Otyłość i choroby nerek. groźny problem XXI wieku

Transkrypt

1 Otyłość i choroby nerek groźny problem XXI wieku Dr Lucyna Kozłowska SGGW, Wydział Nauk o śywieniu Człowieka i Konsumpcji Katedra Dietetyki lucyna_kozlowska@sggw.pl

2 Nadwaga + otyłość 25% 27% Nadwaga + otyłość 29% 32%

3 Czynniki ryzyka rozwoju PChN cukrzyca nadciśnienie tętnicze dyslipidemia nadwaga i otyłość choroby autoimmunologiczne zakaŝenia układowe, zakaŝenia dróg moczowych kamica moczowa przeszkoda w dolnych drogach moczowych nowotwory

4 Leczenie nerkozastępcze w Polsce oraz przewidywania dotyczące dalszego jego rozwoju w następnych latach Rutkowski. Problemy Lekarskie, 2003, 42,

5 Badanie PolNef Wysłano zaproszenie Ilość osób zgłoszonych albuminuria (dipstick test +) 15.6% 38,157 mil miesz.. Polski osoby dorosłe e 81% - 30,907mil (11 16%) 3,400 4,925 mil osób b z PChN

6 Występowanie przewlekłych chorób b nerek w róŝnych r krajach Kraj Australia Holandia Japonia Norwegia USA Polska Nazwa badania AUSDIAB PREVEND OKINAWA HUNT NHANES III POLNEF Procentowy dział PChN w populacji 11% 7% 5,3% (białkomocz) 4,98% 11% 6,9 16%* * w badaniu POLNEF zwiększona albuminuria występowała u 16% badanych, w tym u 6,9% wynosiła ona >30 mg/dl

7 Przyczyny schyłkowej niewydolności nerek Odsetek , ,7 2 0 NC NN Leczeni dial. w 1994 Leczeni dial. w 2002 Rozpoczynający lecz. dial. w 2002 Zmiany w zakresie pierwotnych chorób nerek wśród pacjentów dializowanych w Polsce w 1992 r. w porównaniu z rokiem Nephrol. Dial. Transplant., 2000, 15, 156

8 Powiązania między otyłości cią a chorobą nerek 50,0% 40,0% 33,9% 30,0% 24,5% 24,9% 20,0% 13,8% 10,0% 0,0% USA MęŜczyźni Kraje uprzemysłowione Kobiety Odsetek osób u których choroba nerek wykazuje związek z nadwagą i otyłością (metaanaliza badań, Kidney Int. 2008;73(1):19-33)

9 Nadwaga, a zwłaszcza otyłość ść,, to waŝny, często niezaleŝny ny czynnik ryzyka choroby nerek Otyłość moŝe e prowadzić do uszkodzenia nerek: Bezpośrednio Pośrednio zaburzenia przepływu krwi i hormonalne (zwiększone przesączanie w kłębuszkach nerkowych oraz zwiększone ciśnienie wewnątrzkłębuszkowe powodują albuminurię i progresywne niszczenie struktur nerek) sprzyjając rozwojowi cukrzycy typu 2 i nadciśnienia otyłość wiąŝe się teŝ z częstszym występowaniem raka jasnokomórkowego nerki

10 OTYŁOŚĆ CHOROBY NEREK

11 Schorzenia nerek doprowadzające do ich zniszczenia rozwijają się skrycie, długo nie dając żadnych objawów - dlatego wiele osób jeszcze nie wie, że są chore Dolegliwości wskazujące na problem z nerkami, takie jak: ciągłe zmęczenie trudności z koncentracją brak apetytu bezsenność obrzęki nóg i twarzy widoczne tuŝ po przebudzeniu suchość skóry częste oddawanie moczu (zwłaszcza w nocy) nawracające zakaŝenia układu moczowego pojawiają się, gdy nerki są juŝ bardzo zniszczone

12 Światowy Dzień Nerek (11 marca 2010) początek akcji Nefrotest Organizator: Sekcja Nefrologiczna Izby Gospodarczej Medycyna Polska (Nefron)

13 Stadia PCHN

14 Rola terapii dietetycznej w prewencji i leczeniu chorób b nerek

15 Redukcja masy ciała 0,0% -20,0% -12,0% -40,0% -60,0% -80,0% -100,0% Ubytek masy ciała -80,0% Białkomocz Otyli pacjenci z białkomoczem. Dieta normobiałkowa, niskokaloryczna. Terapia 1 rok. Nephron. 1995;70(1):35-41

16 Dietoterapia jest waŝnym elementem w hamowaniu progresji PChN Wyniki badania Modification of Diet in Renal Disease (MDRD) wskazują, Ŝe diety niskobiałkowe opóźniają progresję PChN Am. J. Kidney Dis., 1996, 27, 652 J. Am. Soc. Nephrol., 1999, 10, 2426 Trzy meta-analizy badań wskazują, Ŝe diety niskobiałkowe spowalniają progresję PChN i oddalają terapię zastępczą nerek Ann. Intern. Med., 1996, 124, 627 BMJ, 1992, 304, 216 Am. J. Kidney Dis., 1998, 31, 954

17 U pacjentów w z PChN ograniczenie podaŝy y białka w diecie powoduje: zmniejszenie akumulacji toksyn mocznicowych redukcję lub opóźnienie wystąpienia symptomów i pełnych objawów mocznicy Kidney Int., 1985, 27, Poprawa jakości Ŝycia chorych z PChN leczonych zachowawczo N. Engl.. J. Med., 1994, 330,

18 Podsumowanie Skutkiem epidemii nadwagi i otyłości jest liniowy wzrost liczby pacjentów w z chorobami nerek Zwiększaj kszająca się liczba osób b z chorobami nerek to bardzo powaŝny problem społeczny i ekonomiczny Konieczne jest podjęcie działań mających na celu wczesne wykrywanie i hamowanie progresji chorób b nerek Kluczowym elementem tych działań jest wprowadzenie odpowiednio dobranej terapii dietetycznej

19 Kłębuszek nerkowy