PODSTAWY PATOFIZJOLOGICZNE

Transkrypt

1 PODSTAWY PATOFIZJOLOGICZNE Patogeneza nadciśnienia tętniczego 17 Układ renina-angiotensyna-aldosteron 18 Angiotensyna II 20 Tkankowy układ renina-angiotensyna 22 Aldosteron 23 Układ współczulno-nadnerczowy 24 Neuropeptyd Y 28 Peptydy natriuretyczne 28 Substancje wytwarzane przez komórki śródbłonka Endotelina 31 Tlenek azotu 33 Prostacyklina 34 Insulina 34 Erytropoetyna 35 Wazopresyna 36 Serotonina 37 Czynniki wzrostu 37 Medullipina 38 Adrenomedullina 38 Czynniki genetyczne 39 Nadciśnienie spontaniczne 41 Nadciśnienie transgeniczne 41 Model knock out 41 Nadciśnienie tętnicze jako czynnik ryzyka zmian w układzie sercowo-naczyniowym 42 Zmiany w nerkach w przebiegu nadciśnienia tętniczego.. 46 Nadciśnienie tętnicze jako zaburzenie metaboliczne 48 Piśmiennictwo.. 50

2 BADANIE CHOREGO Z NADCIŚNIENIEM TĘTNICZYM Badanie podmiotowe 57 Pomiar ciśnienia tętniczego godzinny automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego 60 Badanie przedmiotowe 63 Badanie dna oka 64 Podstawowe badania pomocnicze 65 Badania elektrokardiograficzne 65 Badanie echokardiograficzne 66 Urografia czynnościowa 66 Ultrasonografia 67 Badania izotopowe 68 Badania izotopowe nerek 68 Scyntygrafia nadnerczy 69 Arteriografia nerkowa 70 Cyfrowa angiografia subtrakcyjna 71 Cewnikowanie żył nerkowych 74 Cewnikowanie żył nadnerczowych 74 Ocena przepływu krwi w tętnicy nerkowej i jej rozgałęzieniach 75 Tomografia komputerowa 75 Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego 77 Obrazowanie zmian w obrębie nadnerczy 78 Obrazowanie nerek i tętnic nerkowych 81 Piśmiennictwo.. 82 PODZIAŁ NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO Nadciśnienie pierwotne 87 Nadciśnienie złośliwe 90 Nadciśnienie w chorobach nerek 94 Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek (popaciorkowcowe).. 95 Gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek (kłębuszkowe zapalenie nerek z półksiężycami).. 96 Przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek 97 Nefropatia IgA (choroba Bergera, kłębuszkowe zapalenie nerek z nawracającym krwiomoczem, IgA glomerulonephritis) 97 Submikroskopowe kłębuszkowe zapalenie nerek (nerczyca lipidowa, minimal change disease)... 97

3 Ogniskowe i segmentalne szkliwiejące kłębuszkowe zapalenie nerek 98 Błoniasto-rozplemowe kłębuszkowe zapalenie nerek (mezangio-kapilarne kłębuszkowe zapalenie nerek) 98 Błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek 98 Torbielowatość nerek (autosomalne dominujące zwyrodnienie wielotorbielowate nerek) 99 Odmiedniczkowe zapalenie nerek 99 Nefropatia cukrzycowa 100 Skrobiawica nerek 101 Nerki w chorobach układowych 101 Dna moczanowa 102 Nefropatia analgetyczna 102 Nadciśnienie po przeszczepie nerki 103 Nadciśnienie tętnicze w toku leczenia erytropoetyną. 103 Nadciśnienie tętnicze w toku leczenia cyklosporyną Zespół Liddle'a 104 Zespół Gordona 105 Pierwotny reninizm 106 Nadczynność tarczycy 108 Niedoczynność tarczycy 109 Pierwotna nadczynność przytarczyc 110 Nadciśnienie tętnicze a ciąża 111 Stan przedrzucawkowy - rzucawka 112 Nadciśnienie przewlekłe 113 Stan przedrzucawkowy nałożony na nadciśnienie przewlekłe 113 Nadciśnienie przejściowe, późne 113 Nadciśnienie tętnicze a menopauza 115 Nadciśnienie tętnicze a doustne środki antykoncepcyjne Nadciśnienie tętnicze u dzieci i młodzieży 119 Zespół obturacyjnego bezdechu podczas snu 123 Izolowane nadciśnienie skurczowe 125 Koarktacja aorty 126 Nadciśnienie naczyniowo-nerkowe 128 Występowanie, patofizjologia, przyczyny 128 Obraz kliniczny 131 Leczenie nadciśnienia naczyniowo-nerkowego 135 Pierwotny hiperaldosteronizm 139 Występowanie, patofizjologia, przyczyny 139 Obraz kliniczny 142 Diagnostyka biochemiczna 143

4 Rozpoznanie pierwotnego hiperaldosteronizmu Różnicowanie postaci pierwotnego hiperaldosteronizmu 145 Lokalizacja zmian 146 Leczenie 147 Zespół Cushinga 150 Występowanie, patofizjologia, przyczyny 150 Postać zależna od ACTH 151 Postać niezależna od ACTH 152 Obraz kliniczny 152 Rozpoznanie 152 Ustalenie przyczyny zespołu Cushinga 154 Lokalizacja zmian 155 Leczenie 155 Akromegalia 156 Guz chromochłonny 157 Występowanie, patofizjologia 157 Lokalizacja i objawy kliniczne 159 Diagnostyka 161 Lokalizacja 163 Leczenie 164 Gruczolakowatość wewnątrzwydzielnicza typu II 166 Piśmiennictwo 168 LECZENIE NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO Historia leczenia hipotensyjnego 177 Ogólne zasady leczenia nadciśnienia tętniczego 181 Wprowadzenie 181 Cele leczenia hipotensyjnego 181 Pożądane cechy leku hipotensyjnego 182 Leczenie niefarmakologiczne nadciśnienia tętniczego Normalizacja masy ciała 184 Zwiększenie aktywności fizycznej 185 Ograniczenie spożycia soli kuchennej 187 Ograniczenie spożycia alkoholu 187 Zaprzestanie palenia tytoniu 188 Zwiększenie zawartości potasu, wapnia, magnezu w diecie 189 Inne metody 189 Leki moczopędne 191 Leki tiazydowe 194 Diuretyki pętlowe 196

5 Leki moczopędne oszczędzające potas 196 Leki blokujące receptory beta-adrenergiczne 197 Najczęściej stosowane leki blokujące receptory beta- -adrenergiczne 202 Inne nowsze beta-blokery 203 Leki blokujące receptory alfa-adrenergiczne 204 Podstawowe preparaty reprezentujące poszczególne grupy leków blokujących receptory alfa-adrenergiczne 206 Inne leki odznaczające się wpływem na receptory alfa-adrenergiczne 207 Inne leki hamujące układ współczulny 209 Nowe pochodne imidazolowe 211 Leki rozszerzające tętniczki 213 Pochodne ftalazyny 213 Minoksydyl (Loniten) 214 Inhibitory konwertazy 215 Niektóre leki z grupy inhibitorów konwertazy 221 Antagoniści receptorów angiotensyny II 223 Leki blokujące kanał wapniowy 225 Pochodne dihydropirydyny 228 Pochodne papaweryny 229 Pochodne benzotiazepiny 230 Nowe preparaty z grupy antagonistów wapnia 230 Nowe leki hipotensyjne 231 Inhibitory reniny 231 Inhibitory obojętnej endopeptydazy 232 Leki otwierające kanały potasowe 233 Agoniści receptorów dopaminowych 234 Antagoniści receptorów endoteliny 234 Antagoniści receptorów wazopresyny 234 Antagoniści receptorów neuropeptydu Y 235 Inne 235 Zasady leczenia hipotensyjnego 236 Wskazania do leczenia farmakologicznego 236 Monoterapia 236 Leczenie skojarzone 239 Indywidualny wybór leku hipotensyjnego 240 Niepowodzenia w leczeniu hipotensyjnym 241 Leczenie nadciśnienia w wieku podeszłym 241 Leczenie nadciśnienia tętniczego ze wskazań doraźnych 242 Piśmiennictwo