SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. BOLESŁAWA PRUSA W SKIERNIEWICACH 2016/2017 Szkolny Program Profilaktyki został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Liceum Ogólnokształcącego im. B. Prusa w Skierniewicach i uchwalony przez Radę Rodziców w dniu 22 września 2016r.
WSTĘP Profilaktyka szkolna obejmuje działania mające na celu zapobieganie zachowaniom ryzykownym, związanym z używaniem przez młodzież środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych. Realizuje również zadania eliminujące zachowania charakteryzujące się nieprzestrzeganiem przyjętych dla danego wieku zwyczajowych norm i wymagań, niosące ryzyko negatywnych konsekwencji dla zdrowia fizycznego i psychicznego samych uczniów oraz ich otoczenia społecznego. Wzmacnia działania chroniące młodzież przed niepożądanymi zjawiskami. Jest więc procesem wspierającym zdrowie psychiczne i fizyczne uczniów. Szkolny Program Profilaktyki jest spójny z Programem Wychowawczym Szkoły. Poprzez swoje działania zapobiegawcze i korekcyjne tworzy warunki do sprawnej realizacji procesu wychowawczego. Zawiera treści zgodne z obecną podstawą programową szkoły, uwzględnia tzw. czynniki chroniące i czynniki ryzyka. Za czynniki chroniące uważa się indywidualne cechy i zachowania uczniów, cechy środowiska społecznego i efekty ich wzajemnego oddziaływania, których występowanie wzmacnia ogólny potencjał zdrowotny ucznia i zwiększa jego odporność na działanie czynników ryzyka. Natomiast czynniki ryzyka to indywidualne cechy i zachowania uczniów, cechy środowiska społecznego i efekty ich wzajemnego oddziaływania, które wiążą się z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia zachowań ryzykownych, stanowiących zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, zdrowia, bezpieczeństwa lub funkcjonowania społecznego.
Program profilaktyki odpowiada na zdiagnozowane problemy pojawiające się w szkole. Obejmuje swoim działaniem całą społeczność szkolną. Szkoła przy prowadzeniu działalności profilaktycznej, współpracuje z jednostkami samorządu terytorialnego, poradniami psychologicznopedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, podmiotami realizującymi świadczenia zdrowotne z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień, Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną, Komendą Miejską Policją. Podstawę do podejmowania działalności, stanowić będzie opracowywana w każdym roku szkolnym diagnoza sytuacji środowiska szkolnego. Wyniki przeprowadzonej diagnozy problemów i potrzeb społeczności szkolnej w zakresie działań profilaktyki wskazują, iż szkoła zapewnia uczniom poczucie bezpieczeństwa, poszerza kompetencje profilaktyczne nauczycieli i rodziców, przeciwdziała powstawaniu patologii i uzależnieniom. W nowym programie profilaktycznym należy zintensyfikować działania w zakresie zarówno promowania zdrowia jak i zdrowego stylu życia.
PODSTAWY PRAWNE: - Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania markomanii. - Rozporządzenie MEN z dnia 20 stycznia 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych. - Rozporządzenie MEN z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 10, poz. 96), - Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, - Ustawa z dnia 9 kwietnia 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, - Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, - Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, - Konwencja Praw Dziecka. Szkolny Program Profilaktyki uwzględnia następujące działania: wychowawcze, edukacyjne, informacyjne, profilaktyczne. Działalność edukacyjna polega na poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów, ich rodziców i nauczycieli z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia.
Cele szczegółowe: poszerzenie wiedzy rodziców i nauczycieli na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach; rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychospołecznych uczniów; kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych; kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu; prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków psychoaktywnych oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej. Działalność informacyjna polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków psychoaktywnych, skierowanych do całej społeczności szkolnej. Cele szczegółowe: dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków i substancji psychoaktywnych; udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania
środków i substancji psychoaktywnych; przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, zwanej dalej ustawą ; informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej: a. w zakresie profilaktyki uniwersalnej - wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji psychoaktywnych; b. w zakresie profilaktyki selektywnej - wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych; c. w zakresie profilaktyki wskazującej - wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji, lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia.
Cele szczegółowe: realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, rekomendowanych w ramach systemu rekomendacji; przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej; kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji psychoaktywnych; włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjnoterapeutyczny, o którym mowa w art. 71b ust. 1b ustawy o systemie oświaty, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków i substancji psychoaktywnych; doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych; Oczekiwane efekty: Uczniowie znają zagrożenia współczesnego świata dla zdrowia psychofizycznego, mają wiedzę pomocną w kształtowaniu postawy asertywnej i podejmowaniu odpowiedzialnych wyborów; Uczniowie chętnie i aktywnie uczestniczą w działaniach promujących zdrowy styl życia;
Uczniowie identyfikują się ze środowiskiem szkolnym i odczuwają korzyści płynące z prowadzenia zdrowego stylu życia; Nauczyciele i rodzice mają wiedzę z zakresu profilaktyki uzależnień i zachowań ryzykownych zagrażających zdrowiu; Uczniowie, rodzice i nauczyciele mają wsparcie psychologicznopedagogiczne w sytuacjach problemowych oraz mają możliwość korzystania z pomocy instytucji specjalistycznych. Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki Powyższy program jest dokumentem otwartym, można w nim dokonywać zmian i korekt, które wynikają z bieżących potrzeb szkoły oraz zmian w aktach nadrzędnych. Będzie on podlegał ewaluacji na koniec roku szkolnego za pomocą wybranych narzędzi. Narzędzia ewaluacji: ankiety, analiza dokumentacji szkolnej obserwacje, wywiad. Program opracował zespół w składzie: Anna Michalska Maria Włoczyk