2. Kłębuszkowe zapalenie nerek - GLOMERULONEPHRITIS - choroba z autoagresji ( powstawanie przeciwciał skierowanych przeciw własnym tkankom).

Transkrypt

1 PIELĘGNACJA W SCHORZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO CZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE JEDNOSTKI CHOROBOWE: 1. Zapalenie pęcherza moczowego - CYSTITIS 2. Kłębuszkowe zapalenie nerek - GLOMERULONEPHRITIS - choroba z autoagresji ( powstawanie przeciwciał skierowanych przeciw własnym tkankom). 3. Kamica moczowa - UROLITHIASIS - tworzenie kamieni w obrębie dróg moczowych. 4.Ostra niewydolność nerek - INSUFFICIENTIA RENUM ACUTA 5. Przewlekła niewydolność nerek - INSUFFICIENTIA RENUM CHRONIKA, URAEMIA VERA / mocznica prawdziwa / ETAPY PROCESU PIELĘGNOWANIA W SHORZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO I. ZBIERANIE INFORMACJI WYWIAD - dane osobowe, warunki bytowe, tryb Ŝycia, uŝywki, przebyte choroby, operacje, stan uzębienia /ogniska zapalne/. OBSERWACJA obejmuje: Diurezę - ilości wydalonego moczu poprzez: - dobowa zbiórka moczu - bilans płynów ANURIA - bezmocz OLIGURIA - skąpomocz ( poniŝej 400 ml) POLYURIA - wielomocz Gromadzenie płynów - kontrola masy ciała /waga/ - obrzęki pochodzenia nerkowego - na twarzy i rękach. Parametrów Ŝyciowych: tętna, RR, oddechu /nadciśnienie tętnicze - związane z nadmiernym wydalaniem reniny przez niedokrwione nerki/ Stanu świadomości łaknienia bólu / -charakter, występowanie / ANALIZA DOKUMENTACJI : - raport pielęgniarski, - karta gorączkowa,

2 - zleceń, - karta dobowej zbiórki moczu, - bilansuwodnego, - wyniki badań moczu, - krwi (kontrola metabolitów przemiany azotowej występowanie mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego). II. PROBLEMY PIELĘGNACYJNE 1. Utrzymanie równowagi - wodnoelektrolitowej W okresie bezmoczu - podaje się tylko około 500ml płynu / utrata pozanerkowa ml/ plus ilość równą wydalonego moczu, uwzględniając wymiociny, biegunki. 2. Zapewnienie właściwego odŝywiania - w zaleŝności od schorzenia o niskiej zawartości białka i soli, - w obrzękach ograniczenie podaŝy płynów - w nadwadze ograniczenia kaloryczne 3. Zapewnienie higieny osobistej i otoczenia chorego / zapobieganie zakaŝeniom:pielęgnacja skóry, krocza, cewki moczowej, jamy ustnej/ 4. Kontrola metabolitów przemiany azotowej. 5.Przygotowanie ch. do badań diagnostycznych: - b. ogólnego moczu - przygotowanie pojemnika, pacjenta - Urografia - na czczo, z oczyszczonym i odgazowanym przewodem pokarmowym / obiad zupa, lewatywa wieczorem i rano w dniu badania, wenflon/ - USG - na czczo z pełnym pęcherzem - Cystoscopia - na czczo, wenflon - biopsja nerek 6.Przygotowanie do zabiegów nefrologicznych: - Dializa ( otrzewnowa i hemodializa- sztuczna nerka) - cewnikowanie pęcherza moczowego - płukanie pęcherz moczowego PIELĘGNACJA W WYBRANYCH SCHORZENIACH UKŁ. MOCZOWEGO Zapalenie p. moczowego- wywołane jest zakaŝeniem bakteryjnym ( drogą wstępującą) nieleczone moŝe przechodzić na dalsze odcinki dróg moczowych.

3 Objawy: - stałe parcie na mocz - pieczenie cewki moczowej przy oddawaniu moczu - gorączka - w moczu bakterie leukocyty, złuszczony nabłonek p. moczowego, czasami krwinki czerwone. Przewlekła postać przebiega bez objawowo z okresami zaostrzenia. W moczu stwierdza się obecność bakterii. Postępowanie: higiena ciała, krocza, środki odkaŝające drogi moczowe /UROSEPT, FURAGIN/ pod kontrolą badań bakteriologicznych moczu, antybiotyki w ostrej fazie choroby, środki uszczelniające błony śluzowe/rutinoscorbin, WITAMINA C/. ONN- ostra niewydolność nerek - dochodzi do zatrzymania produktów przemiany białkowej i zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej: Na, K. - OBJAWY: - skąpomocz, - bezmocz, - a następnie mocznica - PRZYCZYNY: ONN: - ostre zap. kłębków nerkowych, - Zatrucia /sulfonamidami, lekami, metalami cięŝkimi/ - wstrząsy /kardiogenny, oligowolemiczny - w rozległych oparzeniach/ PNN: - Przewlekłe zap. kłęb. nerkowych - Przewlekłe zap.kanalików nerkowych WSKAZANIA DO DIALIZOTERAPII: - ONN, - PNN, - zatrucia, 1. Kliniczne : - narastające obiawy niewydolności nerek mimo leczenia zachowawczego (- nudności,wymioty, brak apetytu - zaburzenia stanu psychicznego / senność, majaczenie, śpiączka, drgawki/, zap.osierdzia) 2.- Laboratoryjne - Hiperkaliemia powyŝej 7mmol/l - Kwasica metaboliczna ( HCO3 poniŝej 14mmol/l - kreatynina we krwi powyŝej 10 mg/dl, a w cukrzycy powyŝej 5mg/l LITERATURA: 1.Choroby wewnętrzne - red. Wojciech Pędich, Iwona Jakubowska-Kuźmiuk - PZWL W-wa 1999

4 2.Ćwiczenia z chorób wewnętrznych pielęgniarstwa internistycznego J.Szewieczek, I.Caus Śląska Akademia Medyczna Pielęgniarstwo Olaf Krischnick Urban & Partner, Wrocław Zarys chorób wewnętrznych dla studentów pielęgniarstwa pod red. Jadwigi Daniuk, GraŜyny Jurkowskiej CZELEJ, Lublin PIELĘGNACJA W SCHORZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO CZĘŚCIEJ WYSTEPUJĄCE JEDNOSTKI CHOROBOWE; 1. Zapalenie pęcherza moczowego - CYSTITIS 2. Kłębuszkowe zapalenie nerek - GLOMERULONEPHRITIS - choroba z autoagresji ( powstawanie przeciwciał skierowanych przeciw własnym tkankom). 3. Kamica moczowa - UROLITHIASIS - tworzenie kamieni w obrębie dróg moczowych. 4.Ostra niewydolność nerek - INSUFFICIENTIA RENUM ACUTA 5. Przewlekła niewydolność nerek - INSUFFICIENTIA RENUM CHRONIKA, URAEMIA VERA. OBSERWACJA: ilości wydalonego moczu: ANURIA - bezmocz OLIGURIA - skąpomocz ( poniŝej 400 ml) POLYURIA - wielomocz obrzęki pochodzenia nerkowego - na twarzy i rękach. parametrów Ŝyciowych :tętna, RR, oddechu /nadciśnienie tętnicze - związane z nadmiernym wydalaniem reniny przez niedokrwione nerki/. utratę płynów stan świadomośc kontrola wagi ciała łaknienia bólu analiza dokumentacji : - raport pielęgniarski, - karta gorączkowa, - zleceń, - karta dobowej zbiórki moczu, bilansu wodnego, - wyniki badań moczu, krwi (kontrola metabolitów przemiany azotowej mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego) /.

5 PROBLEMY PIELĘGNACYJNE Utrzymanie równowagi - wodnoelektrolitowej W okresie bezmoczu - podaje się tylko około 500ml płynu / utrata pozanerkowa ml/ plus ilość równą wydalonego moczu, uwzględniając wymiociny, biegunki. Zapewnienie właściwego odŝywiania - w zaleŝności od schorzenia o niskiej zawartości białka i soli, - w obrzękach ograniczenie podaŝy płynów - w nadwadze ograniczenia kaloryczne Zapewnienie higieny osobistej i otoczenia chorego / zapobieganie zakaŝeniom:pielęgnacja skóry, krocza, cewki moczowej, jamy ustnej/ Kontrola metabolitów przemiany azotowej. Przygotowanie ch. do badań diagnostycznych: - b. ogólnego moczu - przygotowanie pojemnika, pacjenta - Urografia - na czczo, z oczyszczonym i odgazowanym przewodem pokarmowym / obiad zupa, lewatywa wieczorem i rano w dniu badania/ - USG - na czczo z pełnym pęcherzem - Cystoscopia - na czczo - biopsja nerek Przygotowanie do zabiegów nefrologicznych: - Dializa ( otrzewnowa i hemodializa- sztuczna nerka) - cewnikowanie pęcherza moczowego - płukanie pęcherz moczowego Zapalenie p. moczowego- wywołane jest zakaŝeniem bakteryjnym ( drogą wstępującą) nieleczonemoŝe przechodzić na dalsze odcinki dróg moczowych. Objawy: - stałe parcie na mocz - pieczenie cewki moczowej przy oddawaniu moczu - gorączka - w moczu bakterie leukocyty, złuszczony nabłonek p. moczowego, czasami krwinki czerwone. Przewlekła postać przebiega bez objawowo z okresami zaostrzenia. W moczu stwierdza się obecność bakterii. Postępowanie: higiena ciała, krocza, środki odkaŝające drogi moczowe pod kontrolą badań bakteriologicznych moczu, antybiotyki w ostrej fazie choroby, środki uszczelniające błony śluzowe. ONN- ostra niewydolność nerek - dochodzi do zatrzymania produktów przemiany białkowej i zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej: Na, K. OBJAWY: skąpomocz, bezmocz, a następnie mocznica PRZYCZYNY: cięŝkimi/ ONN - ostre zap. kłębków nerkowych, - Zatrucia /sulfonamidami, lekami, metalami

6 - wstrząsy / kardiogenny, oligowolemicznyrozległych oparzeniach/ PNN - Przewlekłe zap. kłęb. nerkowych - Przewlekłe zap.kanalików nerkowych WSKAZANIA DO DIALIZOTERAPII ONN, PNN, zatrucia, 1. KLINICZNE : - narastające obiawy niewydolności nerek mimo leczenia zachowawczego (- nudności,wymioty, brak apetytu - zaburzenia stanu psychicznego/ senność, majaczenie śpiączka, drgawki/- zap.osierdzia) 2.- Laboratoryjne - Hiperkaliemia powyŝej 7mmol/l - Kwasica metaboliczna ( HCO3 poniŝej 14mmol/l - kreatynina we krwi powyŝej 10 mg/dl, a w cukrzycy powyŝej 5mg/l LITERATURA: 1.Choroby wewnętrzne - red. Wojciech Pędich, Iwona Jakubowska-Kuźmiuk - PZWL W-wa Ćwiczenia z chorób wewnętrznych pielęgniarstwa internistycznego J.Szewieczek, I.Caus Śląska Akademia Medyczna Pielęgniarstwo Olaf Krischnick Urban & Partner, Wrocław Zarys chorób wewnętrznych dla studentów pielęgniarstwa pod red. Jadwigi Daniuk, GraŜyny Jurkowskiej CZELEJ, Lublin 2005.