Przedszkolne nowinki BIULETYN INFORMACYJNY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W TANOWIE GRUDZIEŃ 2012 010 Zdrowych, wesołych i pogodnych Świąt Bożego Narodzenia. Niech będą one okazją do zadumy, ale i radości z rodzinnego spotkania. Niech przyniosą wytchnienie od codziennych zmagań i trosk. Oby magia Bożego Narodzenia przetrwała w nas jak najdłużej! Magicznych Świąt Bożego Narodzenia życzy W tym numerze: Redakcja 1. Czy moje dziecko dojrzało do szkoły- o czym rodzice wiedzieć powinni? 2. Sześć powodów, aby ograniczyć oglądanie telewizji przez najmłodszych.
Czy moje dziecko dojrzało do szkołyo czym rodzice wiedzieć powinni? Przekroczenie progu szkoły to moment wielkich zmian w życiu każdego dziecka. Dotychczas głównie się bawiło, teraz zacznie się przede wszystkim uczyć. Zmieni również środowisko pożegna się z przedszkolem, ze swoimi przyjaciółmi, pozna nowe osoby. Będzie musiało także podporządkować się regułom panującym w klasie siedzieć w ławce 45 minut, słuchać nauczyciela, nie rozmawiać, skupić uwagę. O wielu rzeczach ma pamiętać o odrobieniu zadania domowego, o spakowaniu przyborów, zeszytów i książek, o zabraniu worka z kapciami i stroju na w-f. Wielu rodziców, którzy zdają sobie sprawę jak wielki trud związany z podjęciem nauki w szkole czeka ich dzieci, zastanawia się: Czy nasze dziecko poradzi sobie w szkole? Jakie zatem umiejętności powinno posiadać, jakimi wykazać się cechami, aby czuło się dobrze w nowym środowisku i było gotowe do podjęcia systematycznej nauki? To w jakim stopniu dziecko sobie poradzi w nowej rzeczywistości szkolnej zależy czy jest dojrzałe, inaczej gotowe do podjęcia nauki w klasie pierwszej. Dziecko dojrzałe to takie, które potrafi sprostać wymaganiom stawianym przez program wychowania i nauczania, a więc osiągnęło odpowiedni stopień rozwoju, intelektualnego, społecznego, emocjonalnego oraz ruchowego. Rozwój każdego dziecka przebiega inaczej. Są dzieci, które osiągają dojrzałość w wieku sześciu, siedmiu lat i takie, które osiągają dojrzałość znacznie później. Na dojrzałość szkolną dziecka wpływa jego indywidualne tempo rozwoju, środowisko w jakim się wychowuje oraz doświadczenie edukacyjne (uczęszczanie do przedszkola). W innej sytuacji jest siedmiolatek, który chodził do przedszkola, gdzie miał okazje bawić się z rówieśnikami i uczyć się reguł panujących w grupie a w innej dziecko chowane tylko w domu. Zatem bardzo dużą rolę w osiąganiu dojrzałości szkolnej przez dziecko odgrywają rodzice. 2
To oni od początku są tymi, którzy wspierają rozwój swojego dziecka. Dziecko, któremu rodzice poświęcają swój czas-dużo z nim rozmawiają, czytają książki, opowiadają rozmaite historie, kupują gry i zabawki, które są bodźcami dla jego rozwoju, więcej wie o otaczającym świecie, jest lepiej przygotowane do roli ucznia. Na co rodzic powinien zwrócić uwagę? Dojrzałość fizyczna: dziecko dojrzałe fizycznie to takie, które cechuje się odpowiednim wzrostem i wagą, dobrym zdrowiem oraz sprawnością ruchową. Chętnie skacze, biega, potrafi jeździć na rowerze. Jest na tyle rozwinięte fizycznie, że może podołać systematycznemu wysiłkowi, z jakim wiąże się wczesne wstawanie, chodzenie do szkoły, przebywanie w dużej grupie dzieci czy odrabianie zadań domowych. Ważna jest także sprawność ruchowa i opanowanie precyzyjnych ruchów rąk, która umożliwi prawidłową naukę pisania. Dojrzałość emocjonalna i społeczna: Dojrzały siedmiolatek to taki, który potrafi się odnaleźć w grupie społecznej, jaką jest klasa. Liczy się z potrzebami kolegów, poddaje się pod dyscyplinę i panujące reguły, nawiązuje kontakty z rówieśnikami i współpracuje z nimi przy wykonywaniu rozmaitych zadań. Sam się potrafi ubrać, umyć, jest w znacznym stopniu samodzielny. Jest wytrwały, podejmuje się trudnych i nowych zadań. Umiejętnie kontroluje i panuje nad swoimi emocjami. Umie przyjmować niepowodzenia i godzić się z porażką. Dojrzałość umysłowa: o dojrzałości siedmiolatka świadczy jego aktywność poznawcza, a więc chęć do uczenia się, zainteresowanie czytaniem, pisaniem i rachowaniem. Ma spory zasób wiedzy o otaczającym go świecie. Potrafi opowiedzieć usłyszaną bajkę, opisać obrazek. Wypowiada się swobodnie, pełnymi zdaniami. W swoich wypowiedziach zwraca uwagą na szczegóły i ich znaczenie dla całości. Potrafi uważnie i ze zrozumieniem słuchać tego, co mówi nauczyciel. Swobodnie 3
i zrozumiale dla otoczenia wyraża swoje myśli, wyciąga wnioski i oceny. Ważną umiejętnością jest posługiwanie się symbolami. Dziecko rozpoznaje cyfry od 1-10 i potrafi liczyć do dziesięciu, a czasem nawet do dwudziestu. W zakresie dziesięciu z użyciem konkretnych przedmiotów oraz z zastosowaniem znaków +, -, = potrafi wykonać proste działania dodawania i odejmowania. Opisane powyżej ogólne cechy i umiejętności są niezbędne do osiągnięcia dojrzałości do czytania i pisania oraz dojrzałości do uczenia się matematyki. Należy jednak pamiętać, że dziecko rozpoczynające naukę w klasie pierwszej, aby mogło opanować podstawowe wyżej wymienione techniki szkolne tj. czytanie i pisanie oraz umiejętności matematyczne musi charakteryzować się prawidłowym rozwojem funkcji percepcyjno-motorycznych takich jak: sprawność manualna, orientacja przestrzennokierunkowa, percepcja wzrokowa i słuchowa oraz koordynacja wzrokowo-ruchowa. Sprawny manualnie siedmiolatek ma prawidłowy nawyk trzymania ołówka (chwyt pęsetkowy), prawidłowo rysuje linie pionowe, poziome i ukośne. Chętnie wykonuje prace typu: malowanie, wycinanie, wylepianie z plasteliny, wydzieranki z kolorowego papieru. Potrafi samodzielnie się ubrać, umyć, bez problemu wiąże sznurowadła i zapina guziki. W zakresie orientacji przestrzenno - kierunkowej dziecko jest zorientowane w kierunkach oraz przestrzeni. Stosuje pojęcia: nad, pod, obok, z tyłu, z przodu, wyżej, niżej, w środku, na prawo, na lewo. Potrafi prawidłowo odwzorować wzór, narysować znaki podobne do liter, rozpoznaje przewidziane programem litery alfabetu i cyfry. Wskazuje różnice i podobieństwa w obrazkach, układa obrazki z pociętych elementów. Przy kolorowaniu obrazków nie wychodzi poza kontur. 4
W zakresie percepcji słuchowej potrafi powiedzieć jak brzmi pierwsza i ostatnia głoska w prostych słowach: lato, woda, oko, but, lato, motor. Powtarza prawidłowo dłuższe słowa np. helikopter, kaloryfer. Dokonuje analizy i syntezy słuchowej krótkich i dłuższych wyrazów np. krowa (kro-wa), pole (pole), kapusta (ka-pu-sta), lal-ka (lalka), za-baw-ka (zabawka), r-o-k (rok), w-ó-z-e-k (wózek). Z łatwością uczy się na pamięć wierszyków itp. Dokonana charakterystyka jest przykładem modelu dziecka dojrzałego do podjęcia nauki w szkole, którego rozwój przebiega harmonijnie. Należy jednak pamiętać, że przemiany jakie zachodzą w rozwoju dziecka najczęściej nie postępuję równomiernie. Ważne jest, aby ocenić jak duża jest ta nierównomierność i w jakim stopniu wpłynie ona na dalszy rozwój i karierę szkolną dziecka. Jeżeli zauważyli państwo duże braki pewnych cech, umiejętności u waszego dziecka to warto porozmawiać o tym z wychowawcą, pedagogiem lub zgłosić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Psycholog sprawdzi, czy może ono rozpocząć naukę w klasie pierwszej bez szkody dla swojego rozwoju. Czasem warto pozwolić dziecku rok dłużej pochodzić do zerówki, aby mogło dojrzeć i aby ustrzec je przed porażką na samym progu nauki. Zbyt wczesne posłanie dziecka do szkoły niekiedy źle wpływa na jego rozwój. Niepowodzenia szkolne i trudności mogą podkopać wiarę w siebie, wywołać lęk. Im wcześniej rozpoczniemy właściwą pracę z dzieckiem tym damy mu większe szanse na przeżywanie radości z odnoszonych sukcesów szkolnych. Można rozpocząć już teraz. Jak rodzic może pomóc swojemu dziecku? Aby zadbać o prawidłowy rozwój społeczny swego dziecka, umożliwić należy mu częste kontakty z rówieśnikami, a także podejmowanie samodzielnych działań odpowiednich do wieku życia dziecka. Konieczne jest również stopniowe wdrażanie go do 5
podejmowania stałych obowiązków domowych, np. utrzymanie porządku w swoim kąciku lub pokoju. Wspomagając rozwój intelektualny dziecka należy pamiętać o tym, że jego myślenie w dużym stopniu uzależnione jest od mowy. Od najmłodszych lat warto więc rozmawiać z naszymi dziećmi, opowiadać im bajki, zadawać i odpowiadać na ich pytania. Rozumowanie dziecka ćwiczyć można doskonale poprzez np. układanie historyjek obrazkowych z wyodrębnianiem przyczyn i skutków. Bardzo ważnym elementem dojrzałości szkolnej jest prawidłowy poziom rozwoju funkcji percepcyjno motorycznych. Funkcje te rodzic może rozwijać u swojego dziecka poprzez odpowiednie zabawy. Sprawność manualna Ćwiczyć od najmłodszych czynności samoobsługowych : mycia, ubierania się, zawiązywania sznurowadeł, zapinania guzików, zakręcania i odkręcania butelek itd. Zamalowywanie dowolnej przestrzeni dużych płaszczyzn (arkusze szarego papieru, gazety), farbami, węglem, tworzenie kolorowych krat itp.; Zamalowywanie określonej przestrzeni, np.: pól kwadratów, kół, prostokątów, trójkątów, dużych obrazków konturowych wyżej wymienionymi sposobami oraz jednocześnie dziesięcioma palcami; Kopiowanie rysunków wodzenie ołówkiem po wzorze przez kalkę techniczną, a potem malowanie kredkami w obrębie konturu; Pogrubianie konturu, czyli wodzenie po wzorze Zabawy manualne: nawlekanie koralików, ugniatanie papierowych kul i rzucanie nimi do celu, lepienie z plasteliny, wydzieranie, wycinanie, malowanie farbami, rysowanie, wycinanie, odwzorowywanie, pisanie palcem w piasku itd. 6
Orientacja przestrzenno kierunkowa Ćwiczenie świadomości własnego ciała nazywanie części ciała; Określanie przestrzeni podnieś rękę do góry, popatrz w górę, podrzuć woreczek do góry i popatrz jak spada w dół, połóż woreczek z tyłu za siebie itp., określanie strony lewej i prawej, chodzenie pod dyktando do przodu, do tyłu, w lewo, w prawo; Określanie położenia przedmiotów w pokoju, na stoliku; Naklejanie na arkuszach papieru obrazków według instrukcji: naklej domek na środku kartki, po prawej stronie naklej drzewo itp.; Wykonywanie zadań według instrukcji słownej, np. Stań na lewej nodze, chwyć prawą ręką lewe ucho itp.; Rysowanie pod dyktando dwie kratki do góry, dwie kratki w prawo, jedna w lewo itp. Percepcja wzrokowa - ściśle wiąże się z nią koordynacja wzrokowo ruchowa, czyli umiejętność zharmonizowania pracy oka z ruchami całego ciała lub którejś z jego części. Nauka liter, czytania i pisania wymaga od dziecka różnicowania skomplikowanych kształtów, porównywania ich oraz poprawnego odtwarzania. Zatem bardzo ważną rzeczą jest ćwiczyć wyżej wymienione funkcje zarówno w przedszkolu jak i w domu. Przykładowe ćwiczenia to: Poznawanie braków na obrazku; Zabawy w domino; Dobieranie jednakowych obrazków gra memory ; Obrysowywanie, kopiowanie, wodzenie po śladzie; Układanie elementów w całość - puzzle; Uzupełnianie brakującej części obrazka; Poszukiwanie różnic i podobieństw w obrazkach; Układanie według wzoru lub według własnego pomysłu; Kreślenie drogi w labiryncie; 7
Łączenie kropek; Uzupełnianie brakujących elementów w rysunkach. Percepcja słuchowa to umiejętność wyodrębniania dźwięków, słów, sylab, głosek z wypowiedzianej mowy (analiza), oraz łączenia pojedynczych głosek, sylab w słowa lub w zdania (synteza). Prawidłowa analiza i synteza słuchowa wyrazu i zdania stanowi niezbędny warunek do nabycia przez dziecko umiejętności czytania i pisania. Rodzice mogą ćwiczyć z dzieckiem tę funkcję poprzez: Zabawę w nasłuchiwanie Jaki przedmiot wydaje taki dźwięk? ; Rozpoznawanie dźwięków różnych przedmiotów z otoczenia zwierząt, głosów ptaków, odgłosów przyrody, sygnałów różnych pojazdów; Naśladowanie np. odgłosów zwierząt. W późniejszym okresie bawić się można z dzieckiem w: kończenie rozpoczętych słów; wymyślanie słów na daną głoskę lub sylabę; poszukiwanie przedmiotów zaczynających się na daną głoskę; dzielenie wyrazów na sylaby i składanie ich w całość; Opowiadanie treści obrazków, historyjek obrazkowych Ważne jest, aby ćwiczenia miały charakter zabawy, należy pamiętać również o nagradzaniu dziecka za każde wykonane ćwiczenie poprzez pochwalenie lub wyeksponowanie jego pracy w widocznym miejscu. 8
Rodzicu sześciolatka!!! Baw się ze swoim dzieckiem, czytaj mu bajki, opowiadaj ciekawe historie i proś go, by tobie także opowiadało. Nie wymagaj od niego zbyt dużo, daj mu czas na naukę i zabawę, nie zapomnij, że nadal jest małym dzieckiem. Poświęć mu swój czas i uwagę. Graj z nim w gry, które rozwijają pamięć wzrokową, spostrzegawczość i koncentrację uwagi np. Memory. Pomóż mu przygotować paluszki do pisania razem lepcie ulubione przedmioty lub postacie z plasteliny, masy solnej czy gliny. Rozmawiaj z nim o ważnych dla niego sprawach, również o szkole. Gdy pojawią się pierwsze niepowodzenia postaraj się być dla niego wyrozumiały, okaż mu miłość, pomoc, bądź dla niego wsparciem. Ucz go samodzielności, aby potem nie wyręczać go z pakowania tornistra i odrabiania zadań domowych. Pamiętaj, aby go pochwalić za wysiłek jaki włożył w wykonaną pracę. Opracowała: Stanisława Nowak pedagog, reedukator Bibliografia: 1. H. Skibińska, Praca korekcyjno kompensacyjna z dziećmi z trudnościami w pisaniu i czytaniu, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2001; 2. B. Wilgocka Okoń : Gotowość szkolna dziecka 6 letniego, Wydawnictwo Żak, Warszawa 2003; 3. E. Gruszczyk Kolczyńska, E. Zielińska, Dziecięca matematyka, WSiP, Warszawa 1997; 9
Drodzy Rodzice dzieci, ku rozwadze przytaczamy apel w tym okresie przedświątecznym. Wiemy, że gdy obowiązki domowe wezmą górę to wielu z nas pozwoli dzieciom zająć się oglądaniem bajek. Zachęca nas do tego bogata oferta programowa w Święta, ale czy o to w tym wszystkim chodzi? 6 POWODÓW BY OGRANICZYĆ OGLĄDANIE TELEWIZJI OBNIŻA AKTYWNOŚĆ UMYSŁOWĄ. Psychologowie udowodnili, że kilkugodzinne wpatrywanie się w ekran wprowadza w stan złudnego odprężenia i lekkiej hipnozy. Aktywność umysłowa jest wtedy niższa niż normalnie. Z chwilą wyłączenia odbiornika uczucie odprężenia mija, natomiast obniżona aktywność umysłowa utrzymuje się jakiś czas. PROWADZI DO NADWAGI. Siedząc przed ekranem częściej sięgamy po przekąski a pragnienie gasimy litrami słodkich napojów. Nie podnosząc się z kanapy spalamy minimalną ilość kalorii. Aktywność fizyczna telemaniaków drastycznie spadła. OSŁABIA WIĘZI RODZINNE. Czy zdajesz sobie sprawę, że w przeciętnym polski domu małżonkowie rozmawiają ze sobą codziennie (poza zwykłymi poleceniami) zaledwie od 3 do 10 minut? A rodzice aktywnie spędzają z dziećmi około 50 minut dziennie? Tacy członkowie rodziny więcej wiedzą o perypetiach bohaterów seriali telewizyjnych niż o problemach swoich dzieci. BUDZI POCZUCIE ZAGROŻENIA. Zbrodnia i agresja pojawiają się nie tylko w filmach, naszpikowane są nimi również wiadomości, a nawet zapowiedzi programów. Jaki obraz świata narzuca się po obejrzeniu tylu zbrodni dziennie? Z badań OBOP 10
na temat przemocy wynika, że 50% Polaków przyznaje, iż oglądanie w telewizji scen drastycznych powoduje, że są bardziej lękliwi. POGARSZA STAN ZDROWIA. Źle wpływa na oczy wielogodzinne wpatrywanie się w jeden punkt bardzo męczy wzrok, powoduje przekrwienie i uczucie piasku pod powiekami. Ale nie tylko. U osób wrażliwych wpatrywanie się w ekran, na którym gwałtownie zmieniają się kolory i natężenie światła, może wywołać drgawki! ZMNIEJSZA KONTAKT ZE ŚWIATEM RZECZYWISTYM. Dużo mniej wysiłku wymaga włączenie telewizora niż podtrzymywanie kontaktu ze znajomymi. Stajemy się leniwi! Nie trzeba do nikogo dzwonić i umawiać się ani niczego przygotowywać w domu. Nie pozwalaj, by twoja pociecha spędzała przed telewizorem więcej niż 60 minut dziennie. I nie dopuszczaj, by przejmowała władzę nad pilotem. Odbiornik w pokoju dziecinnym to pomysł najgorszy z możliwych!!! Ucz dziecko, że telewizora nie włącza się odruchowo, ale dla konkretnej audycji. Przeglądajcie programy. Nie używaj telewizora zamiast niańki, opiekunki. Co trzeci film dla dzieci składa się prawie wyłącznie ze scen walki i wypadków, z których jednak bohater wychodzi na ogół nienaruszony - ginie poczucie rzeczywistości. Po powrocie do domu, zamiast od razu włączać telewizor, porozmawiajcie, jak minął dzień, o problemach, kłopotach, sukcesach czy zabawnych sytuacjach. Zróbcie listę zajęć alternatywnych np. jazda na rowerze, spacer, basen, gry planszowe, wspólne czytanie... wybierzcie coś z niej zamiast siedzenia przed telewizorem. Wpatrywanie się w ekran zastąpcie wspólnym czytaniem na głos (20 minut dziennie) sprzyja to lepszemu rozwojowi intelektualnemu dzieci, rozwija wyobraźnię, poszerza słownictwo oraz umacnia więzi emocjonalne między dzieckiem i rodzicem!!! 11
W grudniu czekają nas: 06.12.12r. - Mikołajki w Przedszkolu..12.12r. - Spotkanie przy choince dzieci 3- letnich i ich rodziców..12.12r. - Spotkanie przy choince dzieci 4- letnich i ich rodziców..12.12r. - Spotkanie przy choince dzieci 5- letnich i ich rodziców..12.12r. - Spotkanie przy choince dzieci 6- letnich i ich rodziców. 18.12.2012r. Wigilia w Przedszkolu. N a sz p rze d szk o l n y h u m o r: - Pani Marzenko, mam złotówkę!- oświadcza Kubuś. - Świetnie, na pewno coś sobie za nią kupisz!- mówi Pani. - Nie, nie, nic nie kupię. To dla Pani, bo Pani bardzo dobrze wychowuje dzieci- mówi chłopiec i kładzie pieniążek na stoliku. - Mogę wyrzucić tego lizaka, bo się zalizałem?- pyta Maciek. - Moja babcia z dziadziem to ciągle piją mleko.- mówi Krzyś.- Mleko i mleko. Nie mają wody czy co? 12