zgodnie ze wskazaniami działalność wychowawczo-profilaktyczna w naszej szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: 1) fizycznej - ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych; 2) psychicznej - ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności; 3) społecznej - ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz ćwiczeniu umiejętności wypełniania ról społecznych; 4) aksjologicznej - ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia. Szkoła prowadzi systematyczną działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów, rodziców, nauczycieli i innych pracowników szkoły. Działalność ta odbywać się będzie w formie pogadanek, zajęć warsztatowych, treningów umiejętności, debat, szkoleń, spektakli teatralnych, festynów, a także w innych postaciach uwzględniających wykorzystywanie aktywnych metod pracy. 2. Zadania: 1) budowanie postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia; 2) kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie należy do jednych z najważniejszych wartości w życiu; 3) wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną; 4) rozwijanie i wspieranie działalności wolontariatu 5) kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole lub placówce, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami; 3. Cele szczegółowe: Uczeń naszej szkoły: jest życzliwy, dostrzega potrzeby drugiego człowieka, udziela pomocy rówieśnikom, 3
szanuje ludzi i respektuje ich prawa, jest tolerancyjny wobec drugiego człowieka; jest odpowiedzialny, potrafi rozwiązywać konflikty, potrafi sobie radzić z trudnymi uczuciami (złość, gniew, strach), jest asertywny, potrafi komunikować się z innymi, dyskutować, bronić i uzasadniać własny punkt widzenia, godnie reprezentuje szkołę na zewnątrz, kieruje się miłością do Ojczyzny, poszanowaniem dla polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu na kultury Europy i świata, czuje się bezpiecznie w swoim środowisku szkolnym, odróżnia dobro od zła, dba o higienę osobistą, estetykę ubioru, pomieszczeń, może rozwijać swoje zdolności i zainteresowania, być kreatywnym. 4. Model absolwenta. Celem szkoły jest wykształcenie i wychowanie absolwenta, który doskonale funkcjonuje w swoim najbliższym otoczeniu. Pozytywnie patrzy na otaczający go świat, siebie i innych ludzi. Traktuje naukę jako coś oczywistego, choć nie uczy się wszystkiego bezkrytycznie. Ma zainteresowania, które rozwija w wolnym czasie. Chcemy, aby absolwent naszej szkoły był: świadomy swojej tożsamości narodowej i europejskiej. Szanuje symbole narodowe, język ojczysty i tradycje własnego kraju. ciekawy świata, kreatywny, uczący się języków obcych. Gromadzi wiadomości, korzysta z różnych źródeł, umiejętnie i bezpiecznie korzysta z technologii informatycznych. otwarty. Korzysta z możliwości, jakie stwarza dom, szkoła oraz środowisko lokalne. Rozumie ograniczenia wynikające z jego wieku. Nawiązuje dialog, prezentuje swój punkt widzenia i szanuje poglądy innych. Jest komunikatywny, potrafi działać w grupie zgodnie z obowiązującymi zasadami. odpowiedzialny i punktualny. Cieszy się ze swoich sukcesów. Akceptuje porażki, szuka możliwości ich przezwyciężenia. Stara się przewidzieć skutki swoich działań i wynikające z nich konsekwencje. Dba o swój wygląd zewnętrzny i higienę osobistą. prawy. Rozróżnia dobre i złe postępowanie w oparciu o system wartości i zasady kulturalnego zachowania obowiązujące w jego otoczeniu. Panuje nad swoimi emocjami. W swoim zachowaniu kieruje się dobrymi intencjami. Szanuje własność osobistą i cudzą. tolerancyjny. Rozumie, że różnice między ludźmi są czymś naturalnym. Dostrzega różnice kulturowe, rasowe i religijne i je akceptuje. Stara się dostrzegać w każdym człowieku pozytywne cechy. rozważny. Zna zagrożenia związane ze zdrowiem i życiem. Potrafi zareagować właściwie w sytuacjach niebezpiecznych adekwatnie do swojego wieku. Potrafi zwrócić się o pomoc do swojego otoczenia. 4
asertywny. Ma swoje zdanie, które potrafi uzasadnić i przedstawiać w dyskusji. wrażliwy. Dostrzega potrzeby własne i innych ludzi. Potrafi wyrazić własne uczucia. Jest asertywny. posiadał świadomość ekologiczną. Dostrzega wpływ działalności człowieka na środowisko przyrodnicze. Jest wrażliwy na otaczającą przyrodę. sprawny fizycznie. Dostrzega potrzebę aktywności ruchowej i zdrowego stylu życia. 5. Diagnoza sytuacji wychowawczej. Każdego roku przeprowadzana jest diagnoza środowiska, analizuje się potrzeby i zasoby szkoły z obszaru wychowania i profilaktyki w szkole na podstawie: 1) badań ankietowych skierowanych do rodziców na temat oczekiwań rodziców w realizacji zajęć pozalekcyjnych sprzyjających rozwojowi zainteresowań i wyrównujących braki programowe, 2) badań ankietowych skierowanych do rodziców, nauczycieli i uczniów na temat preferowanego sytemu wartości, 3) spostrzeżeń wychowawców i nauczycieli na temat funkcjonowania uczniów w szkole, 4) analizy stanu wychowania w szkole, 5) obserwacji bieżących zachowań uczniów na terenie szkoły, analiza uwag wpisanych do dziennika, 6) sprawozdań opracowanych i przedstawianych przez wychowawców na posiedzeniach Zespołów Klasowych W wyniku diagnozy i ewaluacji programu wychowawczo - profilaktycznego wyłoniono następujące obszary, na które zwracać należy większą uwagę: 1) motywowanie do nauki, ze szczególnym naciskiem na czytelnictwo 2) doskonalenie umiejętności interpersonalnych w relacji uczeń uczeń, celem redukowania zachowań nieakceptowanych społecznie; 3) kontynuacja działań zwiększających świadomość uczniów w zakresie cyberprzemocy i jej konsekwencjach 6. Kryteria efektywności. 1. Wszyscy uczniowie naszej szkoły są poddani oddziaływaniom tego programu. 2. Wszyscy nauczyciele realizują Program Wychowawczo - Profilaktyczny, a w szczególności nauczyciele wychowawcy uwzględniają jego treści podczas planowania i realizacji klasowych planów pracy. 3. Rodzice uczniów naszej szkoły znają i akceptują program oraz czynnie współpracują przy jego realizacji. W szkole pamiętamy o tym, aby dawać uczniom zachętę, uczyć śmiałości, w pełni je aprobować. Uczniowie mogą uczyć się lubić samych siebie. Często słyszą słowa uznania, uczą się stawiać sobie cele. Wychowywani są w poczuciu bezpieczeństwa. Uczą się ufać sobie i innym. Dbają o zdrowie własne i najbliższych. Doceniają istotę rodziny. Otaczani rzetelnością i uczciwością uczą się, czym jest prawda, odpowiedzialność, tolerancja. Dzieciom, które mają trudności w nauce zapewniamy nasze zrozumienie i wsparcie a uczniom wybitnie zdolnym pomagamy rozwijać własne zainteresowania i talenty. 5
7. Zadania i obowiązki podmiotów realizujących program. A. Dyrekcja szkoły: - dążenie do poprawy materialnych parametrów funkcjonowania placówki, - zapewnianie kadrze pedagogicznej warunków sprzyjających podnoszeniu kompetencji zawodowych, - dbanie o prawidłowy obieg informacji oraz nadzór nad sprawną organizacją podejmowanych działań, - czuwanie nad spójnością oddziaływań profilaktycznych i wychowawczych, - współpraca z rodzicami, kadrą pedagogiczną, pielęgniarką szkolną. B. Wychowawcy klas: - dbanie o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie, - wspieranie rozwoju uczniów i usamodzielniania się, - prowadzenie dokumentacji nauczania, - opracowanie i realizacja Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Klasy zgodnie z treściami ujętymi w Szkolnym Programie Wychowawczo - Profilaktycznym, - koordynowanie pracy wychowawczo - profilaktycznej w zespole klasowym, - dokonywanie rozpoznania sytuacji rodzinnej i osobistej ucznia, - podejmowanie działań w przypadkach przemocy wobec niego, zaniedbań opiekuńczych, ujawnionych nałogów, - wnioskowanie o objęcie pomocą psychologiczno - pedagogiczną uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, - integrowanie i kierowanie zespołem klasowym, - wykorzystywanie potencjału grupy do wspierania jej członków, - ocenianie zachowania uczniów, - wdrażanie do samooceny postępów w zachowaniu, - nadzorowanie realizacji obowiązku nauki / obowiązku szkolnego, - promowanie osiągnięć klasy i pojedynczych uczniów, - inspirowanie pracy zespołowej w klasie, przydzielanie zespołom zadań na rzecz klasy, szkoły i środowiska oraz wspólna ocena stopnia ich realizacji, - współdziałanie z nauczycielami uczącymi w klasie, - współpraca z rodzicami; włączanie ich w sprawy programowe i organizacyjne klasy, - współpraca z dyrekcją szkoły, pedagogiem, psychologiem, pielęgniarką, - współdziałanie z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, C. Nauczyciele zajęć edukacyjnych: - realizowanie treści programowych zgodnych ze specyfiką zajęć, służących realizacji celów wychowawczo - profilaktycznych, 6
- tworzenie warunków do aktywnego i twórczego udziału uczniów w procesie dydaktyczno - wychowawczym, - kształcenie umiejętności i postaw, - przygotowywanie uroczystości, zawodów, konkursów, - promowanie osiągnięć edukacyjnych uczniów, - inspirowanie pracy zespołowej, - stwarzanie sytuacji umożliwiających samoocenę i ocenę grupy, - udzielanie uczniom konsultacji oraz pomoc w przygotowaniu się do sprawdzianów, egzaminów, konkursów przedmiotowych itp., - indywidualizacja nauczania w pracy z uczniem zdolnym i mającym trudności w nauce, - wnioskowanie o diagnozę psychologiczno - pedagogiczną, uwzględnianie zaleceń specjalistów w pracy z uczniem, - opieka nad klasopracownią, troska o sprzęt i środki dydaktyczne, - dbanie o mienie i porządek w pomieszczeniu, w którym prowadzone są zajęcia, - współpraca z wychowawcami klas. D. Pedagog/Psycholog - prowadzenie badań i działań diagnostycznych uczniów, w tym diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia przyczyn niepowodzeń edukacyjnych oraz wspierania mocnych stron uczniów, - diagnozowanie sytuacji wychowawczych w szkole w celu rozwiązywania problemów wychowawczych oraz wspierania rozwoju uczniów, - udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb, - podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów młodzieży, - minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie różnych form pomocy w środowisku szkolnym i pozaszkolnym uczniów, - inicjowanie i prowadzenie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych, - pomoc rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów, - wspieranie nauczycieli i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. E. Nauczyciele - bibliotekarze: - gromadzenie, ewidencja i opracowywanie biblioteczne zbiorów, - udostępnianie zbiorów (w tym korzystanie z czytelni), - rozmowy z czytelnikami poradnictwo w doborze książek, - rozbudzanie i rozwijanie indywidualnych zainteresowań uczniów, - pogłębianie u uczniów nawyku czytania i uczenia się, - przeprowadzanie lekcji bibliotecznych, - informowanie nauczycieli o czytelnictwie uczniów, - przygotowywanie wykazów stanu czytelnictwa, 7
- współpraca z innymi bibliotekami i instytucjami oświatowo-wychowawczymi, - czuwanie nad przestrzeganiem regulaminu Centrum Multimedialnego. F. Rodzice: - aktywne zaangażowanie w realizację programu wywiązywanie się z obowiązków rodzicielskich, informowanie szkoły o wszelkich, zauważonych nieprawidłowościach i zagrożeniach dla prawidłowego i bezpiecznego rozwoju młodzieży, - udział w oferowanych przez szkołę spotkaniach, - wspomaganie szkoły przez pracę w Radzie Rodziców szkoły, - inicjowanie i współorganizowanie imprez i akcji szkolnych, - ścisła współpraca z kadrą pedagogiczną. G. Środowisko lokalne: - pomoc w oddziaływaniach profilaktycznych i wychowawczych Środowisko ma ogromny wpływ na rozwój osobowości ucznia. Może ono być pomocne w kształtowaniu odpowiednich postaw moralnych, w przygotowaniu wychowanków do dobrych wyborów życiowych. Aby właściwie wprowadzić uczniów w role społeczne i zawodowe nasza szkoła współpracuje z następującymi instytucjami, zakładami pracy, organizacjami społecznymi: Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Wyszkowie, Urzędem Miejskim w Wyszkowie, Sądem Rejonowym, kuratorami zawodowymi i społecznymi, parafią św. Rodziny, ( świetlica) Komendą Powiatową Policji, Wyższą Szkołą im. P. Włodkowica w Płocku, wydział w Wyszkowie, gimnazjami w gminie Wyszków, Strażą Miejską w Wyszkowie, Wyszkowskim Ośrodkiem Kultury Hutnik, Wyszkowskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji (WOS i R), Biblioteką Miejsko- Gminną w Wyszkowie, Stacją Sanitarno- Epidemiologiczną w Wyszkowie, Stowarzyszeniem Osób Niepełnosprawnych,,Promyk, Świetlicą Socjoterapeutyczną,,Słoneczna, Ośrodkiem Pomocy Społecznym w Wyszkowie, Nadleśnictwem IV. Rozdział 3. 1. Treści i działania o charakterze wychowawczo profilaktycznym dla uczniów klas I - VII, II III Gim. 8