CI, KTÓRYM ZALEŻY ZA BARDZO I ZA MAŁO (POMAGANIE MĘCZY), CZYLI JAK PRZEŻYWAĆ ŻAŁOBĘ I JAK RADZIĆ SOBIE Z TRUDNYMI EMOCJAMI. PROFILAKTYKA WYPALENIA ZAWODOWEGO 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program : Rok akademicki: 2018/2019 Nazwa modułu/ przedmiotu: Kod przedmiotu: II Wydział Lekarski, I Wydział Lekarski, WNoZ 5 i 6 rok jednolite studia magisterskie: Lekarski 4 i 5 rok jednolite studia magisterskie: Fizjoterapia 2 i 3 rok studia licencjackie: Pielęgniarstwo, Położnictwo, elektroradiologia, logopedia, dietetyka, zdrowie publiczne, audiofonologia, ratownictwo medyczne 1 i 2 rok studia magisterskie: pielęgniarstwo, położnictwo, elektroradiologia, położnictwo, logopedia dietetyka, zdrowie publiczne, fizjoterapia Ci, którym zależy za bardzo i za mało (pomaganie męczy), czyli jak przeżywać żałobę i jak radzić sobie z trudnymi emocjami. Profilaktyka wypalenia zawodowego Fakultet realizowany w ramach projektu "Rozwój kompetencji miękkich i interpersonalnych u studentów kierunków medycznych" zwany krócej "Akademia Umiejętności Społecznych" współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój PO WER 03.01.00-00-K367/16. Strona projektu: http://komunikacja.wum.edu.pl Jednostki prowadzące kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów: Typ modułu/przedmiotu: Zakład Psychologii Medycznej WUM Profesor dr hab. Krzysztof Owczarek 5 i 6 rok jednolite studia magisterskie: Lekarski 4 i 5 rok jednolite studia magisterskie: Fizjoterapia 2 i 3 rok studia licencjackie: Pielęgniarstwo, Położnictwo, elektroradiologia, logopedia, dietetyka, zdrowie publiczne, audiofonologia, ratownictwo medyczne 1 i 2 rok studia magisterskie: pielęgniarstwo, położnictwo, elektroradiologia, położnictwo, logopedia dietetyka, zdrowie publiczne, fizjoterapia Letni fakultatywny Strona 1 z 5
Osoby prowadzące: Erasmus TAK/NIE: Osoba odpowiedzialna za sylabus: Mgr Urszula Ziętalewicz Mgr Natalia Michalak NIE Dr n. med. Marta Kulpa mkulpa@wum.edu.pl Liczba punktów ECTS: 2 2. Cele Celem warsztatu jest profilaktyka wypalenia zawodowego. Będzie to możliwe przez zdobycie przez przyszłych pracowników sektora medycznego wiedzy dotyczącej stresogennych elementów ich przyszłej pracy. Ważną częścią warsztatu będzie poznanie własnych sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, przyjrzenie się stosowanym obecnie sposobom, które prowadzą do negatywnych konsekwencji i naukę sposobów adaptacyjnych. Warsztat zawiera liczne ćwiczenia umiejętności panowania nad własnym życiem w sytuacji przeciążenia, znużenia i wyczerpania emocjonalnego, sposoby motywacji na osiągnięcie sukcesu i uniknięcie porażki zawodowej. Poruszona będzie szeroko pojęta rola wsparcia społecznego w profilaktyce wypalenia zawodowego. Treści fakultetu realizują cel związany z dostarczeniem studentom wiedzy i umiejętności z zakresu kompetencji interpersonalnych, które będą przydatne z punktu widzenia przyszłych pracodawców w branży medycznej. Student po udziale w fakultecie: Potrafi rozpoznać zewnętrzne i wewnętrzne czynniki wpływające na zwiększenie obciążenia pracą Potrafi zdefiniować wypalenie zawodowe, ocenić jego objawy u innych i u siebie Zna możliwe sposoby zapobiegania wypaleniu zawodowemu oraz zmniejszania skutków, jeśli takie objawy wystąpią Potrafi zdefiniować empatię emocjonalną i poznawczą oraz rozróżnić empatię od współczucia Potrafi okazywać empatię poznawczą Jest świadomy przenikania się sfery zawodowej i osobistej, wyzwań z tego wynikających oraz możliwych sposobów radzenia sobie z tym Potrafi, na podstawie zachowań i reakcji, dokonać analizy stanu emocjonalnego własnego i rozmówcy oraz reagować adekwatnie do rozpoznanych stanów emocjonalnych Zna przebieg (pod względem psychologicznym i fizjologicznym) sytuacji stresującej i jest świadomy reakcji behawioralnych, które mogą jej towarzyszyć Zna i stosuje różne sposoby radzenia sobie bezpośrednio w sytuacjach trudnych Zna różne sposoby radzenia sobie z emocjami w sytuacjach codziennych, w tym metody związane z zarządzaniem zespołem i pracy w środowisku interdyscyplinarnym Potrafi omówić specyfikę pracy w sektorze medycznym, z uwzględnieniem wyzwań i czynników ryzyka wypalenia zawodowego 3. Wymagania wstępne Uczestnik zobowiązany jest do wypełnienia dokumentów związanych z zapisem do projektu "Rozwój kompetencji miękkich i interpersonalnych u studentów kierunków medycznych" PO WER - Koordynator ds. rekrutacji i promocji - Kamila Malesa: kamila.malesa@wum.edu.pl, tel. 22 57 20 975 4. Przedmiotowe efekty Symbol Lista efektów Opis W1 Student zna podstawowe zagadnienia związane z wypaleniem zawodowym W2 Student zna zasady przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu W3 Zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma świadomość zasad funkcjonowania zespołu terapeutycznego Odniesienie do efektu kierunkowego D.W14 lekarski Strona 2 z 5
U1 K1 K2 Student potrafi prawidłowo zachować się w sytuacji obciążenia pracą zawodową i zapobiegać wypaleniu zawodowemu Student posiada kompetencje w obszarze radzenia sobie z pracą zawodową i profilaktyką wypalenia zawodowego Student systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; D.K2 pielęgniarstwo 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład Seminarium Ćwiczenia 30 10 6. Tematy zajęć i treści C1: Rozpoznanie obszarów wpływających na obciążenie wykonywaną pracą. Praca z podstawowymi objawami wypalenia zawodowego wg Maslach: wyczerpanie emocjonalne, brak satysfakcji z pracy zawodowej oraz przedmiotowa relacja z pacjentem. Sytuacje zawodowe i osobiste na ile można je oddzielić? Rola empatii i zaangażowania a umiejętności decentracji i stawiania granic. Zdrowa empatia co oznacza i jak jej się nauczyć? C2: Umiejętność rozpoznawania i konfrontowania się z własnymi emocjami w sytuacjach trudnych związanych z pracą zawodową. Analiza czynników socjologicznych zwiększających ryzyko wypalenia zawodowego. Sposoby diagnozy i radzenia sobie z wypaleniem zawodowym. C3: Trening indywidualnych umiejętności zapobiegających rozwojowi objawów wypalenia zawodowego: rola korektywnego nastawienia do pracy; nauka współdziałania w zespole i delegowania zadań, nauka technik pracy emocjonalnej podczas kontaktu z pacjentem i jego rodziną; wyrażanie własnych emocji; trening technik relaksacji, techniki motywacyjne. Trening radzenia sobie z frustracją i porażkami. C4: Praca w sektorze medycznym: misja, powołanie, służba, praca zarobkowa jak sprawić aby zawód medyczny nie był zawodem życiowym. Praca w zespole interdyscyplinarnym jako sposób na zapobieganie wypaleniu zawodowemu na przykładzie organizacji opieki paliatywnej. Analiza przypadków zaczerpniętych z praktyki. Metody dydaktyczne: Przekaz wiedzy: Mini-wykłady, dyskusja w grupie, formy multimedialne Analiza doświadczenia i nauka nowych umiejętności: Dyskusja, Odgrywanie ról, Analiza przypadków, Ćwiczenia indywidualne, Mapy myśli, Ćwiczenia dramowe, np. teatr forum, Praca w grupach 7. Sposoby weryfikacji efektów Przedmiotowy efekt W1, W2, W3, U1, K1, K2, Formy prowadzonych zajęć Ćwiczenia/warsz tat, Miniwykłady, dyskusja w grupie, formy multimedialne Ćwiczenia/warsz tat Treści Sposoby weryfikacji efektu Zadania wykonywane w trakcie zajęć Aktywny udział ćwiczeniach wykonywanych w grupach i indywidualnie oraz w zadaniach warsztatowych w Kryterium zaliczenia 100% Kierunkowy efekt - zgodny z Uchwałą Senatu Minimalne akceptowalne przyswojenie efektów Strona 3 z 5
8. Kryteria oceniania trakcie zajęć, standaryzowana gra szkoleniowa i standaryzowane kwestionariusze badawcze Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie bez oceny ocena kryteria 2,0 (ndst) 3,0 (dost.) 3,5 (ddb) 4,0 (db) 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) 9. Literatura Literatura obowiązkowa: Wilczek-Rużycka E. Wypalenie zawodowe pracowników medycznych. GWP 2014 10. Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: e-learning 10 0,5 Seminarium Ćwiczenia 20 1 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): Przygotowanie studenta do ćwiczeń 5 0,25 Przygotowanie studenta do udziału w zadaniach warsztatowych 11. Informacje dodatkowe 5 0,25 Razem 30 2 Student po ukończeniu fakultetu otrzymuje certyfikat uczestnictwa w fakultecie oraz informacje o podniesionych kompetencjach z zakresu tematyki zajęć Terminy zajęć: Grupa 1 2 i 3 kwietnia (wtorek i środa) godz. 14.00 21.30 Grupa 2 20 i 21 maja (poniedziałek i wtorek) godz. 14.00 21.30 Zajęcia będą odbywać się w Zakładzie Psychologii Medycznej sala. 92 Strona 4 z 5
Zagadnienia dodatkowe, realizowane w formie e-learningu: 1. Sposoby działania w przypadku różnych etapów wypalenia: prewencja, wczesne działanie po zauważeniu pierwszych objawów, radzenie sobie z pełnoobjawowym wypaleniem. 2. Radzenie sobie z sytuacjami pozostającymi poza naszą kontrolą i wynikającą z nich bezradnością. 3. Poznanie własnych praw i ich obrona jak budować miejsce pracy niepowodujące nadmiernego obciążenia. 4. Rola wsparcia społecznego w zespole jak o nie prosić i z niego korzystać. 5. Techniki odreagowania emocji. Strona 5 z 5