Unifikacja elektro-słaba
|
|
- Maciej Jasiński
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Unifikacja elektro-słaba ee + Anihilacja Oddziaływania NC (z wymianą bozonu ) - zachowanie zapachów Potrzeba unifikacji Warunki unifikacji elektro-słabej Rezonans Liczenie zapachów neutrin (oraz generacji) Niezmienniczość cechowania Bozon Higgsa Poszukiwanie bozonu Higgsa w LEP i LHC
2 Anihilacja (elmgt) + + γ ee σ ( ee hadrony) R + + σ ( ee µ µ ) e + e e + e α α γ α 2 Q α µ + µ q q σ α 2 2 e 1 α = = 4πε c σ Q α Q = 2 dla u,c,t 3 Q=- 1 dla d,s,b 3 R= N 2 c Qa, N - liczba kolorów c E cm R= 2 1 ( ) ( ) 2 2 < 4 GeV = ( ) ( ) > 4 GeV = masa masa u MeV c 1,25 ±,9 GeV d 3-7 MeV b 4,2 ±,7 GeV s 95 ± 25 MeV t 174,2 ± 3,3 GeV
3 Anihilacja ee + cc charmonium bb bottomium krzywa uwzględnia jeszcze emisję gluonu
4 Wierzchołki oddziaływań słabych Dla oddziaływań CC mieliśmy: ν W ± l g w νlw u W ± ' g w d ' przybliżenie 2 dubletów ' d = d cosϑ + ssinϑ ud W = udw cosϑ + usw c c sinϑ c c Analogicznie możemy się spodziewać: ν ν l l u u?????? e ν e µ µ νν uu µ µ ee cc d ' ' dd '?? d ' ' ss '
5 Oddziaływania słabe NC zachowują zapach kwarków (np. dziwność) ν µ ν l W + s K + u u u π dozwolony µ + s K + u u d π + wzbroniony ν l doświadczenia: l + + Γ( K π + ν + ν ) + + K π ν µ µ Γ( + + ) l l < 1 7 nie obserwowany Nie obserwuje się: FCNC (Flavor Changing Neutral Currents)
6 Oddziaływania słabe NC - zachowanie zapachu Mechanizm GIM (Glashowa-Iliopoulosa i Maianiego) ' ' = ( cosϑc + sin ϑc)( cosϑc + sin ϑc) dd d s d s 2 2 c + c + + c c =dd cos ϑ ss sin ϑ ( ds sd )sinϑ cosϑ ' ' = ( sinϑc + cos ϑc)( sinϑc + cos ϑc) ss d s d s u c d cosϑc + ssinϑc d sinϑc + scosϑc 2 2 c + c + c c =dd sin ϑ ss cos ϑ ( ds sd )sinϑ cosϑ ' ' ' ' d d + s s = dd + ss Mamy więc wierzchołki: uu, cc, dd, ss ale nie ma: uc, ds Można to uogólnić na 3 generacje
7 Mechanizm GIM (Glashowa, Iliopoulosa, Maianiego) Problem: nie obserwuje się rozpadu: Obliczone prawd. wg. tego diagramu dużo większe niż obserwowany limit: < µ + ν µ µ + + K µ µ Pomysł: skasować lewy diagram przez prawy: µ + ν µ µ + d W K W u s = ( ds) sinϑ cosϑ c c d W K c = ( ds) W sinϑ cosϑ c c s Tak GIM przewidzieli istnienie kwarka c w 197.
8 Unifikacja elektrosłaba (model Weinberga-Salama) Rozważmy proces: + + e + e µ + µ e + Możliwe diagramy 1-go rzędu: µ + e + γ µ + e µ e µ oraz diagramy 2-go rzędu: e + e W + ν ν e µ W µ + µ Ale amplituda prawd. tego procesu okazała się nieskończona. Tymczasem diagramy 1-go rzędu wystarczą do opisu reakcji.
9 Unifikacja elektrosłaba e + g w W + ν ν e µ µ e + e µ + µ Nieskończona amplituda. e W µ Pomysł: dodać na poziomie amplitudy dodatkowe procesy tak aby kasowały ten diagram w każdym rzędzie rachunku zaburzeń: e + e g e µ µ + µ z warunkiem unifikacji: πα = g sinϑ = g 2 cosϑ w w w M cosϑ w = M W e + e oraz: α e l Q l γ µ + µ µ + 3 Q = q q
10 Unifikacja elektrosłaba c.d. 1 l Q l + 3 Q = q q Liczba dubletów leptonów = liczba dubletów kwarków 2 wykładu 5: πα = g sinϑ = g 2 2 sin ϑ =, 226 Kąt Weinberga: w był wyznaczony z pomiarów stosunków przekrojów czynnych CC i NC przy niskich energiach przed wykryciem bozonów W i. M 2 2 2g w w = GF cosϑ w w w czyli z warunku unifikacji: Stałe sprzężenia oddz. elmgt i słabych są porównywalne, a różnica w szybkości oddz. bierze się z różnych mas bozonów pośredniczących. M 2 w 2G sin Stąd spodziewano się masy W: M w = 78,3 ± 2,4 GeV = πα F 2 ϑ w teraz: M w = 8,42 ±,4 GeV
11 Unifikacja elektrosłaba c.d. I odwrotnie: mając bardzo precyzyjne pomiary masy W i można było wyznaczyć masę kwarka t przed jego wykryciem z pomiaru przekroju czynnego na: ν e µ + µ + νe oraz uwzględniając poprawki wyższych rzędów: ν µ W b t W µ m = 17 ± 3 GeV t m = 174,2 ± 3,3 GeV t z bezpośrednich pomiarów e ν e
12 Procesy elektro-słabe σ ( nb) e + e µ + µ E Dla cm dominuje: M e + e γ µ + µ σ E 2 e + Dla E cm M µ +,2 e µ + + e + e µ + µ 9 E cm (GeV) Formacja i rozpad rezonansu ( jest rzeczywistą cząstką)
13 Teoria elektrosłaba znakomicie opisuje dane doświadczalne
14 Sukcesy unifikacji elektro-słabej: Przepowiedziała (w latach 6tych): istnienie kwarka c istnienie oddz. NC (neutral currents) z udziałem bozonu neutralnego masy bozonów W i wprowadzając jeden arbitralny parametr (kąt Weinberga)
15 Szerokość rezonansu o czasie życia Krzywa rezonansowa Breita-Wignera τ : 1 Γ τ = c = 1 Funkcja falowa nietrwałego stanu o energii W r w układzie cms: iw t t 2τ tiw ( r + Γ ) 2 r ψ() t = ψ() e e = ψ() e wtedy: * t It () = ψ tψ() t = I() e τ Amplitudę w funkcji energii dostajemy z transformaty Fouriera: iwt t i( Wr W) + Γ 2 const χ( W) = ψ( t) e dt = e dt = (W-W ) Przekrój czynny mierzący prawdop., że 2 zderzające się cząstki o energii W w cms utworzą rezonans: * σ( W) χ ( W) χ( W) r iγ 2 σ( W ) = σ Γ max 2 2 ( W Wr ) + Γ 2 4 4
16 Krzywa rezonansowa Breita-Wignera σ ( W ) σ max σ( W ) = σ Γ max 2 2 ( W Wr ) + Γ Γ 1 σ( W r ± ) = σ 2 2 max σ max 2 Γ Γ - szerokość połówkowa W r - masa rezonansu W r masa niezmiennicza ee + W Jeśli rezonans rozpada się do kilku kanałów: Γ= Γ i i np: qq, ll, ν v
17 Rezonans Przekrój czynny na formację w zderzeniu dowolnych 2 cząstek i dowolny rozpad: Stosunek rozgałęzień, albo prawd. rozpadu w dany kanał: σ ( ) = M ( W M ) +Γ B i ν v ν v ν v ν v e e µ µ τ τ Γ 24π 4 Γi = Γ qq( uu, dd, ss, cc, bb ) ll ( e e, µ µ (,, ) 2 4, τ τ ) Przekrój czynny na formację w zderzeniu dowolnych 2 cząstek i rozpad f: σ ( f) = Γ f Γ 24π M ( W M ) +Γ 4 niezmienniczości czasu: Przekrój czynny na formację w zderzeniu cząstek i oraz rozpad f: σ( f) = σ( f ) σ ( i f) = Γ fγi 24π M ( W M ) +Γ 4
18 Rezonans σ( W) σ max σ ( i f) = Γ fγi 24π M ( W M ) +Γ 4 σmax 2 Γ Szerokość i położenie maksimum wyznaczone przez masę i jego całkowitą szerokość 1 Γ = τ M W Natomiast wysokość zależy od cząstkowych szerokości: Γi pomiarów rozpadów do różnych stanów końcowych wyznaczono: M = 91,188 ±,2 GeV Γ = 2, 495 ±,2 GeV uniwersalności leptonowej: Γ( hadrony) = 1,744 ±,2 GeV + Γ( l l ) =,8398 ±,9 GeV Γ( e e ) =Γ( µ µ )= Γ( τ τ )
19 Ile jest neutrin? + 3 ( )+ N l l Γ =Γ( hadrony)+ Γ ll ν Γ( νν ) zmierzone ee + hadrony Nν Γ( νν l l)=,499±,4gev nie można zmierzyć, ale można policzyć wg. teorii elektrosłabej =.166 GeV N ν = 2.99±.2 Dotyczy neutrin, których masy <45 GeV
20 Ile generacji? Jeden z warunków unifikacji elektrosłabej: l Q l + 3 Q = Warunek jest spełniony oddzielnie dla każdej z 3 generacji: Q + Q + 3( Q + Q ) = e ν u d W ramach teorii elektro-słabej możnaby więc dodawać dowolnie kolejne generacje. W mierzonych szerokościach: Γ, Γ( hadrony), Γ( l l ) nie znalazłyby odbicia rozpady do naładowanych leptonów lub kwarków o masach >45 GeV. Masy neutrin 3 generacji są b. małe i możemy się spodziewać, że ewentualna 4-ta generacja miałaby też lekkie neutrina. e + Taka dodatkowa generacja jest wykluczona. q q
21 Niezmienniczość względem cechowania ψ Pomysł na kasowanie nieskończonych poprawek doprowadził do unifikacji elektrosłabej. Jednak warunkiem takiego kasowania jest szczególna symetria teorii zwana niezmienniczością cechowania. W elektrostatyce: energia systemu zależy tylko od zmiany potencjału, a nie od jego absolutnej wielkości; energia jest niezmiennicza względem redefinicji skali potencjału. W QED (kwantowej elektro-dynamice) faza funkcji falowej elektronu jest dowolna i można ją dowolnie przeskalować. Np: ' ieα ( x) ( x) ψ ( x) = e, gdzie x ( x, it) lokalna transformacja a e to ladunek el. cechowania (zależy od położenia i czasu)
22 Niezmienniczość względem cechowania ' ieα ( x) ψ( x) ψ ( x) = e ψ( x), gdzie x ( x, it), e jest ladunkiem lokalna transformacja cechowania fazy ψ ( x) 1 2 Można sprawdzić, że swobodne r-nie Schrodingera: i = ψ ( x) NIE jest niezmiennicze względem tej transformacji. t 2m Trzeba dodać oddziaływanie, żeby uzyskać niezmienniczość. Oddz. el-mgt: B= A Można sprawdzić, że te r-nia Maxwella są α A A ( niezmiennicze względem transformacji: A A+ Aiϕ, ) E = ϕ x t Okazuje się, że równania ruchu są niezmiennicze względem transformacji ' ( ) ( ) ie α x ψ x = e ψ( x) jeśli jednocześnie dokonamy transf. Warunkiem niezmienniczości jest zachowanie ładunku elektrycznego e.
23 Transformacje cechowania w teorii elektrosłabej Reasumując: aby r-nia ruchu były niezmiennicze względem transformacji fazy funkcji falowej elektronu musieliśmy dodać oddz. elmgt. Albo: w QED transformacja stanu elektronu: e e spowodowała oddziaływanie: e e γ w którym emitowany jest bozon cechowania: Analogicznie w teorii elektrosłabej: Transformacje: e e e e e ν, ν e, e e, ν ν wywołują oddziaływania: + νe, νe,, νe νe z emisją bozonów cechowania: W ±, e W e W e e W W Ale to by oznaczało, że wszystkie stałe sprzężenia są takie same, co jest sprzeczne z doświadczeniem. γ
24 Niezmienniczość cechowania a unifikacja elektro-słaba. Aby pogodzić wymagania teorii niezmienniczej względem cechowania (3 bozony W) z obserwacjami e ujętymi w unifikcji elektro-słabej wprowadza się: γ = B cosϑw + W sinϑw ϑw -kąt Weinberga = B sinϑ + W cosϑ Wtedy dostaje się wierzchołki: w, νe νe e e B B a stałe oddz. γ i muszą spełniac: czyli warunek unifikacyjny. w πα = g sinϑ = g 2 cosϑ w w w
25 H Masy cząstek cząstki Higgsa Niezmienniczość cechowania rozwiązuje rozbieżności teorii elektro-słabej, ale pozostawia PROBLEM: Przewiduje ona zerowe masy dla bozonów cechowania. Nie jest to problem dla QED i QCD bo foton i gluon mają zerowe masy, ale jest to poważny problem dla bozonów: W i. Możliwe rozwiązanie problemu: wprowadzenie dodatkowych bozonów neutralnych cząstek Higgsa o spinie=. Stowarzyszone z cząstką pole Higgsa nadaje innym cząstkom masy przez oddziaływanie z nimi. f f H W + W H Stałe sprzężenia: g Hxx m x
26 Mechanizm Higgsa Wyobraźmy sobie salę bankietową równomiernie wypełnioną ludźmi (pole Higgsa):
27 Mechanizm Higgsa Pojawia się sławny naukowiec (bozon cechowania) przyciągając uwagę zebranych
28 Mechanizm Higgsa Ludzie cisnący się wokół naukowca utrudniają mu poruszanie się (nadają mu masę)
29 Mechanizm Higgsa Ludzie na bankiecie mogą też spontanicznie tworzyć zgęszczenia (bozon Higgsa)
30 Poszukiwanie cząstek Higgsa Problem: nie zaobserwowano dotąd cząstki Higgsa Wskazówka dla eksperymentów: g Hxx m x Najsilniejsze sprzężenia do kwarka t i bozonów W i. Trzeba mieć dosyc energii, żeby wyprodukować te cząstki. Dotychczasowe poszukiwania - LEP e + H e qq, ll bb, ττ... Najwyższa energia osiągnięta w LEP: s = 21 GeV
31 Poszukiwania Higgsa w LEP + e e h bb + X
32 Poszukiwania Higgsa w LEP Sygnał??? Tylko ~2σ LEP wyłączono, żeby dalsze poszukiwania robić w LHC. m > 114, 4 GeV, cl=95% H PDG 26
33 Ograniczenia na masę Higgsa (SM) Wiele wielkości fizycznych mierzonych precyzyjnie w LEP wg. teorii zależy od procesów wyższych rzędów z wirtualną wymianą m.in. bozonu Higgsa. Porównując pomiary z 2 obliczeniami metodą np. χ uzyskujemy informacje o masie Higgsa. Łączna analiza wielu pomiarów daje konsystentne wyniki: m m H H = 89 GeV < % c.l.
34 Rozpady Higgsa (SM) - stosunki rozgałęzień
35 Poszukiwanie cząstek Higgsa w LHC u d p+ p H + X s < 2 7 TeV masy Higgsa do ~1 TeV H W + W d u H W + W + W 1) Jeśli m H < 2M Dominujący rozpad: H b+ b Jednak podobne dżety kwarkowe będą produkowane głównie w oddz. silnych i rozpad H zginąłby w tle. Okazuje się, że łatwiej szukać rozpadów: H γ + γ, B 1 γ γ H W 3 γγ t t t γ γ
36 Poszukiwanie cząstek Higgsa w LHC 2) Jeśli m > 2M H to stosunki rozgałęzień na rozpady na W i stają się dostatecznie duże, żeby skorzystać z łatwiejszej separacji od tła leptonów niż hadronów. W + H W + ll masa niezmiennicza 4 leptonów H + ll l = e, µ ale małe prawd. rozpadu
37 Higgs w detektorze CMS Symulacja działania detektora CMS dla zdarzenia: H + + µ µ µ µ
38 Poszukiwanie cząstek Higgsa w LHC Powyżej rozważaliśmy tylko cząstkę Higgsa H przewidzianą w Modelu Standardowym. Natomiast w modelach supersymetrycznych przewidywanych jest więcej cząstek Higgsa.
Bozon Higgsa oraz SUSY
Bozon Higgsa oraz SUSY Bozon Higgsa Poszukiwania bozonu Higgsa w LEP i Tevatronie - otrzymane ograniczenia na masę H Plany poszukiwań w LHC Supersymetria (SUSY) Zagadkowe wyniki CDF Masy cząstek cząstki
Bardziej szczegółowoBozon Higgsa & SUSY & DM
Bozon Higgsa & SUSY & DM Niezmienniczość cechowania Bozon Higgsa Poszukiwanie bozonu Higgsa w LEP i LHC Supersymetria Ciemna materia Unifikacja elektrosłaba (slajd z wykładu 6) e + g w W + ν ν e µ µ +
Bardziej szczegółowoOddziaływania elektrosłabe
Oddziaływania elektrosłabe X ODDZIAŁYWANIA ELEKTROSŁABE Fizyka elektrosłaba na LEPie Liczba pokoleń. Bardzo precyzyjne pomiary. Obserwacja przypadków. Uniwersalność leptonów. Mieszanie kwarków. Macierz
Bardziej szczegółowoUnifikacja elektro-s!aba
Unifikacja elektro-s!aba! Potrzeba unifikacji! Warunki unifikacji elektro-s!abej! Model Weinberga-Salama! Rezonans Z 0! Liczenie zapachów neutrin (oraz generacji) D. Kie!czewska, wyk!ad 7 1 Rozwa"my proces:
Bardziej szczegółowoOddziaływania. Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED)
Oddziaływania Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Teoria Yukawy Zasięg oddziaływań i propagator bozonowy Równanie Diraca Antycząstki; momenty
Bardziej szczegółowoOddziaływania. Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED)
Oddziaływania Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Teoria Yukawy Zasięg oddziaływań i propagator bozonowy Równanie Diraca
Bardziej szczegółowoOddziaływania słabe i elektrosłabe
Oddziaływania słabe i elektrosłabe IX ODDZIAŁYWANIA SŁABE Kiedy są widoczne. Jak bardzo są słabe. Teoria Fermiego Ciężkie bozony pośredniczące. Łamanie parzystości P. ODDZIAŁYWANIA ELEKTROSŁABE Słabe a
Bardziej szczegółowoWszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana
Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego 21 listopada 2017 A.F.Żarnecki WCE Wykład
Bardziej szczegółowoOddziaływania silne. Również na tym wykładzie Wielkie unifikacje. Mówiliśmy na poprzednich wykładach o: rezonansach hadronowych multipletach
Oddziaływania silne Mówiliśmy na poprzednich wykładach o: rezonansach hadronowych multipletach Tu powiemy więcej o: Kolorze QCD czyli chromodynamice kwantowej Symetrii SU(3) kolor Uwięzieniu kwarków i
Bardziej szczegółowoOddziaływania słabe. Bozony pośredniczące W i Z
Oddziaływania słabe Bozony pośredniząe i Z eksperymenty UA1, DELPHI Uniwersalność leptonowa przykłady: rozpady ; zasy żyia leptonów i w rozpadah beta Sprzężenia leptonowe Sprzężenia kwarkowe - mieszanie
Bardziej szczegółowoWszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana
Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki 27 listopada 2018 A.F.Żarnecki WCE Wykład 8 27 listopada 2018 1 / 28 1 Budowa materii (przypomnienie)
Bardziej szczegółowoLHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN
LHC i po co nam On Piotr Traczyk CERN LHC: po co nam On Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 5 Program fizyczny LHC 6 Program fizyczny LHC
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczne
Zderzenia relatywistyczne Fizyka I (B+C) Wykład XIX: Zderzenia nieelastyczne Energia progowa Rozpady czastek Neutrina Zderzenia relatywistyczne Zderzenia elastyczne 2 2 Czastki rozproszone takie same jak
Bardziej szczegółowoOddzia!ywania s!abe. ! Uniwersalno"$ leptonowa przyk!ady: rozpady W; czasy %ycia mionu i taonu oraz j#der w rozpadach beta
Oddzia!ywania s!abe! Bozony po"rednicz#ce W i Z eksperymenty UA1, DELPHI! Uniwersalno"$ leptonowa przyk!ady: rozpady W; czasy %ycia mionu i taonu oraz j#der w rozpadach beta! Sprz&%enia leptonowe! Sprz&%enia
Bardziej szczegółowoSkad się bierze masa Festiwal Nauki, Wydział Fizyki U.W. 25 września 2005 A.F.Żarnecki p.1/39
Skad się bierze masa Festiwal Nauki Wydział Fizyki U.W. 25 września 2005 dr hab. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Skad się bierze masa Festiwal Nauki,
Bardziej szczegółowoWstęp do Modelu Standardowego
Wstęp do Modelu Standardowego Dynamika oddziaływań cząstek Elektrodynamika kwantowa (QED) Chromodynamika kwantowa (QCD) Oddziaływania słabe Tomasz Szumlak AGH-UST Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej
Bardziej szczegółowoNa tropach czastki Higgsa
Na tropach czastki Higgsa Wykład inauguracyjny 2004/2005 A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Na tropach czastki Higgsa Wykład inauguracyjny 2004/2005
Bardziej szczegółowoSymetrie. D. Kiełczewska, wykład 5 1
Symetrie Symetrie a prawa zachowania Spin Parzystość Spin izotopowy Multiplety hadronowe Niezachowanie parzystości w oddz. słabych Sprzężenie ładunkowe C Symetria CP Zależność spinowa oddziaływań słabych
Bardziej szczegółowoSymetrie. D. Kiełczewska, wykład 5 1
Symetrie Symetrie a prawa zachowania Spin Parzystość Spin izotopowy Multiplety hadronowe Niezachowanie parzystości w oddz. słabych Sprzężenie ładunkowe C Symetria CP Zależność spinowa oddziaływań słabych
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak
Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD IX Oddziaływania słabe T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Rola oddziaływań słabych w przyrodzie Oddziaływania słabe są odpowiedzialne (m.in.) za:
Bardziej szczegółowoWYKŁAD Wszechświat cząstek elementarnych. 24.III.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masa W
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 6 24 24.III.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Oddziaływania kolorowe i biegnąca stała sprzężenia α s Oddziaływania słabe Masa W Stałe sprzężenia Siła elementarnego
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne i ich oddziaływania III
Cząstki elementarne i ich oddziaływania III 1. Przekrój czynny. 2. Strumień cząstek. 3. Prawdopodobieństwo procesu. 4. Szybkość reakcji. 5. Złota Reguła Fermiego 1 Oddziaływania w eksperymencie Oddziaływania
Bardziej szczegółowoLHC: program fizyczny
LHC: program fizyczny Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 2 Program fizyczny LHC Model Standardowy i Cząstka Higgsa Poza Model Standardowy:
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 8. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Oddziaływania słabe
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 8 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Oddziaływania słabe Cztery podstawowe siłyprzypomnienie Oddziaływanie grawitacyjne Działa między wszystkimi cząstkami, jest
Bardziej szczegółowoWielka Unifikacja. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XI. Co to jest ładunek?... Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Pomiar
Wielka Unifikacja Wykład XI Co to jest ładunek?... Elementy fizyki czastek elementarnych Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Pomiar Biegnaca stała sprzężenia QCD Unifikacja SU(5) Leptokwarki
Bardziej szczegółowoFizyka na LHC - Higgs
Fizyka na LHC - Higgs XI Program fizyczny LHC. Brakujący element. Pole Higgsa. Poszukiwanie Higgsa na LEP. Produkcja Higgsa na LHC. ATLAS. Wyniki doświadczalne Teraz na LHC 1 FIZYKA NA LHC Unifikacja oddziaływań
Bardziej szczegółowoModel Standardowy. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład VI
Model Standardowy Wykład VI elementy teorii kwantowej symetrie a prawa zachowania spontaniczne łamanie symetrii model Weinberga-Salama testy Modelu Standardowego poszukiwanie bozonu Higgsa Elementy fizyki
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 6. Oddziaływania kolorowe cd. Oddziaływania słabe. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 6 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 11.XI.2009 Oddziaływania kolorowe cd. Oddziaływania słabe Cztery podstawowe oddziaływania Oddziaływanie grawitacyjne
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych
Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Wykład 1 Wstęp Jerzy Kraśkiewicz Krótka historia Odkrycie promieniotwórczości 1895 Roentgen odkrycie promieni X 1896 Becquerel promieniotwórczość
Bardziej szczegółowoBozon Higgsa prawda czy kolejny fakt prasowy?
Bozon Higgsa prawda czy kolejny fakt prasowy? Sławomir Stachniewicz, IF PK 1. Standardowy model cząstek elementarnych Model Standardowy to obecnie obowiązująca teoria cząstek elementarnych, które są składnikami
Bardziej szczegółowoSalam,Weinberg (W/Z) t Hooft, Veltman 1999 (renomalizowalność( renomalizowalność)
Teoria cząstek elementarnych 23.IV.08 1948 nowa faza mechaniki kwantowej precyzyjne pomiary wymagały precyzyjnych obliczeń metoda Feynmana Diagramy Feynmana i reguły Feynmana dziś uniwersalne narzędzie
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne wprowadzenie. Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski
Cząstki elementarne wprowadzenie Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski Historia badania struktury materii XVII w.: ruch gwiazd i planet, zasady dynamiki, teoria grawitacji, masa jako
Bardziej szczegółowoObserwacja Nowej Cząstki o Masie 125 GeV
Obserwacja Nowej Cząstki o Masie 125 GeV Eksperyment CMS, CERN 4 lipca 2012 Streszczenie Na wspólnym seminarium w CERN i na konferencji ICHEP 2012 [1] odbywającej się w Melbourne, naukowcy pracujący przy
Bardziej szczegółowoWSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK. Julia Hoffman (NCU)
WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK Julia Hoffman (NCU) WSTĘP DO WSTĘPU W wykładzie zostały bardzo ogólnie przedstawione tylko niektóre zagadnienia z zakresu fizyki cząstek elementarnych. Sugestie, pytania, uwagi:
Bardziej szczegółowoCząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa
Cząstki i siły tworzące nasz wszechświat Piotr Traczyk IPJ Warszawa Plan Wstęp Klasyfikacja cząstek elementarnych Model Standardowy 2 Wstęp 3 Jednostki, konwencje Prędkość światła c ~ 3 x 10 8 m/s Stała
Bardziej szczegółowoSymetrie. D. Kiełczewska, wykład9
Symetrie Symetrie a prawa zachowania Zachowanie momentu pędu (niezachowanie spinu) Parzystość, sprzężenie ładunkowe Symetria CP Skrętność (eksperyment Goldhabera) Zależność spinowa oddziaływań słabych
Bardziej szczegółowoMaria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Oddziaływania słabe 4.IV.2012
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 8sem.letni.2011-12 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Oddziaływania słabe Cztery podstawowe siły Oddziaływanie grawitacyjne Działa między wszystkimi cząstkami, jest
Bardziej szczegółowoTeorie wielkich unifikacji
Teorie wielkich unifikacji Sukcesy i porażki Modelu Standardowego Przesłanki dla wielkich unifikacji Biegnące stałe sprzężenia Teoria SU(5) i przewidywania rozpadu protonu Poszukiwanie rozpadu protonu
Bardziej szczegółowoWYKŁAD Prawdopodobieństwo procesów dla bardzo dużych energii, konieczność istnienia cząstki Higgsa
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 10 29.04 29.04.2009.2009 1 Prawdopodobieństwo procesów dla bardzo dużych energii, konieczność istnienia cząstki Higgsa Cząstki fundamentalne w Modelu Standardowym
Bardziej szczegółowoModel Standardowy. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład VI
Model Standardowy Wykład VI elementy teorii kwantowej symetrie a prawa zachowania spontaniczne łamanie symetrii model Weinberga-Salama testy Modelu Standardowego poszukiwanie bozonu Higgsa Elementy fizyki
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczne
Zderzenia relatywistyczne Fizyka I (B+C) Wykład XVIII: Zderzenia nieelastyczne Energia progowa Rozpady czastek Neutrina Zderzenia relatywistyczne Zderzenia nieelastyczne Zderzenia elastyczne - czastki
Bardziej szczegółowoElementy Modelu Standardowego
Elementy Modelu Standardowego Funkcja Lagrange a Model Standardowy, który opisuje wszystkie oddziaływania (poza grawitacyjnym) pomiędzy cząstkami elementarnymi, opiera się na kwantowej teorii pola. Podstawowym
Bardziej szczegółowoJak to działa: poszukiwanie bozonu Higgsa w eksperymencie CMS. Tomasz Früboes
Plan wystąpienia: 1.Wprowadzenie 2.Jak szukamy Higgsa na przykładzie kanału H ZZ 4l? 3.Poszukiwanie bozonu Higgsa w kanale ττ μτjet 4.Właściwości nowej cząstki Częste skróty: LHC Large Hadron Collider
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 9. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 9 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 1.XII.2010 Teoria cząstek elementarnych- opis zdarzeń Rachunek zaburzeń i nieskończoności Renormalizacja Prawdopodobieństwo
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczna
Zderzenia relatywistyczna Dynamika relatywistyczna Zasady zachowania Relatywistyczne wyrażenie na pęd cząstki: gdzie Relatywistyczne wyrażenia na energię cząstki: energia kinetyczna: energia spoczynkowa:
Bardziej szczegółowoStruktura porotonu cd.
Struktura porotonu cd. Funkcje struktury Łamanie skalowania QCD Spinowa struktura protonu Ewa Rondio, 2 kwietnia 2007 wykład 7 informacja Termin egzaminu 21 czerwca, godz.9.00 Wiemy już jak wygląda nukleon???
Bardziej szczegółowoWYKŁAD IV.2013
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 10 24.IV.2013 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Teoria cząstek elementarnych- opis zdarzeń Rachunek zaburzeń i nieskończoności Renormalizacja Prawdopodobieństwo
Bardziej szczegółowoOdkrywanie supersymetrii - przypadek ciężkich sfermionów
Odkrywanie supersymetrii - przypadek ciężkich sfermionów Krzysztof Rolbiecki (IFT UW) we współpracy z: K. Desch, J. Kalinowski, G. Moortgat-Pick, J. Stirling JHEP 612, 7 (26) Warszawa, 9/3/27 1. Wstęp
Bardziej szczegółowoNiezachowanie CP najnowsze wyniki
Niezachowanie CP najnowsze wyniki Dlaczego łamanie CP jest ważne asymetria barionowa we Wszechświecie Łamanie CP w sektorze mezonów dziwnych Łamanie CP w sektorze mezonów pięknych Asymetria barionowa we
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 9. Wszechświat cząstek elementarnych. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW
Wszechświat cząstek elementarnych M.Krawczyk, AFZ WCE 9 1 WYKŁAD 9 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Teoria cząstek elementarnych- opis zdarzeń Rachunek zaburzeń i nieskończoności Renormalizacja Prawdopodobieństwo
Bardziej szczegółowoBoska cząstka odkryta?
FOTON 118, Jesień 2012 27 Boska cząstka odkryta? Krzysztof Fiałkowski Instytut Fizyki UJ 4 lipca 2012 roku w wielkiej sali seminaryjnej CERNu w Genewie odbyło się nadzwyczajne seminarium. Organizatorzy
Bardziej szczegółowoElementy Fizyki Jądrowej. Wykład 5 cząstki elementarne i oddzialywania
Elementy Fizyki Jądrowej Wykład 5 cząstki elementarne i oddzialywania atom co jest elementarne? jądro nukleon 10-10 m 10-14 m 10-15 m elektron kwark brak struktury! elementarność... 1897 elektron (J.J.Thomson)
Bardziej szczegółowor. akad. 2008/2009 V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC
V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC 1 V.1 WYNIKI LEP 2 e + e - Z 0 Calkowity przekroj czynny 3 4 r. akad. 2008/2009 s Q N 3 4 s M s N Q I M 12 s ) M (s s s 2 f C 2 Z C f f
Bardziej szczegółowoMaria Krawczyk, A.Filip Żarnecki, Wydział Fizyki UW
Wszechświat cząstek elementarnych dla humanistów WYKŁAD 9 Maria Krawczyk, A.Filip Żarnecki, Wydział Fizyki UW Teoria cząstek elementarnych- opis zdarzeń Rachunek zaburzeń i nieskończoności Renormalizacja
Bardziej szczegółowoNeutrina. Źródła neutrin: NATURALNE Wielki Wybuch gwiazdy atmosfera Ziemska skorupa Ziemska
Neutrina X Źródła neutrin.. Zagadki neutrinowe. Neutrina słoneczne. Neutrina atmosferyczne. Eksperymenty neutrinowe. Interpretacja pomiarów. Oscylacje neutrin. 1 Neutrina Źródła neutrin: NATURALNE Wielki
Bardziej szczegółowoWstęp do oddziaływań hadronów
Wstęp do oddziaływań hadronów Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 9 M. Przybycień (WFiIS AGH) Wstęp do oddziaływań hadronów Wykład 9 1 / 21 Rozpraszanie
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek 5: Co dalej? Brakujące wątki Perspektywy Astrocząstki
Fizyka cząstek 5: Co dalej? Brakujące wątki Perspektywy Astrocząstki Brakujące ogniwo Przypomnienie: brakujący bozon Higgsa! Oczekiwania: nietrwały, sprzężenie najsilniejsze do najcięższych cząstek. Ważny
Bardziej szczegółowo1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7.
Weronika Biela 1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7. Obliczenie przekroju czynnego 8. Porównanie
Bardziej szczegółowoDynamika relatywistyczna
Dynamika relatywistyczna Fizyka I (Mechanika) Wykład XII: masa niezmiennicza i układ środka masy zderzenia elastyczne czastki elementarne rozpady czastek rozpraszanie nieelastyczne Dynamika relatywistyczna
Bardziej szczegółowoOddziaływania fundamentalne
Oddziaływania fundamentalne Silne: krótkozasięgowe (10-15 m). Siła rośnie ze wzrostem odległości. Znaczna siła oddziaływania. Elektromagnetyczne: nieskończony zasięg, siła maleje z kwadratem odległości.
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład II Promieniotwórczość Fizyka MU, semestr 2 Uniwersytet Rzeszowski, 8 marca 2017 Wykład II Promieniotwórczość Promieniowanie jonizujące 1 / 22 Jądra pomieniotwórcze Nuklidy
Bardziej szczegółowoWYKŁAD
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 14 12.01.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Poza Modelem Standardowym Poza Modelem Standardowym dążenie do unifikacji Model Standardowy: symetria
Bardziej szczegółowoPromieniowanie jonizujące
Promieniowanie jonizujące Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniotwórczość Uniwersytet Rzeszowski, 18 października 2017 Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 23 Jądra pomieniotwórcze
Bardziej szczegółowoVI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki
r. akad. 005/ 006 VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki 1. Fale materii. Rozpraszanie cząstek wysokich energii mikroskopią na bardzo małych odległościach.. Akceleratory elektronów i protonów.
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 8 1 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 2.12. 2009 Współczesne eksperymenty-wprowadzenie Detektory Akceleratory Zderzacze LHC Mapa drogowa Tevatron-
Bardziej szczegółowoRozszyfrowywanie struktury protonu
Rozszyfrowywanie struktury protonu Metody pomiaru struktury obiektów złożonych v Rozpraszanie elektronów na nukleonie czy na jego składnikach v Składniki punktowe wewnątrz nukleonu to kwarki v Definicja
Bardziej szczegółowoWstęp do chromodynamiki kwantowej
Wstęp do chromodynamiki kwantowej Wykład 1 przez 2 tygodnie wykład następnie wykład/ćwiczenia/konsultacje/lab proszę pamiętać o konieczności posiadania kąta gdy będziemy korzystać z labolatorium (Mathematica
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne. Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków.
Cząstki elementarne Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków. Cząstki elementarne Leptony i kwarki są fermionami mają spin połówkowy
Bardziej szczegółowoWstęp do fizyki cząstek elementarnych
Wstęp do fizyki cząstek elementarnych Ewa Rondio cząstki elementarne krótka historia pierwsze cząstki próby klasyfikacji troche o liczbach kwantowych kolor uwięzienie kwarków obecny stan wiedzy oddziaływania
Bardziej szczegółowoMetamorfozy neutrin. Katarzyna Grzelak. Sympozjum IFD Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW. K.Grzelak (UW ZCiOF) 1 / 23
Metamorfozy neutrin Katarzyna Grzelak Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW Sympozjum IFD 2008 6.12.2008 K.Grzelak (UW ZCiOF) 1 / 23 PLAN Wprowadzenie Oscylacje neutrin Eksperyment MINOS
Bardziej szczegółowoLEPTON TAU : jako taki, oraz zastosowania. w niskich i wysokich energiach. Zbigniew Wąs
LEPTON TAU : jako taki, oraz zastosowania w niskich i wysokich energiach Zbigniew Wąs Podziękowania: A. Kaczmarska, E. Richter-Wąs (Atlas); A. Bożek (Belle); T. Przedziński, P. Golonka (IT); R. Decker,
Bardziej szczegółowoPoszukiwany: bozon Higgsa
Poszukiwany: bozon Higgsa Higgs widoczny w świetle kolajdera liniowego Fizyka Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych: TESLA & ZEUS Poszukiwane: czastki sypersymetryczne (SUSY) Fizyka Czastek i Oddziaływań
Bardziej szczegółowoPoszukiwania bozonu Higgsa w rozpadzie na dwa leptony τ w eksperymencie CMS
Poszukiwania bozonu Higgsa w rozpadzie na dwa leptony τ w eksperymencie CMS Artur Kalinowski Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski Warszawa, 7 grudnia 2012 DETEKTOR CMS DETEKTOR CMS Masa całkowita : 14
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych
Fizyka cząstek elementarnych i oziaływań postawowych Wykła 14 Poza moel stanarowy Jerzy Kraśkiewicz Oscylacje netrin W minimalnym MS netrina są bezmasowe. Obecnie wykryto, Ŝe netrina mają masę! Oscylacje
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki subatomowej
Podstawy fizyki subatomowej Zenon Janas Zakład Fizyki Jądrowej IFD UW ul. Pasteura 5 p..81 tel. 55 3 681 e-mail: janas@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~janas/fsuba/fizsub.htm Zasady zaliczenia Obecność
Bardziej szczegółowoWiadomości wstępne. Krótka historia Przekrój czynny Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji
Wiadomości wstępne Krótka historia Przekrój czynny Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji Historia fizyki cząstek w pigułce 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 000 Bevatron PS AGS
Bardziej szczegółowoKarta przedmiotu. Przedmiot Grupa ECTS. Fizyka Wysokich Energii 9. Kierunek studiów: fizyka. Specjalność: fizyka
Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku Kod USOS Karta przedmiotu Przedmiot Grupa ECTS Fizyka Wysokich Energii 9 Kierunek studiów: fizyka Specjalność: fizyka Formy zajęć Wykład Konwersatorium Seminarium
Bardziej szczegółowoMarek Kowalski
Jak zbudować eksperyment ALICE? (A Large Ion Collider Experiment) Jeszcze raz diagram fazowy Interesuje nas ten obszar Trzeba rozpędzić dwa ciężkie jądra (Pb) i zderzyć je ze sobą Zderzenie powinno być
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe. kanał wyjściowy
Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie
Bardziej szczegółowoAtomowa budowa materii
Atomowa budowa materii Wszystkie obiekty materialne zbudowane są z tych samych elementów cząstek elementarnych Cząstki elementarne oddziałują tylko kilkoma sposobami oddziaływania wymieniając kwanty pól
Bardziej szczegółowoWstęp do Modelu Standardowego
Paweł Malecki Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk Kraków PL Wstęp do Modelu Standardowego 1 Plan Rys historyczny Pierwsze cząstki Cząstki co jest elementarne? Oddziaływania Symetrie Mechanizm
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 5 sem zim.2010/11
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 5 sem zim.2010/11 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Siły: porównania oddziaływań stałe sprzężenia Diagramy Feynmana Oddziaływania: elektromagnetyczne
Bardziej szczegółowoCompact Muon Solenoid
Compact Muon Solenoid (po co i jak) Piotr Traczyk CERN Compact ATLAS CMS 2 Muon Detektor CMS był projektowany pod kątem optymalnej detekcji mionów Miony stanowią stosunkowo czysty sygnał Pojawiają się
Bardziej szczegółowoczastki elementarne Czastki elementarne
czastki elementarne "zwykła" materia, w warunkach które znamy na Ziemi, które panuja w ekstremalnych warunkach na Słońcu: protony, neutrony, elektrony. mówiliśmy również o neutrinach - czastki, które nie
Bardziej szczegółowoRozdział 1 Wiadomości wstępne. Krótka historia Przekrój czynny, świetlność Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji
Rozdział 1 Wiadomości wstępne Krótka historia Przekrój czynny, świetlność Układ jednostek naturalnych Eksperymenty formacji i produkcji Historia fizyki cząstek w pigułce 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990
Bardziej szczegółowoElementy Fizyki Czastek Elementarnych 1 / 2
Elementy Fizyki Czastek Elementarnych Katarzyna Grzelak ( na podstawie wykładu prof. D.Kiełczewskiej ) Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW 20.02.2013 K.Grzelak (IFD UW) Elementy Fizyki
Bardziej szczegółowoWykład XIII: Rozszerzenia SM, J. Gluza
Skala X, skala Plancka Dla MS biegnące stałe sprzężenia przecinają się w okolicy 10^15 GeV, Grawitacja dołącza się przy około 10^19 GeV, gdy oddizaływanie grawitacyjne jest porównywalne z masą spoczynkową
Bardziej szczegółowoWszechświat czastek elementarnych
Wszechświat czastek elementarnych Wykład 9: Współczesne eksperymenty prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wszechświat czastek elementarnych Wykład
Bardziej szczegółowoOddziaływania podstawowe
Oddziaływania podstawowe grawitacyjne silne elektromagnetyczne słabe 1 Uwięzienie kwarków (quark confinement). Przykład działania mechanizmu uwięzienia: Próba oderwania kwarka d od neutronu (trzy kwarki
Bardziej szczegółowoSupersymetria. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XII
Supersymetria Wykład XII Elementy fizyki czastek elementarnych Problemy Modelu Standardowego Supersymetria Widmo czastek Przewidywania Obecne wyniki Przyszłe poszukiwania Model Standardowy Przypomnienie
Bardziej szczegółowoRozpad alfa. albo od stanów wzbudzonych (np. po rozpadzie beta) są to tzw. długozasięgowe cząstki alfa
Rozpad alfa Samorzutny rozpad jądra (Z,A) na cząstkę α i jądro (Z-2,A-4) tj. rozpad 2-ciałowy, stąd Widmo cząstek α jest dyskretne bo przejścia zachodzą między określonymi stanami jądra początkowego i
Bardziej szczegółowoSymetrie w fizyce cząstek elementarnych
Symetrie w fizyce cząstek elementarnych Odkrycie : elektronu- koniec XIX wieku protonu początek XX neutron lata 3 XX w; mion µ -1937, mezon π 1947 Lata 5 XX w zalew nowych cząstek; łączna produkcja cząstek
Bardziej szczegółowoDodatkowe wymiary. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XI
Dodatkowe wymiary Wykład XI Dodatkowe wymiary Jak dobrze znamy grawitacje Grawitacja w świecie czastek Perspektywy Elementy fizyki czastek elementarnych Dodatkowe wymiary Skala Plancka Problem hierarchii
Bardziej szczegółowoZasada najmniejszego działania
Zasada najmniejszego działania S = T dtl(x, ẋ) gdzie L(x, ẋ) jest lagrangianem. Dokonajmy przesuniecia x = x + y, ẋ = ẋ + ẏ, gdzie y(0) = y(t ) = 0. Wtedy T T S = dt L(x, ẋ ) = dt L(x + y, ẋ = ẋ + ẏ) 0
Bardziej szczegółowoRozpraszanie elektron-proton
Rozpraszanie elektron-proton V 1. Badania struktury atomu - rozpraszanie Rutherforda. 2. Rozpraszanie elastyczne elektronu na punktowym protonie. 3. Rozpraszanie elastyczne elektronu na protonie o skończonych
Bardziej szczegółowoCzego brakuje w Modelu Standardowym
Czego brakuje w Modelu Standardowym What is missing in the Standard Model concepts and ideas Instytut Problemów Jądrowych im. A. Sołtana w Świerku 1 Plan Równania Maxwella droga do QED Symetria cechowania
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 3. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masy i czasy życia cząstek elementarnych. Kwarki: zapach i kolor. Prawa zachowania i liczby kwantowe:
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 3 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Masy i czasy życia cząstek elementarnych Kwarki: zapach i kolor Prawa zachowania i liczby kwantowe: liczba barionowa i liczby
Bardziej szczegółowoWszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 7 21.IV TEORIA Symetria i jej łamanie
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 7 21.IV.2009 TEORIA Symetria i jej łamanie CEL.. dotrzeć do tych uniwersalnych elementarnych praw przyrody, z których kosmos może być zbudowany przez czyste wnioskowanie.
Bardziej szczegółowoSzczególna i ogólna teoria względności (wybrane zagadnienia)
Szczególna i ogólna teoria względności (wybrane zagadnienia) Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 4 M. Przybycień (WFiIS AGH) Szczególna Teoria Względności
Bardziej szczegółowo