Szkoła Podstawowa nr 1 w SOSW nr 1 w Suwałkach Pogram innowacyjny z edukacji społecznej Kim chciałbym zastać? poznajemy zawody Ewelina Trofimiuk Misiukiewicz Jolanta Plauszta
SPIS TREŚCI: Wstęp 1. Dla kogo przewidziany jest program?...5 2. Cele programu...6 3. Metody, formy i zasady pracy wykorzystywane przy realizacji programu.. 8 4. Współpraca z rodzicami.11 5. Czas i miejsce realizacji programu 12 6. Treści programowe.. 13 7. Ewaluacja programu... 21 8. Załączniki od 1-25.22-53 2
WSTĘP Już najmłodsze dzieci podejmują próby wyznaczania sobie celu i wyzwań kiedy mówią jak dorosnę zostanę : fryzjerem, strażakiem czy lekarzem. Nie są jeszcze wtedy w stanie właściwie rozpoznać swoich predyspozycji i umiejętności, ale ta zdolność przychodzi z wiekiem. O satysfakcji z życia zawodowego, przyszłych pracowników decydować będzie nie tylko trafny wybór zawodu, ale również a może przede wszystkim, tzw. umiejętności kluczowe, warunkujące efektywne funkcjonowanie w życiu. Wychodząc naprzeciw potrzebom naszych uczniów stworzyłyśmy w klasie II a oraz III a Szkoły Podstawowej nr 1 w Specjalnym Ośrodku Szkolno Wychowawczym nr 1 w Suwałkach na rok szkolny 2017/ 2018 oraz 2018/2019 program z zakresu edukacji społecznej pod hasłem Kim chciałbym zostać? poznajemy zawody. Głównym powodem stworzenia programu była chęć, pokazania uczniom z autyzmem oraz niepełnosprawnością intelektualną możliwości wykonywania różnych zawodów i zapoznania z osobami wykonującymi ciekawe zawody. Uważamy, że realizacja tego programu pozwoli zrealizować założone cele: - wzbudzenie zainteresowań uczniów pod kątem poznawania różnych zawodów; - poznanie miejsc pracy w najbliższym otoczeniu; - poznanie atrybutów i narzędzi związanych z wykonywaniem danego zawodu; - podkreślenie wartości pracy życiu człowieka - rozbudzanie nowych zainteresowań i pasji. Program składa się z zajęć wprowadzających (teoretycznych) oraz właściwych (praktycznych). Zajęcia wprowadzające to forma pogadanek, prac z planszami demonstracyjnymi, burza mózgów. Na przykładzie rodziny wychowanków 3
przeanalizujemy losy zawodowe poszczególnych jej członków rodzeństwa, dziadków, cioć i wujków. rodziców, Uczniowie zdecydują o którym z tych zawodów chcieliby nauczyć się więcej, bliżej poznać który jest najbliżej ich preferencji. Nie wszystkie zawody uda się praktycznie poznać, ale wybierzemy te najbardziej przystające do możliwości i do poziomu grup. Omówimy czym zajmują się ludzie wykonujące różne zawody. W celu właściwej realizacji programu konieczna będzie współpraca ze środowiskiem lokalnym, wycieczki do instytucji publicznie użytecznych i obserwowanie ekspertów w dziedzinie konkretnego zawodu zapewni dzieciom bezpośrednią możliwość obserwowania pracy przedstawicieli danego zawodu. Poznawanie otaczającej rzeczywistości społecznej dokonuje się nie tylko przez przyswajanie, ale także przez odkrywanie i przeżywanie. Dzięki zorganizowanym wyjściom do punktów usługowych lub zakładów pracy, gdzie będą mogły nie tylko obserwować, posłuchać o pracy w różnych zawodach. Dzieci zobaczą ubiory charakterystyczne dla różnych zawodów. Będą mogły przymierzyć np. hełm strażaka, fartuch pielęgniarki. Będą miały możliwość czesania włosów dla chętnej klientki u fryzjera czy ugniatania ciasta na bułeczki w piekarni. Program ten, to próba wsparcia uczniów w dookreśleniu pola ich zainteresowań i predyspozycji w podjęciu decyzji o wyborze dalszego kierunku rozwoju. To będzie okazja do przyjrzenia się sobie bliżej, lepsze poznanie samych siebie, nazwanie własnych talentów i określenie preferencji zawodowych. Program zakończymy lekcja podsumowującą. 4
DLA KOGO PRZEWIDZIANY JEST PROGRAM? Program z edukacji społecznej Kim chciałbym zastać? poznajemy zawody przeznaczony jest do realizacji w pracy dydaktyczno-wychowawczej na I etapie edukacji szkolnej w klasie II i III Szkoły Podstawowej nr 1 w SOSW nr 1 w Suwałkach. Program został stworzony na potrzeby uczniów jako dodatkowa forma wspierania rozwoju dziecka. Adresowany jest do uczniów klasy IIa i IIIa w wieku 9-12 lat ze zdiagnozowanym autyzmem, niepełnosprawnością sprzężoną, niepełnoprawnością intelektualna w stopniu lekkim i umiarkowanym. Zawiera treści z zakresu edukacji społecznej. Zostały opracowane w oparciu o Podstawę programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych oraz założeń Programu Wychowawczo Profilaktycznego SOSW nr 1 w Suwałkach. Główny założeniem programu jest zapoznanie dzieci z ciekawymi zawodami wykonywanymi w bliskim mu otoczeniu, trenowanie umiejętności społecznych podczas wyjść poza teren szkoły, właściwych zachowań akceptowanych społecznie w kontaktach z ludźmi oraz rozbudzanie u dzieci nowych zainteresowań i pasji. 5
CELE PROGRAMU: Cel główny programu głównym celem programu jest zapoznanie z wybranymi zawodami, pracą i obowiązkami ludzi wykonujących je, atrybutami tych osób; głównym celem programu jest rozbudzanie nowych zainteresowań u dzieci i odkrywanie ich pasji; głównym celem programu jest kształtowanie i trenowanie umiejętności społecznych. Cele szczegółowe: kształcenia zainteresowań technicznych, rozumienia wartości uczciwości, odpowiedzialności ludzi pracy, rozumienia celowości pracy wykonywanej przez dorosłych, poznawanie czynności jakie wykonują osoby z najbliższego otoczenia, nazywanie narzędzi pracy, zwrócenie uwagi na ich ubiór, odwiedzanie punktów usługowych, poznawanie pracy zatrudnionych w nich osób, wzbudzanie szacunku dla ludzkiej pracy, stwarzanie możliwości bezpośredniego kontaktu z ludźmi pracującymi, uświadamianie odpowiedzialności człowieka za jego pracę, rozwijanie zainteresowania otaczającym środowiskiem, ukazywanie różnorodności poznawanych zawodów, wzbogacanie dzieci w wiedzę z zakresu charakterystyki zawodów, rozwijanie sfery poznawczej u dzieci poprzez zabawę naśladowczą, zainteresowanie dzieci pracą zawodową ludzi dorosłych poprzez wycieczki do różnych zakładów pracy, obserwowanie podczas wycieczki do danego zakładu pracy czynności wykonywanych przez daną osobę, rozwijanie pamięci wzrokowej, bogacenie słownictwa w związku z poznawanym otoczeniem społecznym, 6
rozwijanie sprawności manualnej, wykonywanie narzędzi pracy różnych zawodów np. czepek pielęgniarki, koperta listonosza, wykroje krawcowej, zakładka do książki bibliotekarki itp. Cele operacyjne: zna nazwy różnych zawodów, wie na czym polega praca piekarza, listonosza, kucharki, szewca, strażaka, pielęgniarki, bibliotekarki, nauczyciela, fryzjera wie jakie czynności wykonują ludzie w poszczególnych zawodach, umie wymienić narzędzia pracy potrzebne w danym zawodzie, wie jaki ubiór obowiązuje przy wykonywaniu danej pracy, bierze czynny udział w zajęciach praktycznych chętnie poznaje nowe wiadomości na temat różnych zawodów, interesuje się otaczającym go światem, obserwuje, bada, eksperymentuje, naśladuje, chętnie przebywa w nowym otoczeniu, rozpoznaje zawody po ich atrybutach, posiada podstawowe wiadomości na temat różnych zawodów występujących w najbliższym otoczeniu przedszkola, szanuje pracę, którą wykonują ludzie z poszczególnych zawodów, stosuje w codziennym życiu poznaną wiedzę. 7
METODY, FORMY I ZASADY PRACY WYKORZYSTYWANE PRZY REALIZACJI PROGRAMU W realizacji wymienionych celów pomocne mogą być następujące metody i formy pracy oraz przedsięwzięcia: - wycieczki do różnych zakładów pracy i punktów usługowych, - zapraszanie do szkoły osób, przedstawicieli różnych zawodów, - układanie puzzli, historyjek obrazkowych związanych z zawodami, - nauka wierszy, piosenek o tematyce zawodów, -organizowanie wystawek tematycznych w kącikach, gromadzenie i wystawianie eksponatów, - wykonanie albumu zawierającego zdjęcia i ilustracje ludzi wykonujących różne zawody, - naśladowanie niektórych zawodów poprzez np. kucharka- samodzielne przygotowywanie kanapek, fryzjer- układanie włosów lalkom, krawcowa- wykonanie wykrojów z materiału itp. - gromadzenie książek i czasopism o różnych zawodach, - wykonywanie narzędzi pracy różnych zawodów np. czepek pielęgniarki, lizak policjanta, koperta listonosza, wykroje krawcowej, zakładka do książki bibliotekarki itp. Treści edukacji społecznej na I etapie edukacji szkolnej powinny być wprowadzone w zabawie i poprzez zabawę. Formy i metody pracy są dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości dzieci. Treści zawarte w programie mogą być realizowane w dowolnej kolejności oraz w trakcie pracy dopuszczamy możliwość modyfikacji wybranych elementów programu, ale z zachowaniem jego głównych założeń i celów. Realizowane zagadnienia łączą teorię z praktyką. Tematy i sposób realizacji przygotowywane są w taki sposób aby angażowały nie tylko uczniów ale i rodziców, którzy w obecnych czasach mają być współtwórcami procesu edukacyjnego. Do najczęściej stosowanych metod realizacji tych zadań należą: metody pracy oparte na spontanicznej aktywności dziecka dostosowane do jego możliwości percepcyjnych - indywidualizacja środków i metod - powolne stopniowanie trudności 8
- ciągłość oddziaływań metody słowne: - swobodna rozmowa - dialog - pogadanka, - metoda alternatywnej komunikacji metody aktywizujące: - pedagogika zabawy, - gry i zabawy integracyjne, - aktywność ruchowa metody problemowe: - wycieczka, - obserwacja metody oparte na działalności praktycznej: - zajęcia praktyczne, metody oparte na obserwacji i pomiarze Zastosowane środki dydaktyczne: symbole obrazkowo wyrazowe PCS, zagadki, tablice demonstracyjne, tablice wspomagające komunikacje, Zasady pracy, procedury osiągania celów: dostosowanie działań do możliwości psychofizycznych dziecka stosowanie komunikacji alternatywnej, wspomagającej stosowanie różnorodnych środków oddziaływań stosowanie częstych wzmocnień pozytywnych, nagradzanie proponowanie prostych zadań i dzielenia na etapy zadań trudniejszych, aby stworzyć szanse doprowadzania działania do końca stosowanie zasady podmiotowego traktowania stosowanie zasady dostosowania zajęć do możliwości grupy prowadzenie zajęć zgodnie z zasadami oddziaływań wychowawczych: indywidualizacja środków i metod, powolne stopniowanie trudności, systematyczność, ciągłość oddziaływań przekazywanie precyzyjnych instrukcji, utrzymywanie kontaktu wzrokowego z dzieckiem, uważne wsłuchiwanie się w wysyłane komunikaty, zwracanie się 9
do dziecka bezpośrednio; unikanie metafor i komunikatów niejasnych; korzystanie z alternatywnej komunikacji wspomagającej częste inicjowanie kontaktu interpersonalnego: dorosły-dziecko, dzieckodziecko modelowanie właściwych zachowań społecznych dziecka, rozwijanie mocnych stron dziecka, uprzedzanie o zmianach 10
WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI 1. Zajęcia otwarte. 2. Pomoc w organizowaniu wycieczek edukacyjnych, propozycje zwiedzania ciekawych miejsc pracy. 3. Udział rodziców w wyposażaniu kącików tematycznych. Aby osiągnąć pełen sukces przy realizacji programu prowadzonego na I etapie edukacyjnym w szkole podstawowej niezbędnym warunkiem do spełnienia jest wdrożenie rodziców w proces integracji oraz edukacji w obszarze edukacji społecznej oraz trenowania umiejętności w tym zakresie. Rola rodzica dotycząca tego tematu jest wyjątkowa, otóż nie mając zgody i aprobaty nie osiągniemy zamierzonych celi. Stąd potrzebna współpraca z rodziną dziecka, która polega na: o uczestniczeniu rodziców w zajęciach i wycieczkach organizowanych w ramach programu, o pomoc rodziców w organizowaniu niezbędnych pomocy do przeprowadzenia zajęć, kącika tematycznego. o pomoc rodziców w zorganizowaniu wyjść do zakładów pracy wyszukiwanie przedstawicieli wykonujących ciekawe zawody i chętnych do podjęcia współpracy z Ośrodkiem. 11
CZAS I MIEJSCE REALIZACJI PROGRAMU : Program zawiera cele i zadania, które będą realizowane w roku szkolnym 2017/2018 oraz 2018/2019 w klasie II a i III a Szkoły Podstawowej nr 1 w Suwałkach z częstotliwością raz w miesiącu w wymiarze 60-120 min (w zależności od potrzeb i możliwości uczniów) od września 2017 r. do czerwca 2019 r. w Szkole Podstawowej nr 1 w Suwałkach przez wychowawcę klasy III A Ewelinę Trofimiuk Misiukiewicz oraz wychowawcę klasy II a Jolantę Plauszta w ramach zajęć edukacyjnych. 12
TREŚCI PROGRAMOWE: Wszystkie zajęcia z programu mają określoną strukturę: Zajęcia wprowadzające: omówienie danego zawodu, atrybutów z nim związanych, zagadki, praca z planszami demonstracyjnymi. Zajęcia właściwe: obserwacja / praktyczne działanie - zadania stwarzające sytuacje edukacyjne lub rozwojowe służące rozwojowi poznawczemu Opracowanie treści programowych miało na celu wspieranie rozwój zainteresowań dzieci przez poznanie różnych zawodów oraz uświadomienie uczniom ich przydatności w życiu codziennym. 13
Nauczyciel Bibliotekarz TREŚCI PROGRAMOWE Kim chciałbym zastać? poznajemy zawody Data Temat zajęć Sposób realizacji Współpraca IX 2017 X 2017 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć, plansza demonstracyjna z symbolami pecs: bibliotekarz, biblioteka zał. 1 Omówienie pracy bibliotekarza i opis pomieszczania w jakim pracuje biblioteka. Oglądanie książek dla dzieci. Omówienie zasad zachowania się w bibliotece (napisanie regulaminu zachowania się w bibliotece: jestem cicho, nie jem, nie chodzę po bibliotece itd). Wizyta uczniów w bibliotece publicznej w oddziale dla dzieci oraz przygotowanie uczniów do samodzielnego wyboru książek obserwacja pracy bibliotekarza. Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Wskazywanie atrybutów nauczyciela (tablica, kreda, uczniowie) zał. 2 Omówienie pracy nauczyciela. Obchodzenie Dnia Nauczyciela. Wizyta i obserwacja pracy innych nauczycieli np. pracownia gospodarstwa domowego. Wskazanie że nauczyciele uczą różnych rzeczy nie tylko praca z podręcznikami. z rodzicami Zachęcenie rodziców do wspólnych wyjść z dziećmi do biblioteki. Zaangażowanie rodziców do wspólnego udziału w apelu z okazji Dni Nauczyciela. 14
Piekarz Pielęgniarka XI 2017 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć, atrybuty pielęgniarki zał. 3 Wyjście do gabinetu pielęgniarki - obserwacja pracy pielęgniarki Mierzenie i ważenie uczniów Zaangażowanie rodziców do zważenia swoich dzieci oraz zmierzenia ich wysokości i dostarczenia informacji. przez panią pielęgniarkę Pokaz prawidłowego zawijania ręki Nauka zawijania ręki przez uczniów Wspólne zdjęcie XII 2017 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Wskazywanie atrybutów piekarza (bułka, Zaangażowanie rodziców do przyniesienia bułeczki. chleb, biała odzież) dopasowywanie symboli pecs do atrybutów kucharza zał. 4 Omówienie czym zajmuje się piekarz. Wycieczka do piekarni, obserwacja pracy piekarza. Wykonywanie pod nadzorem piekarza ciasta i pieczenie bułeczek. Wykonanie zdjęcia 15
Fryzjer Kucharz I 2018 II 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Wskazywanie atrybutów kucharza (garnek, patelnia, biała odzież) dopasowywanie symboli pecs do atrybutów kucharza zał. 5 Omówienie czym zajmuje się kucharz. Wykonanie masażyków zał. 6 Wizyta w kuchni szkolnej rozmowa z panią kucharką, wspólne wykonanie babeczek. Zwrócenie uwagi na zasady bezpieczeństwa i higieny stosowanych kuchni (mycie rąk, itd.) Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty fryzjera: fartuch, lustro, grzebień, nożyczki, grzebień zał. 7 Rozpoznawanie odgłosów i określanie czynności, które wykonuje fryzjer: mycie głowy, obcinanie włosów nożyczkami i elektryczną maszynką, suszenia. Zabawa: Fryzjer zał. 8 Wyjście do zakładu fryzjerskiego: obserwacja pracy fryzjera. Czesanie przez uczniów włosów klientce oraz próby zaplatania warkocza, robienia kucyku na manekinie. Wspólne zdjęcie z panią fryzjerką. Zaangażowanie rodziców do zakupu mieszanki w celu zrobienia babeczek. Zaangażowanie rodziców do przyniesienia atrybutów fryzjera: lusterko, grzebień, nożyce, szampon 16
Strażak Listonosz Szewc III 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Omówienie różnych rodzajów butów tablica demonstracyjna, symbole pecs Zaangażowanie rodziców do przyniesienia butów wiązanych na sznurowadła. zał. 9 Nauka wiązania butów Wyjście do szewca w celu obserwacji pracy, pomoc w przybijaniu obcasa do buta z użyciem młotka. Pokaz przez szewca jak łatwo można rozciągnąć but który nas ciśnie pomoc przez uczniów w kręceniu imadła IV 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Omówienie atrybutów listonosza plansza demonstracyjna: znaczek, poczta, listy zał. 10 Zaangażowanie rodziców do wykonania i ozdobienia kartki pocztowej. Zakup znaczka z dzieckiem na poczcie. Wypisanie kartki pocztowej, naklejanie znaczka, wrzucanie kartki do skrzynki pocztowej Zdjęcie z listonoszem Odróżnianie paczek od listów V 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty Strażaka: wóz strażacki, hełm, gaśnica, wąż Zaangażowanie rodziców do wspólnego udziału w wycieczce. strażacki zał. 11 Wycieczka do Straży pożarnej oglądanie sprzętu strażackiego, oglądanie wozu strażackiego od środka, trzymanie węża strażackiego. Zdjęcie ze strażakiem. 17
Kolejarz Rolnik/ ogrodnik Krawiec VI 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty krawcowej: nożyce, nitka, igła, maszyna zał. 12 Zaangażowanie rodziców do wspólnego wyjścia do zakładu krawieckiego. Wysłuchanie i omówienie wiersza Juliana Tuwima Wszyscy dla wszystkich zał. 13 Wyjście do zakładu krawieckiego: obserwacja jak szyje pani krawcowa: ręcznie lub na maszynie. Mierze przez dzieci metrówką kawałków materiału, wspólne próby szycia na maszynie. Wspólne zdjęcie z panią krawcową IX 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty ogrodnika/ rolnika: szufla, Zaangażowanie rodziców do wspólnego wyjścia. grabie, wiadro, ciągnik zał. 14 Plansza demonstracyjna jakie plony zbieramy jesienią Wycieczka na ogrody działkowe/ pole. Obserwacja pracy ogrodników/ rolników, zbierania plonów. X 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty kolejarza: pociąg, mundur, bilet, Zaangażowanie rodziców do wspólnego wyjścia. stacja PKP zał. 15 Słuchanie wiersza J. Tuwima Lokomotywa. zał. 16 Wycieczka na dworzec kolejowy, pogadanka z kolejarzem na temat jego pracy. Obserwacja przyjeżdżających i odjeżdżających pociągów. Wspólne zdjęcie z panem kolejarzem. 18
Weterynarz Sprzedawca Fotograf Aktor XI 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć zał. 17 Dokonanie opłaty za bilety wstępu. Wyjście na teatrzyk Za kurtynką. Rozmowa z aktorem nt. pracy aktora. Wspólne zdjęcie z aktorami. XII 2018 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty fotografa: zakład fotograficzny, aparat Zaangażowanie rodziców do wspólnego wyjścia fotograficzny zał. 18 Oglądanie i omawianie przyniesionych przez dzieci fotografii rodzinnych omawianie do czego służą nam zdjęcia. Wycieczka do zakładu fotograficznego, obserwacja fotografa przy pracy. Próba wykonanie samodzielnie zdjęć przez dzieci aparatem. Wspólne zdjęcie. I 2019 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty sprzedawcy: kasa, waga, pieniądze, stanowisko pracy, Wyposażenie dzieci w drobne pieniążków celu dokonania drobnych zakupów. paragon zał. 19 Wyjście do sklepu obserwacja pracy sprzedawcy. Robienie drobnych zakupów, płacenie za zakupy, kontakt klienta sprzedawca. II 2019 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty weterynarza: lecznica, Zaangażowanie rodziców do wspólnego wyjścia zwierzątka, weterynarz zał. 20 Słuchanie wiersza J. Tuwima Kotek -zał. 21 Wyjście do lecznicy zwierząt obserwacja pracy weterynarza. 19
Leśnik Muzyk Przewodnik/ Biuro turystyczne III 2019 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć zał. 22 Wycieczka do biura podróży Zaangażowanie rodziców do wspólnego wyjścia rozmowa z pracownikiem na temat jego pracy. IV 2019 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty muzyka: instrumenty muzyczne, scena, Zaangażowanie rodziców do wspólnego udziału w koncercie. sala, widownia zał. 23 Wyjście na koncert do Państwowej szkoły muzycznej I i II stopnia w Suwałkach. Udział w koncercie, obserwacja zachowań na scenie artystów. Wspólne zdjęcie z muzykami i ich instrumentami. V 2019 Zagadka wprowadzająca do tematu zajęć. Atrybuty leśnika: mapa, mundur służbowy, las Zaangażowanie rodziców do wspólnego udziału w wycieczce. zał. 24 Praca demonstracyjna na temat lasu i jego mieszkańców zał. 25 Wycieczka do lasu, pogadanka z leśniczym na temat jego pracy, przejście ścieżką edukacyjną. VI 2019 Podsumowanie zajęć. Wręczenie dyplomów dla uczestników programu za aktywny udział w zajęciach oraz zaangażowanie. Wręczenie rodzicom podziękowań za zaangażowanie w udziale w programie. Ogłoszenie konkursu dla klas 1-3 szkoły podstawowej pod hasłem: Kim zostanę jak dorosnę? 20
EWALUACJA: Procedura osiągania celów w innowacji Poznajemy różne zawody ma posłużyć doskonaleniu procesu wychowawczo dydaktycznemu, a także poprawić jakość pracy nauczyciela oraz sprzyjać rozwojowi dzieci. Wspomaganie rozwoju dziecka ma się odbywać w miłej i serdecznej atmosferze, by stawiane przed nim zadania były dostosowane do jego możliwości i potrzeb. Aktywnemu nauczaniu ma sprzyjać stosowanie różnych metod i form w pracy to znaczy należy umożliwiać dzieciom bezpośredni kontakt ze środowiskiem naturalnym na przykład poprzez wycieczki. W miarę możliwości będą zapraszani przedstawiciele danego zawodu, aby opowiedzieli dzieciom o swojej pracy. W trakcie edukacji powinno się odwoływać do doświadczeń i przeżyć dzieci. Należy także dążyć do nabywania przez wychowanków jak najwyższego poziomu sprawności i umiejętności, które niezbędne będą mu do prawidłowego funkcjonowania w środowisku. Ponadto atrakcyjność spotkań podnoszą gry i zabawy dydaktyczne, które dotyczą danego tematu. Dzięki zabawie naśladowczej dziecko uczy się i zdobywa wiedzę o otaczającym je świecie. Ewaluacja programu będzie odbywać się na bieżąco. Formami sprawdzania osiągnięć, wiadomości i umiejętności dzieci będą: - rozmowy indywidualne, - zagadki, rebusy dotyczące wiedzy na temat różnych zawodów, - rozpoznawanie narzędzi pracy, - wykonanie albumu ze zdjęciami, ilustracjami i ciekawostkami na temat różnych zawodów. Ewaluacja programu jest badaniem efektów jego realizacji, pozwalającym na ulepszanie form pracy. Dzięki niej nauczyciel może się zorientować czy zamierzone cele zostały osiągnięte. Sprawdzanie osiągnięć dzieci poprzez: dokumentowanie pracy uczniów w formie zdjęcia rozmowy z rodzicami obserwacja dzieci podczas zabaw, zajęć dydaktycznych 21
Załącznik 1 Kto ma na półkach książek bez liku? I dba o książki i czytelników? 22
_ 23
Załącznik 2 Ktoś za zeszytem przegląda zeszyt, choć jest zmęczony jeszcze pracuje. Gdy stawia piątkę bardzo się cieszy. Przykro mu bardzo gdy stawia dwóję. 24
Załącznik 3 Nosi biały czepek i biały fartuszek, a żebyś był zdrowy, czasem ukłuć musi. 25
Załącznik 4 Biała bluza, spodnie białe ubielone ręce całe. Nawet czapka biała też. Kto to jest czy wiesz? 26
Załącznik 5 Jaki zawód wykonuje pan, który obiad gotuje nam? 27
Załącznik 6 Masażyk Co robią różni ludzie? Zabawa ilustracyjna w parach lub w pociągu. Dzieci zwrócone do siebie plecami wykonują na kolegi/ sąsiada plecach różne ruchy odpowiednio do treści wierszyka. Stolarz młotkiem stuka (stukanie jedną lub dwiema rękami zaciśniętymi w pięść) Lekarz w plecy puka (delikatne pukanie palcami) Kucharz w garnku miesza (koliste ruchy płaską dłonią lub pięścią) Praczka pranie wiesza (delikatne szczypanie) Rolnik grabi siano ( grabienie palcami obu rąk w góry na dół) Muzyk gra co rano (naśladowanie ruchów pianisty) I ja też pracuję (wskazywanie na siebie) Obrazek maluję (dowolne kreślenie palcami na plecach partnera) 28
Załącznik 7 Najpierw włosy ścina, często je farbuje, a na końcu pięknieje wymodeluje. 29
Załącznik 8 Zabawa naśladowcza Fryzjer : Część dzieci siada na krzesłach i odgrywa rolę klientów salonu fryzjerskiego, a pozostali uczestnicy są fryzjerami. Na hasło: mycie myją głowy ręcznik wycierają głowę strzyżenie udają obcinanie włosów czesanie czeszą klientki suszenie suszą włosy lustro pokazują lusterko pożegnanie podają sobie ręce marsz fryzjer sprząta, a klient chodzi miedzy krzesłami 30
Załącznik 9 Spędził dzionek przy warsztacie, reperował buty tacie. A dla siostry mej Adeli zrobił śliczne pantofelki? 31
Załącznik 10 Bardzo się trudzi, przynosi listy, paczki dla ludzi. 32
Załącznik 11 Kto pracuje w hełmie, pnie się po drabinie. Kiedy syczy ogień i gdy woda płynie? 33
Załącznik 12 Przy maszynie igłą cienką, wnet uszyje suknię piękną. 34
Załącznik 13 Wiersz : Juliana Tuwima Wszyscy dla wszystkich Murarz domy buduje, Krawiec szyje ubrania, Ale gdzieżby co uszył, Gdyby nie miał mieszkania. A i murarz by przecie Na robotę nie ruszył, Gdyby krawiec mu spodni I fartucha nie uszył. Piekarz musi mieć buty, Więc do szewca iść trzeba, No, a gdyby nie piekarz, Toby szewc nie miał chleba. Tak dla wspólnej korzyści I dla dobra wspólnego Wszyscy muszą pracować, Mój maleńki kolego 35
Załącznik nr 14 Słonce go budzi, słonce żegna, gdy praca kończy się powszednia. Smak tego trudu czujesz w chlebie, ten trud dla wszystkich i dla Ciebie. OGRODNIK RO LNIK PLONY 36
37
Załącznik nr 15 Lokomotywą wprawnie kieruje, rusza, przyśpiesza, potem hamuje, tuż przed przejazdem trąbi lub śwista. Czy wiecie, kto to? To. W pierwszym pociągu wagonie zasiada jak król na tronie i torów bezkres przemierza, gdy z dworca na dworzec zmierza. 38
Wiersz: Julian Tuwim Lokomotywa wagonie, ka, ogromna i pot z niej spływa - Tłusta oliwa. ar z rozgrzanego jej brzucha bucha: - - - - co! sypie. dym tłuste kiełbasy., elazna belka! yrafy, - tym - kufry, paki i skrzynie,, - - - - - ale, Ruszyła maszyna po szynach ospale. d? Na wprost! dzi., Do taktu turkoce i puka, i stuka to: Tak to to, tak to to, tak to to, tak to to, w dal, Jak gdyby to była piłeczka, nie stal, ka maszyna zziajana, zdyszana, Lecz raszka, igraszka, zabawka blaszana. e to, czemu tak gna? A co to to, co to to, kto to tak pcha? - ca wprawiła to w ruch, Tak to to, tak to to, tak to to, tak to to!..., i puka, i stuka to: 39
Załącznik nr 16 40
Załącznik nr 17 Spotkasz go w niezwykłym miejscu, gdzie jest scena i kurtyna. Gdy podniosą ją do góry, on swój występ już zaczyna. Choć to nie rolnik, lecz role ma. Często w teatrze lub w filmie gra. 41
Załącznki nr 18 To jest łatwe ja potrafię zrobić piękną fotografię. Profil, portret i zbliżenia, będą piękne powiększenia. Film się zerwał, co za gafa, pies się uśmiał z. 42
Fotografować 43
Załącznik nr 19 Gdy wejdziesz do sklepu, ta miła osoba, spyta co chcesz kupić i wszystko ci poda 44
WAGA WAGA 45
Załącznik nr 20 W białym fartuchu ze słuchawkami. Zajmuje się fachowo chorymi zwierzętami. Weterynarz 46
Załącznik nr 21 Wiersz: Julian Tuwim Kotek Miauczy kotek: miau! - Coś ty, kotku, miał? - Miałem ja miseczkę mleczka, Teraz pusta jest miseczka, A jeszcze bym chciał. Wzdycha kotek: o! - Co ci, kotku, co? - Śniła mi się wielka rzeka, Wielka rzeka, pełna mleka Aż po samo dno. Pisnął kotek: pii... - Pij, koteczku, pij! Skulił ogon, zmrużył ślipie, Śpi - i we śnie mleczko chlipie, Bo znów mu się śni. 47
Załącznik nr 22 PRZEWODNIK Podróże BIURO PODRÓŻY WYCIECZKA/ZWIEDZANIE 48
WYCIECZKA/ZWIEDZANIA 49
Załącznik nr 23 Kiedy wchodzi na scenę batutę w ręce trzyma, kiedy ją uniesie orkiestra grać zaczyna. KONCERT WIDOWNIA KONCERT 50
Załącznk nr 24 Las kocha szczerze. Zwierzętom dobrze życzy. Ma zielony mundur. Bo to pan. W szkółce dba ciągle o sadzonki, aby posadzić nowy las, dba o sarenki i jelonki, zimą dokarmia je nie raz! Leśniczy 51
Załącznik nr 25 Mieszkańcy lasu SOWA DZIĘCIOŁ 52
JEŻ DZIK SARNA LIS 53
WIEWIÓRKA 54