SPIS TREŚCI A. PODSTAWA OPRACOWANIA str. 3 B. ZAKRES OPRACOWANIA str. 3 C. OPIS PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ C1. INSTALACJA WODOCIĄGOWA str. 3 C2. KANALIZACJA SANITARNA str. 4 C3. INSTALACJA C.O. str. 4 C4. WENTYLACJA str. 7 C5. ROBOTY DEMONTAśOWE str. 10 D. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w zakresie instalacji sanitarnych str. 11 E. Wytyczne do charakterystyki energetycznej budynku w zakresie branŝy sanitarnej str. 12 F. ZAŁĄCZNIKI str. 13 F1. Centrala wentylacyjna F2. Wentylator okienny F3. Nawietrzaki NP2 firmy DARCO F4. Wpisy do izby projektanta i sprawdzającego F5. Oświadczenia projektanta i sprawdzającego G. RYSUNKI: INSTALACJE SANITARNE - inwentaryzacja rzuty RYS. NR 1 str. 22 INSTALACJE SANITARNE - rzuty i przekrój RYS. NR 2 str. 23 2
OPIS TECHNICZNY Do projektu budowlanego branŝy sanitarnej dla zadania: Przebudowa sali gimnastycznej w Liceum Ogólnokształcącym nr 4 w Lesznie A. PODSTAWA OPRACOWANIA zlecenie inwestora ; projekt budowlany Przebudowa sali gimnastycznej w Liceum Ogólnokształcącym nr 4 w Lesznie - architektura, konstrukcja i branŝa elektryczna; projekt budowlany kotłowni gazowej i instalacji gazowej, opracowany w 2001 roku; inwentaryzacja instalacji, przeprowadzona na potrzeby niniejszego opracowania materiały techniczne, dotyczące zastosowanych urządzeń i materiałów; uzgodnienia z inwestorem; obowiązujące normy i przepisy. B. ZAKRES OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania projektu są następujące instalacje: INSTALACJA WODOCIĄGOWA-PRZEBUDOWA I DEMONTAśE KANALIZACJA SANITARNA-PRZEBUDOWA I DEMONTAśE INSTALACJA C.O. PRZEBUDOWA I DEMONTAśE WENTYLACJA PRZEBUDOWA I DEMONTAśE C. OPIS PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ C1. INSTALACJA WODOCIĄGOWA W remontowanych pomieszczeniach istnieje instalacja wodociągowa, zasilająca: istniejące, nieuŝytkowane urządzenia sanitarne w pomieszczeniach pod sceną hydrant p.poŝ. dn 52 nad sceną małą salę gimnastyczna w budynku wolnostojącym Na rysunku nr 1 pokazano fragmenty istniejącej instalacji zimnej wody, przeznaczonej do demontaŝu. Na rysunku nr 2 pokazano projektowaną instalację z zaznaczeniem punktu włączenia do instalacji istniejącej. 3
W zimną wodę zaopatrywane będą: - hydrant p.poŝ. dn52 1 szt. - mała sala gimnastyczna w budynku wolnostojącym-instalację doprowadzić do punktu obecnego zasilania przy ścianie zewnętrznej po stronie południowej Przewody zimnej wody naleŝy wykonać z rur stalowych. Projektowane przewody powadzić w bruzdach w ścianach (podejście do hydrantu), a w pomieszczeniach pod sceną po wierzchu ścian. Próbę szczelności wykonać na ciśnienie próbne równe 1,5 krotnej wartości najwyŝszego ciśnienia roboczego dla instalacji zimnej wody. Zestawienie elementów instalacji wodociągowej przeznaczonych do demontaŝu zamieszczono w pkt.c5 C2. KANALIZACJA SANITARNA W remontowanych pomieszczeniach pod sceną istnieje nieuŝytkowana instalacja kanalizacyjna. Przebieg kanalizacji podposadzkowej nie jest znany. Na rysunku nr 1 pokazano istniejące urządzenia kanalizacyjne, przeznaczonej do demontaŝu. Na rysunku nr 2 pokazano projektowaną instalację z zaznaczeniem punktu włączenia do instalacji istniejącej. W pom. 0.1, w pobliŝu węzła pompowego c.o., zaprojektowano kratkę ściekową, którą naleŝy podłączyć do istniejącej kanalizacji podposadzkowej; dokładne miejsce włączenia ustalić w trakcie robót remontowych. Na zakończeniu ciągu kanalizacyjnego z kratką ściekową, zamontować zawór napowietrzający. Kanalizację naleŝy wykonać z rur PCV zgodnie z PN-80/C-89205 oraz z kształtek wg PN-80/C-89203. Kratkę ściekową o średnicy 50mm podłączyć do kanalizacji za pośrednictwem syfonu. Zestawienie elementów kanalizacyjnych, przeznaczonych do demontaŝu - pom. 0.2 i 0.3 ( wg rysunku nr 1) zamieszczono w pkt. C5 C3. INSTALACJA C.O. W obiekcie istnieje zamknięta instalacja c.o. wodna o parametrach 90/70 C. Źródłem ciepła jest kotłownia gazowa, zlokalizowana w piwnicy budynku głównego. 4
W remontowanych pomieszczeniach zainstalowane są: grzejniki stalowe członowe grzejniki stalowe z rur gładkich-w tym sala gimnastyczna grzejniki z rur stalowych oŝebrowanych- pomieszczenia nad sceną i pod sceną węzeł pompowy (z pompą 25 POr40C firmy LFP) na gałęzi, zasilającej małą salę gimnastyczna w budynku wolnostojącym, a zlokalizowany-w pom. nr 0.2 pod sceną Instalacja jest stalowa, rozdział górny, przewody zasilania prowadzone są nad stropem podwieszonym sali sportowej, częściowo pod stropem pomieszczeń pod sceną, zasilanie grzejników po wierzchu ścian, W remontowanych pomieszczeniach projektuje się demontaŝ grzejników oraz przebudowę instalacji. straty ciepła obliczono w oparciu o następujące normy: PN-EN 12831:2006 Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania projektowego obciąŝenia cieplnego Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.(dz. U. Nr 75, poz. 690)(Zmiany: Dz. U. z 2003 r. Nr 33, poz. 270 oraz z 2004 r. Nr 109, poz. 1156 o raz z 2008 r. Nr 201, poz. 1238) PN-82/B-02403-"Temperatury obliczeniowe zewnętrzne" ; w pomieszczeniu technicznym w obliczeniach strat ciepła uwzględniono ilość ciepła, potrzebną do ogrzania powietrza wentylacyjnego dla wentylacji grawitacyjnej elementami grzejnymi są: o na scenie i w pomieszczeniach pod sceną, na balkonie i w magazynach pod balkonem - grzejniki VNH CosmoNova ( oznaczenia grzejników: n.p. 33KV/900/1600 - oznacza grzejnik z potrójną płytą, o wysokości 900 mm i długości 1600 mm); grzejniki posiadają podłączenia od dołu, mają wbudowany zawór; o w sali gimnastycznej nagrzewnice wodne firmy ROBUR typu LEO FB45M o mocy 17 kw kaŝda - dane elektryczne 280W,230V; odpowietrzenie instalacji - miejscowe na grzejnikach (na wyposaŝeniu grzejników) grzejniki wyposaŝyć w zawory termostatyczne z nastawą wstępną i odciąć na powrocie zaworem Regulux ø15; 5
instalację naleŝy wykonać z rur z tworzyw sztucznych, np. firmy UPONOR z przekładką metaliczną; węzeł pompowy, zasilający małą salę gimnastyczna w budynku wolnostojącym, zdemontować i przenieść pod projektowane schody, zachowując punkt wylotu przewodów przez ścianę zewnętrzną budynku; prowadzenie przewodów: o przebudować główny przewód zasilający z zaworem odcinającym budynek sali sportowej wraz z zaworem odcinającym podnieść go o ok. 0,8m w stronę stropu korytarza w najwyŝszym miejscu zamontować automatyczny zawór odpowietrzający o zachować główne przewody instalacji c.o.: 2 zasilające-nad stropem podwieszonym sali sportowej 2 powrotne pod posadzką wzdłuŝ dłuŝszych ścian sali o przewody zasilające urządzenia grzewcze oraz przewody powrotne od urządzeń prowadzić w bruzdach w ścianach o przewody zasilający i powrotny do węzła pompowego, przeniesionego pod schody w pom. 0.1, prowadzić po wierzchu ścian pod schodami przewody istniejące i przeznaczone do demontaŝu pokazano na rys. nr 1 wszystkie dostępne (poza przewodami nad stropem podwieszonym sali sportowej) przewody instalacji c.o. izolować termicznie zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi (WT); obliczenia strat ciepła pomieszczeń i dobór grzejników wykonano programem komputerowym do obliczania dwururowych ogrzewań wodnych OZC-(uwagagrzejniki i nagrzewnice dobrano dla parametrów 70/50ºC-tak, aby w przyszłości, gdy zostanie wymieniona instalacja w całym budynku szkoły, nie trzeba było utrzymywać parametrów 90/70ºC) moc cieplna montowanej instalacji grzejnikowej 21 790 W moc cieplna nagrzewnic wodnych 34 000 W Zestawienie elementów instalacji c.o. przeznaczonych do demontaŝu zamieszczono w pkt.c5 6
C4. WENTYLACJA pomieszczenie techniczne- pom. nr 0.1 wentylacja grawitacyjna nawiew- z przestrzeni sceny wywiew-kanał typu Z w ścianie zewnętrznej zachodniej, wlot pod stropem pomieszczenia pomieszczenie techniczne- pom. nr 0.2 wentylacja grawitacyjna nawiew- kanał typu Z w ścianie zewnętrznej północnej, wylot sprowadzony nad posadzkę za grzejnikiem wywiew-kanał typu Z w ścianie zewnętrznej zachodniej, wlot pod stropem pomieszczenia magazyn- pom. nr 1.2 wentylacja grawitacyjna nawiew- nawiewnik liniowy w dolnej części stolarki okiennej wywiew- kanał typu Z w ścianie zewnętrznej południowej, wlot pod stropem pomieszczenia magazyn- pom. nr 1.3 wentylacja grawitacyjna nawiew- kanał typu Z w ścianie zewnętrznej północnej, wylot sprowadzony nad posadzkę za grzejnikiem wywiew-kanał typu Z w ścianie zewnętrznej wschodniej, wlot pod stropem pomieszczenia sala sportowa- pom. nr 1.4 wentylacja mechaniczna wywiewna - ISTNIEJĄCA nawiew- okna uchylne wywiew-8 anemostatów wywienych w stropie podwieszonym, ciąg wywiewny nad stropem podwieszonym (przebieg instalacji nie jest znany), zakończony wentylatorem dachowym projektuję przebudowę fragmentu instalacji wentylacji, bez zmiany jej parametrów: naleŝy zdemontować odcinek przewodów od wlotu od wentylatora dachowego (na balkonie) do przestrzeni nad stropem podwieszonym hali sportowej i zastąpić nowym przewodem zgodnie z rysunkiem nr 2; 7
istniejący fragment przewodów, przeznaczony do wymiany składa się z pozostałości po starych układach wentylacyjnych i zajmuje niepotrzebnie przestrzeń projektowanego balkonu scena- pom. nr 1.5 wentylacja grawitacyjna nawiew- nawiewniki liniowe w dolnej części stolarki okiennej w oknach po północnej i południowej stronie wywiew- 2 kanały wyrównawcze pod stropem sceny w ścianie, odgradzającej scenę od sali sportowej wywiew poprzez ciąg wywiewny sali sportowej balkon-widownia- pom. nr 2.1 wentylacja mechaniczna wywiewna-gdy na balkonie przebywa 10 osób ilość powietrza wentylacyjnego V w =10 x 20 m 3 /h=200m 3 /h nawiew- nawietrzaki ścienne NP2 firmy DARCO, umieszczone w ścianach zewnętrznych po północnej i południowej stronie pomieszczenia wywiew- wentylator okienny wywiewny W1 wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna-gdy na balkonie przebywa 20 osób ilość powietrza wentylacyjnego V w =20 x 20 m 3 /h=400m 3 /h nawiew: - nawietrzaki ścienne NP2 firmy DARCO, umieszczone w ścianach zewnętrznych po północnej i południowej stronie pomieszczenia - ciąg nawiewny NC1 wywiew- 2 wentylatory okienne wywiewne W1 i W2 OPIS CIĄGÓW WENTYLACYJNYCH Ciąg nawiewny NC1 wydajność ciągu V=200m 3 /h czerpnia kanałowa ø200mm kanał nawiewny ø200mm centrala C1 typu TLP 200/3,0 firmy SYSTEMAIR kanał nawiewny ø200mm anemostat nawiewny z przepustnicą o wydajności 200 m 3 /h 8
Ciągi wywiewne W1 i W2 Wydajność ciągów V=200m3/h wentylator okienny, HV-300A firmy Venture Industries, dane el.: 68W, 230V Wytyczne dla branŝy budowlanej: CENTRALA C1 40 kg - wymiary w rzucie 745x 529mm, h=531mm Wytyczne do projektu wykonawczego wentylacji kanały okrągłe wykonać z blachy stalowej ocynkowanej ze szwem spiralnym SRP firmy Lindab z uszczelnieniem z gumy EPDM kanały prostokątne z blachy stalowej spełniające wszystkie wymagania techniczne kanałów typu A nawiewniki wyposaŝyć w przepustnice przewody ciągu nawiewnego NC1 izolować termicznie, przewody i centralę obudować, zastosować elementy obudowy akustycznej kanały prowadzić z lekkim spadkiem tak, aby umoŝliwić okresowe czyszczenie, mycie i dezynfekcje kanału; w trakcie wykonania rozpatrzyć ewentualną konieczność zamontowania otworów rewizyjnych wszystkie otwory wentylacyjne ( Ŝaluzje, wywietrzaki, czerpnie) osłaniać siatką dla uniemoŝliwienia przedostawania się owadów do wnętrza budynku naleŝy zapewnić dostęp do centrali wentylacyjnej C1 jest to centrala podwieszana z dostępem z boku jednocześnie powinny załączać się następujące ciągi wentylacyjne: centrala C1 oraz wentylator W2 załączanie ręczne, gdy na balkonie będzie więcej niŝ 10 osób W1 włącznikiem ściennym praca stała w czasie pobytu osób na balkonie, poza tym branŝa elektryczna zasilanie urządzeń: załączanie na 10 minut co godzinę(sterowane zegarem) C1 -nagrzewnica 3000W 400 V C1 wentylator 106W 230 V W1 68W 230 V W2 68W 230 V Zestawienie elementów wentylacj, przeznaczonych do demontaŝu, zamieszczono w pkt.c5 9
C5. ROBOTY DEMONTAśOWE Zestawienie elementów instalacji wodociągowej przeznaczonych do demontaŝu ( wg rysunku nr 1): baterie umywalkowe - w pom. nr 0.2 i 0.3 6 szt. płuczka zbiornikowa z podejściem wody - w pom. nr 0.2 2 szt. przewody wodociągowe (na wierzchu ścian) φ 50 ok.13m w pom. nr 0.3, 0.5 i 0.6 przewody wodociągowe (zimnej i-przypuszczalnie- ciepłej wody częściowo na wierzchu ścian, częściowo w bruzdach) φ 15-25 ok.22m w pom. nr 0.2 i 0.3 Zestawienie elementów kanalizacyjnych, przeznaczonych do demontaŝu - pom. 0.2 i 0.3 umywalki z podejściami - 6 szt. miski ustępowe z podejściami 2 szt. pion kanalizacyjny dn100/dn75, odpowietrzający, wyprowadzony nad dach 10m Zestawienie elementów instalacji c.o. przeznaczonych do demontaŝu: grzejniki członowe stalowe grzejniki z rur gładkich GS-4/3,3m grzejniki z rur gładkich GS-4/1,0m grzejniki z rur stalowych oŝebrowanych GZ-4/1,2m grzejniki z rur stalowych oŝebrowanych GZ-2/1,2m węzeł pompowy z pompą 25Por40C( do przeniesienia w nowe miejsce) przewody stalowe c.o. ośrednicach od dn15-dn32 przewody tworzywowe dn 25 2 szt. 8 szt. 1 szt. 6 szt. 7 szt 1 szt ok. 110m ok. 10m Zestawienie elementów wentylacji, przeznaczonych do demontaŝu: nagrzewnica kanałowa (w pom. na balkonie) 1 szt. nieczynne kanały wentylacyjne w pomieszczeniu na balkonie, pod posadzką sali sportowej i w piwnicy 80m 2 10
D. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w zakresie instalacji sanitarnych. Zakres robót sanitarnych dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji: Roboty przygotowawcze o szczegółowe zapoznanie się z projektem budowlanym o wizja lokalna w obiekcie o wyznaczenie miejsca składowania materiałów i urządzeń Roboty montaŝowe: o montaŝ instalacji wod-kan o montaŝ instalacji c.o. z nagrzewnicami na duŝej wysokości o montaŝ instalacji wentylacyjnej: o odbiór techniczny wykonanych instalacji i połączeń o wykonanie inwentaryzacji powykonawczej Wskazanie, dotyczące przewidywanych zagroŝeń, występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagroŝeń oraz miejsce i czas wystąpienia: zagroŝenie przy robotach na duŝej wysokości Wskazanie sposobu prowadzenia instruktaŝu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych: przed przystąpieniem do wykonywania robót budowlanych kaŝdy pracownik winien być przeszkolony w zakresie BHP przed rozpoczęciem robót naleŝy zapoznać się szczegółowo z dokumentacją budowlaną, zwracając uwagę na warunki wydane w uzgodnieniach, zachowując wytyczne wykonawstwa i odbioru robót całość prac instalacyjnych naleŝy wykonać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montaŝowych cz.ii Instalacje sanitarne i przemysłowe, przepisami BHP i p.poŝ. oraz warunkami zawartymi w rozporządzeniach w trakcie wykonywania robót naleŝy zachować wszelkie wymogi bhp, dotyczące robót na duŝej wysokości bezwzględnie naleŝy dostosować się do uwag i zaleceń zawartych w uzgodnieniach z zainteresowanymi jednostkami stosować wyroby i rozwiązania dopuszczone do stosowania w budownictwie 11
E. Wytyczne do charakterystyki energetycznej budynku w zakresie branŝy sanitarnej a. Ogrzewanie parametry obliczeniowe instalacji c.o.: 90/70 C zapotrzebowanie na ciepło: Q H = 55 790W źródło ciepła: kocioł gazowy z otwartą komorą spalania, moc 405 kw η H,g =0,86 brak zasobnika buforowego-sprawność akumulacji ciepła η H,s = 1,0 grzejniki płytowe z zaworami i głowicami termostatycznymi, regulacja miejscowa η H,e = 0,86 przewody z rur miedzianych lub tworzywowych np. firmy UPONOR z przekładką metaliczną; izolacja zgodna z WT sprawność przesyłu ciepła η H,d = 0,98 pobór mocy elektrycznej przez system grzewczy dla całej szkoły Q el,h = 300+750+60+280+280=1110W udział poboru mocy przez salę sportową wyniesie proporcjonalnie 5790:405000=0,138=13,8%, t.j. 153W+280+ 280=713W czas uŝytkowania systemu grzewczego: t el,h = 5000 h/rok b. Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna 1 centrala wentylacyjna elektryczna C1; ciągi wywiewne z wentylatorami kanałowymi W1 i W2 zapotrzebowanie na ciepło do podgrzania powietrza wentylacyjnego: dla C1 3,0kW-nagrzewnica elektryczna C1- działanie z pełną wydajnością w czasie pobytu ludzi( gdy więcej niŝ 10 osób) w pomieszczeniu, włączanie na 10 minut co godzinę poza godzinami uŝytkowania czas uŝytkowania systemu wentylacyjnego (średni czas pracy wentylatorów): t el,h = 3000 h/rok pobór mocy elektrycznej wentylatorów i central 3000+106+68+68= 3242W grawitacyjna nawiewna i mechaniczna wywiewna sala sportowawentylacja istniejąca nawiew grawitacyjny przez nawiewniki okienne i uchylanie okien ciąg wywiewny nad stropem podwieszonym sali, zakończony wentylatorem wywiewnym dachowym zapotrzebowanie na ciepło do podgrzania powietrza wentylacyjnego zostało uwzględnione przy doborze grzejnków centralnego ogrzewania wodnego i nagrzewnic wentylacyjnych wodnych działanie z pełną wydajnością w czasie godzin uŝytkowania sali, włączanie na 10 minut co godzinę poza godzinami pracy czas uŝytkowania systemu wentylacyjnego (średni czas pracy wentylatorów): t elh = 3000 h/rok pobór mocy elektrycznej wentylatora 800W OPRACOWAŁ: mgr inŝ. MARIA SACHA 12