Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV
|
|
- Nadzieja Przybylska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Struktura protonu Wykład IV akcelerator HERA Elementy fizyki czastek elementarnych rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury równania ewolucji QCD struktura fotonu
2 % & lub NC DIS Deep Inelastic Scattering DIS): rozpraszanie głęboko nieelastyczne Neutral Currents NC): oddziaływanie z wymiana pradów neutralnych ) Kinematyka Rozpraszanie głęboko nieelastyczne na tarczy spoczywajacym nukleonie): Opisujemy jako rozpraszanie elastyczne na uasi-swobodnym partonie ' ' M µ k =E, p ) µ k =E, p ) Θ!#"$ m Przekaz energii: Mamy więc ograniczenie na : Przekaz czteropędu: ) ' * * A.F.Żarnecki Wykład IV 1
3 Pomiary na tarczach W wiekszości eksperymentów mierzacych strukturę protonu w doświadczeniach na tarczach rozpraszano lub. Długi tor mionu w detektorze dobra identyfikacja, dokładny pomiar Przypadek z eksperymentu NuTeV: Produkty rozbicia protonu maja naogół małe energie duży bład pomiaru) analiza oparta na pomiarze rozproszonego leptonu A.F.Żarnecki Wykład IV 2
4 HERA Pomiary na tarczach Doświadczenia z rozpraszaniem wiazek elektronów, mionów i neutrin na tarczach pozwoliły na dokładny pomiar rozkładów kwarków w protonie w obszarze: Projekt HERA Badanie struktury protonu w obszarze: bardzo dużych wartości : oraz bardzo małych wartości : Wiazki przeciwbieżne elektronpozyton) proton: * * ' Dolne ograniczenie na z warunku Dla mniejszych wartości partonowy załamuje się. wynika. model Dostępna energia o rzad wielkości większa niż w doświadczeniach na tarczy... A.F.Żarnecki Wykład IV 3
5 HERA Obszar badań Projekt HERA umożliwił rozszerzenie dostępnego w pomiarach NC DIS obszaru kinematycznego o dwa rzędy wielkości w i. Q 2 GeV 2 ) Bezpośredni pomiar rozkładów partonów w obszarze mierzonym w zderzeniach Tevatron) x skala logarytmiczna! A.F.Żarnecki Wykład IV 4
6 Kinematyka Poprzednie definicje zmiennych i były słuszne tylko w układzie spoczywajacego protonu. HERA - ułamek czteropędu protonu niesiony przez parton W HERA zderzenia wiazek przeciwbieżnych * * W układzie spoczywajacego protonu: otrzymujemy te same wyrażenia co poprzednio A.F.Żarnecki Wykład IV 5
7 HERA Hardonizacja W modelu kwarkowo-partonowym QPM) rozproszeniu ulega elektron i pojedyńczy kwark. Reszta kwarków z protonu kontynuuje swój lot jako tzw. remnant pozostałości) e Pojedyńczych kwarków nigdy nie obserwujemy. Oddziaływania silne prowadza do tzw. hadronizacji: powstaja wtórne pary i kwark zamienia się w jet strugę) czastek głównie hadronów): e e p e p... remnant jet jet kwarkowy Przypadek symulowany programem PYTHIA A.F.Żarnecki Wykład IV 6
8 Przypadek NC DIS Ekspertment H1, det. sladowe kal. elektromagnetyczny kal. hadronowy hadrony e p e R Z A.F.Żarnecki Wykład IV 7
9 Przypadek NC DIS Ekspertment ZEUS A.F.Żarnecki Wykład IV 8
10 Rekonstrukcja przypadków Pomiar w detektorze W przypadkach NC DIS w detektorze mierzymy: elektron o energii pod katem rozproszony kat rozproszenia mierzymy od e e θ E e p kierunku wiazki protonów!) stan hadronowy na ogół nie jest to pojedyńczy jet) o całkowitej energii i pędzie E h, ph oś Z zgodnie z kierunkiem wiazki protonów!) Czastki lezace w kierunku wiazki protonowej sa tracone w rurze akceleratora i a dobrze mierzone. nie s Tracone czastki maja nieczuła na straty jest więc kombinacja zaniedbujemy masę) A.F.Żarnecki Wykład IV 9
11 % % Rekonstrukcja przypadków Rekonstrukcja stanu hadronowego Dobrze mierzonymi parametrami stanu hadronowego sa Rekonstrukcja zmiennych Mamy cztery wielkości mierzone:,, i Chcemy wyznaczyć dwie zmienne, np. i Na tej podstawie można wyznaczyć efektywny kat rozproszenia i energię jetu: trzecia zmienna mamy z relacji: ) Mamy duża swobodę wyboru metody Teoretycznie nieskończenie dokładny pomiar) wszystkie metody s a równoważne. W QPM kat rozproszenia i energia partonu. Efekty doświadczalne błędy pomiarowe) powoduja jednak znaczne różnice w dokładności wyznaczenia, i różnymi metodami. A.F.Żarnecki Wykład IV 10
12 Rekonstrukcja przypadków Metoda elektronowa Rekonstrukcja zmiennych kinematycznych wyłacznie w oparciu o pomiar rozproszonego elektronu: % ) Metoda dwóch katów Rekonstrukcja zmiennych w oparciu o kat rozproszenia elektronu i wyznaczony kat emisji jetu : % % % % % % % % % % Metoda ta jest wykorzystywana przez współpracę H1 detektor H1 bardzo dobrze mierzy elektrony, gorzej hadrony) Nie korzystamy wprost) z pomiaru energii!!! eliminujemy niepewności zwiazane z kalibracja Metoda wykorzystywana przez współpracę ZEUS A.F.Żarnecki Wykład IV 11
13 Wyznaczanie funkcji struktury Przekrój czynny Funkcję struktury różniczkowego przekroju czynnego na NC DIS: wyznaczamy bezpośrednio z pomiaru tzw. podłużnej funkcji struktury ) Wyznaczane teoretycznie poprawki pochodza od: wkład gluonów powoduje, że ) wymiany bozonu istotne tylko dla bardzo dużych ) poprawki radiacyjne; emisja procesów radiacyjnych przez elektron przed lub po zderzeniu) A.F.Żarnecki Wykład IV 12
14 Wyznaczanie funkcji struktury Przekrój czynny Różniczkowy przekrój czynny wyznaczamy mierzac liczbę przypadków zrekonstruowanych w przedziałach i : gdzie: scałkowana świetlność efektywność selekcji przypadków poprawka zwiazana z niedokładnościa pomiaru przesypywanie przypadków pomiędzy przedziałami) A.F.Żarnecki Wykład IV 13
15 Wyznaczanie funkcji struktury Rozkład mierzonych przypadków NC DIS w zmiennych. Q 2 DA GeV 2 ) Dane współpracy ZEUS Liczba przypadków w binach maleje szybko z pomiar ograniczony do ' e ZEUS x DA A.F.Żarnecki Wykład IV 14
16 Wyznaczanie funkcji struktury Liczba mierzonych przypadków decyduje o błędzie statystycznym wyznaczonych wartości : Błędy statystyczne dominuja przy dużych, przy małych sa zaniedbywalne. Bład systematyczny pomiaru wynika z niepewności: poprawek teoretycznych pomiaru świetności wyznaczenia poprawek i niepewności zwiazane z symulacja Monte Carlo badanego procesu i działania detektora) Błędy systematyczne dominuja przy małych, i Na ogół sa na poziomie kilku % obecne pomiary w HERA) A.F.Żarnecki Wykład IV 15.
17 Bardzo dobra zgodność różnych pomiarów. Wyraźne łamanie skalowania... A.F.Żarnecki Wykład IV 16
18 Ewolucja QCD Łamanie skalowania Im dokładniej przygladamy się protonowi wyższe ) tym więcej partonów kwarków i gluonów) widzimy Klasyczne uzasadnienie długość fali de Broglie a: lub zasada nieoznaczoności: wyższe to lepsza rozdzielczość Czy można to opisać bardziej ilościowo?... A.F.Żarnecki Wykład IV 17
19 Ewolucja QCD Emisja gluonów W QPM wirtualny foton oddziałuje z pojedyńczym kwarkiem: γ Funkcja struktury: Jednak kwark może bezpośrednio przed oddziaływaniem wyemitować gluon: * γ x p µ y p µ Ułamek pędu widziany przez foton jest mniejszy niż ułamek niesiony poczatkowo przez kwark w protonie. Dodatkowy przyczynek do g gdzie określa prawdopodobieństwo emisji gluonu. A.F.Żarnecki Wykład IV 18
20 Ewolucja QCD Emisja gluonów Pełne rachunki musza też uwzględniać emisję gluonu przez rozproszony kwark i wymianę wirtualnego gluonu Kreacja par Rozpraszanie może też zajść na kwarku powstałym w wyniku konwersji gluonu na parę γ γ γ * * g g * x p µ g y p µ Daje to kolejny przyczynek do γ gdzie określa prawdopodobieństwo konwersji gluonu. A.F.Żarnecki Wykład IV 19
21 ! Ewolucja QCD Równania ewolucji Zależność od łamanie skalowania) nie wynika z samej obecności dodatkowych wkładów i. Łamanie skalowania wynika z zależności i od :! Chromodynamika kwantowa nie pozwala wyliczyć rozkładów partonów w protonie, ale precyzyjnie przewiduje ich zależność od : Im wyższe tym więcej emitowanych gluonów i par. Równanie Altarellego Parisiego DGLAP) sa tzw. funkcjami podziału spliting functions) opisuja rozkład partonu w partonie A.F.Żarnecki Wykład IV 20
22 Ewolucja QCD Parametryzacje Gęstości partonów przy dowolnym moga być wyznaczone z ich rozkładu przy wybranym. Zakładajac określona postać funkcyjna dla rozkładów partonów przy skali, np: Wynik: F 2 x,q 2 ) możemy dopasować ja do wszystkich danych doświadczalnych, przy wszystkich. Równania DGLAP idealnie opisuja ewolucję! ogromny sukces QCD H1 ZEUS BCDMS NMC SLAC E x A.F.Żarnecki Wykład IV 21
23 Ewolucja QCD Parametryzacja danych przeprowadzona przez współpracę ZEUS: Znakomita zgodność przez wiele rzędów wielkości w i... A.F.Żarnecki Wykład IV 22
24 Ewolucja QCD Wyniki dopasowania Możemy bardzo dokładnie wyznaczyć gęstości poszczególnychpartonów w protonie. Choć foton nie oddziałuje bezpośrednio z gluonami, ewolucja funkcji struktury dostarcza nam precyzyjnych informacji o ich rozkładach. Obecnie rozkłady gluonów znamy prawie tak dobrze jak rozkłady kwarków. x fx) x Gluony dominuja przy małych!!! Ale nie maja bezpośredniego wkładu do! A.F.Żarnecki Wykład IV 23
25 Struktura fotonu Fotoprodukcja Fotoprodukcja: oddziaływanie rzeczywistych fotonów W granicy elektron emituje prawie rzeczywiste fotony. Foton taki nie może być zaabsorbowany przez kwark w procesie typu NC DIS: γ Obserwujemy natomiast procesy z emisja dwóch partonów produkcja dwóch jetów): QCD-Compton γ g Fuzja foton-gluon BGF) γ g Bezpośrednie direct) oddziaływanie fotonu A.F.Żarnecki Wykład IV 24
26 Experyment ZEUS Fotoprodukcja 2 jetów A.F.Żarnecki Wykład IV 25
27 ksperyment H1 Fotoprodukcja 3 jetów A.F.Żarnecki Wykład IV 26
28 Struktura fotonu Produkcja jetów Spodziewamy się, że cała energia i pęd podłużny fotonu zostanie przekazany produkowanym partonom. Rekonstruujac dwa jety hadronowe oczekujemy: Dla bezpośredniego oddziaływania fotonów oczekujemy Wyniki pomiaru: ZEUS 1994 events Energię fotonu znamy mierzac rozproszony elektron Możemy zdefiniować: resolved direct x OBS γ A.F.Żarnecki Wykład IV 27
29 ksperyment H1 2 jety + resztki remnant) fotonu A.F.Żarnecki Wykład IV 28
30 Struktura fotonu Aby wytłumaczyć przypadki z musimy przyjać, że foton ma wewnętrzna strukturę partonowa) i w oddziaływaniu uczestniczy tylko jeden ze składników fotonu. fotoprodukcja pośrednia resolved) Direct Resolved Opisujac oddziaływania rzeczywistych fotonów możemy wprowadzić funkcję struktury fotonu. Ma ona taka sama interpretację jak można mierzyć np. w zderzeniach. protonu. A.F.Żarnecki Wykład IV 29
31 F γ 2 x,q a) L31.9) b) L35.0) Struktura x fotonu GRV HO) F γ 2 x,q 2 ) / α TPC/2γ0.24) TPC/2γ0.38) PLUTO2.4) TPC/2γ2.83) ALEPH9.9) PLUTO9.2) c) f) i) TPC/2γ0.71) PLUTO4.3) TPC/2γ5.1) TOPAZ5.1) DELPHI12.0) DELPHI prl.13.0) d) g) j) TPC/2γ1.31) e) DELPHI prl.6.3) h) OPAL8.9) AMY6.8) OPAL17.5) OPAL17.8) OPAL9.0) k) Zebrane wyniki pomiarów funkcji struktury fotonu w różnych eksperymentach OPAL10.7) ALEPH20.7) DELPHI prl.21.0) L323.1) TOPAZ16.) AMY73.) DELPHI prl.99.) l) o) OPAL14.5) L310.8) ALEPH prl.13.7) L315.3) JADE24.) m) DELPHI prl.42.) n) TASSO23.) PLUTO45.) OPAL59.) OPAL30.) OPAL135.) JADE100.) p) ALEPH prl.56.5) DELPHI prl.400.) AMY390.) ) Wyraźna zależność od - ewolucja opisywana przez QCD TOPAZ80.) L3120.) ALEPH284.) OPAL prl.706.) x A.F.Żarnecki Wykład IV 30
32 Struktura fotonu W oddziaływaniach wysokiej energii foton zachowuje się jak hadron. Model dominacji mezonów wektorowych VMD): - goły foton bez struktury) Porównanie przekrojów czynnych pp, pp Σ p K p, K + p π p, π + p, i : 1 Total cross section mb) γp Stała sprzężenia: γγ pp s GeV) Re T/Im T K - p A.F.Żarnecki Wykład IV 31
Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV
Struktura protonu Wykład IV akcelerator HERA Elementy fizyki czastek elementarnych rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury równania ewolucji QCD struktura fotonu NC DIS Deep Inelastic
Bardziej szczegółowoStruktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV. rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury.
Struktura protonu Wykład IV akcelerator HERA Elementy fizyki czastek elementarnych rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury równania ewolucji QCD struktura fotonu NC DIS Deep Inelastic
Bardziej szczegółowoStruktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład V. spin protonu struktura fotonu
Struktura protonu Wykład V równania ewolucji QCD spin protonu struktura fotonu Elementy fizyki czastek elementarnych Funkcja struktury Różniczkowy przekrój czynny na NC DIS elektron proton: d 2 σ dx dq
Bardziej szczegółowoStruktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV
Struktura protonu Elementy fizyki czastek elementarnych Wykład IV kinematyka rozpraszania rozpraszanie nieelastyczne partony i kwarki struktura protonu akcelerator HERA wyznaczanie funkcji struktury Kinematyka
Bardziej szczegółowoStruktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład III
Struktura protonu Elementy fizyki czastek elementarnych Wykład III kinematyka rozpraszania doświadczenie Rutherforda rozpraszanie nieelastyczne partony i kwarki struktura protonu Kinematyka Rozpraszanie
Bardziej szczegółowoStruktura porotonu cd.
Struktura porotonu cd. Funkcje struktury Łamanie skalowania QCD Spinowa struktura protonu Ewa Rondio, 2 kwietnia 2007 wykład 7 informacja Termin egzaminu 21 czerwca, godz.9.00 Wiemy już jak wygląda nukleon???
Bardziej szczegółowoRozszyfrowywanie struktury protonu
Rozszyfrowywanie struktury protonu Metody pomiaru struktury obiektów złożonych v Rozpraszanie elektronów na nukleonie czy na jego składnikach v Składniki punktowe wewnątrz nukleonu to kwarki v Definicja
Bardziej szczegółowoWszechświat czastek elementarnych
Wszechświat czastek elementarnych Wykład 9: Współczesne eksperymenty prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wszechświat czastek elementarnych Wykład
Bardziej szczegółowoWstęp do oddziaływań hadronów
Wstęp do oddziaływań hadronów Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 9 M. Przybycień (WFiIS AGH) Wstęp do oddziaływań hadronów Wykład 9 1 / 21 Rozpraszanie
Bardziej szczegółowoWszechświat czastek elementarnych
Wszechświat czastek elementarnych Wykład 8: Współczesne eksperymenty prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wszechświat czastek elementarnych Wykład
Bardziej szczegółowoVI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki
r. akad. 005/ 006 VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki 1. Fale materii. Rozpraszanie cząstek wysokich energii mikroskopią na bardzo małych odległościach.. Akceleratory elektronów i protonów.
Bardziej szczegółowoWstęp do Modelu Standardowego
Wstęp do Modelu Standardowego Dynamika oddziaływań cząstek Elektrodynamika kwantowa (QED) Chromodynamika kwantowa (QCD) Oddziaływania słabe Tomasz Szumlak AGH-UST Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej
Bardziej szczegółowor. akad. 2008/2009 V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC
V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC 1 V.1 WYNIKI LEP 2 e + e - Z 0 Calkowity przekroj czynny 3 4 r. akad. 2008/2009 s Q N 3 4 s M s N Q I M 12 s ) M (s s s 2 f C 2 Z C f f
Bardziej szczegółowoDynamika relatywistyczna
Dynamika relatywistyczna Fizyka I (B+C) Wykład XVIII: Energia relatywistyczna Transformacja Lorenza energii i pędu Masa niezmiennicza Energia relatywistyczna Dla ruchu ciała pod wpływem stałej siły otrzymaliśmy:
Bardziej szczegółowoFizyka do przodu w zderzeniach proton-proton
Fizyka do przodu w zderzeniach proton-proton Leszek Adamczyk (KOiDC WFiIS AGH) Seminarium WFiIS March 9, 2018 Fizyka do przodu w oddziaływaniach proton-proton Fizyka do przodu: procesy dla których obszar
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczne
Zderzenia relatywistyczne Fizyka I (B+C) Wykład XIX: Zderzenia nieelastyczne Energia progowa Rozpady czastek Neutrina Zderzenia relatywistyczne Zderzenia elastyczne 2 2 Czastki rozproszone takie same jak
Bardziej szczegółowoCząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa
Cząstki i siły tworzące nasz wszechświat Piotr Traczyk IPJ Warszawa Plan Wstęp Klasyfikacja cząstek elementarnych Model Standardowy 2 Wstęp 3 Jednostki, konwencje Prędkość światła c ~ 3 x 10 8 m/s Stała
Bardziej szczegółowoOddziaływania elektrosłabe
Oddziaływania elektrosłabe X ODDZIAŁYWANIA ELEKTROSŁABE Fizyka elektrosłaba na LEPie Liczba pokoleń. Bardzo precyzyjne pomiary. Obserwacja przypadków. Uniwersalność leptonów. Mieszanie kwarków. Macierz
Bardziej szczegółowoPoszukiwany: bozon Higgsa
Poszukiwany: bozon Higgsa Higgs widoczny w świetle kolajdera liniowego Fizyka Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych: TESLA & ZEUS Poszukiwane: czastki sypersymetryczne (SUSY) Fizyka Czastek i Oddziaływań
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczne
Zderzenia relatywistyczne Fizyka I (B+C) Wykład XVIII: Zderzenia nieelastyczne Energia progowa Rozpady czastek Neutrina Zderzenia relatywistyczne Zderzenia nieelastyczne Zderzenia elastyczne - czastki
Bardziej szczegółowoWszechświat czastek elementarnych
Wszechświat czastek elementarnych Wykład 6: prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wszechświat czastek elementarnych Wykład 6: 27 marca 2013 p.1/43
Bardziej szczegółowoRozpraszanie elektron-proton
Rozpraszanie elektron-proton V Badania struktury atomu - rozpraszanie Rutherforda. Rozpraszanie elastyczne elektronu na punktowym protonie. Rozpraszanie elastyczne elektronu na protonie o skończonych wymiarach.
Bardziej szczegółowoWielka Unifikacja. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XI. Co to jest ładunek?... Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Pomiar
Wielka Unifikacja Wykład XI Co to jest ładunek?... Elementy fizyki czastek elementarnych Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Pomiar Biegnaca stała sprzężenia QCD Unifikacja SU(5) Leptokwarki
Bardziej szczegółowoRozpraszanie elektron-proton
Rozpraszanie elektron-proton V 1. Badania struktury atomu - rozpraszanie Rutherforda. 2. Rozpraszanie elastyczne elektronu na punktowym protonie. 3. Rozpraszanie elastyczne elektronu na protonie o skończonych
Bardziej szczegółowoBudowa nukleonu. Krzysztof Kurek
Krzysztof Kurek Data selection Plan Statyczny model kwarków Plan Statyczny model kwarków i symetrie SU(N) zapachowe. Elastyczne rozpraszanie elektronów na nukleonie. Składniki punktowe wewnątrz nukleonu.
Bardziej szczegółowoWszechświat czastek elementarnych
Wszechświat czastek elementarnych Wykład 7: Współczesne eksperymenty prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wszechświat czastek elementarnych Wykład
Bardziej szczegółowoEfekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach
Efekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach Efekt Comptona. p f Θ foton elektron p f p e 0 p e Zderzenia fotonów
Bardziej szczegółowoWszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana
Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego 21 listopada 2017 A.F.Żarnecki WCE Wykład
Bardziej szczegółowoProdukcja dżetów do przodu w głęboko nieelastycznym rozpraszaniu ep na akceleratorze HERA
Produkcja dżetów do przodu w głęboko nieelastycznym rozpraszaniu ep na akceleratorze HERA Izabela Milcewicz-Mika Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk Kraków Polska
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe. X 1 + X 2 Y 1 + Y b 1 + b 2
Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie
Bardziej szczegółowoRozpraszanie elektron-proton
Rozpraszanie elektron-proton V Badania struktury atomu - rozpraszanie Rutherforda. Rozpraszanie elastyczne elektronu na punktowym protonie. Rozpraszanie elastyczne elektronu na protonie o skończonych wymiarach.
Bardziej szczegółowo1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7.
Weronika Biela 1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7. Obliczenie przekroju czynnego 8. Porównanie
Bardziej szczegółowokwarki są uwięzione w hadronie
kwarki są uwięzione w hadronie gluony są uwięzione w hadronie QED - potencjał - QCD VQED α = r 1 potencjał coulombowski r nośniki (małe odległości) brak uwięzienia Precyzyjne przewidywania poziomów energetycznych
Bardziej szczegółowoWszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana
Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki 27 listopada 2018 A.F.Żarnecki WCE Wykład 8 27 listopada 2018 1 / 28 1 Budowa materii (przypomnienie)
Bardziej szczegółowoI. Przedmiot i metodologia fizyki
I. Przedmiot i metodologia fizyki Rodowód fizyki współczesnej Świat zjawisk fizycznych: wielkości fizyczne, rzędy wielkości, uniwersalność praw Oddziaływania fundamentalne i poszukiwanie Teorii Ostatecznej
Bardziej szczegółowoWykorzystanie symetrii przy pomiarze rozkładu kąta rozproszenia w procesie pp pp
Wykorzystanie symetrii przy pomiarze rozkładu kąta rozproszenia w procesie pp pp M. Barej 1 K. Wójcik 2 1 Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie 2 Uniwersytet Śląski w Katowicach 16 września 2016 M. Barej,
Bardziej szczegółowoWstęp do chromodynamiki kwantowej
Wstęp do chromodynamiki kwantowej Wykład 1 przez 2 tygodnie wykład następnie wykład/ćwiczenia/konsultacje/lab proszę pamiętać o konieczności posiadania kąta gdy będziemy korzystać z labolatorium (Mathematica
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 8 1 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 2.12. 2009 Współczesne eksperymenty-wprowadzenie Detektory Akceleratory Zderzacze LHC Mapa drogowa Tevatron-
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne i ich oddziaływania III
Cząstki elementarne i ich oddziaływania III 1. Przekrój czynny. 2. Strumień cząstek. 3. Prawdopodobieństwo procesu. 4. Szybkość reakcji. 5. Złota Reguła Fermiego 1 Oddziaływania w eksperymencie Oddziaływania
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak
Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD VII Elektrodynamika kwantowa T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Krótka historia oddziaływań elektromagnetycznych 1900-1930 r. powstanie mechaniki
Bardziej szczegółowoWYKŁAD I Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Model Standardowy AD 2010
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 13 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Model Standardowy AD 2010 Hadrony i struny gluonowe 20.I. 2010 Hadrony=stany związane kwarków Kwarki zawsze
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 13. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 5.I Hadrony i struny gluonowe
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 13 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 5.I. 2011 Hadrony i struny gluonowe Model Standardowy AD 2010 Hadrony = stany związane kwarków Kwarki zawsze
Bardziej szczegółowoDYFRAKCJA W ODDZIAŁYWANIACH e-p NA AKCELRATORZE HERA
DYFRAKCJA W ODDZIAŁYWANIACH e-p NA AKCELRATORZE HERA Jan Figiel Dyfrakcja w oddziaływaniach hadronów model Regge Dyfrakcja w oddziaływaniach e-p perturbacyjna chromodynamika (pqcd) produkcja mezonów wektorowych
Bardziej szczegółowoBozon Higgsa prawda czy kolejny fakt prasowy?
Bozon Higgsa prawda czy kolejny fakt prasowy? Sławomir Stachniewicz, IF PK 1. Standardowy model cząstek elementarnych Model Standardowy to obecnie obowiązująca teoria cząstek elementarnych, które są składnikami
Bardziej szczegółowo2008/2009. Seweryn Kowalski IVp IF pok.424
2008/2009 seweryn.kowalski@us.edu.pl Seweryn Kowalski IVp IF pok.424 Plan wykładu Wstęp, podstawowe jednostki fizyki jądrowej, Własności jądra atomowego, Metody wyznaczania własności jądra atomowego, Wyznaczanie
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak
Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD IX Oddziaływania słabe T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Rola oddziaływań słabych w przyrodzie Oddziaływania słabe są odpowiedzialne (m.in.) za:
Bardziej szczegółowoTheory Polish (Poland)
Q3-1 Wielki Zderzacz Hadronów (10 points) Przeczytaj Ogólne instrukcje znajdujące się w osobnej kopercie zanim zaczniesz rozwiązywać to zadanie. W tym zadaniu będą rozpatrywane zagadnienia fizyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoPomiar energii wiązania deuteronu. Celem ćwiczenia jest wyznaczenie energii wiązania deuteronu
J1 Pomiar energii wiązania deuteronu Celem ćwiczenia jest wyznaczenie energii wiązania deuteronu Przygotowanie: 1) Model deuteronu. Własności deuteronu jako źródło informacji o siłach jądrowych [4] ) Oddziaływanie
Bardziej szczegółowoNa tropach czastki Higgsa
Na tropach czastki Higgsa Wykład inauguracyjny 2004/2005 A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Na tropach czastki Higgsa Wykład inauguracyjny 2004/2005
Bardziej szczegółowoMetody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice
Metody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 6 M. Przybycień (WFiIS AGH) Metody Lagrange a i Hamiltona... Wykład
Bardziej szczegółowoWszechświat czastek elementarnych
Wykład 2: prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wykład 2: Detekcja Czastek 27 lutego 2008 p.1/36 Wprowadzenie Istota obserwacji w świecie czastek
Bardziej szczegółowoAtomowa budowa materii
Atomowa budowa materii Wszystkie obiekty materialne zbudowane są z tych samych elementów cząstek elementarnych Cząstki elementarne oddziałują tylko kilkoma sposobami oddziaływania wymieniając kwanty pól
Bardziej szczegółowoSkad się bierze masa Festiwal Nauki, Wydział Fizyki U.W. 25 września 2005 A.F.Żarnecki p.1/39
Skad się bierze masa Festiwal Nauki Wydział Fizyki U.W. 25 września 2005 dr hab. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Skad się bierze masa Festiwal Nauki,
Bardziej szczegółowoWYKŁAD Wszechświat cząstek elementarnych. 24.III.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Masa W
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 6 24 24.III.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Oddziaływania kolorowe i biegnąca stała sprzężenia α s Oddziaływania słabe Masa W Stałe sprzężenia Siła elementarnego
Bardziej szczegółowoth- Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych (ZZMO)
Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych (ZZMO) - prof. dr hab. Wiesław Płaczek - prof. dr hab. Elżbieta Richter-Wąs - prof. dr hab. Wojciech Słomiński - prof. dr hab. Jerzy Szwed (Kierownik Zakładu) - dr
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych warsztaty popularnonaukowe
Fizyka cząstek elementarnych warsztaty popularnonaukowe Spotkanie 3 Porównanie modeli rozpraszania do pomiarów na Wielkim Zderzaczu Hadronów LHC i przyszłość fizyki cząstek Rafał Staszewski Maciej Trzebiński
Bardziej szczegółowoWszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania silne
Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania silne Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki 6 listopada 2018 A.F.Żarnecki WCE Wykład 5 6 listopada 2018 1 / 37 Oddziaływania
Bardziej szczegółowoRozdział 7 Kinematyka oddziaływań. Wnioski z transformacji Lorentza. Zmienna x Feynmana, pospieszność (rapidity) i pseudopospieszność
Rozdział 7 Kinematyka oddziaływań. Wnioski z transformacji Lorentza. Zmienna x Feynmana, pospieszność (rapidity) i pseudopospieszność (pseudorapidity). Rozpraszanie leptonów na hadronach. Zmienna x Bjorkena.
Bardziej szczegółowoFIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych
FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 9 Reakcje jądrowe Reakcje jądrowe Historyczne reakcje jądrowe 1919 E.Rutherford 4 He + 14 7N 17 8O + p (Q = -1.19 MeV) powietrze błyski na ekranie
Bardziej szczegółowoFizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych
Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Wykład 1 Wstęp Jerzy Kraśkiewicz Krótka historia Odkrycie promieniotwórczości 1895 Roentgen odkrycie promieni X 1896 Becquerel promieniotwórczość
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne. Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków.
Cząstki elementarne Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków. Cząstki elementarne Leptony i kwarki są fermionami mają spin połówkowy
Bardziej szczegółowoReakcje jądrowe. kanał wyjściowy
Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie
Bardziej szczegółowoOddziaływania. Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED)
Oddziaływania Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Teoria Yukawy Zasięg oddziaływań i propagator bozonowy Równanie Diraca Antycząstki; momenty
Bardziej szczegółowoElementy fizyki czastek elementarnych
Elementy fizyki czastek elementarnych dr hab. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD Plan wykładu: Świat czastek elementarnych czastki, jednostki, kinematyka relatywistyczna Akceleratory
Bardziej szczegółowoProdukcja czastek dziwnych w głęboko nieelastycznych zderzeniach ep w eksperymencie H1
Produkcja czastek dziwnych w głęboko nieelastycznych zderzeniach ep w eksperymencie H Anna Falkiewicz Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk Rozprawa doktorska przygotowana
Bardziej szczegółowoJuż wiemy. Wykład IV J. Gluza
Już wiemy Oddziaływania: QED, QCD, słabe Ładunek kolor, potencjały w QED i QCD Stała struktury subtelnej zależy od odległości od ładunku: wielkie osiągnięcie fizyki oddziaływań elementarnych (tzw. running)
Bardziej szczegółowoOddziaływania. Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED)
Oddziaływania Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Teoria Yukawy Zasięg oddziaływań i propagator bozonowy Równanie Diraca
Bardziej szczegółowoElementy fizyki czastek elementarnych
Elementy fizyki czastek elementarnych dr hab. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD Plan wykładu: Świat czastek elementarnych czastki, jednostki, kinematyka relatywistyczna Akceleratory
Bardziej szczegółowoElementy Fizyki Jądrowej. Wykład 5 cząstki elementarne i oddzialywania
Elementy Fizyki Jądrowej Wykład 5 cząstki elementarne i oddzialywania atom co jest elementarne? jądro nukleon 10-10 m 10-14 m 10-15 m elektron kwark brak struktury! elementarność... 1897 elektron (J.J.Thomson)
Bardziej szczegółowoRozdział 9 Przegląd niektórych danych doświadczalnych o produkcji hadronów. Rozpraszanie elastyczne. Rozkłady krotności
Rozdział 9 Przegląd niektórych danych doświadczalnych o produkcji hadronów. Rozpraszanie elastyczne. Rozkłady krotności Krotności hadronów a + b c 1 + c +...+ c i +...+ c N Reakcje ekskluzywne: wszystkie
Bardziej szczegółowoWszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 17.III.2010 Oddziaływania: elektromagnetyczne i grawitacyjne elektromagnetyczne i silne (kolorowe) Biegnące stałe sprzężenia:
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 25.11.2011
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 8 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 25.11.2011 Współczesne eksperymenty Wprowadzenie Akceleratory Zderzacze Detektory LHC Mapa drogowa Współczesne
Bardziej szczegółowoKorekcja energii dżetów w eksperymencie CMS
Maciej Misiura Wydział Fizyki UW opiekun: dr Artur Kalinowski Wstęp O czym seminarium? Zmierzyliśmy energię dżetu w CMS. Jak ona ma się do energii na poziomie hadronowym? Dlaczego taki temat? Zagadnienie
Bardziej szczegółowoJak to działa: poszukiwanie bozonu Higgsa w eksperymencie CMS. Tomasz Früboes
Plan wystąpienia: 1.Wprowadzenie 2.Jak szukamy Higgsa na przykładzie kanału H ZZ 4l? 3.Poszukiwanie bozonu Higgsa w kanale ττ μτjet 4.Właściwości nowej cząstki Częste skróty: LHC Large Hadron Collider
Bardziej szczegółowoPakiet ROOT. prosty generator Monte Carlo. Maciej Trzebiński. Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauki
M. Trzebiński ROOT generator MC 1/5 Pakiet ROOT prosty generator Monte Carlo Maciej Trzebiński Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauki Praktyki studenckie na LHC IFJ PAN, 23 sierpnia 2016 Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoElementy fizyki czastek elementarnych
Elementy fizyki czastek elementarnych dr hab. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD Plan wykładu: Świat czastek elementarnych czastki, jednostki, kinematyka relatywistyczna Akceleratory
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczne
Zderzenia relatywistyczne Wstęp do Fizyki I (B+C) Wykład XVII: Energia progowa Rozpady czastek Neutrina Fotony Energia progowa Masa niezmiennicza Niezmiennik transformacji Lorenza, (nie zależy od wyboru
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 6. Oddziaływania kolorowe cd. Oddziaływania słabe. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 6 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 11.XI.2009 Oddziaływania kolorowe cd. Oddziaływania słabe Cztery podstawowe oddziaływania Oddziaływanie grawitacyjne
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 5 sem zim.2010/11
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 5 sem zim.2010/11 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Siły: porównania oddziaływań stałe sprzężenia Diagramy Feynmana Oddziaływania: elektromagnetyczne
Bardziej szczegółowoFizyka kwantowa. promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne. efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy. kwantyzacja światła
W- (Jaroszewicz) 19 slajdów Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego Fizyka kwantowa promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne kwantyzacja światła efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy
Bardziej szczegółowoElementy fizyki czastek elementarnych
Źródła czastek Elementy fizyki czastek elementarnych Wykład II Naturalne źródła czastek Źródła promieniotwórcze Promieniowanie kosmiczne Akceleratory czastek Akceleratory elektrostatyczne, liniowe i kołowe
Bardziej szczegółowoNajgorętsze krople materii wytworzone na LHC
Najgorętsze krople materii wytworzone na LHC Adam Bzdak AGH, KZFJ Plan Wprowadzenie do A+A Przepływ eliptyczny, trójkątny, hydrodynamika Odkrycie na LHC w p+p i p+a Korelacje 2- i wielu-cząstkowe Podsumowanie
Bardziej szczegółowoFIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych
FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 1 własności jąder atomowych Odkrycie jądra atomowego Rutherford (1911) Ernest Rutherford (1871-1937) R 10 fm 1908 Skala przestrzenna jądro
Bardziej szczegółowoFizyka 15 lat eksperymentów H1 i ZEUS na akceleratorze HERA (2): stany hadronowe
Fizyka 15 lat eksperymentów H1 i ZEUS na akceleratorze HERA (2): stany hadronowe Jan Figiel H1 proton, 920 GeV ZEUS elektron, 27.5 GeV...badamy fundamentalne cząstki i siły natury w zderzeniach e p przy
Bardziej szczegółowoWielka Unifikacja. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IX. Co to jest ładunek?...
Wielka Unifikacja Wykład IX Co to jest ładunek?... Elementy fizyki czastek elementarnych Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Asymptotyczna swoboda QCD Unifikacja SU(5) QED Ładunek elektryczny
Bardziej szczegółowoZderzenia relatywistyczna
Zderzenia relatywistyczna Dynamika relatywistyczna Zasady zachowania Relatywistyczne wyrażenie na pęd cząstki: gdzie Relatywistyczne wyrażenia na energię cząstki: energia kinetyczna: energia spoczynkowa:
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 8. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Oddziaływania słabe
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 8 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Oddziaływania słabe Cztery podstawowe siłyprzypomnienie Oddziaływanie grawitacyjne Działa między wszystkimi cząstkami, jest
Bardziej szczegółowoPerspektywy fizyki czastek elementarnych
Perspektywy fizyki czastek elementarnych Wykład XIII Nowe projekty akceleratorowe: CLIC ( VLHC ( Photon Collider zderzenia ) Elementy fizyki czastek elementarnych ) fabryki neutrin Astro-cz astki?!...
Bardziej szczegółowoMarek Kowalski
Jak zbudować eksperyment ALICE? (A Large Ion Collider Experiment) Jeszcze raz diagram fazowy Interesuje nas ten obszar Trzeba rozpędzić dwa ciężkie jądra (Pb) i zderzyć je ze sobą Zderzenie powinno być
Bardziej szczegółowoFizyka czastek i oddziaływań fundamentalnych
Fizyka czastek i oddziaływań fundamentalnych A.F.Żarnecki, 04-01-2002 K.Doroba, 22-11-2002 Plan seminarium Cza stki i oddziaływania Model Standardowy Pytania i probelmy Nowe propozycje Cele i metody doświadczalne
Bardziej szczegółowoDynamika relatywistyczna
Dynamika relatywistyczna Fizyka I (Mechanika) Wykład XII: masa niezmiennicza i układ środka masy zderzenia elastyczne czastki elementarne rozpady czastek rozpraszanie nieelastyczne Dynamika relatywistyczna
Bardziej szczegółowoTomasz Szumlak WFiIS AGH 03/03/2017, Kraków
Oddziaływanie Promieniowania Jonizującego z Materią Tomasz Szumlak WFiIS AGH 03/03/2017, Kraków Labs Prowadzący Tomasz Szumlak, D11, p. 111 Konsultacje Do uzgodnienia??? szumlak@agh.edu.pl Opis przedmiotu
Bardziej szczegółowoOddziaływanie cząstek z materią
Oddziaływanie cząstek z materią Trzy główne typy mechanizmów reprezentowane przez Ciężkie cząstki naładowane (cięższe od elektronów) Elektrony Kwanty gamma Ciężkie cząstki naładowane (miony, p, cząstki
Bardziej szczegółowoFizyka hadronowa. Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (w których nie działa rachunek zaburzeń)
Fizyka układów złożonych oddziałujących silnie! (w których nie działa rachunek zaburzeń) Fizyka hadronowa Podstawowe pytania: Mechanizm generacji masy i uwięzienia związany z naturą oddziaływań silnych
Bardziej szczegółowoWielka Unifikacja. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład XI. Co to jest ładunek?...
Wielka Unifikacja Wykład XI Co to jest ładunek?... Elementy fizyki czastek elementarnych Biegnaca stała sprzężenia i renormalizacja w QED Asymptotyczna swoboda QCD Unifikacja SU(5) Problemy Modelu Standardowego
Bardziej szczegółowoWszechświat czastek elementarnych Detekcja czastek
Wszechświat czastek elementarnych Detekcja czastek Wykład Ogólnouniwersytecki Wydział Fizyki U.W. prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych, Instytut Fizyki Doświadczalnej A.F.Żarnecki
Bardziej szczegółowoSzczególna teoria względności
Szczególna teoria względności Wykład VI: energia progowa foton rozpraszanie Comptona efekt Doplera prof. dr hab. Aleksander Filip Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej
Bardziej szczegółowoZ czego i jak zbudowany jest Wszechświat? Jak powstał? Jak się zmienia?
Z czego i jak zbudowany jest Wszechświat? Jak powstał? Jak się zmienia? Cząstki elementarne Kosmologia Wielkość i kształt Świata Ptolemeusz (~100 n.e. - ~165 n.e.) Mikołaj Kopernik (1473 1543) geocentryzm
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 7. Wszechświat cząstek elementarnych. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 7 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Siły: porównania oddziaływań stałe sprzężenia Diagramy Feynmana Oddziaływania: elektromagnetyczne i grawitacyjne elektromagnetyczne
Bardziej szczegółowoElementy Fizyki Czastek Elementarnych 1 / 2
Elementy Fizyki Czastek Elementarnych Katarzyna Grzelak ( na podstawie wykładu prof. D.Kiełczewskiej ) Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych IFD UW 20.02.2013 K.Grzelak (IFD UW) Elementy Fizyki
Bardziej szczegółowo