WYKŁAD Makroekonomiczna równowaga na rynku
POPYT JAKO AGREGAT EKONOMICZNY (AD) Zagregowany popyt zależność między całkowitą ilością dóbr i usług (realny PKB) jaką podmioty gospodarcze (przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe, rząd) chcą nabyć w danym okresie a poziomem cen Zapotrzebowanie zgłaszane przez wszystkie podmioty rynkowe w danym okresie na ogół dóbr i usług wytworzonych w gospodarce przy ogólnym poziomie ich cen
DDO Dyspozycyjne dochody osobiste dochody osobiste po zapłaceniu podatków, które przeznaczone są na bieżącą konsumpcję i oszczędności Obliczanie: Dyspozycyjne dochody osobiste obliczamy odejmując od dochodu osobistego: - Podatki bezpośrednie płacone przez ludność od osiągniętych dochodów (Td) - Inne zobowiązania ludności wobec budżetu (kary grzywny, opłaty skarbowe) (Zo)
DOCHÓD A KONSUMPCJA I OSZCZĘDNOŚCI - HIPOTEZY HIPOTEZA DOCHODU ABSOLUTNEGO (J. M. Keynes) wielkość wydatków konsumpcyjnych zależy od poziomu bieżących dochodów uzyskiwanych przez gospodarstwa domowe, przy czym gdy dochody te wzrastają, wydatki konsumpcyjne również wzrastają ale ich udział w dochodzie jest w miarę wzrostu dochodów coraz mniejszy HIPOTEZA DOCHODU RELATYWNEGO (J. S. Duesenberry) - wielkość wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych zależy od standardu życia ich znajomych i sąsiadów. Gdy dochody jakiegoś gospodarstwa domowego maleją w porównaniu z dochodami znajomych i sąsiadów to gospodarstwo to będzie starało się utrzymać standard konsumpcji na poziomie standardu swojego otoczenia. W sytuacji wzrostu relatywnych dochodów tego gospodarstwa domowego nastąpi niewielki wzrost wydatków konsumpcyjnych HIPOTEZA DOCHODU PERMANENTNEGO (M. Friedmana) wydatki konsumpcyjne zależą nie od dochodu bieżącego, lecz od tzw. dochodu permanentnego (przeciętny dochód, jaki jednostka spodziewa się uzyskać w ciągu całego życia)
FUNKCJA KONSUMPCJI Funkcja konsumpcji obrazuje poziom zamierzonej konsumpcji całkowitej przy każdym poziomie dyspozycyjnych dochodów osobistych (zależność dodatnia) Odcinek CA autonomiczny popyt konsumpcyjny, który nie zależy od wielkości dochodu Krańcowa skłonność do konsumpcji (KSK) ta część każdej dodatkowej złotówki dyspozycyjnego dochodu, którą gospodarstwa domowe chcą przeznaczyć na wzrost konsumpcji
FUNKCJA KONSUMPCJI cd.
FUNKCJA KONSUMPCJI PRZYKŁAD
FUNKCJA OSZCZĘDNOŚCI Funkcja oszczędności obrazuje wielkość zamierzonych oszczędności przy każdym poziomie dyspozycyjnego dochodu (zależność dodatnia) Odcinek CA negatywne oszczędzanie czyli obniżenie poziomu zakumulowanych oszczędności Krańcowa skłonność do oszczędzania (KSO) ta część każdej dodatkowej złotówki dyspozycyjnego dochodu, którą gospodarstwa domowe chcą przeznaczyć na oszczędności
FUNKCJA OSZCZĘDNOŚCI cd.
FUNKCJA KONSUMPCJI A FUNKCJA OSZCZĘDNOŚCI
INWESTYCJE Inwestycje powiększanie lub utrzymanie zasobów kapitału fizycznego w postaci maszyn i urządzeń, budynków oraz zapasów Inwestycje zależą od: - Stopy procentowej - Zmian popytu konsumpcyjnego - Kosztów i efektywności wyposażenia kapitałowego - Oczekiwań dotyczących popytu, cen i kosztów
FUNKCJA INWESTYCJI Funkcja inwestycji zakładana relacja między dochodem narodowym a poziomem całkowitych wydatków inwestycyjnych IA inwestycje autonomiczne, niezależne od wielkości dochodu narodowego
POPYT GLOBALNY Popyt globalny - suma planowanych wydatków gospodarstw domowych na dobra i usługi oraz przedsiębiorstw na dobra inwestycyjne na każdym poziomie dochodu Krzywa popytu globalnego ma nachylenie dodatnie, jest równoległa do krzywej konsumpcji, a jej nachylenie wyznacza KSK CA autonomiczna konsumpcja gospodarstw domowych IA autonomiczny popyt inwestycyjny przedsiębiorstw
POPYT GLOBALNY- WNIOSKI Ruch wzdłuż krzywej Zmiany dochodu Przesunięcia równoległe krzywej Zmiany innych elementów popytu globalnego
RÓWNOWAGA DOCHODU NARODOWEGO
MODEL RÓWNOWAGI DOCHODU NARODOWEGO Poziom dochodu narodowego, przy którym wystąpi równowaga krótkookresowa na rynku dóbr (zrównanie globalnego popytu z faktycznie wytworzoną produkcją)
RÓWNOWAGA KRÓTKOOKRESOWA NA RYNKU DÓBR UJĘCIE GRAFICZNE Y1 = AD1 (warunek równowagi) AD = C + I E punkt równowagi krótkookresowej na rynku dóbr Równowaga na rynku dóbr sytuacja, w której nabywcy chcą kupić dokładnie taką ilość towarów, jaką się w gospodarce wytwarza
NIERÓWNOWAGA NA RYNKU DÓBR Y2 nadwyżka popytu nad produkcją Skutek: zwiększanie produkcji w przyszłości Y3 nadwyżka produkcji nad popytem Skutek: spadek produkcji w przyszłości
MAKROEKONOMICZNA RÓWNOWAGA NA RYNKU I = S warunek równowagi makroekonomicznej!!! I (inwestycje) działanie inflacyjne S (oszczędności) działanie deflacyjne