KARTA OPISU MOUŁU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr Pielęgniarstwo praktyczny III / 6 Specjalność Przedmiot oferowany w języku: Kurs (obligatoryjny/obieralny) Pielęgniarstwo polskim obligatoryjny Godziny wykłady: 40 seminaria: 15 zajęcia praktyczne: 80 praktyka zawodowa: 80 samokształcenie: 30 Liczba punktów - 4 1 Stopień studiów: pierwszy Forma studiów (stacjonarna/niestacjonarna) stacjonarne Obszar(y) kształcenia zakres nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej Status przedmiotu w programie studiów (podstawowy, kierunkowy, inny) Nauki w zakresie opieki specjalistycznej () Jednostka prowadząca przedmiot: Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Jacek Łuczak e-mail: jacek.luczak@skpp.edu.pl (ogólnouczelniany, z innego kierunku) ogólnouczelniany Lista osób prowadzących zajęcia: 1. mgr Agnieszka Ulatowska e-mail: agnesia74@poczta.fm. lic. Anna Szarwark Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie, ul. Ks. Kard. St. Wyszyńskiego 38, 6-00 Gniezno Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych: 1 Wiedza: 1.Znajomość podstawowych pojęć z zakresu geriatrii i pielęgniarstwa geriatrycznego: geriatria, gerontologia, proces starzenia się oraz fizjologicznych odrębności wieku starszego..posługiwanie się terminologią medyczną w zakresie geriatrii i pielęgniarstwa geriatrycznego. 3.Znajomość etiopatogenezy chorób i zasad pielęgnowania w chorobach poszczególnych układów i narządów. 4.Znajomość metod i narzędzi do oceny stanu ogólnego pacjenta geriatrycznego i diagnozowania. 5.Charakterystyka grup leków i znajomość zasad dawkowania, przygotowywania i podawania pacjentom w starszym wieku. 6.Znajomość modeli opieki geriatrycznej na świecie i w Polsce oraz rodzajów instytucji sprawujących opiekę wobec osób starszych. 7.Znajomość zasad i metod odżywiania. 8.Znajomość problemów pacjentów geriatrycznych i zasad postępowania leczniczego, pielęgnacyjnego i rehabilitacyjnego. 9.Znajomość zasad i metod prowadzenia edukacji zdrowotnej wśród pacjentów geriatrycznych i ich rodzin oraz sposobów przygotowania do samokontroli i samoopieki w miejscu zamieszkania. 10.Znajomość zasad aktywizacji pacjenta geriatrycznego.
Umiejętności: 1.Posługiwanie się w praktyce fachową terminologią medyczną..wskazywanie różnic w funkcjonowaniu organizmu starzejącego się. 3.Komunikowanie się z pacjentem geriatrycznym. 4.Współpraca z zespołem terapeutycznym. 5.Zbieranie i gromadzenie danych z różnych dostępnych źródeł (obserwacja, wywiad, dokumentacja medyczna), analiza informacji. 6.Ocena stan pacjenta za pomocą standaryzowanych skal i testów (Geriatryczna skala depresjiwersja skrócona-zał 1, skala oceny stanu psychicznego-mmse-zał, kwestionariusz oceny stanu odżywienia-mna-zał-3, skala BARTEL-zał-4, skala czynności instrumentalnych-ial-zał- 5, skala funkcjonowania codziennego-al-zał-6, skala Tienetti-ocena równowagi i chodu-zał-7, skala NOSGER-zał-8). 7.Rozpoznawanie problemów zdrowotnych i pielęgnacyjnych na podstawie zabranych danych, określenie celów opieki, diagnozowanie i konstruowanie procesu pielęgnacji pacjenta geriatrycznego. 8.Przyjęcie pacjenta w oddział geriatryczny wg obowiązującego standardu, pomoc przy zaadoptowaniu się w nowym środowisku. 9.Przygotowywanie osoby starszej do badań diagnostycznych, zabiegów leczniczych, pielęgnacyjnych, rehabilitacyjnych, wizyty lekarskiej oraz towarzyszenie pacjentowi podczas specjalistycznych czynności medycznych. 10. Wykorzystywanie wiedzy teoretycznej oraz przestrzeganie procedur podczas wykonywania wszystkich czynności przy pacjencie w oddziale geriatrycznym. 11.Podejmowanie samodzielnie lub przy współpracy zespołu terapeutycznego działań w celu zapobiegania wtórnym następstwom wynikającym z choroby podstawowej. 1.iagnozujowanie ryzyka powstawania powikłań wynikających z długotrwałego leżenia w łóżku( otarć, odleżyn przykurczów, zakrzepowego zapalenia żył, zapalenia płuc) i podejmowanie działań profilaktycznych oraz leczniczych przy pierwszych objawach powikłań. 13.Podejmujmowanie profilaktyki powikłań w przebiegu chorób. 14.Monitorowanie i ocena miejsca wkłuć( kontakt centralny, obwodowy, port naczyniowy), miejsca wyprowadzonych drenów, cewników. Ocena stanu pacjenta na podstawie aparatury monitorującej (pulsoksymetr, monitor). 15.Pobieranie materiału do badań labolatoryjnych i bakteriologicznych. 16.Asystowanie lekarzowi podczas czynności diagnostycznych i leczniczych. 17.ostosowywanie interwencji pielęgniarskich do rodzaju problemów pielęgnacyjnych. 18.Wykorzystywanie różnych technik karmienia. Przestrzeganie diety z uwzględnieniem zapotrzebowania na składniki odżywcze, płyny w starszym wieku. 19.Przygotowywanie i podawanie leków różnymi drogami zgodnie ze zleceniem lekarskim i obowiązującymi zasadami warunkującymi bezpieczeństwo pacjenta i własne. 0.Przestrzeganie profilaktyki zakażeń wewnątrzszpitalnych. 1.Prowadzenie dokumentacji medycznej ( historia choroby pacjenta, proces pielęgnowania, karta obserwacji pacjenta, bilans płynów, książka zabiegów pielęgniarskich, karta zleceń lekarskich, karta gorączkowa, arkusze, kwestionariusze, skale oceny stanu pacjenta, karta profilaktyki i leczenia odleżyn, karta wywiadu epidemiologicznego)..ocenianie poziomu bólu i jego nasilenie. Podejmowanie działań przeciwbólowych. 3.Tworzenie godnych warunków dla pacjenta umierającego i jego rodziny. 4.Przestrzeganie wszystkich zasad zapewniających bezpieczeństwo pacjentowi i własnej osobie. 5.Wskazywanie możliwości i przygotowywanie rodziny do korzystania z różnych form pomocy instytucjonalnej i pozainstytucjonalnej w sytuacji trudnej wynikającej ze stanu zdrowia osoby starszej. 6.Nauczanie osoby starszej i rodziny sposobów samokontroli i samopielęgnacji. 7.Uczestniczenie w działaniach rehabilitacyjnych, wspieranie i motywowanie pacjenta.
3 Kompetencje społeczne 1.Okazywanie pacjentowi i jego rodzinie współczucia, chęć pomocy, zainteresowania, cierpliwości, otwartości..podmiotowe traktowanie pacjenta. 3.Rzetelne, uczciwe, dokładne i odpowiedzialne wykonywanie wszystkich obowiązków. 4.Poszanowanie godności i autonomii pacjenta. 5.Przestrzeganie zasad etyki zawodowej, tajemnicy zawodowej, praw pacjenta, praw człowieka. 6.Uczestniczenie w zajęciach praktycznych i praktykach zawodowych w pełnym, schludnym stroju i obuwiu medycznym oraz z identyfikatorem. 7.Rozpoczynanie i kończenie zajęć punktualnie. 8.Kulturalne komunikowanie się ze wszystkimi w oddziale i poza nim. 9.Pogłębianie wiedzy i umiejętności w ramach własnego rozwoju. 10.Uczciwe zgłaszanie wszystkich problemów. 11.Przejawianie chęci współpracy z całym zespołem terapeutycznym, wykazywanie zainteresowania nowoczesnymi metodami diagnozowania i leczenia pacjentów geriatrycznych. Cel przedmiotu: 1. Wyposażenie studenta w wiedzę i umiejętności do sprawowania opieki pielęgniarskiej nad osobą w podeszłym wieku oraz kształtowanie pozytywnej postawy niezbędnej do odpowiedzialnej pracy.. oskonalenie umiejętności zawodowych w warunkach naturalnych w sprawowaniu opieki nad pacjentem geriatrycznym. 3. Kształtowanie umiejętności rozpoznawania problemów chorego, diagnozowania jego stanu oraz podejmowania interwencji. 4. Przygotowanie do samodzielnego wdrażania modeli opieki, standardów, procedur w sprawowaniu opieki nad pacjentem starszym. 5. Uświadomienie konieczności ustawicznego kształcenia się w zakresie nowości w leczeniu, pielęgnowaniu i rehabilitowaniu osób starszych. Zainteresowania badaniami naukowymi w dziedzinie geriatrii, gerontologii i pielęgniarstwa geriatrycznego. Wiedza Efekty kształcenia 1 Wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie i opiekę pielęgniarską w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi; Zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku; 3 Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie internistycznym, geriatrycznym, chirurgicznym, pediatrycznym, neurologicznym, psychiatrycznym, anestezjologicznym, położniczo-ginekologicznym i opiece paliatywnej; 4 Zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu zdrowia.w.3.w4..w.5..w.6. 5 6 7 8 9 10 Zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia; Charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego w różnych schorzeniach, w zależności od wieku i stanu zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania; Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym, uzależnione od jego wieku i stanu zdrowia Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od wieku i stanu zdrowia Różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia pacjenta.w.7.w.8.w.9..w.10..w.11..w.1.
Wiedza 11 Charakteryzuje proces starzenia w aspekcie bio-psycho-społeczno-ekonomicznym;.w.13. 1 13 Różnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku podeszłego: cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych, zespołu Parkinsona i depresji; Charakteryzuje narzędzia i skale oceny wsparcia osób starszych i ich rodzin;.w.15..w.16. 14 Zna zasady aktywizacji chorego niepełnosprawnego i objętego opieką geriatryczną;.w.17. Umiejętności 1 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1 13 14 15 Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki; Rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia; Prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób; iagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich klasyfikacji; Pobiera materiał do badań diagnostycznych; oraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą insuliny szybko i krótko działającej; Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem fizycznym i psychicznym; okumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską; Prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów pacjenta; Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego; Asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych i leczniczych; Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopieki; Ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i nasilenie bólu oraz stosuje postępowanie przeciwbólowe; ostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych; Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza Kompetencje 1 3 4 5 6 Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; Przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; Przestrzega Praw pacjenta; Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe;.u.1..u...u.5..u.8..u.9..u.11..u.1..u.13..u.5..u.6..u.7..u.8..u.9..u.3..u.33. ABC.K.1. ABC.K.. ABC.K.3. ABC.K.4. ABC.K.5. ABC.K.6.
Kompetencje 7 8 9 Przestrzega tajemnicy zawodowej; Współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; Jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta; ABC.K.7. ABC.K.8. ABC.K.9 10 Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. ABC.K.10. Sposoby sprawdzenia efektów kształcenia Wykład: Test jednokrotnego wyboru(15 pytań z geriatrii i 15 pytań z pielęgniarstwa geriatrycznego). Ocenianie ciągłe-premiowanie aktywności. Seminaria: Obecność na zajęciach Ocena aktywności na zajęciach Sprawdzian ustny Ocena poprawności działania w ramach pracy własnej, grupowej. Samokształcenie: Opracowanie tematu w formie pisemnej lub prezentacji multimedialnej. Streszczenia artykułu naukowego o tematyce geriatrycznej i przedstawienie go. Współpraca w ewentualnych projektach badawczych z zakresu geriatrii, gerontologii i pielęgniarstwa geriatrycznego. Sposoby sprawdzenia efektów kształcenia Zajęcia praktyczne: 1.Obecność na zajęciach 100%(w przypadku nieobecności odpracowanie zajęć po wcześniejszym uzgodnieniu terminu)..przestrzeganie regulaminu zajęć praktycznych. 3.Zaliczenie procesu pielęgnowania. 4.Zaliczenie tematów w formie sprawdzianu pisemnego lub ustnego. 5.Zaliczenie czynności praktycznych z zakresu pielęgniarstwa geriatrycznego wg dzienniczka. 6.Zaangażowanie w pracę z całym zespołem terapeutycznym podczas sprawowania opieki pielęgniarskiej nad pacjentem geriatrycznym.(ocena na podstawie obserwacji). 7.Ocena wykorzystania wiedzy teoretycznej w działaniach praktycznych. 8.Komunikowanie się z pacjentem i jego rodziną. 9.Korzystanie z piśmiennictwa źródłowego. Praktyka zawodowa: 1.Obecność na zajęciach 100%(w przypadku nieobecności odpracowanie zajęć po wcześniejszym uzgodnieniu terminu)..przestrzeganie regulaminu zajęć praktycznych. 3.Zaliczenie procesu pielęgnowania. 4.Zaliczenie tematów w formie sprawdzianu pisemnego lub ustnego. 5.Zaliczenie czynności praktycznych z zakresu pielęgniarstwa geriatrycznego wg dzienniczka. 6.Zaangażowanie w pracę z całym zespołem terapeutycznym podczas sprawowania opieki pielęgniarskiej nad pacjentem geriatrycznym.(ocena na podstawie obserwacji) 7.Ocena wykorzystania wiedzy teoretycznej w działaniach praktycznych. 8.Większa samodzielność w wykonywaniu niektórych czynności pielęgniarskich wobec pacjenta geriatrycznego.(ocena na podstawie obserwacji).
Treści programowe Wykłady z kliniki geriatrii. 1.Podstawowe pojęcia z dziedziny geriatrii i gerontologii..odrębności fizjologiczne organizmu ludzkiego, fizjologiczny proces starzenia się. 3.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu krążenia. 4.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu oddechowego. 5.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu krwiotwórczego. 6.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu moczowo-płciowego. 7.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka cukrzycy w podeszłym wieku. 8.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka choroby Parkinsona. 9.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób otępiennych w wieku starszym. 10.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób nowotworowych w wieku starszym. 11.Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu kostno-mięśniowego. 1.Odrębności w diagnostyce i terapii osób w podeszłym wieku. 13.Charakterystyka grup leków i ich działanie na układy i narządy chorego w podeszły z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania. Wykłady z pielęgniarstwa geriatrycznego. 1.Wybrane modele opieki geriatrycznej..postępowanie pielęgniarskie w chorobach poszczególnych układów charakterystycznych dla wieku podeszłego. 3.Zasady oceny pacjenta geriatrycznego wg skal i testów. 4.Postępowanie pielęgnacyjne wobec chorych w wybranych problemach geriatrycznych : upadki, depresja, nietrzymanie moczu i stolca, zaburzenia słuchu, wzroku, mowy. 5.Zasady odżywiania pacjenta geriatrycznego. 6.Udział pielęgniarki w działaniach leczniczych i rehabilitacyjnych. 7.Zasady aktywizacji chorego objętego opieką geriatryczną. 8.Zasady przygotowania chorego do samoopieki i samokontroli. Współpraca z rodziną. Edukacja. Zajęcia praktyczne oddział geriatryczny. 1.Specyfika pracy w oddziale geriatrycznym. Cele, zadania pielęgniarstwa geriatrycznego gerontologicznego..komunikowanie się z pacjentem w podeszłym wieku z uwzględnieniem zaburzeń wzroku, słuchu i funkcji poznawczych. 3.Obserwacja pacjenta za pomocą kompleksowej oceny geriatrycznej, analiza dokumentacji medycznej konstruowanie diagnozy pielęgniarskiej. 4.Planowanie opieki pielęgniarskiej nad pacjentem oddziału geriatrycznego i realizowanie planu opieki w zależności od hierarchii rozpoznanych problemów. 5.Odżywianie pacjenta geriatrycznego. ostosowanie diety i techniki karmienia do stanu pacjenta. 6.Profilaktyka i postępowanie pielęgnacyjne wobec pacjenta z odleżynami, otarciami, owrzodzeniami, przykurczami. 7.Planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjentów geriatrycznych w wybranych chorobach układowych. 8.awkowanie i podawanie leków różnymi drogami zgodnie ze zleceniami lekarskimi. Charakterystyka podawanych leków. 9.Udział w diagnostyce pacjenta. Pobieranie materiału do badań. Monitorowanie stanu pacjenta, asystowanie podczas badań specjalistycznych i podczas wizyty lekarskiej. 10.Edukacja pacjenta i jego rodziny. Przygotowanie do samoopieki i samokontroli. 11.Planowanie i realizowanie opieki nad pacjentem geriatrycznym w zagrożeniu życia.
Treści programowe Praktyka zawodowa oddział geriatryczny: 1.Przypomnienie specyfiki pracy w oddziale geriatrycznym. Omówienie efektów. Przyjęcie pacjenta w oddział geriatryczny, pomoc w zaadoptowaniu się w nowym środowisku. Komunikowanie się z pacjentem. Założenie dokumentacji medycznej..pielęgnowanie pacjentów w oddziale. Wyznaczenie odpowiedzialności za poszczególnych pacjentów. 3.Rozpoznawanie problemów, diagnozowanie i realizowanie planu opieki, dokonywanie oceny podjętych działań, ich skuteczności. 4.Specyfika czynności pielęgniarskich u pacjenta geriatrycznego. Zabiegi higieniczne, karmienie, aktywizowanie, rehabilitacja. 5.Profilaktyka geriatryczna. 6.Planowanie wspólnie z zespołem terapeutycznym i rodziną działań pozwalających na optymalne funkcjonowanie osoby starszej i skuteczne postępowanie leczniczo-pielęgnacyjno-rehabilitacyjne. 7.Farmakoterapia pacjenta geriatrycznego. Zasady obliczania dawek. Przygotowywanie leków i podawanie różnymi drogami. 8.Opieka pielęgniarska nad pacjentem umierającym. Wsparcie dla pacjenta i rodziny. 9.Ocena bólu i działania przeciwbólowe u pacjenta starszego. 10.Edukacja zdrowotna pacjenta i rodziny. Przygotowanie do wypisu. Podsumowanie osiągniętych efektów kształcenia. Samoocena i ocena studenta. Samoksztacenie: 1.Student ma możliwość wyboru tematu z listy przygotowanej przez nauczyciela. Temat może zaproponować zgodnie z własnymi zainteresowaniami, lecz z dziedziny geriatrii lub gerontologii..przygotowanie planu edukacyjnego dla pacjenta geriatrycznego i jego rodziny z wybraną przewlekłą jednostką chorobową. 3.Prezentacja dotycząca zasad i form opieki nad osobami starszymi w opiece ambulatoryjnej. Literatura podstawowa: 1. Wieczorowska Tobis., Talarska.:. PZWL, Warszawa 010.. GrodzickiT., Kocemba J., Skalska A. (red.): Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Via Medica, Gdańsk 006. 3. 3.Abrams W.B., Berkow R: Podręcznik geriatrii. MS 1999. 4. Karasek M (red.): Aspekty starzenia się człowieka. Łódź, 008. 5. Kędziora Kornatowska K., Muszalik M. (red.): Kompendium pielęgnowania pacjentów w starszym wieku. Czelej Lublin, 007. 6. Biercewicz M., Szewczyk T., Ślusarz R.: Pielęgniarstwo w geriatrii. Wybrane zagadnienia z zakresu pielęgniarstw specjalistycznych. Warszawa, 006. 7. Galus K.: Geriatria Wybrane zagadnienia. Wrocław,007. 8. Kostka T. Koziarska Rościszewska M.: Choroby wieku podeszłego PZWL Warszawa,009. Literatura uzupełniająca: 1. Caird F.I., Judge T.G.: Badania kliniczne w geriatrii. PZWL, Warszawa, 1984. Żakowska Wachelko B., Pędich W.: Pacjenci w starszym wieku. PZWL, Warszawa, 1995. 3. Żakowska Wachelko B.: Zarys medycyny geriatrycznej. PZWL, Warszawa 000.
Obciążenie pracą studenta Forma aktywności godzin Punkty ECTS Łączny nakład pracy 45 9 Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z nauczycielem 55 Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z instruktorem zawodu 160 6 Zajęcia wymagające samodzielnej pracy studenta 30 1