Mikroekonomia A.2. Mikołaj Czajkowski

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Mikroekonomia A.2. Mikołaj Czajkowski"

Jolanta Bednarska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Mikroekonomia A.2 Mikołaj Czajkowski

2 Zbiór konsumpcyjny Konsumenci mają do wyboru różne poziomy konsumpcji różnych dóbr Zwykle zakładamy skończoną liczbę dóbr (np. L) Konsumowany koszyk x1 x x L Najczęściej analiza wyboru między 2 dobrami Zbiór konsumpcyjny zbiór wszystkich koszyków, które konsument jest w stanie skonsumować

3 Zbiór konsumpcyjny Zwykle nieskończone, nieujemne ilości każdego dobra X x : xl 0 l1,..., L

4 Zbiór konsumpcyjny Ale można wyobrazić sobie pewne ograniczenia Maksimum dla jednego z dóbr

5 Zbiór konsumpcyjny Tylko całkowite ilości jednego z dóbr

6 Zbiór konsumpcyjny Albo jedno albo drugie dobro

7 Zbiór konsumpcyjny Określone minimum konsumpcji

8 Ceny i dochód Z reguły nie wszystkie koszyki dostępne ograniczenia Budżet konsumenta Rynkowe ceny dóbr: p1 p p L Konsument cenobiorcą ilość którą kupuje nie ma wpływu na cenę Dochód konsumenta m

9 Zbiór budżetowy Na które koszyki stać konsumenta, a na które nie? Dany koszyk kosztuje px p x p x L L Dostępne są wszystkie koszyki, dla których px p1x1... plxl m Zbiór budżetowy zbiór koszyków, na które stać danego konsumenta (przy danych cenach i dochodzie) B X m p, m x : px

10 Ograniczenie budżetowe Zbiór budżetowy px p1x1... plxl m Na ogół analiza dla dwóch dóbr Np. możemy założyć, że jedno z nich jest złożone z wszystkich pozostałych dóbr p x p x m Ograniczenie budżetowe zbiór koszyków, które wyczerpują cały dochód konsumenta p x p x m Linia budżetu lub linia ograniczenia budżetowego graficzne odwzorowanie ograniczenia budżetowego (w 2D) (Jeśli więcej dóbr hiperpłaszczyzna budżetu)

11 Ograniczenie budżetowe Zbiór budżetowy dla 2 dóbr: p x p x m x 2 m /p 2 Ponieważ ceny są stałe (niezależne od kupowanych ilości) konsumenta stać także na wszystkie koszyki pomiędzy. Linia budżetu: p1x1 p2x2m Niedostępny Dostępny (konsument wydaje cały dochód) Dostępny Zbiór budżetowy zbiór wszystkich koszyków na które stać konsumenta m /p1 x 1

12 Ograniczenie budżetowe Nachylenie linii budżetu pokazuje kurs po jakim można wymieniać dwa dobra m/p 2 x 2 p1x1 p2x2 m m p x x p2 p2 Nachylenie linii budżetu p 1 p 2 Wszystkie koszyki na linii budżetu kosztują tyle samo cena dobra na poziomej osi cena dobra na pionowej osi m/p1 x 1

13 Ograniczenie budżetowe Zmiany ilości dóbr m/p 2 x 2 p 1 /p p 2 /p 1 p1x1 p2x2 m m p x x p2 p2 Aby zwiększyć konsumpcję x 1 o jednostkę, trzeba zmniejszyć konsumpcję x 2 o p p 1 2 Aby zwiększyć konsumpcję x 2 o jednostkę, trzeba zmniejszyć konsumpcję x 1 o p p 2 1 m/p1 x 1

14 Ograniczenie budżetowe Jeśli więcej niż 2 dobra p1x1 p2x2 p3x3m x 2 m/p 2 B x, x, x X : p x p x p x m p, m m/p 3 x 3 p1x1 p2x2 p3x3m m/p 1 x 1

15 Ograniczenie budżetowe Przy zmianach dochodu konsumenta linia ograniczenia budżetowego przesuwa się równolegle x 2 m p 2 2 Na skutek wzrostu dochodu dostępne nowe koszyki p x p x m p x p x m m p 1 2 Początkowy zbiór budżetowy Początkowa i nowa linia ograniczenia budżetowego są równoległe (to samo nachylenie, bo nie zmieniła się relacja cen) m p 1 1 m p 2 1 x 1

16 Ograniczenie budżetowe Wzrost dochodu Nowe koszyki stają się dostępne Stare nadal są dostępne Wybór konsumenta się powiększa (sytuacja polepsza) Spadek dochodu Część koszyków przestaje być dostępna Wybór konsumenta się zmniejsza (sytuacja pogarsza) Zmiany dochodu powodują równoległe przesunięcia linii ograniczenia budżetowego

17 x 2 Ograniczenie budżetowe W przypadku zmiany ceny p x p x m m p 2 px p x m gdzie p p Nachylenie p1 p2 Nachylenie p 1 p2 Początkowy zbiór budżetowy Linia budżetu bardziej płaska p p p p p p p p p p m p1 m p 1 x 1

18 Ograniczenie budżetowe Spadek ceny dobra Rozszerzenie zbioru budżetowego wzdłuż jednej z osi Stare koszyki nadal są dostępne Wybór konsumenta się powiększa (sytuacja zwykle polepsza) Wzrost ceny dobra Zmniejszenie zbioru budżetowego wzdłuż jednej z osi Część koszyków niedostępna Wybór konsumenta się zmniejsza (sytuacja zwykle pogarsza)

19 Przykład podatek od wartości Wprowadzamy podatek od wartości (ad valorem) w wysokości t 0,1 Wszystkie ceny wzrastają o tp, do poziomu Ograniczenie budżetowe zmienia się p1x1 p2x2m1 m1 t p1x1 t p2x2m1 px 1 1 px t 1 1 Jeśli na wszystkie dobra nałożyć podatek od wartości t, to tak jakby opodatkować dochód w wysokości m m t m 1t t Np. 23% VAT działa tak jak dodatkowy 19% podatek od dochodu 1 t p

20 Przykład podatek od wartości Nałożenie jednolitego podatku od wartości x 2 m p 2 p x p x m m 1 t p2 px m px t m 1 t p1 m p 1 x 1

21 Przykład kartki na żywność Wprowadzamy kartki na żywność, które rodziny mogą wymienić na produkty żywnościowe bez płacenia Kartek nie można sprzedać W jaki sposób zmienia się ograniczenie budżetowe tych rodzin? Załóżmy, że początkowo Dochód: m 100 Cena żywności: p Cena innych dóbr : 1 p Ograniczenie budżetowe to: F G 1 p F p G m F G F G 100

22 Przykład kartki na żywność Wprowadzenie kartek na 40 jednostek żywności G F G Zbiór budżetowy po wprowadzeniu kartek G 100 dla F 40 F G 140 dla F F

23 Przykład kartki na żywność Gdyby kartki można było sprzedać na czarnym rynku po 0,5 G Jeśli kartki są zbywalne zbiór budżetowy większy G 100 dla F 40 F G 140 dla F 40 0,5F G 120 dla F 40 F G 140 dla F F

24 Numeraire Dla każdego zestawu cen i dochodu jednostka pomiaru nie ma znaczenia, wynikiem ten sam zbiór budżetowy Ceny nie są wielkościami absolutnymi Np. denominacja nie zmienia ograniczenia budżetowego W szczególności ceny i dochód mogą być wyrażone w relacji do jednego z dóbr p1x1 p2x2 p3x3m p2 p3 m x1 x2 x3 p p p Takie dobro nazywane jest numeraire Relatywne ceny kurs wymiany dóbr na numeraire

25 Ograniczenie budżetowe Ograniczenie budżetowe jest prostą jeśli ceny dóbr są stałe Jeśli ceny zależą od kupowanych ilości ograniczenie budżetowe nie musi być prostą Np. zniżki przy zakupie dużych ilości (hurtem) Np. wyższa cena przy zakupie dużej części towaru z rynku p1 2 dla x10,10 p2 1 p1 1 dla x1 10 Załóżmy, że jest stałe, ale Wtedy nachylenie ograniczenia budżetowego: p 2 dla x 0, p2 x1 1 dla 10

26 Ograniczenie budżetowe Zbiór budżetowy w przypadku zniżki od ilości x 2 Nachylenie 2 p 2 dla x 0,10 p 2, p Zbiór budżetowy 80 p 2 1, p dla x m 100 2x1x2 100 dla x1 0,10 x1 x2 90 dla x1 10 Nachylenie 1 p 1, p x 1

27 Ograniczenie budżetowe Zbiór budżetowy w przypadku zwyżki za ilość x 2 Ograniczenie budżetowe x 1

35 Praca samodzielna Literatura V: 2 PR: 3.2 P: 3.3 BB: 4.1

36 Praca samodzielna Zadania HW2 (www) ZZV: :30:19

Podobne dokumenty

Co się dzieje kiedy dobro zmienia cenę?

Równanie Słuckiego Co się dzieje kiedy dobro zmienia cenę? Efekt substytucyjny w wyniku zmiany ceny jednego z dóbr zmienia się relacja cen pomiędzy dobrami, np. dobro, którego cena spada staje się relatywnie