PROCEDURA OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA, OSIGANYCH PRZEZ STUDENTÓW SPECJALNOCI INFORMATYCZNYCH WALERY SUSŁOW, ADAM SŁOWIK, TOMASZ KRÓLIKOWSKI Streszczene W nnejszym artykule przedstawono procedury organzacyjne nezbdne do certyfkacj przygotowana zawodowego absolwentów kerunku Informatyka oraz zaproponowano koncepcj doboru narzdz do oceny efektów kształcena na pozome specjalnoc nformatycznych. W artykule ukazano take procedur układana zada certyfkacyjnych. Słowa kluczowe: studa nformatyczne, ocena efektów kształcena, przygotowane zawodowe nformatyka, certyfkacja umejtnoc nformatycznych 1. Wprowadzene Jeszcze w roku 2003 Kongres Informatyk Polskej twerdzł 1, e defncja zawodu nformatyk napotyka problemy, gdy ne s okrelone kwalfkacje, jake pownen me profesjonalsta majcy tytuł nformatyka. Stwerdzono, e trudno mów o jednoltych kwalfkacjach w zawodze naley s jednak zastanow nad defncj lst profesj nformatycznych jasno przypsa m wymagane umejtnoc. Zdanem uczestnków Kongresu, certyfkacja umejtnoc nformatycznych z braku defncj zawodu nformatyk jest równe powanym problemem. Dla podwyszena jakoc prac nformatycznych zaproponowano zdefnowa zakres podstawowych umejtnoc nformatycznych potwerdzajc je certyfkatem. Obecne mamy do dyspozycj Krajowe standardy kwalfkacj zawodowych 2 dla zawodów typowo nformatycznych takch jak: admnstrator baz danych, admnstrator systemów komputerowych, analtyk systemów komputerowych, projektant systemów komputerowych, programsta, projektant stron nternetowych (webmaster), admnstrator sec nformatycznej, konserwator systemów komputerowych sec, operator sprztu komputerowego, technk telenformatyk, operator wprowadzana danych. Wymenone zawody pokrywaj praktyczne wszystke główne obszary dzałalnoc zawodowej nformatyków. W zwzku z stnenem wymenonych standardów kwalfkacj naley zmen podejce do certyfkacj absolwentów kerunku Informatyka tak, by mona było ustal stope przygotowana do wykonana jednego ze zdefnowanych zawodów. Włane na tych standardach, zdanem autorów nnejszego artykułu, pownna bazowa cała koncepcja procedury certyfkacj trec przygotowana zawodowego oraz budowa narzdz do oceny efektów kształcena na pozome specjalnoc. 1 http://www.kongres.org.pl/3kp_raport_10_srodowsko_nformatyczne.htm. 2 http://www.mpps.gov.pl/praca/programy/projekt-spo-rzl-8222opracowane--upowszechnene-krajowych-standardowkwalfkacj-zawodowych8221/.
Studes & Proceedngs of Polsh Assocaton for Knowledge Management Nr 56, 2011 185 Jako wzór do tworzena własnego (uczelnanego) systemu certyfkacj kompetencj studentów (absolwentów) uczeln moe posłuy szereg stnejcych rozwza. Wród nch w perwszej kolejnoc naley wymen system Europejskego Komputerowego Prawa Jazdy (ECDL) 3 oraz Europejsk Certyfkat Zawodu Informatyka (ang. European Certfcaton of Informatcs Professonals, EUCIP) 4. Pod uwag naley wz równe programy certyfkacyjne prowadzone przez Europejsk Instytut Certyfkacj Informatycznej EITCI 5. Przygotowane teoretyczne oraz praktyczne absolwenta kerunku Informatyka pownno da mu szans na uzyskane certyfkatu zawodu nformatyka przynajmnej na pozome bazowym w kadym z trzech wymenonych systemów. Naley wz pod uwag równe certyfkaty korporacyjne. Wkszo frm zagrancznych wymaga od swoch partnerów, aby za swoje pendze przeszkoll okrelon lczb pracownków uzyskal odpowedne certyfkaty korporacyjne, jeel chc zajmowa s sprzeda nstalacja frmowych produktów nformatycznych. Certyfkaty te maj jednak szersze znaczene n tylko komercyjne. Certyfkaty korporacyjne s jednoczene standardem wedzy umejtnoc zawodowych, czyl mog by brane pod uwag przy wypracowanu procedury certyfkacj trec przygotowana zawodowego oraz narzdz do oceny efektów kształcena na pozome specjalnoc nformatycznych. Do najbardzej znanych rozwza w zakrese IT-certyfkacj odnosz s certyfkaty Mcrosoft Certfed Professonal 6 Csco Certfed Networkng Assocate 7 oraz cek certyfkacyjne frmy Oracle 8 Red Hat Certfed Engneer 9. Kada uczelna bdze chcała prowadz swój system certyfkacj, który by najbardzej odpowadał specyfce przygotowana zawodowego w danej uczeln oraz dostarczał sprzena zwrotnego nezbdnego do doskonalena procesu kształcena. Autorzy nnejszego artykułu w ramach zadana projektowego 10 pracowal nad wzj wewntrznego uczelnanego systemu certyfkacj studentów kerunku Informatyka dla placówk macerzystej Poltechnk Koszalskej (PK). Mona spodzewa s, e nektóre konstrukcje wypracowane w ramach tego zadana mog okaza s przydatne dla kolegów z nnych uczeln techncznych. 3 Europejsk Certyfkat Umejtnoc Komputerowych, Sylabus wersja 5.0, Polske Towarzystwo Informatyczne, 2007. 4 http://www.eucp.pl/ 5 http://pl.etc.org/ 6 http://www.mcrosoft.com/poland/certyfkacje/ 7 http://www.csco.com/web/learnng/le3/le2/le0/le9/learnng_certfcaton_type_home.html 8 http://www.oracle.com/pl/ 9 http://www.redhat.com/certfcaton/rhce/ 10 Słowk A., Susłow W., Opracowane procedury certyfkacj trec przygotowana zawodowego oraz narzdz do oceny efektów kształcena na pozome specjalnoc: Programowane Komputerów Sec Informatyczne oraz Zastosowana Systemów Baz Danych, Sprawozdane z realzacj zadana w ramach projektu POKL Program Rozwojowy Poltechnk Koszalskej w zakrese kształcena na kerunkach techncznych, zad. 5, poz. 92,. Poltechnka Koszalska, Koszaln 2011.
186 Walery Susłow, Adam Słowk, Tomasz Królkowsk Procedura oceny efektów kształcena, osganych przez studentów specjalnoc nformatycznych 2. Wzja procesu certyfkacj studentów kerunku Informatyka Rysunek 1 ukazuje schematyczne proponowany wewntrz uczelnany proces certyfkacj studentów (absolwentów) kerunku Informatyka. Jak wda, perwszym etapem w procese certyfkacj jest zatwerdzene termnów pozomów certyfkacj. Drugm etapem jest opracowane wa- onego wykazu przedmotów. Etap trzec polega na zatwerdzenu waonego wykazu przedmotów. Jednoczene pownna by dopuszczona molwo zman w przyjtym wykaze przedmotów po akceptacj odpowednch jednostek nadzorujcych proces certyfkacj zawodu nformatyka w danej placówce edukacyjnej. W wykaze przedmotów pownny znajdowa s wszystke przedmoty kerunkowe oraz przedmoty specjalnocowe dla danej specjalnoc nformatycznej. Problemem pozostaje przydzelene wartoc wag dla poszczególnych przedmotów, zgodne z zasad, e m warto wag wksza tym zakres materału objty danym przedmotem uwaa s za bardzej znaczcy w kontekce przygotowana zawodowego. Wówczas w procese wykonana zada certyfkacyjnych poprawne odpowedz na pytana o wkszej wartoc wag, bd mały wkszy wpływ na ostateczny wynk procesu certyfkowana. Naturalnym pomysłem jest ustalene perwotnej wartoc wag dla kadego przedmotu jako wartoc punktów ECTS tego przedmotu. Załoene to moe by zmenone, a wartoc wag dla poszczególnych przedmotów mog ulec zmane. Zmana ta pownna by jednak dokonana przez odpowedne jednostk decyzyjne uczeln. Zdanem Autorów, waony wykaz przedmotów dla studów perwszego stopna na kerunku Informatyka pownen zawera waony wykaz modułów. Warto wag dla kadego modułu moe by sum punktów ECTS z przedmotów wchodzcych w skład wybranego modułu. Podej- ce take ma racjonalne uzasadnene, ponewa w skład welu modułów wchodz przedmoty laboratoryjne lub projektowe. Na zajcach projektowych laboratoryjnych z wybranego przedmotu kady student moe me przydzelone do wykonana ndywdualne zadane, które moe wymaga nnego zakresu wedzy n projekty (zadana) wykonywane przez nnych studentów. W zwzku z tym tworzene zada certyfkujcych z zaj laboratoryjnych lub projektowych moe by utrudnone. Z tego wzgldu bardzej praktyczne wydaje s by tworzene wykazu waonych modułów. Oczywce podczas tworzena zada certyfkujcych dla danego modułu, mona w nm zawrze zadana ogólne dotyczce prac projektowych lub laboratoryjnych.
Studes & Proceedngs of Polsh Assocaton for Knowledge Management Nr 56, 2011 187 Rysunek 1. Schemat procesu certyfkacj studentów kerunku Informatyka ródło: Opracowane własne. Pozomy certyfkacj pownny by zatwerdzone przez odpowedn jednostk decyzyjn. Obecne w WEI (Wydzał Elektronk Informatyk) PK obowzuj nastpujce pozomy ocenana kompetencj absolwentów: celujcy, bardzo dobry, do dobry, dostateczny, nedostateczny. Zdanem autorów nnejszego artykułu wynkem procesu certyfkacj pownna by lczba wyraajca w sposób procentowy stope poprawnoc rozwzana zada certyfkacyjnych. Oczywce lczba ta pownna zalee od lczby poprawne udzelonych odpowedz oraz od wanoc (wartoc wag) przedmotów, z których zostały rozwzane zadana. Procentowa warto poprawnego rozwzana zada certyfkacyjnych (P P ) pownna osga warto 0% w przypadku, gdy odpowedz s błdne lub warto 100% w przypadku, gdy wszystke odpowedz s poprawne. Warto P P moe by szacowana, jako: P P N = 1 = N ( PO Waga ) = 1 Waga (1) gdze: N lczba zada, które zostały przedstawone do rozwzana osobe podlegajcej certyfkacj, PO stope poprawnoc odpowedz na -te zadane certyfkujce wyraony w procentach (0% brak odpowedz lub odpowed błdna; 100% zadane w całoc rozwzane poprawne), Waga warto wag przypsana do przedmotu, którego dotyczy -te zadane certyfkacyjne.
188 Walery Susłow, Adam Słowk, Tomasz Królkowsk Procedura oceny efektów kształcena, osganych przez studentów specjalnoc nformatycznych W przypadku zastosowana testu welokrotnego wyboru, jako narzdza do oceny kompetencj absolwenta, warto PO defnuje s nastpujco: PO 100% = K 0%, gdy ( LP LN ), LN LP lub gdy LN < LP brak odpowedz (2) gdze: PO stope poprawnoc odpowedz na -te zadane certyfkujce wyraony w procentach, K lczba wszystkch odpowedz w -tym zadanu testowym, LP lczba poprawnych od-powedz udzelonych przez absolwenta w -tym zadanu testowym, LN lczba nepoprawnych odpowedz udzelonych przez absolwenta w -tym zadanu testowym. Procentowa warto oceny kompetencj osoby certyfkowanej precyzyjne nformuje o stopnu zaawansowana nformatycznego osoby podlegajcej ocene. Równe na podstawe wartoc P P mona przyznawa jeden z wczenej ustalonych pozomów certyfkacj lub okrela tylko pozom procentowy P P po którego przekroczenu nastpuje zdane certyfkatu. W tym drugm przypadku, autorzy sugeruj, aby warto P P nezbdna do otrzymana certyfkatu wynosła przynajmnej 80%. Warto ta jest odpowednkem oceny dobrej według skal przedstawonej w tabelach 1 2. Pomysłem kluczowym w budowanu uczelnanego systemu certyfkacj absolwentów jest, według autorów, włczane kompetencj uzyskanych na wczenach laboratoryjnych lub projektowych do ostatecznej oceny kwalfkacj absolwenta. Pownno to odbywa s zgodne z dwoma regułam. Po perwsze, wczena laboratoryjne oraz projektowe s włczone w skład poszczególnych modułów. Wówczas kompetencje uzyskane na takch zajcach staj s czc wkszego modułu. Osoba rozwzujca zadane z danego modułu pownna wykorzysta kompetencje nabyte podczas zaj projektowych lub laboratoryjnych, które wchodz w skład tego modułu. W zwzku z tym przy takm podejcu zaleca s take konstruowane zada, aby molwe było wykorzystane przez osob certyfkowan kompetencj uzyskanych na wczenach laboratoryjnych lub projektowych. Po druge, wczena laboratoryjne projektowe pownny zosta wyłczone ze spsu przedmotów waonych. W przypadku wykazu przedmotów kerunkowych jest to proste, ponewa przedmoty tego typu stanow oddzelne kursy opsane punktam ECTS. Wówczas, przedmoty te naley wydzel z modułów. Po ch wydzelenu wartoc wag dla modułów, z których usunto przedmot laboratoryjny lub projektowy naley pomnejszy o warto wag przypsanej do wydzelonego przedmotu. Zabeg wydzelena wcze laboratoryjnych lub projektowych z przedmotów kerunkowych dla studów perwszego stopna jest stosunkowo prosty. W przypadku przeprowadzena tego samego zabegu dla przedmotów kerunkowych dla studów drugego stopna oraz dla przedmotów specjalnocowych zadane to jest troch bardzej skomplkowane. Dzeje s tak, ponewa zajca z wcze laboratoryjnych lub projektowych stanow jedno z podstawowym przedmotem s opsane jedn wartoc punktów ECTS. W zwzku z tym nasuwa s pytane, jaka waga pownna
Studes & Proceedngs of Polsh Assocaton for Knowledge Management Nr 56, 2011 189 przynalee do wykładów oraz do zaj projektowych po ch rozłczenu? Mona odpowedze na to pytane na podstawe relacj godznowych pomdzy wykładem a zajcam projektowym. Dokonujc takch samych dzała dla wszystkch przedmotów (w których ne mona bezpo- redno wydzel zaj laboratoryjnych lub projektowych) otrzymamy wydzelon grup zaj laboratoryjnych oraz zaj projektowych łczne z przypsanym wagam. Wówczas procentowa warto poprawnego rozwzana zada certyfkacyjnych (P P ) z uwzgldnenem kompetencj uzyskanych na zajcach laboratoryjnych lub projektowych bdze s przedstawa nastpujco: P P N ( PO Waga ) + ( O Waga ) = 1 = N Waga + M k= 1 M = 1 k= 1 k Waga k k (3) gdze: N lczba zada, które zostały przedstawone do rozwzana osobe podlegajcej certyfkacj, M lczba zaj laboratoryjnych lub projektowych, z których uzyskane oceny zostały włczone do oceny kwalfkacj absolwenta, PO poprawna odpowed na -te zadane certyfkujce wyraona w procentach: 0% brak odpowedz lub odpowed błdna; 100% zadane w całoc rozwzane poprawne patrz zaleno (2), Waga k warto wag przypsana do k-tego przedmotu laboratoryjnego lub projektowego, O k procentowa warto oceny uzyskanej z k-tego przedmotu laboratoryjnego lub projektowego podczas studów. Warto O k moe by okrelona według tabel 1. Wartoc w tabel 1 przyjto sugerujc s progow wartoc procentow nezbdn do uzyskana Europejskego Certyfkatu Zawodu Informatyka (EUCIP). Warto ta wynos 60% poprawnych odpowedz w rozwzywanych przez kandydata zadanach. W zwzku z tym przyjto, e ocena dostateczny moe by przedstawona, jako odpowed na zadane certyfkacyjne na pozome 60%. Wartoc procentowe dla ocen powyej dostateczny s lnowo skalowane wzgldem wartoc 60%. Tabela 1. Okrelane wartoc O k na podstawe ocen z zaj projektowych lub laboratoryjnych Lp. Ocena uzyskana w trakce studów z danego przedmotu Warto O k laboratoryjnego lub projektowego 1 dostateczny 60% 2 dostateczny + 70% 3 dobry 80% 4 dobry + 90% 5 bardzo dobry 100% ródło: Opracowane własne.
190 Walery Susłow, Adam Słowk, Tomasz Królkowsk Procedura oceny efektów kształcena, osganych przez studentów specjalnoc nformatycznych Oczywce do okrelena wartoc O k mona zastosowa nne podejca. Jedn z cekawych alternatyw jest zastosowane skal Harrngton a 11, opsujcej jako produktów. Jest to uzasadnone, jel traktujemy młodego specjalst (absolwenta) jako produkt dzałalnoc uczeln. Skala ta jest nelnowa na potrzeby wyznaczena wartoc O k moe by zdefnowana nastpujco (patrz tabela 2). Tabela 2. Okrelane wartoc Ok na podstawe ocen z zaj projektowych lub laboratoryjnych przy uycu skal Harrngton a Lp. Ocena uzyskana w trakce studów z danego przedmotu Warto O k laboratoryjnego lub projektowego 1 dostateczny 37% 2 dostateczny + 64% 3 dobry 80% 4 dobry + 90% 5 bardzo dobry 100% ródło: Opracowane własne. Z tabel 2 wda, e ocena dostateczny posada mnejsz wag n w przypadku danych zawartych w tabel 1. Z punktu wdzena jakoc przygotowana zawodowego jest to uzasadnone tym, e ocena dostateczny jest prawdopodobne ocen, która w najwkszym stopnu moe by wystawona w sposób nerzetelny. W zwzku z tym obnene rang tej oceny (które wystpuje w tabel 2) wydaje s by uzasadnone. Sugerujc s znowu wartoc procentow nezbdn do uzyskana Europejskego Certyfkatu Zawodu Informatyka, ocena 3.0 ne upowana absolwenta do otrzy-mana certyfkatu przygotowana zawodowego. 3. Procedura układana zada certyfkacyjnych Procedur układana zada certyfkacyjnych przedstawono w forme grafcznej na rys. 2 w notacj modelowana procesów bznesowych (BPMN). Zadana certyfkujce pownny by układane zgodne z nastpujcym cgem operacj: a) Okrel lczb zada, które naley przygotowa z wybranych przedmotów. b) Okrel typ zada do przygotowana. c) Okrel format styl edytorsk, w którym zadana łczne z poprawnym rozwzanam maj by przygotowane. d) Wyznaczy osoby odpowedzalne za przygotowane zada z wybranych przedmotów. e) Wyznaczy osoby odpowedzalne za sprawdzene przygotowanych zada pod wzgldem edytorskm. f) Wyznaczy osoby odpowedzalne za wprowadzene zada do systemu certyfkacyjnego. g) Okrel termny dla: przygotowana zada, sprawdzena zada oraz wprowadzena zada do systemu certyfkacyjnego. 11 Larchev O. I., Moshkovch H. M., Verbal Decson Analyss for Unstructured Problems, Kluwer Academc Publshers, Boston 1997.
Studes & Proceedngs of Polsh Assocaton for Knowledge Management Nr 56, 2011 191 ródło: Opracowane własne. Rysunek 2. Procedura układana zada certyfkacyjnych Na rys. 3 w forme grafcznej przedstawono procedur ocenana zada certyfkacyjnych. Procedura ta pownna by przeprowadzona zgodne z nastpujcym cgem operacj: a) Uzyskane poprawnych odpowedz dla wybranego -tego zadana. b) Uzyskane odpowedz udzelonych dla wybranego -tego zadana przez osob certyfkowan. c) Uzyskane wartoc wag Waga przynalenej do -tego zadana. d) Porównane odpowedz poprawnej z odpowedz udzelon przez osob certyfkowan. e) Wyznaczene procentowego stopna poprawnoc PO odpowedz udzelonej przez osob certyfkowan na -te zadane certyfkujce (patrz zaleno 2). Warto PO [0%; 100%] pownna odzwercedla stope osgnca celów w -tym zadanu. f) Archwzacja oblczonej wartoc PO oraz wartoc wag Waga w celu pónejszego ch wykorzystana do oblczena procentowej wartoc P P poprawnego rozwzana zada certyfkacyjnych (patrz zaleno 1). Oczywce, jel planowane jest uwzgldnene kompetencj uzyskanych przez osob certyfkowan na zajcach laboratoryjnych lub projektowych wówczas warto P P bdze wyznaczana zgodne z zalenoc (3).
192 Walery Susłow, Adam Słowk, Tomasz Królkowsk Procedura oceny efektów kształcena, osganych przez studentów specjalnoc nformatycznych ródło: Opracowane własne. Rysunek 3. Procedura ocenana zada certyfkacyjnych 4. Dobór narzdz wspomagajcych proces certyfkacj Do wspomagana procesu certyfkacj pownny by zastosowane narzdza testujce wedz, czyl znane obecne mechanzmy nformatyczne przeznaczone do weryfkacj wedzy jednostk za porednctwem komputera sec Internet. W praktyce przez narzdza testujce wedz rozume s mechanzmy wbudowane systemów do zdalnego kształcena (platform e-learnngowych, LMS) przeznaczone do testowana wedzy oraz dedykowane aplkacje testujce. Wszystke popularne systemy do zdalnego kształcena (LMS) udostpnaj, co najmnej narzdza do budowy testów zamkntych jednokrotnego welokrotnego wyboru. Zgodne z przyjt koncepcj budowy systemu, testy zamknte sprawdzane s automatyczne. Nektóre systemy dopuszczaj wykorzystane zada otwartych, które sprawdzane s zawsze przez nauczycela (trenera). Platforma e-learnngowa Poltechnk Koszalskej bazuje na technolog frmy 4System 12 w tej sytuacj ne jest wyjtkem zawera ona moduł przeprowadzana egzamnów on-lne, zapewnajcy losow generacj ndywdualnych zestawów pyta dla kadego egzamnowanego, mechanzm prezentacj zada testowych oraz generator raportów z przebegu egzamnów. Przygotowane zada testowych odbywa s w rodowsku dedykowanej aplkacj WBTExpress, która wspomaga proces tworzena zada zgodne z wymaganam testolog. Przez aplkacj testujc rozumemy dedykowane rodowsko nformatyczne przeznaczone do weryfkacj wedzy w sytuacj, w której unwersalne mechanzmy udostpnane przez system do zdalnego kształcena s newystarczajce albo mało przydatne. Aplkacje testujce s szczególne potrzebne przy weryfkacj wedzy w sytuacj, w której nezbdne jest odwołane s do okrelo- 12 http://elearnng-dla-frm.4system.com/oferta-dla-szkol-wyzszych.html.
Studes & Proceedngs of Polsh Assocaton for Knowledge Management Nr 56, 2011 193 nego kontekstu dzedznowego. W zwzku z tym, np. przy testowanu znajomoc obsług aplkacj komputerowej koneczne jest testowane wedzy wprost przy uycu symulatora tej aplkacj, a np. przy testowanu znajomoc procesów technologcznych wskazana jest emulacja tych złoonych procesów. W warstwe techncznej aplkacja testujca tak samo jak narzdza testujce zawera wszystke elementy przeznaczone do testowana wedzy. Przykładem unwersalnej aplkacj testujcej moe by Hot Potatoes 13. Aplkacja ta pozwala szybko przygotowa opublkowa na strone nternetowej quz przeprowadz egzamny testowe w oparcu o mechanzmy udostpnana nformacj na serwerach WWW. Orentacja Wydzału Elektronk Informatyk PK na przygotowane nynerów w zakresach programowana komputerów oraz projektowana eksploatacj baz danych nakłada specyfczne wymagana na narzdza wspomagajce proces certyfkacj. Zadana certyfkacyjne dla nynerów programstów mog wymaga czynnoc zwzanych z wykorzystanem np. specyfcznych rodowsk narzdz wsperajcych proces wytwarzana oprogramowana (konkretnych rodowsk RAD, IDE narzdz CASE). Zadana specjalnocowe dla projektantów baz danych mog by zwzane z uycem konkretnych systemów zarzdzana bazam danych. W przypadku zada certyfkacyjnych nformatycznych, które bd odnos s do wymenonych aktywnoc, uyce wbudowanych mechanzmów testujcych uczelnanej platformy LMS lub dostpnych unwersalnych aplkacj testujcych w rodzaju Hot Potatoes bdze newystarczajce. Moe wystp koneczno opracowana dedykowanych aplkacj testujcych lub zaprojektowana uyca modułów rozszerzajcych (add-on) do stnejcej platformy LMS. Specyfkacja wymaga, dotyczcych aplkacj dedykowanej wymaga głbszej pracy analtycznej. W ramach nnejszego artykułu mona sformułowa tylko ogólny zarys koncepcj budowy takego oprogramowana. Główne wymagana uytkownka mog by sformułowane nastpujco: Uytkownkam aplkacj bd Student Komsja. Za porednctwem aplkacj Student wykonuje zadane certyfkacyjne, a Komsja przyjmuje raport z wykonana zadana w postac oceny procentowej poprawnoc wykonana. Aplkacja pownna emulowarodowsko pracy zgodne ze specyfk zadana certyfkacyjnego. Na przykładze oferty dydaktycznej 14 Wydzału Elektronk Informatyk PK, dla specjalnoc Programowane komputerów sec nformatyczne (PKSI) pownna to by emulacja zntegrowanego rodowska deweloperskego IDE, a dla specjalnoc Zastosowana systemów baz danych (ZSBD) emulacja systemu zarzdzana baz danych. Aplkacja pownna wykrywa błdy notacj błdy logczne w kodach, tworzonych przez Studenta podczas wykonana zadana certyfkacyjnego: dla PKSI w kodach C/C++/Java; dla ZSBD w kodach SQL. Aplkacja pownna wykrywa błdy proceduralne Studenta, popełnone podczas wykonana zadana certyfkacyjnego newłacw kolejno operacj, brak konecznych operacj, nedopuszczalne operacje. Aplkacja pownna rejestrowa błdy w przecgu całego okresu pracy nad zadanem certyfkacyjnym przelcza je na procentow warto poprawnoc wykonana zadana. 13 http://hotpot.uvc.ca/. 14 http://we.tu.koszaln.pl/studanfo.html.
194 Walery Susłow, Adam Słowk, Tomasz Królkowsk Procedura oceny efektów kształcena, osganych przez studentów specjalnoc nformatycznych 5. Podsumowane W ramach nnejszego artykułu przedstawono procedury organzacyjne nezbdne do certyfkacj przygotowana zawodowego oraz zaproponowano koncepcj doboru narzdz do oceny efektów kształcena na pozome specjalnoc nformatycznych. Autorzy uznal, e koneczne jest wprowadzene waonego wykazu przedmotów, który pownen dotyczy wszystkch przedmotów specjalnocowych. Natomast odnone przedmotów kerunkowych mona ogranczy s tylko do przedmotów, z których nabyta wedza jest nezbdna do realzacj przedmotów specjalnocowych. Jako wartoc wag w waonym wykaze przedmotów domylne przyjto wartoc punktów ECTS przypsanych do danego przedmotu. Autorzy podal równe sposób, w jak mona samodzelne wyznaczy wartoc punktów ECTS w przypadku przedmotów, w których wystpuj zajca laboratoryjne lub projektowe łczne z wykładam lub wczenam. Wybór wartoc ECTS jako wartoc wag wydaje s by wyborem racjonalnym. Oczywce w raze konecznoc odpowedna jednostka decyzyjna moe przyj nny sposób nadawana wartoc wag dla poszczególnych przedmotów. Jednak wartoc wag pownny by przyznawane zgodne z zasad, e m przedmot jest wanejszy (z punktu wdzena danej specjalnoc) tym posada wksz warto wag. W artykule podano równe zasady włczana kompetencj uzyskanych na wczenach laboratoryjnych lub projektowych do oceny kwalfkacj Absolwenta. Przyjto dwe koncepcje słuce do ustalena wartoc procentowej osgnca celów na podstawe oceny z projektu lub z laboratorum. Perwsza koncepcja jest lnowa, druga bazuje na skal Harrngton a, w której ocena 3.0 posada mnejszy wkład do procentowej wartoc osgnca celów z danego przedmotu projektowego lub laboratoryjnego. Oczywce, równe w tym mejscu odpowedna jednostka decyzyjna moe przyj zupełne nn reguł słuc do zamany ocen z przedmotów projektowych lub laboratoryjnych na procentow warto osgnca celów z danego przedmotu. Bblografa [1] Career Certfcatons & Paths, Csco Certfed Networkng Assocate, Csco, http://www.csco.com/web/learnng/le3/le2/le0/le9/learnng_certfcaton_type_home.html [2] Certyfkaty IT, Europejsk Instytut Certyfkacj IT, http://pl.etc.org/. [3] Defncja zawodu nformatyk, Trzec Kongres Informatyk Polskej, http://www.kongres.org.pl/3kp_raport_10_srodowsko_nformatyczne.htm [4] Europejsk Certyfkat Umejtnoc Komputerowych, Sylabus wersja 5.0, Polske Towarzystwo Informatyczne, 2007. [5] Europejsk Certyfkat Zawodu Informatyka, PTI, http://www.eucp.pl/. [6] Hot Potatoes Home Page, Half-Baked Software Inc., http://hotpot.uvc.ca/. [7] Larchev O. I., Moshkovch H. M., Verbal Decson Analyss for Unstructured Problems, Kluwer Academc Publshers, Boston 1997. [8] Opracowane upowszechnene krajowych standardów kwalfkacj zawodowych, Projekt SPO RZL, http://www.mpps.gov.pl/praca/programy/projekt-spo-rzl-8222opracowane-upowszechnene-krajowych-standardow-kwalfkacj-zawodowych8221/. [9] Oracle Certfcaton Program, Oracle, http://www.oracle.com/pl/.
Studes & Proceedngs of Polsh Assocaton for Knowledge Management Nr 56, 2011 195 [10] Słowk A., Susłow W., Opracowane procedury certyfkacj trec przygotowana zawodowego oraz narzdz do oceny efektów kształcena na pozome specjalnoc: Programowane Komputerów Sec Informatyczne oraz Zastosowana Systemów Baz Danych, Sprawozdane z realzacj zadana w ramach projektu POKL Program Rozwojowy Poltechnk Koszalskej w zakrese kształcena na kerunkach techncznych, zad. 5, poz. 92,. Poltechnka Koszalska, Koszaln 2011. [11] Red Hat Certfed Engneer (RHCE), Redhat, http://www.redhat.com/certfcaton/rhce/ [12] Regulamn studów, WEII PK, http://we.tu.koszaln.pl/studanfo.html. [13] Rozwzana e-learnng dedykowane dla szkół wyszych, 4System, http://elearnng-dlafrm.4system.com/oferta-dla-szkol-wyzszych.html. [14] Szkolena certyfkacja, Mcrosoft, http://www.mcrosoft.com/poland/certyfkacje/. ASSESSMENT PROCEDURE OF THE EDUCATIONAL EFFECTS ACHIEVED BY COMPUTER SCIENCE STUDENTS Summary In ths paper the organzatonal procedures whch are necessary to certfcaton of professonal sklls of graduates n Computer Scence degree course are presented. Also, the general dea of tools selecton whch are requred n evaluaton of educatonal effects at the level of IT concentratons are descrbed. In presented paper, the compose procedure of certfcaton tasks s shown. Keywords: computer scence degree courses, evaluaton of educatonal effects, IT professonal level, computer sklls certfcaton Walery Susłow Adam Słowk Katedra Inyner Komputerowej Wydzał Elektronk Informatyk Tomasz Królkowsk Katedra Mechank Precyzyjnej Wydzał Mechanczny Poltechnka Koszalska ul. nadeckch 2, 75-453 Koszaln e-mal: walery.suslow@we.tu.koszaln.pl adam.slowk@we.tu.koszaln.pl tomasz.krolkowsk@tu.koszaln.pl