Rozwój człowieka, stan jego zdrowia i wydajność pracy oraz długość życia są ściśle uzależnione od sposobu żywienia.
Nieprawidłowe odżywianie w wieku niemowlęcym, przedszkolnym i szkolnym: hamuje rozwój fizyczny i umysłowy dzieci i młodzieży obniża ich odporność na choroby ponadto może prowadzić do nieodwracalnych zmian strukturalnych w tkankach i narządach, powodując trwałe kalectwo
Z kolei wadliwe odżywianie się osób starszych przyczynia się do rozwoju wielu różnych chorób, takich jak: otyłość miażdżyca cukrzyca próchnica zębów niedokrwistość nadciśnienie uchyłkowatość i nowotwory jelit itp. które mogą pociągać za sobą zmniejszenie wydolności organizmu, jego przedwczesne starzenie się i zgon.
Ktoś mógłby pomyśleć, że aby prawidłowo się odżywiać, wystarczy wybierać to, co się lubi i jeść tyle, na ile ma się apetyt tak jednak nie jest*
Niektórzy uważają, że właściwy wybór pokarmu wiąże się z zasobami portfela i możliwościami samozaopatrzenia, ale nawet, gdy dostępna jest obfitość żywności, a wydatki na nią nie stanowią znaczącej pozycji w budżecie, nie gwarantuje to spożywania urozmaiconych i bogatych odżywczo posiłków.*
Jak wiadomo człowiek jest istotą wszystkożerną, z tym, że początkowo w jego jadłospisie dominowało pożywienie roślinne, z czasem jednak zwiększał się udział pokarmów zwierzęcych. Jednocześnie przez tysiące lat ludzkość stopniowo przechodziła od wyłącznego spożywania surowych pokarmów naturalnych do produktów przetworzonych przemysłowo, o znacznie zmienionych walorach sensorycznych i odżywczych.*
Nieograniczony obecnie w krajach rozwijających się dostęp do pożywienia stanowi główną przyczynę chorób, gdyż nie jesteśmy do tego ewolucyjnie przystosowani.* Ponadto zastąpienie wysiłku związanego ze zdobywaniem pokarmu, ograniczyło się do popychania wózka z zakupami w supermarkecie, a aktywność fizyczną życia zamieniliśmy na spędzaniem czasu przed TV bądź komputerem co w efekcie prowadzi do epidemii nadwagi i otyłości.
Lekarze i żywieniowcy zgodni są co do tego, że znaczna część społeczeństwa: ma złe nawyki żywieniowe wybiera niewłaściwe rodzaje żywności nieprawidłowo ją przechowuje przygotowuje do spożycia Zaczynamy być jednocześnie przekarmieni i niedożywieni. *
Racjonalne żywienie polega na systematycznym dostarczaniu do organizmu wszystkich niezbędnych składników odżywczych w ilościach i proporcjach odpowiadających jego potrzebom.
Rodzice, szkoła, samorządy muszą wziąć odpowiedzialność za zdrowie dzieci i młodzieży w szczególności poprzez: - edukację w zakresie prawidłowego stylu życia (zwłaszcza prawidłowego żywienia), - rozwój w szkołach żywienia zgodnego z zaleceniami żywieniowymi, - zapewnienie odpowiedniego poziomu aktywności fizycznej, - zapewnienie odpowiadającego zasadom racjonalnego żywienia asortymentu produktów spożywczych i napojów sprzedawanych w szkołach.
1 Zwiększenie spożycia warzyw i owoców.
2 Zwiększenie produktów pełnoziarnistych i roślin strączkowych.
3 Zwiększenie spożycia ryb do 2-3 razy w tygodniu
4 Zwiększenie spożycia wody
5 Zmniejszenie spożycia rafinowanych i przetworzonych cukrów do połowy, tj. do 10% zapotrzebowania energetycznego.
6 Zmniejszenie spożycia tłuszczu przez: ograniczenie spożycia mięsa do jednej dziennie nie smażenie ani przysmażanie potraw na tłuszczu* przedkładanie białego mięsa nad czerwone i zdejmowanie skóry z drobiu spożywanie 2 3 razy w tygodniu ryb, zwłaszcza morskich** unikanie bekonu, tłustych wędlin, hamburgerów***
6 Zmniejszenie spożycia tłuszczu przez cd: ograniczenie spożycia masła i margaryny do porcji na cienkie posmarowanie dwóch kromek pieczywa** unikanie źródeł ukrytego tłuszczu w ciastach, ciasteczkach i wyrobach cukierniczych (czekolada) używanie chudego mleka i serów z obniżoną zawartością tłuszczu, ograniczenie spożycia tłustych żółtych serów
7 Ograniczenie soli kuchennej
8 Właściwy rozkład ilości energii na poszczególne posiłki: I śniadanie 25-30%, II śniadanie 5-10%, Obiad 30-35%, Podwieczorek 5-10%, Kolacja 15-20%.
9 Pogłębianie wiedzy z zakresu żywienia, tak aby zapewnić pełny zestaw składników pokarmowych, zgodnych z fizjologią żywienia, szczególnie w zakresie witamin i soli mineralnych.
1. Czerwone mięso, masło/biały ryż, białe pieczywo, słodycze; bardzo rzadko. 2. Produkty mleczne oraz suplementy wapnia; 1-2 razy dziennie. 3. Ryby, jaja lub drób; 0-2 razy dziennie. 4. Orzechy, rośliny strączkowe; 1-3 dziennie.
5. Warzywa, bez ograniczeń / owoce (2-3) razy dziennie 6. Produkty zbożowe z pełnego ziarna w większości posiłków / tłuszcze roślinne oliwa, olej sojowy, słonecznikowy, rzepakowy i inne. 7. Codzienna aktywność fizyczna; przeciwdziałanie nadwadze i otyłości
Woda = życie Woda - niezbędny składnik pożywienia: reguluje temperaturę ciała, transportuje składniki odżywcze, uczestniczy w reakcjach biochemicznych. ułatwia jedzenie, trawienie usuwa produkty przemiany materii pełni funkcję ochronną narządów wewnętrznych
Skutki niedoboru wody Zatrucia szkodliwymi substancjami Bóle zawroty głowy Brak koordynacji ruchowej Skurcze mięśni Spadek sprawności fizycznej i psychicznej
Zalecane spożycie płynów 2l dziewczęta, 2,5l chłopcy w ciągu doby (spożycie należy zwiększyć w czasie upałów oraz podczas zwiększonego wysiłku fizycznego, chorób z gorączką, wymiotami, biegunką).
Picie codziennie co najmniej 6 szklanek wody. W przypadku dni o intensywniejszym wysiłku fizycznym jak zajęcia w-fu czy inne zajęcia sportowe podaż płynów powinna być znacznie większa. Zaleca się picie wody, herbatek owocowych niesłodzonych, soków warzywnych i owocowowarzywnych i z niską zawartością cukrów.
Picie wody nisko lub średnio zmineralizowanej ( szczególnie z niską zawartością sodu) Najlepiej lekko gazowana (ze względu na zabezpieczenie przed rozwojem drobnoustrojów)
Wpływ I i II śniadania Śniadania wpływają na zdolność ucznia do wysiłków podejmowanych w szkole: koncentrację, zapamiętywanie, siłę fizyczną, dobre samopoczucie, intelektualny rozwój. Niejedzenie śniadań przez dzieci i młodzież, niekorzystnie wpływa na ich rozwój i stan zdrowia.
Piramida zintegrowanego odżywania mieści w sobie składnik niezwykle przydatny w naszej podróży w stronę dobrego odżywiania się, które staje się przynoszącym zdrowie codziennym nawykiem, a mianowicie ŚWIADOMOŚĆ.*
P T&O BIAŁKA OWOCE I WARZYWA WĘGLOWODANY ZE ZBÓŻ AKTYWNOŚĆ ŚWIADOMOŚĆ
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!