Łacińsko-angielsko-polski słowniczek pojęć dla studentów Wydziału Lekarskiego PATOLOGIA UKŁADU MOCZOWEGO NERKI agenesia renis renal agenesis (agenesis of the kidney) wrodzony brak nerki (brak zawiązka nerki) hypoplasia renis renal hypoplasia niedorozwój nerki dysplasia renis renal dysplasia dysplazja nerki ren arcuatus horseshoe kidney nerka podkowiasta ren accessorius accessory kidney nerka dodatkowa cystis simplex renis simple renal cyst torbiel prosta nerki morbus polycysticus renum (degeneratio polycystica renum) (typus adultus/typus infantilis) ren spongiosus (spongiosis medullae renis) adult (autosomal dominant)/ /childhood (autosomal recessive) polycystic kidney disease medullary sponge kidney torbielowatość (choroba wielotorbielowata) nerek (typu dorosłych/typu dziecięcego) nerka gąbczasta nephronophthisis nephronophthisis nefronoftyza proteinuria proteinuria białkomocz haematuria hematuria krwiomocz (gąbczastość rdzenia nerki) syndroma nephroticum (nephrosis) nephrotic syndrome (nephrosis) zespół nerczycowy (nerczyca) syndroma nephriticum nephritic syndrome zespół nefrytyczny insufficientia renum renal failure (renal insufficiency) niewydolność nerek insufficientia renum acuta acute renal failure ostra niewydolność nerek insufficientia renum chronica chronic renal failure przewlekła niewydolność nerek chronica sclerosans (hyalinosis post inflammatoria glomerulorum renalium) fibrosis interstitialis renum chronic sclerosing interstitial fibrosis of the kidneys przewlekłe szkliwiejące kłębuszkowe zapalenie nerek (szkliwienie pozapalne kłębuszków nerkowych) włóknienie śródmiąższowe nerek azotaemia azotemia azotemia (podwyższone stężenie związków azotowych w surowicy krwi) uraemia uremia mocznica nephropathiae nephropathies nefropatie (choroby nerek) 1
glomerulopathiae glomerulopathies choroby kłębuszków nerkowych glomerulopathiae primariae primary gromerulopathies pierwotne choroby kłębuszków nerkowych glomerulopathiae secundariae secondary gromerulopathies wtórne choroby kłębuszków nerkowych (w przebiegu chorób układowych) luposa lupus nephritis (lupus ) toczniowe (kłębuszkowe) zapalenie nerek nephropathia diabetica (glomerulosclerosis intercapillaris diabetica, syndroma Kimmelstiel-Wilson) diabetic nephropathy (diabetic glomerulopathy, diabetic glomerulosclerosis, Kimmelstiel-Wilson syndrome) nefropatia cukrzycowa (międzywłośniczkowe stwardnienie kłębuszków nerkowych w cukrzycy, zespół Kimmelstiela-Wilsona) syndroma Goodpasture Goodpasture syndrome zespół Goodpasture a amyloidosis renum renal amyloidosis skrobiawica nerek nephritis nephritis zapalenie nerek kłębuszkowe zapalenie nerek acuta acute ostre kłębuszkowe z. nerek chronica chronic przewlekłe kłębuszkowe z. n. chronica sclerosans chronic sclerosing (end-stage kidneys) p. szkliwiejące k. z. nerek (obraz morfologiczny przewlekle niewydolnych nerek w przebiegu glomerulopatii) diffusa diffuse rozlane kłębuszkowe z. nerek g. non proliferativa non-proliferative g. k. z. n. nierozplemowe laesio minimalis ( minimalis, g. submicroscopica) minimal change disease (minimal change g., m. change glomerulopathy, lipoid nephrosis) zmiana minimalna (submikroskopowe kłębuszkowe z. nerek, nerczyca lipidowa) glomerulosclerosis focalis segmentalis focal segmental glomerulosclerosis ogniskowe segmentalne stwardnienie kłębuszków nerkowych membranosa (nephropathia membranosa) membranous nephropathy (membranous ) błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek (nefropatia błoniasta) g. proliferativa proliferative g. k. z. nerek rozplemowe g. proliferativa mesangialis mesangial (proliferative) g. k. z. n. r. mezangialne 2
proliferativa endocapillaris proliferative endocapillary k. z. nerek rozplemowe śródwłośniczkowe g. acuta postinfectiosa (g. proliferativa acuta) acute postinfectious g. (acute proliferative g.) ostre pozakaźne k. z. n. (o. rozplemowe k. z. n.) a. poststreptococcica acute poststreptococcal o. popaciorkowcowe kłębuszkowe z. nerek proliferativa extracapillaris proliferative extracapillary k. z. nerek rozplemowe zewnątrzwłośniczkowe (z rozplemem nabłonka torebki kłębuszka) rapide progressiva rapidly progressive (crescentic g.) kłębuszkowe z. nerek gwałtownie postępujące (k. z. n. z półksiężycami) membrano-proliferativa ( mesangio-capillaris) membranoproliferative (mesangiocapillary ) k. z. nerek błoniasto- -rozplemowe (k. z. nerek mezangialno- -włośniczkowe) nephropathia IgA IgA nephropathy nefropatia IgA nephritis (tubulo-)interstitialis (tubulo)interstitial nephritis (kanalikowo-)śródmiąższowe zapalenie nerek pyelonephritis pyelonephritis odmiedniczkowe z. nerek pyelitis pyelitis z. miedniczki nerkowej (z. układu kielichowo- -miedniczkowego) pyelonephritis acuta acute pyelonephritis ostre odmiedniczkowe z. n. pyelonephritis acuta abscedens acute pyelonephritis with abscess formation o. odmiedniczkowe z. n. z tworzeniem ropni pyonephrosis pyonephrosis roponercze necrosis papillarum renalium renal papillary necrosis martwica brodawek nerkowych pyelonephritis chronica chronic pyelonephritis przewlekłe odmiedniczkowe z. n. p. chronica obstructiva (nephropathia obstructiva) chronic obstructive p. (obstructive nephropathy) przewlekłe o. z. nerek związane z zaburzeniami odpływu moczu p. chronica refluxualis (nephropathia refluxualis) chronic reflux-associated pyelonephritis (reflux nephropathy) przewlekłe o. zapalenie nerek refluksowe (nefropatia refluksowa) 3
nephritis (tubulo-)interstitialis postmedicamentosa drug-induced (tubulo)interstitial nephritis (kanalikowo-)śródmiąższowe zapalenie nerek polekowe necrosis tubulorum renalium (acute) (renal) tubular necrosis martwica kanalików nerkowych necrosis t. renalium ischaemica ischemic tubular necrosis martwica niedokrwienna k. n. necrosis t. renalium toxica toxic tubular necrosis martwica toksyczna k. n. microthrombosis dispersa renum (microthrombosis disseminata renum) disseminated intravascular coagulation (DIC) in the kidneys zajęcie nerek w przebiegu zespołu rozsianego wykrzepiania śródnaczyniowego microangiopathia thrombotica thrombotic microangiopathy mikroangiopatia zakrzepowa syndroma haemolytico-uraemicum hemolytic uremic syndrome zespół hemolityczno-mocznicowy purpura thrombotica thrombocytopoenica thrombotic thrombocytopenic purpura zakrzepowa plamica małopłytkowa (z. skaza m.) necrosis corticis renum renal cortical necrosis martwica kory nerek infarctus renis renal infarct (infarct of the kidney) zawał nerki arteriolosclerosis (hypertonica) renum (arteriolonephrosclerosis) nephrosclerosis stwardnienie tętniczek nerkowych (w przebiegu nadciśnienia tętniczego) arteriolosclerosis hyalinica hyaline arteriolosclerosis szkliwienie tętniczek nerkowych renum (arteriolonephrosclerosis benigna) of the kidneys (benign nephrosclerosis) arteriolonephrosclerosis maligna malignant nephrosclerosis stwardnienie t. nerkowych w nadciśnieniu złośliwym arteriolosclerosis hyperplastica renum hyperplastic arteriolosclerosis of the kidneys rozrostowe stwardnienie tętniczek nerkowych arteriolonecrosis fibrinoidea renum fibrinoid necrosis of renal arterioles martwica włóknikowata tętniczek nerkowych urolithiasis urolithiasis kamica moczowa nephrolithiasis nephrolithiasis kamica nerkowa hydronephrosis hydronephrosis wodonercze hydroureter hydroureter poszerzenie moczowodu nephrocalcinosis nephrocalcinosis wapnica nerek (rozproszone odkładanie soli wapnia w nerkach - najczęściej wapnienie przerzutowe) adenoma papillare renis papillary adenoma of the kidney gruczolak brodawkowaty nerki oncocytoma renis oncocytoma of the kidney gruczolak kwasochłonny nerki carcinoma nephrocellulare renal cell carcinoma rak nerkowokomórkowy carcinoma n. clarocellulare clear cell renal cell carcinoma rak n. jasnokomórkowy 4
carcinoma n. papillare papillary renal cell carcinoma rak n. brodawkowaty carcinoma n. chromophobicum chromophobe renal c. carcinoma rak n. chromofobowy nephroblastoma (tumor Wilms) Wilms tumor (nephroblastoma) nerczak płodowy (guz Wilmsa) MOCZOWÓD, PĘCHERZ MOCZOWY I CEWKA MOCZOWA ureteritis ureteritis zapalenie moczowodu ureterolithiasis ureterolithiasis kamica moczowodu stenosis iuncturae ureteropelvicalis ureteropelvic junction stenosis (ureteropelvic junction obstruction) zwężenie ujścia (połączenia) miedniczkowo-moczowodowego fibrosis retroperitonealis (idiopathica) (idiopathic) (sclerosing) retroperitoneal fibrosis (idiopatyczne) zwłóknienie zaotrzewnowe (choroba Ormonda) (morbus Ormond) (Ormond disease) diverticulum vesicae urinariae diverticulum of the urinary bladder uchyłek pęcherza moczowego (vesical diverticulum) cystitis (urocystitis) cystitis (urocystitis) zapalenie pęcherza moczowego cystitis acuta acute cystitis ostre z. pęcherza moczowego cystitis haemorrhagica hemorrhagic cystitis krwotoczne z. p. moczowego cystitis chronica chronic cystitic przewlekłe z. p. moczowego cystitis interstitialis interstitial cystitis śródmiąższowe z. p. m. malakoplakia vasicae urinariae malakoplakia of the urinary bladder malakoplakia pęcherza moczowego cystitis polyposa polypoid cystitis polipowate z. p. moczowego cystitis glandularis cystitis glandularis (glandular cystitis) zapalenie gruczołowe pęcherza moczowego (metaplazja gruczołowa gniazd von Brunna) cystitis cystica cystitis cystica (cystic cystitis) zapalenie torbielowate p. m. ( zapalenie torbielkowate p. m.) metaplasia planoepithelialis uroepithelii squamous metaplasia of urothelium metaplazja płaskonabłonkowa nabłonka przejściowego dróg moczowych cystolithiasis cystolithiasis kamica pęcherza moczowego (calculosis vesicae urinariae) urethritis urethritis zapalenie cewki moczowej urethritis gonorrhoica (u. gonococcica) gonorrheal urethritis (gonococcal urethritis) rzeżączkowe zapalenie cewki moczowej 5
NOWOTWORY Z NABŁONKA PRZEJŚCIOWEGO DRÓG MOCZOWYCH (układu kielichowo-miedniczkowego, moczowodu, pęcherza moczowego i cewki moczowej) papilloma uroepitheliale (p. urotheliale, p. transitionale) urothelial papilloma (transitional cell papilloma) brodawczak z nabłonka przejściowego papilloma u. inversum inverted urothelial papilloma brodawczak odwrócony z n. p. carcinoma uroepitheliale urothelial carcinoma rak z nabłonka przejściowego (c. urotheliale, c. transitionale) (transitional cell carcinoma) carcinoma uroepitheliale in situ urothelial carcinoma in situ rak z n. przejściowego in situ (rak nienaciekający nie-brodawkowaty) c. uroepitheliale papillare non invasivum (gradus minoris/maioris) non-invasive papillary urothelial carcinoma (low-grade/high-grade) nienaciekający rak brodawkowaty z n. p. (o niskiej/wysokiej złośliwości) c. uroepitheliale infiltrans (c. uroepitheliale invasivum) infiltrating urothelial carcinoma rak naciekający z nabłonka przejściowego Opracowanie: wersja łacińsko-polska J. Swatek wersja angielska A. Korolczuk, J. Swatek 6