Model kwarkowo-partonowy oddziaływań cząstek Diagramy kwarkowe (quark line diagrams) Kąt Cabibbo, mechanizm GIM, macierz Kobayashi-Maskawy (CKM)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Model kwarkowo-partonowy oddziaływań cząstek Diagramy kwarkowe (quark line diagrams) Kąt Cabibbo, mechanizm GIM, macierz Kobayashi-Maskawy (CKM)"

Transkrypt

1 Rozział 3 Moel kwarkowo-partonowy oziaływań zątek Diagramy kwarkowe (qark line iagram) Kąt Cabibbo, mehanizm GIM, maierz Kobayahi-Makawy (CKM)

2 QED QCD elektron łanek elektryzny foton pozytonim N f tripletów kwarków łanek kolorowy oktet glonów (bezmaowyh bozonów wektorowyh) kwarkonia Łanek kolorowy, poobnie jak łanek elektryzny, nie może zotać znizzony, ale tany fizyzne w QCD (harony) mzą być bezkolorowe ( białe )

3 Czątki nałaowane elektryznie w atomah Oziaływania elektromagnetyzne Potenjał klombowki Czątezki = netralne kłay łanków elektryznyh Potenjał Lennara-Jonea Siły Van er Waala Kwarki nałaowane kolorowo w haronah Oziaływania hromoynamizne Potenjał kolorowy Harony = netralne ( białe ) kłay łanków kolorowyh Potenjał Ykawy Siły Van er Waala

4

5 ν + p µ + D* + + p K + p Σ + π + n + π D 0 + π + K + π + µ + + ν e + + ν ν + () µ + () + () () + () () + () () + () () + () () + () µ + + ν e + + ν

6 p ν W + µ D* + p D 0 π + π + W + D 0 K Cabibbo ppree Cabibbo favore

7 K π + p Σ Σ W n π W π W µ ν µ e ν e ν µ

8 [inglet (1/ 3)(RR + GG +BB) nie nieie kolor] Oktet kolorowyh glonów z SU(3): 3 x 3 kombinaje kolorowe oktet i inglet 3 3= 8 1 oktet glonów BR, BG, RB, RG, GB, GR, oraz (1/ 2)(RR GG), (1/ 6)(RR + GG 2BB)

9 q nkleon q RB RG GB BR q obraz barzo prozzony!

10 mezon nkleon obraz barzo prozzony!

11 Prawziwy obraz nkleon

12 Strktra proton przy różnyh energiah mała energia kwarki walenyjne kwarki morza ża energia antykwarki morza glony

13 π reakja wymiany łank π 0 p n π prokja pary zątek ziwnyh K 0 p Λ 0

14 π prokja pary zątek powabnyh D p Λ + π prokja pary zątek ziwnyh K + p Σ π + p Κ + Σ + () + () () + ()

15 Złota regła Fermiego Prawopoobieńtwo oziaływania na jenotkę za wynoi 2π W = ρ(e) M objętość komórki w przetrzeni fazowej V = h 3 = (2π ) 3 la zątki o pęzie w przeziale p i p + p objętość powłoki klitej w przetrzeni pęów wynoi 4πp 2 p gętość otępnyh tanów n(p) = V 4πp 2 p/(2π ) 3 wzglęniają E = v p otajemy 2 n(e) V 4πp ρ(e) = = E v(2π ) 2 la rozpaów W = 1/τ 3

16 [Niola Cabibbo, Phy. Rev. Lett. 10, 531 (1963)] W π W µ ν µ e ν e ν µ W K W µ ν µ e ν e ν µ porównanie tyh rozpaów aje różne tałe przężenia barziej opowienie rozwiązanie: miezanie kwarków

17 n W p e Cabibbo favore ν e Λ W p e Cabibbo ppree ν e Niola Cabibbo, Phy. Rev. Lett. 10, 531 (1963)

18 Kwarki olne ą zmiezane (konwenja) oθ inθ = inθ oθ = oθ + inθ W W o θ in θ

19 D 0 W π + K o 2 θ PDG 2008 (3,89 ± 0,05) 10-2 W K + π in 2 θ (1,48 ± 0,07) 10-4 W π + π o θ in θ (1,397 ± 0,027) 10-3

20 e µ 4 leptony i 3 kwarki νe = νµ oθ + inθ W W W l l o θ in θ

21 Problem z bozonami netralnymi Z 0 Z 0 + = = + oθ + in θ oθ + in θ ( ) + ( ) NC ~ + o θ in θ + in θ oθ S = 0 S = 1 Prąy netralne zmieniająe zapah (flavor hanging netral rrent FCNC) nie oberwowane!

22 Mehanizm GIM (Glahow, Iliopolo, Maiani, Phy. Rev. D2, 1285 (1970)) = oraz inθ + inθ = oθ- inθ Z =

23 oθ + in θ Z 0 + oθ + in θ + oθ - in θ + + oθ - in θ ) NC ~ + + ( + o θ + ( + in θ + + ( ) in θ oθ 2 2 ) = Nie ma FCNC! 0

24 0 K l 0 K S PDG µ µ < 3, l 0 K L + µ µ (6,84 ± 0,11) KL + e e (9 ) Takie rozpay możliwe w proeah rgiego rzę W l,,t ν W l

25 Uogólnienie hemat Cabibbo na trzy generaje kwarków Maierz Cabibbo-Kobayahi-Makawy (CKM) Makoto Kobayahi i Tohihie Makawa, Prog. Theor. Phyi 49, 652 (1973) ' V V V b ' = V V V b b' V V V b t t tb

26 Maierz Cabibbo jet maierzą obrot (w płazzyźnie) 1 parametr θ oθ inθ = inθ oθ Maierz CKM jet maierzą obrotów w trzeh wymiarah Ma 4 parametry niezależne: 3 kąty Elera i fazę ' V V V b ' = V V V b b' V V V b t t tb

27 Oryginalna parametryzaja maierzy Kobayahi-Makawy i = in θ, i i = o θ i ; i = 1, 2, 3 ' ' - iδ iδ e e = 2 3 b' - iδ iδ b e e w graniy θ 2 = θ 3 = δ = 0 mamy rekję o zwykłego miezania Cabibbo θ 1 = θ = kąt Cabibbo, 2 = 3 = 0, 2 = 3 = 1 o θ in θ = -in θ o θ

28 Wartośi elementów maierzy CKM z PDG ,9742 to 0,9756 0,219 to 0,225 0 to 0,008 0,219 to 0,225 0,973 to 0,975 0,037 to 0,053 0,002 to 0,018 0,036 to 0,052 0,9986 to 0,9993 Ze wzglę na ekperymentalnie wyznazone wartośi elementów maierzy CKM wygonie jet parametryzować ją inazej

29 Parametryzaja maierzy CKM wełg Linolna Wolfenteina (Phy. Rev. Letter 51, 1945 (1983) 2 1- λ 3 ( ) 2 λ Aλ ρ iη 2 λ λ λ +Ο λ 3( i ) 2 V = 1 A Aλ 1 ρ η Aλ 1 ( ) (rozwinięie maierzy CKM wzglęem małego parametr λ) Ekperyment (PDG 2008): λ = 0, ,0009 A = 0,814+ 0,021 0,0010 0,022

30 Maierz Cabibbo-Kobayahi-Makawy (CKM) Wartośi z tabli PDG 2008 (90% CL) + 0, , , , 2257 ± 0,0010 0,00359 ± 0, ,0010 0, 2256 ± 0,0010 0,97334 ± 0, ,0415 0, , , , , ,0407 0,0010 0, ± 0,000043

31 GeV 10 3 hematyzny obraz elementów maierzy CKM t 10 2 V tb V t V t 10 1 b V V b V 0,1 0,01 V b V V 1/3 +2/3

32 Maierz CKM jet nitarna i VV = δ oraz VV = δ * ij ik jk j ij kj ik można to przetawić w potai trójkąta nitarnośi * * * VV b + V V b + VtV tb = 0 (ρ,η) PDG 2008 α + β + γ = 186 topni VV V V * b * b α=φ 2 VV t V V * tb * b γ=φ 3 β = φ 1 (0,0) (1,0)

Oddziaływania słabe. Bozony pośredniczące W i Z

Oddziaływania słabe. Bozony pośredniczące W i Z Oddziaływania słabe Bozony pośredniząe i Z eksperymenty UA1, DELPHI Uniwersalność leptonowa przykłady: rozpady ; zasy żyia leptonów i w rozpadah beta Sprzężenia leptonowe Sprzężenia kwarkowe - mieszanie

Bardziej szczegółowo

Wstęp do fizyki cząstek elementarnych. Ewa Rondio

Wstęp do fizyki cząstek elementarnych. Ewa Rondio Wstęp o fizyki cząstek elementarnych Ewa Ronio CERN, 22 września 2009 cząstki elementarne krótka historia pierwsze cząstki próby klasyfikacji jak sklaac harony z kwarków kolor więzienie kwarków oziaływania

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania słabe. Bozony pośredniczące W i Z. Sprzężenia leptonowe. Sprzężenia kwarkowe - mieszanie kwarków. D. Kiełczewska, wykład 5

Oddziaływania słabe. Bozony pośredniczące W i Z. Sprzężenia leptonowe. Sprzężenia kwarkowe - mieszanie kwarków. D. Kiełczewska, wykład 5 Oziaływania słab Bozony pośrnizą i Z Sprzężnia lptonow Sprzężnia kwarkow - miszani kwarków Oziaływania słab ν + µ + ν ν + ν + µ µ µ ν µ µ ν µ µ ν ν µ µ + Z 0 - ν - ν Rakj z wymianą prąów nałaowanyh: CC

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania elektrosłabe

Oddziaływania elektrosłabe Oddziaływania elektrosłabe X ODDZIAŁYWANIA ELEKTROSŁABE Fizyka elektrosłaba na LEPie Liczba pokoleń. Bardzo precyzyjne pomiary. Obserwacja przypadków. Uniwersalność leptonów. Mieszanie kwarków. Macierz

Bardziej szczegółowo

Niezachowanie CP najnowsze wyniki

Niezachowanie CP najnowsze wyniki Niezachowanie CP najnowsze wyniki Dlaczego łamanie CP jest ważne asymetria barionowa we Wszechświecie Łamanie CP w sektorze mezonów dziwnych Łamanie CP w sektorze mezonów pięknych Asymetria barionowa we

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych

Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Fizyka cząstek elementarnych i oziaływań postawowych Wykła 14 Poza moel stanarowy Jerzy Kraśkiewicz Oscylacje netrin W minimalnym MS netrina są bezmasowe. Obecnie wykryto, Ŝe netrina mają masę! Oscylacje

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania słabe. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład VI. neutrina. teoria Fermiego mieszanie kwarków. bozony W ± i Z

Oddziaływania słabe. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład VI. neutrina. teoria Fermiego mieszanie kwarków. bozony W ± i Z ziaływania słae ykła neutrina Elementy fizyki zastek elementarnyh teoria Fermiego mieszanie kwarków łamanie CP ozony ± i Promieniotwórzość Neutrina kryie promieniotwórzośi uranu: enri Bequerel, 1896. 1903

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania słabe. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład V. neutrina. teoria Fermiego mieszanie kwarków. bozony W ± i Z

Oddziaływania słabe. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład V. neutrina. teoria Fermiego mieszanie kwarków. bozony W ± i Z ziaływania słae ykła neutrina Elementy fizyki zastek elementarnyh teoria Fermiego mieszanie kwarków łamanie CP ozony ± i Promieniotwórzość Neutrina kryie promieniotwórzośi uranu: enri Bequerel, 1896. 1903

Bardziej szczegółowo

kwarki są uwięzione w hadronie

kwarki są uwięzione w hadronie kwarki są uwięzione w hadronie gluony są uwięzione w hadronie QED - potencjał - QCD VQED α = r 1 potencjał coulombowski r nośniki (małe odległości) brak uwięzienia Precyzyjne przewidywania poziomów energetycznych

Bardziej szczegółowo

Struktura porotonu cd.

Struktura porotonu cd. Struktura porotonu cd. Funkcje struktury Łamanie skalowania QCD Spinowa struktura protonu Ewa Rondio, 2 kwietnia 2007 wykład 7 informacja Termin egzaminu 21 czerwca, godz.9.00 Wiemy już jak wygląda nukleon???

Bardziej szczegółowo

Unifikacja elektro-słaba

Unifikacja elektro-słaba Unifikacja elektro-słaba ee + Anihilacja Oddziaływania NC (z wymianą bozonu ) - zachowanie zapachów Potrzeba unifikacji Warunki unifikacji elektro-słabej Rezonans Liczenie zapachów neutrin (oraz generacji)

Bardziej szczegółowo

Rozdział 2. Model kwarków Systematyka cząstek w modelu kolorowych kwarków i gluonów Konstrukcja multipletów mezonowych i barionowych

Rozdział 2. Model kwarków Systematyka cząstek w modelu kolorowych kwarków i gluonów Konstrukcja multipletów mezonowych i barionowych Rozdział 2 Model kwarków Systematyka cząstek w modelu kolorowych kwarków i gluonów Konstrukcja multipletów mezonowych i barionowych Praca z propozycją istnienia kwarków została przyjęta do druku w Physics

Bardziej szczegółowo

Fizyka zderzeń relatywistycznych jonów

Fizyka zderzeń relatywistycznych jonów Fizyka zderzeń relatywistycznych jonów kilka pytań i możliwe odpowiedzi Stanisław Mrówczyński Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce & Instytut Problemów Jądrowych, Warszawa 1 Programy eksperymentalne

Bardziej szczegółowo

Wstęp do Modelu Standardowego

Wstęp do Modelu Standardowego Wstęp do Modelu Standardowego Dynamika oddziaływań cząstek Elektrodynamika kwantowa (QED) Chromodynamika kwantowa (QCD) Oddziaływania słabe Tomasz Szumlak AGH-UST Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej

Bardziej szczegółowo

Rozszyfrowywanie struktury protonu

Rozszyfrowywanie struktury protonu Rozszyfrowywanie struktury protonu Metody pomiaru struktury obiektów złożonych v Rozpraszanie elektronów na nukleonie czy na jego składnikach v Składniki punktowe wewnątrz nukleonu to kwarki v Definicja

Bardziej szczegółowo

Rozdział 7 Kinematyka oddziaływań. Wnioski z transformacji Lorentza. Zmienna x Feynmana, pospieszność (rapidity) i pseudopospieszność

Rozdział 7 Kinematyka oddziaływań. Wnioski z transformacji Lorentza. Zmienna x Feynmana, pospieszność (rapidity) i pseudopospieszność Rozdział 7 Kinematyka oddziaływań. Wnioski z transformacji Lorentza. Zmienna x Feynmana, pospieszność (rapidity) i pseudopospieszność (pseudorapidity). Rozpraszanie leptonów na hadronach. Zmienna x Bjorkena.

Bardziej szczegółowo

Funkcje odpowiedzi dla CCQE i wiązek MiniBooNE (cz. I)

Funkcje odpowiedzi dla CCQE i wiązek MiniBooNE (cz. I) Funkcje odpowiedzi dla CCQE i wiązek MiniBooNE (cz. I) Marcin Gonera Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytet Wrocławski 23.05.2011 Oddziaływanie EM Rozpraszanie elastyczne elektron-nukleon Foton opisany

Bardziej szczegółowo

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywistej

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywistej Wydział Matematyki Stosowanej Zestaw zadań nr 3 Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie WEiP, energetyka, I rok Elżbieta Adamus 3 listopada 06r. Granica i ciągłość funkcji Granica funkcji rzeczywistej jednej

Bardziej szczegółowo

Masywne neutrina w teorii i praktyce

Masywne neutrina w teorii i praktyce Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytet Wrocławski Wrocław, 20 czerwca 2008 1 Wstęp 2 3 4 Gdzie znikają neutrina słoneczne (elektronowe)? 4p 4 2He + 2e + + 2ν e 100 miliardów neutrin przez paznokieć kciuka

Bardziej szczegółowo

Wstęp do oddziaływań hadronów

Wstęp do oddziaływań hadronów Wstęp do oddziaływań hadronów Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 9 M. Przybycień (WFiIS AGH) Wstęp do oddziaływań hadronów Wykład 9 1 / 21 Rozpraszanie

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych

Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Wykład 1 Wstęp Jerzy Kraśkiewicz Krótka historia Odkrycie promieniotwórczości 1895 Roentgen odkrycie promieni X 1896 Becquerel promieniotwórczość

Bardziej szczegółowo

Wiadomości wstępne. Krótka historia Przekrój czynny Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji

Wiadomości wstępne. Krótka historia Przekrój czynny Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji Wiadomości wstępne Krótka historia Przekrój czynny Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji Historia fizyki cząstek w pigułce 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 000 Bevatron PS AGS

Bardziej szczegółowo

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywsitej

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywsitej Wydział Matematyki Stosowanej Zestaw zadań nr 3 Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie WEiP, energetyka, I rok Elżbieta Adamus listopada 07r. Granica i ciągłość funkcji Granica funkcji rzeczywistej jednej

Bardziej szczegółowo

Wszechświat czastek elementarnych

Wszechświat czastek elementarnych Wszechświat czastek elementarnych Wykład 9: Współczesne eksperymenty prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wszechświat czastek elementarnych Wykład

Bardziej szczegółowo

Rozdział 6 Oscylacje neutrin słonecznych i atmosferycznych. Eksperymenty Superkamiokande, SNO i inne. Macierz mieszania Maki-Nakagawy- Sakaty (MNS)

Rozdział 6 Oscylacje neutrin słonecznych i atmosferycznych. Eksperymenty Superkamiokande, SNO i inne. Macierz mieszania Maki-Nakagawy- Sakaty (MNS) Rozdział 6 Oscylacje neutrin słonecznych i atmosferycznych. Eksperymenty Superkamiokande, SNO i inne. Macierz mieszania Maki-Nakagawy- Sakaty (MNS) Kilka interesujących faktów Każdy człowiek wysyła dziennie

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 3. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masy i czasy życia cząstek elementarnych. Kwarki: zapach i kolor. Prawa zachowania i liczby kwantowe:

WYKŁAD 3. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masy i czasy życia cząstek elementarnych. Kwarki: zapach i kolor. Prawa zachowania i liczby kwantowe: Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 3 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Masy i czasy życia cząstek elementarnych Kwarki: zapach i kolor Prawa zachowania i liczby kwantowe: liczba barionowa i liczby

Bardziej szczegółowo

Promieniowanie jonizujące

Promieniowanie jonizujące Promieniowanie jonizujące Wykład II Promieniotwórczość Fizyka MU, semestr 2 Uniwersytet Rzeszowski, 8 marca 2017 Wykład II Promieniotwórczość Promieniowanie jonizujące 1 / 22 Jądra pomieniotwórcze Nuklidy

Bardziej szczegółowo

Dyrektor oraz pracownicy Miejsko - Gminnego Ośrodka Kultury w Kowalewie Pomorskim

Dyrektor oraz pracownicy Miejsko - Gminnego Ośrodka Kultury w Kowalewie Pomorskim Wszystkim Nauczycielom i pracownikom oświaty z okazji Dnia Edukacji Narodowej moc najserdeczniejszych życzeń, spełnienia najskrytszych marzeń oraz byście mogli w pełni realizować swoje plany życiowe i

Bardziej szczegółowo

Najgorętsze krople materii wytworzone na LHC

Najgorętsze krople materii wytworzone na LHC Najgorętsze krople materii wytworzone na LHC Adam Bzdak AGH, KZFJ Plan Wprowadzenie do A+A Przepływ eliptyczny, trójkątny, hydrodynamika Odkrycie na LHC w p+p i p+a Korelacje 2- i wielu-cząstkowe Podsumowanie

Bardziej szczegółowo

Promieniowanie jonizujące

Promieniowanie jonizujące Promieniowanie jonizujące Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniotwórczość Uniwersytet Rzeszowski, 18 października 2017 Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 23 Jądra pomieniotwórcze

Bardziej szczegółowo

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego 21 listopada 2017 A.F.Żarnecki WCE Wykład

Bardziej szczegółowo

v = v i e i v 1 ] T v =

v = v i e i v 1 ] T v = v U = e i,..., e n ) v = n v i e i i= e i i v T v = = v v n v n U v v v +q 3q +q +q b c d XY X +q Y 3q r +q = r 3q = r +q = r +q = r 3q = r +q = E = E +q + E 3q + E +q = k q r+q 3 + k 3q r 3q 3 b V = kq

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1 Wiadomości wstępne. Krótka historia Przekrój czynny, świetlność Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji

Rozdział 1 Wiadomości wstępne. Krótka historia Przekrój czynny, świetlność Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji Rozdział 1 Wiadomości wstępne Krótka historia Przekrój czynny, świetlność Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji Historia fizyki cząstek w pigułce 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD Wszechświat cząstek elementarnych. 24.III.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masa W

WYKŁAD Wszechświat cząstek elementarnych. 24.III.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masa W Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 6 24 24.III.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Oddziaływania kolorowe i biegnąca stała sprzężenia α s Oddziaływania słabe Masa W Stałe sprzężenia Siła elementarnego

Bardziej szczegółowo

Stany skupienia (fazy) materii (1) p=const Gaz (cząsteczkowy lub atomowy), T eratura, Tempe Ciecz wrzenie topnienie Ciało ł stałe ł (kryształ)

Stany skupienia (fazy) materii (1) p=const Gaz (cząsteczkowy lub atomowy), T eratura, Tempe Ciecz wrzenie topnienie Ciało ł stałe ł (kryształ) Plazma Kwarkowo-Gluonowa Nowy Stan Materii Stany skupienia (fazy) materii (1) p=const Gaz (cząsteczkowy lub atomowy), T eratura, Tempe Ciecz wrzenie topnienie Ciało ł stałe ł (kryształ) Diagram fazowy

Bardziej szczegółowo

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki 27 listopada 2018 A.F.Żarnecki WCE Wykład 8 27 listopada 2018 1 / 28 1 Budowa materii (przypomnienie)

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV. rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury.

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV. rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury. Struktura protonu Wykład IV akcelerator HERA Elementy fizyki czastek elementarnych rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury równania ewolucji QCD struktura fotonu NC DIS Deep Inelastic

Bardziej szczegółowo

Symetrie w fizyce cząstek elementarnych

Symetrie w fizyce cząstek elementarnych Symetrie w fizyce cząstek elementarnych Odkrycie : elektronu- koniec XIX wieku protonu początek XX neutron lata 3 XX w; mion µ -1937, mezon π 1947 Lata 5 XX w zalew nowych cząstek; łączna produkcja cząstek

Bardziej szczegółowo

Fizyka hadronowa. Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (w których nie działa rachunek zaburzeń)

Fizyka hadronowa. Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (w których nie działa rachunek zaburzeń) Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (w których nie działa rachunek zaburzeń) Fizyka hadronowa Podstawowe pytania: Mechanizm generacji masy i uwięzienia związany z naturą oddziaływań silnych

Bardziej szczegółowo

Wszechświat czastek elementarnych

Wszechświat czastek elementarnych Wszechświat czastek elementarnych Wykład 8: Współczesne eksperymenty prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wszechświat czastek elementarnych Wykład

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV Struktura protonu Elementy fizyki czastek elementarnych Wykład IV kinematyka rozpraszania rozpraszanie nieelastyczne partony i kwarki struktura protonu akcelerator HERA wyznaczanie funkcji struktury Kinematyka

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 5 sem zim.2010/11

WYKŁAD 5 sem zim.2010/11 Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 5 sem zim.2010/11 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Siły: porównania oddziaływań stałe sprzężenia Diagramy Feynmana Oddziaływania: elektromagnetyczne

Bardziej szczegółowo

Cząstki elementarne i ich oddziaływania III

Cząstki elementarne i ich oddziaływania III Cząstki elementarne i ich oddziaływania III 1. Przekrój czynny. 2. Strumień cząstek. 3. Prawdopodobieństwo procesu. 4. Szybkość reakcji. 5. Złota Reguła Fermiego 1 Oddziaływania w eksperymencie Oddziaływania

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki subatomowej

Podstawy fizyki subatomowej Podstawy fizyki subatomowej Zenon Janas Zakład Fizyki Jądrowej IFD UW ul. Pasteura 5 p..81 tel. 55 3 681 e-mail: janas@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~janas/fsuba/fizsub.htm Zasady zaliczenia Obecność

Bardziej szczegółowo

Cząstki elementarne. Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków.

Cząstki elementarne. Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków. Cząstki elementarne Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków. Cząstki elementarne Leptony i kwarki są fermionami mają spin połówkowy

Bardziej szczegółowo

Wstęp do fizyki cząstek elementarnych

Wstęp do fizyki cząstek elementarnych Wstęp do fizyki cząstek elementarnych Ewa Rondio cząstki elementarne krótka historia pierwsze cząstki próby klasyfikacji troche o liczbach kwantowych kolor uwięzienie kwarków obecny stan wiedzy oddziaływania

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania. Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED)

Oddziaływania. Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Oddziaływania Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Teoria Yukawy Zasięg oddziaływań i propagator bozonowy Równanie Diraca Antycząstki; momenty

Bardziej szczegółowo

Metamorfozy neutrin. Katarzyna Grzelak. Sympozjum IFD Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW. K.Grzelak (UW ZCiOF) 1 / 23

Metamorfozy neutrin. Katarzyna Grzelak. Sympozjum IFD Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW. K.Grzelak (UW ZCiOF) 1 / 23 Metamorfozy neutrin Katarzyna Grzelak Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW Sympozjum IFD 2008 6.12.2008 K.Grzelak (UW ZCiOF) 1 / 23 PLAN Wprowadzenie Oscylacje neutrin Eksperyment MINOS

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla humanistów

WYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla humanistów Wszechświat cząstek elementarnych dla humanistów WYKŁAD 8 Maria Krawczyk, A.Filip Żarnecki, Wydział Fizyki UW Siły: porównania oddziaływań stałe sprzężenia Diagramy Feynmana Oddziaływania: elektromagnetyczne

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 7. Wszechświat cząstek elementarnych. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW

WYKŁAD 7. Wszechświat cząstek elementarnych. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 7 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Siły: porównania oddziaływań stałe sprzężenia Diagramy Feynmana Oddziaływania: elektromagnetyczne i grawitacyjne elektromagnetyczne

Bardziej szczegółowo

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania słabe

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania słabe Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania słabe Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego 7 listopada 2017 A.F.Żarnecki WCE Wykład

Bardziej szczegółowo

Bozon Higgsa & SUSY & DM

Bozon Higgsa & SUSY & DM Bozon Higgsa & SUSY & DM Niezmienniczość cechowania Bozon Higgsa Poszukiwanie bozonu Higgsa w LEP i LHC Supersymetria Ciemna materia Unifikacja elektrosłaba (slajd z wykładu 6) e + g w W + ν ν e µ µ +

Bardziej szczegółowo

czastki elementarne Czastki elementarne

czastki elementarne Czastki elementarne czastki elementarne "zwykła" materia, w warunkach które znamy na Ziemi, które panuja w ekstremalnych warunkach na Słońcu: protony, neutrony, elektrony. mówiliśmy również o neutrinach - czastki, które nie

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD IX Oddziaływania słabe T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Rola oddziaływań słabych w przyrodzie Oddziaływania słabe są odpowiedzialne (m.in.) za:

Bardziej szczegółowo

Analiza oscylacji oraz weryfikacje eksperymentalne

Analiza oscylacji oraz weryfikacje eksperymentalne Analiza oscylacji oraz weryfikacje eksperymentalne Formalizm oscylacji 3 zapachy Analiza oscylacji neutrin atmosferycznych Analiza oscylacji neutrin słonecznych Weryfikacja oscylacji neutrin słonecznych

Bardziej szczegółowo

Oddzia!ywania s!abe. ! Uniwersalno"$ leptonowa przyk!ady: rozpady W; czasy %ycia mionu i taonu oraz j#der w rozpadach beta

Oddzia!ywania s!abe. ! Uniwersalno$ leptonowa przyk!ady: rozpady W; czasy %ycia mionu i taonu oraz j#der w rozpadach beta Oddzia!ywania s!abe! Bozony po"rednicz#ce W i Z eksperymenty UA1, DELPHI! Uniwersalno"$ leptonowa przyk!ady: rozpady W; czasy %ycia mionu i taonu oraz j#der w rozpadach beta! Sprz&%enia leptonowe! Sprz&%enia

Bardziej szczegółowo

Wielka Unifikacja. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XI. Co to jest ładunek?...

Wielka Unifikacja. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XI. Co to jest ładunek?... Wielka Unifikacja Wykład XI Co to jest ładunek?... Elementy fizyki czastek elementarnych Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Asymptotyczna swoboda QCD Unifikacja SU(5) Problemy Modelu Standardowego

Bardziej szczegółowo

VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki

VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki r. akad. 005/ 006 VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki 1. Fale materii. Rozpraszanie cząstek wysokich energii mikroskopią na bardzo małych odległościach.. Akceleratory elektronów i protonów.

Bardziej szczegółowo

Wielka Unifikacja. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XI. Co to jest ładunek?... Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Pomiar

Wielka Unifikacja. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XI. Co to jest ładunek?... Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Pomiar Wielka Unifikacja Wykład XI Co to jest ładunek?... Elementy fizyki czastek elementarnych Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Pomiar Biegnaca stała sprzężenia QCD Unifikacja SU(5) Leptokwarki

Bardziej szczegółowo

Elektrodynamika Część 8 Fale elektromagnetyczne Ryszard Tanaś Zakład Optyki Nieliniowej, UAM

Elektrodynamika Część 8 Fale elektromagnetyczne Ryszard Tanaś Zakład Optyki Nieliniowej, UAM Elektrodynamika Część 8 Fale elektromagnetyczne Ryszard Tanaś Zakład Optyki Nieliniowej, UAM http://zon8.physd.amu.edu.pl/~tanas Spis treści 9 Fale elektromagnetyczne 3 9.1 Fale w jednym wymiarze.................

Bardziej szczegółowo

Elementy fizyki czastek elementarnych

Elementy fizyki czastek elementarnych Elementy fizyki czastek elementarnych dr hab. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD Plan wykładu: Świat czastek elementarnych czastki, jednostki, kinematyka relatywistyczna Akceleratory

Bardziej szczegółowo

Cząstki elementarne wprowadzenie. Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski

Cząstki elementarne wprowadzenie. Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski Cząstki elementarne wprowadzenie Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski Historia badania struktury materii XVII w.: ruch gwiazd i planet, zasady dynamiki, teoria grawitacji, masa jako

Bardziej szczegółowo

26.IV.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Mieszanie kwarków i nie tylko Neutrina mieszanie i oscylacje

26.IV.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Mieszanie kwarków i nie tylko Neutrina mieszanie i oscylacje Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 8 26.IV.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Mieszanie kwarków i nie tylko Neutrina mieszanie i oscylacje Mieszanie Mieszanie jest naturalne

Bardziej szczegółowo

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania silne

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania silne Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania silne Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki 6 listopada 2018 A.F.Żarnecki WCE Wykład 5 6 listopada 2018 1 / 37 Oddziaływania

Bardziej szczegółowo

A/H ττ µ + hadrony + X detektorze CMS

A/H ττ µ + hadrony + X detektorze CMS Poszukiwanie bozonów Higgsa w kanale A/H ττ µ + hadrony + X detektorze CMS Artur Kalinowski Instytut Fizyki Doświadczalnej, Uniwersytet Warszawski 31 Marca 006 Poszukiwanie bozonów H i A w detektorze CMS

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania. Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED)

Oddziaływania. Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Oddziaływania Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Teoria Yukawy Zasięg oddziaływań i propagator bozonowy Równanie Diraca

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 8. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Oddziaływania słabe

WYKŁAD 8. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Oddziaływania słabe Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 8 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Oddziaływania słabe Cztery podstawowe siłyprzypomnienie Oddziaływanie grawitacyjne Działa między wszystkimi cząstkami, jest

Bardziej szczegółowo

Elementy Fizyki Cząstek Elementarnych

Elementy Fizyki Cząstek Elementarnych Elementy Fizyki Cząstek Elementarnych Dr hab. Danuta Kiełczewska, prof. UW Zakład Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych, IFD, UW Podręczniki: Nuclear and Particle Physics, W.S.C. Williams Particle Physics,

Bardziej szczegółowo

Model Standardowy. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład VI

Model Standardowy. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład VI Model Standardowy Wykład VI elementy teorii kwantowej symetrie a prawa zachowania spontaniczne łamanie symetrii model Weinberga-Salama testy Modelu Standardowego poszukiwanie bozonu Higgsa Elementy fizyki

Bardziej szczegółowo

Elementy kosmologii. Rozszerzający się Wszechświat Wielki Wybuch (Big Bang) Nukleosynteza Promieniowanie mikrofalowe tła Ciemna Materia Leptogeneza

Elementy kosmologii. Rozszerzający się Wszechświat Wielki Wybuch (Big Bang) Nukleosynteza Promieniowanie mikrofalowe tła Ciemna Materia Leptogeneza Elementy kosmologii Rozszerzający się Wszechświat Wielki Wybuch (Big Bang) Nukleosynteza Promieniowanie mikrofalowe tła Ciemna Materia Leptogeneza Rozszerzający się Wszechświat W 1929 Hubble zaobserwował

Bardziej szczegółowo

Oddziaływanie atomu z kwantowym polem E-M: C.D.

Oddziaływanie atomu z kwantowym polem E-M: C.D. Oddziaływanie atomu z kwantowym polem E-M: C.D. 1 atom jakoźródło 1 fotonu. Emisja spontaniczna wg. złotej reguły Fermiego. Absorpcja i emisja kolektywna ˆ E( x,t)=i λ Powtórzenie d 3 ω k k 2ǫ(2π) 3 e

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 6. Oddziaływania kolorowe cd. Oddziaływania słabe. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników

WYKŁAD 6. Oddziaływania kolorowe cd. Oddziaływania słabe. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 6 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 11.XI.2009 Oddziaływania kolorowe cd. Oddziaływania słabe Cztery podstawowe oddziaływania Oddziaływanie grawitacyjne

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład V. spin protonu struktura fotonu

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład V. spin protonu struktura fotonu Struktura protonu Wykład V równania ewolucji QCD spin protonu struktura fotonu Elementy fizyki czastek elementarnych Funkcja struktury Różniczkowy przekrój czynny na NC DIS elektron proton: d 2 σ dx dq

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Grebieszkow Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej Zakład Fizyki Jądrowej Pracownia Reakcji Ciężkich Jonów

Katarzyna Grebieszkow Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej Zakład Fizyki Jądrowej Pracownia Reakcji Ciężkich Jonów Katarzyna Grebieszkow Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej Zakład Fizyki Jądrowej Pracownia Reakcji Ciężkich Jonów Fizyka zderzeń ciężkich jonów semestr letni 2016/2017 Wykład 2 1. Oddziaływania (wymiana

Bardziej szczegółowo

Chiralny Rachunek Zaburzeń czyli jak nie

Chiralny Rachunek Zaburzeń czyli jak nie Chiralny Rachunek Zaburzeń czyli jak nie drażnić kwarków A. Kupść Wstęp Podstawowe założenia Przykładowe wyniki i zastosowania Podsumowanie Warszawa, 2009-01-09 Kto współczuje kwarkom? People for the

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki kwantowej i budowy materii

Podstawy fizyki kwantowej i budowy materii Podstawy fizyki kwantowej i budowy materii prof. dr hab. Aleksander Filip Żarnecki Zakład Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wykład 2 9 października 2017 A.F.Żarnecki

Bardziej szczegółowo

Plazma Kwarkowo-Gluonowa

Plazma Kwarkowo-Gluonowa Fizyka zderzeń relatywistycznych ciężkich jonów Wykład 0: LHC okno na Mikroświat Wykład 1: AA: Motywacja, cele fizyczne, akceleratory, eksperymenty Wykład 2: Plazma kwarkowo-gluonowa Wykład 3: Geometria

Bardziej szczegółowo

Elementy Fizyki Cząstek Elementarnych

Elementy Fizyki Cząstek Elementarnych Elementy Fizyki Cząstek Elementarnych Dr hab. Danuta Kiełczewska, prof. UW Zakład Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych, IFD, UW Podręczniki: Nuclear and Particle Physics, W.S.C. Williams Wstęp do fizyki

Bardziej szczegółowo

Neutrina z supernowych. Elementy kosmologii

Neutrina z supernowych. Elementy kosmologii Neutrina z supernowych Obserwacja neutrin z SN1987A Kolaps grawitacyjny Własności neutrin z kolapsu grawitacyjnego Elementy kosmologii Rozszerzający się Wszechświat Wielki Wybuch (Big Bang) Nukleosynteza

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania silne. Również na tym wykładzie Wielkie unifikacje. Mówiliśmy na poprzednich wykładach o: rezonansach hadronowych multipletach

Oddziaływania silne. Również na tym wykładzie Wielkie unifikacje. Mówiliśmy na poprzednich wykładach o: rezonansach hadronowych multipletach Oddziaływania silne Mówiliśmy na poprzednich wykładach o: rezonansach hadronowych multipletach Tu powiemy więcej o: Kolorze QCD czyli chromodynamice kwantowej Symetrii SU(3) kolor Uwięzieniu kwarków i

Bardziej szczegółowo

WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK. Julia Hoffman (NCU)

WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK. Julia Hoffman (NCU) WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK Julia Hoffman (NCU) WSTĘP DO WSTĘPU W wykładzie zostały bardzo ogólnie przedstawione tylko niektóre zagadnienia z zakresu fizyki cząstek elementarnych. Sugestie, pytania, uwagi:

Bardziej szczegółowo

Wybrane zagadnienia fizyki subatomowej

Wybrane zagadnienia fizyki subatomowej Wybrane zagadnienia fizyki subatomowej Zenon Janas 6 stycznia 015 r. Fizyka subatomowa Fizyka subatomowa zajmuje się badaniem własności i oddziaływań obiektów o rozmiarach mniejszych niż rozmiary atomów.

Bardziej szczegółowo

Zasada najmniejszego działania

Zasada najmniejszego działania Zasada najmniejszego działania S = T dtl(x, ẋ) gdzie L(x, ẋ) jest lagrangianem. Dokonajmy przesuniecia x = x + y, ẋ = ẋ + ẏ, gdzie y(0) = y(t ) = 0. Wtedy T T S = dt L(x, ẋ ) = dt L(x + y, ẋ = ẋ + ẏ) 0

Bardziej szczegółowo

Rozdział 4 Zasady zachowania w fizyce cząstek Zachowanie zapachów: S, C, B, T Wnioski z zasady zachowania izospinu w oddziaływaniach silnych

Rozdział 4 Zasady zachowania w fizyce cząstek Zachowanie zapachów: S, C, B, T Wnioski z zasady zachowania izospinu w oddziaływaniach silnych Rozdział 4 Zasady zachowania w fizyce cząstek Zachowanie zapachów: S, C, B, T Wnioski z zasady zachowania izospinu w oddziaływaniach silnych (formalizm Szmuszkiewicza) Parzystość P, parzystość ładunkowa

Bardziej szczegółowo

M. Krawczyk, Wydział Fizyki UW

M. Krawczyk, Wydział Fizyki UW Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 3 M. Krawczyk, Wydział Fizyki UW Zoo cząstek elementarnych 6.III.2013 Masy, czasy życia cząstek elementarnych Liczby kwantowe kwarków (zapach i kolor) Prawa zachowania

Bardziej szczegółowo

Eksperyment ALICE i plazma kwarkowo-gluonowa

Eksperyment ALICE i plazma kwarkowo-gluonowa Eksperyment ALICE i plazma kwarkowo-gluonowa CERN i LHC Jezioro Genewskie Lotnisko w Genewie tunel LHC (długość 27 km, ok.100m pod powierzchnią ziemi) CERN/Meyrin Gdzie to jest? ok. 100m Tu!!! LHC w schematycznym

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki cząstek III. Eksperymenty nieakceleratorowe Krzysztof Fiałkowski

Podstawy fizyki cząstek III. Eksperymenty nieakceleratorowe Krzysztof Fiałkowski Podstawy fizyki cząstek III Eksperymenty nieakceleratorowe Krzysztof Fiałkowski Zakres fizyki cząstek a eksperymenty nieakceleratorowe Z relacji nieoznaczoności przestrzenna zdolność rozdzielcza r 0.5fm

Bardziej szczegółowo

Fizyka gwiazd. 1 Budowa gwiazd. 19 maja Stosunek r g R = 2GM

Fizyka gwiazd. 1 Budowa gwiazd. 19 maja Stosunek r g R = 2GM Fizyka gwiazd 19 maja 2004 1 Budowa gwiazd Stosunek r g R = 2GM c 2 R (gdzie M, R jest masa i promieniem gwiazdy) daje nam informację konieczności uwzględnienia poprawek relatywistycznych. 0-0 Rysunek

Bardziej szczegółowo

Fizykaatmosfergwiazdowych

Fizykaatmosfergwiazdowych Krzysztof Gęsicki Fizykaatmosfergwiazdowych Wykład kursowy dla studentów astronomii 2 stopnia wykład 6 atom trójpoziomowy itp. pamiętamy z poprzedniego wykładu: Bliżej powierzchni gwiazdy fotony mogą przez

Bardziej szczegółowo

Budowa nukleonu. Krzysztof Kurek

Budowa nukleonu. Krzysztof Kurek Krzysztof Kurek Data selection Plan Statyczny model kwarków Plan Statyczny model kwarków i symetrie SU(N) zapachowe. Elastyczne rozpraszanie elektronów na nukleonie. Składniki punktowe wewnątrz nukleonu.

Bardziej szczegółowo

Czym materia różni się od antymaterii - najnowsze wyniki z eksperymentu LHCb

Czym materia różni się od antymaterii - najnowsze wyniki z eksperymentu LHCb Czym materia różni się od antymaterii - najnowsze wyniki z eksperymentu LHCb M. Witek 730 members 15 countries 54 institutes CERN LHC Large Hadron Collider LHCb CMS Atlas Alice Plan Motywacja badań Detektor

Bardziej szczegółowo

Elektrodynamika. Część 9. Potencjały i pola źródeł zmiennych w czasie. Ryszard Tanaś

Elektrodynamika. Część 9. Potencjały i pola źródeł zmiennych w czasie. Ryszard Tanaś Elektrodynamika Część 9 Potencjały i pola źródeł zmiennych w czasie Ryszard Tanaś Zakład Optyki Nieliniowej, UAM http://zon8.physd.amu.edu.pl/~tanas Spis treści 10 Potencjały i pola źródeł zmiennych w

Bardziej szczegółowo

Karta przedmiotu. Przedmiot Grupa ECTS. Fizyka Wysokich Energii 9. Kierunek studiów: fizyka. Specjalność: fizyka

Karta przedmiotu. Przedmiot Grupa ECTS. Fizyka Wysokich Energii 9. Kierunek studiów: fizyka. Specjalność: fizyka Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku Kod USOS Karta przedmiotu Przedmiot Grupa ECTS Fizyka Wysokich Energii 9 Kierunek studiów: fizyka Specjalność: fizyka Formy zajęć Wykład Konwersatorium Seminarium

Bardziej szczegółowo

Oddział Fizyki Jądrowej i Oddziaływań Silnych

Oddział Fizyki Jądrowej i Oddziaływań Silnych Oddział Fizyki Jądrowej i Oddziaływań Silnych Antoni Szczurek Zakład Mechanizmu Reakcji Jądrowych i Oddziaływań Silnych 28 stycznia 2014 Badania eksperymentalne typ badań Projekty i budowa detektorów (Łukasik,

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 3. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masy i czasy życia cząstek elementarnych. Kwarki: zapach i kolor. Prawa zachowania i liczby kwantowe:

WYKŁAD 3. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masy i czasy życia cząstek elementarnych. Kwarki: zapach i kolor. Prawa zachowania i liczby kwantowe: Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 3 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Masy i czasy życia cząstek elementarnych Kwarki: zapach i kolor Prawa zachowania i liczby kwantowe: liczba barionowa i liczby

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV Struktura protonu Wykład IV akcelerator HERA Elementy fizyki czastek elementarnych rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury równania ewolucji QCD struktura fotonu % & lub NC DIS Deep

Bardziej szczegółowo

Model Standardowy. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład VI

Model Standardowy. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład VI Model Standardowy Wykład VI elementy teorii kwantowej symetrie a prawa zachowania spontaniczne łamanie symetrii model Weinberga-Salama testy Modelu Standardowego poszukiwanie bozonu Higgsa Elementy fizyki

Bardziej szczegółowo

Projekt silnika bezszczotkowego prądu przemiennego. 1. Wstęp. 1.1 Dane wejściowe. 1.2 Obliczenia pomocnicze

Projekt silnika bezszczotkowego prądu przemiennego. 1. Wstęp. 1.1 Dane wejściowe. 1.2 Obliczenia pomocnicze projekt_pmsm_v.xmcd 01-04-1 Projekt silnika bezszczotkowego prądu przemiennego 1. Wstęp Projekt silnika bezszczotkowego prądu przemiennego - z sinusoidalnym rozkładem indukcji w szczelinie powietrznej.

Bardziej szczegółowo

Zderzenia relatywistyczne

Zderzenia relatywistyczne Zderzenia relatywistyczne Fizyka I (B+C) Wykład XIX: Zderzenia nieelastyczne Energia progowa Rozpady czastek Neutrina Zderzenia relatywistyczne Zderzenia elastyczne 2 2 Czastki rozproszone takie same jak

Bardziej szczegółowo