Układ krążenia część 2 Osłuchiwanie serca.
Osłuchiwanie serca
Osłuchiwanie serca miejsce osłuchiwania Miejsca osłuchiwania : Zastawka dwudzielna - V międzyżebrze palec przyśrodkowo od lewej linii środkowo- obojczykowej (uderzenie koniuszkowe) Zastawka tro jdzielna - IV międzyżebrze, prawa (lewa) linia mostkowa - punkt Erba - miejsce na klatce piersiowej, w ktoŕym I i II ton ma jednakowe natężenie - przyczep 3 lewego żebra do mostka zastawka aortalna II międzyżebrze w linii mostkowej prawej zastawka pnia płucnego II międzyżebrze w linii mostkowej lewej
Osłuchiwanie serca rzut zastawek - rzut zastawki dwudzielnej - 3 lewe międzyżebrze przy mostku - rzut zastawki trójdzielnej - przyczep 5 prawego żebra do mostka - rzut zastawki aorty - środek mostka na wysokości 3 żebra - rzut zastawek tętnicy płucnej - 2 lewe międzyżebrze przy mostku
Osłuchiwanie serca rytm miarowy. Miarowość rytmu serca MIAROWY Uderzenie następują po sobie po identycznych okresach Jednakowo słyszalne tony
Osłuchiwanie serca rytm niemiarowy. Fizjologiczna niemiarowość oddechowa odruchowe zwiększenie częstości serca przy wdechu i zmniejszenie przy wydechu Niemiarowość ekstrasystoliczna dodatkowe skurcze serca wtrącone do podstawowego rytmu miarowego Niemiarowość całkowita zupełna- najczęściej w migotaniu przedsionkoẃ
Osłuchiwanie serca - częstość Częstość serca Liczenie skurczoẃ serca podczas osłuchiwania przez 15 s ( x4 przy rytmie miarowym) lub 1 minutę przy rytmie niemiarowym Prawidłowo czynność miarowa 60-100 (80)/min < 60/min bradykardia >100 (80)/min tachykardia
Osłuchiwanie serca ton I TON I - Przypada na początkowy okres skurczu komoŕ. Czas trwania 140 ms. Częstotliwość 35-50 Hz. Widmo akustyczne tonu tworzą: 1. drgania sprężystych elementoẃ zamykanych zastawek przedsionkowo-komorowych (mitralnej i trójdzielnej). 2. zawirowania krwi wypływającej burzliwie do wielkich pni tętniczych 3. drgania własne i udzielone ścian komoŕ, mięśni beleczkowatych, strun ścięgnistych i ścian tętnic - ton mieszany. Nakłada się na skurcz izowolumetryczny komoŕ oraz fazę szybkiego wyrzutu krwi podczas skurczu izotonicznego
Osłuchiwanie serca ton I Miejsca osłuchiwania : Zastawka dwudzielna - V międzyżebrze palec przyśrodkowo od lewej linii środkowoobojczykowej Zastawka tro jdzielna - IV międzyżebrze, prawa (lewa) linia mostkowa Dość cichy, nieco dłuższy niż ton II
TON II - przypada na początkowy okres rozkurczu. Czas trwania 110 ms. Częstotliwość 50-70 Hz. Widmo akustyczne tworzą drgania zatrzaskujących się zastawek po łksiężycowatych aortalnej (A2) i zastawki tętnicy płucnej (P2). Nakłada się na rozkurcz izowolumetryczny cyklu sercowego. Osłuchiwanie serca ton II
Osłuchiwanie serca ton II Miejsca osłuchiwania: zastawka aortalna II międzyżebrze w linii mostkowej prawej zastawka pnia płucnego II międzyżebrze w linii mostkowej lewej
Osłuchiwanie serca ton II -fizjologiczne rozdwojenie II tonu na wdechu ( A2 przed P2) Sztywne rozdwojenie II tonu ubytek przegrody międzyprzedsionkowej, szerokie rozdwojenie pogłębiające się w czasie wdechu blok prawej odnogi pęczka Hisa Paradoksalne rozszczepienie II tonu ( składowa P2 słyszalna przed A2) blok lewej odnogi, stenoza aortalna
Osłuchiwanie serca ton III, rytm cwałowy komorowy Ton III wczesnorozkurczowykomorowy Powstaje w trakcie szybkiego biernego napływu krwi do komory, gdy upośledzona jest podatność komory lub zwiększona objętość napływającej krwi (niewydolność lewej komory, niedomykalność mitralna i aortalna, przetoka tętniczożylna, nadczynność tarczycy, niedokrwistość) Rytm cwałowy komorowy
Osłuchiwanie serca ton IV, rytm komorowy Ton IV ( przedsionkowy) Powstaje w czasie skurczu przedsionków, w skutek upośledzonej podatności komory ( ciężkie nadciśnienie tętnicze, kardiomiopatia przerostowa, zwężenie zastawki aortalnej, nadciśnienie płucne, nadczynność tarczycy) Rytm cwałowy przedsionkowy
Osłuchiwanie serca - tony Przyczyny osłabienia tonów: otyłość, silnie rozwinięte mięśnie klatki piersiowej, duże sutki, obrzęki, rozedma, płyn w worku osierdziowym, niewydolność serca Przyczyny wzmożenia tonów: tachykardia, wysiłek fizyczny
Osłuchiwanie serca - tony Przyczyny osłabienia I tonu: niedomykalność zastawki mitralnej, zmniejszony rzut serca, przedłużenie przewodnictwa przedsionkowo komorowego ( wydłużenie PQ) Przyczyny wzmożenia I tonu- nadciśnienie tętnicze, gorączka
Osłuchiwanie serca - tony Przyczyny osłabienia II tonu: stenoza aortalna, stenoza zastawki tętnicy płucnej Przyczyny wzmożenia II tonu- A2 - nadciśnienie tętnicze, miażdzyca aorty, koarktacja aorty, wrodzona niedomykalność aortalna, stenoza aortalna, P2 nadciśnienie płucne, fizjologiczne do 19 rż
Osłuchiwanie serca - szmery Szmery organiczne Szmery czynnościowe (gorączka, krążenie hiperkinetyczne) Szmery niewinne ( u dzieci)
Osłuchiwanie serca - szmery Przyczyna powstawania szmerówzmiana przepływu krwi warstwowego w turbulentny wskutek: -zwiększony przepływ krwi przez niezmienione ujście/naczynie ( krążenie hiperkinetyczne), -przepływ krwi przez zwężone ujście (stenoza), -cofanie się krwi z powodu niedomykalności zastawki -przeciek krwi przez nieprawidłowe połączenie (np. ubytek przegrody)
Osłuchiwanie serca - szmery Cechy szmerów: punctum maximum (lokalizacja) Głośność Skurczowy-rozkurczowy (relacja do faz cyklu serca) Promieniowanie Czynniki zwiększające i zmniejszające głośność
Głośność- 6 stopniowa skala Levine a Osłuchiwanie serca - szmery
Osłuchiwanie serca szmer skurczowy protosystolicznyniedomykalność zastawki trójdzielnej, mezosystoliczne stenoza aortalna, stenoza zastawki tętnicy płucnej, holosystoliczneniedomykalność zastawki mitralnej lub trójdzielnej
Osłuchiwanie serca szmer rozkurczowy Zawsze patologiczny protodiastoliczne: Niedomykalność zastawki aortalnej,niedomykalność zastawki tętnicy płucnej (szmer Grahama-Steella), mezodiastoliczne: Zwężenie zastawki mitralnej, zwężenie zastawki trójdzielnej względne zwężenie zastawki mitralnej ( w długotrwałej niedomykalności aortalnej)
Osłuchiwanie serca szmer ciągły Ciągły przepływ krwi w w tym samym kierunku (należy różnicować ze szmerem skurczoworozkurczowym) Przetrwały przewód Botalla, okienko aortalno płucne pęknięcie tętniaka zatoki Valsalvy
Osłuchiwanie serca czynniki zmieniające głośność szmerów Próba Valsalvy zmniejsza głośność szmeru skurczowego w zwężeniu zastawki aortalnej, zaś nagłe kucnięcie zgłaśnia Zwężenie zastawki mitralnej -Próba Valsalvy zmniejsza głośność szmeru
Osłuchiwanie serca inne zjawiska osłuchowe Tarcie osierdziowezapalenie osierdzia, Klik śródskurczowywypadanie płatka zastawki mitralnej, Trzask otwarcia zastawki mitralnej zwężenie zastawki mitralnej ( razem z kłapiącym I tonem)