Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu historia i społeczeństwo dla klasy IV szkoły podstawowej, do programu nauczania DKOS /02

Transkrypt

1 Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu historia i społeczeństwo dla klasy IV szkoły podstawowej, do programu nauczania DKOS /02 Wiesława Surdyk-Fertsch i Bogumiła Olszewska Dział programu Rozdział I: W kręgu mojej rodziny Cele ogólne roli dziecka. w rodzinie i środowisku więzi rodzinnych i stopni pokrewieństwa w rodzinie roli tradycji rodzinnej w tworzeniu więzi między członkami rodziny Proponowany temat jednostki metodycznej i treści programowe 1. Narodziny początkiem mojej historii - Istota i znaczenie narodzin dziecka - Kim jestem moje miejsce w rodzinie, w grupie rówieśniczej, w szkole, w społeczeństwie - Moje zainteresowania kierują mnie ku innym i ku przyszłości - Moje zachowania i postawy 2. Moja rodzina - Rodzina i jej członkowie - Więzi rodzinne stopnie pokrewieństwa w rodzinie. Ród - Drzewo genealogiczne graficznym przedstawieniem związków pokrewieństwa - Genealogia i jej zadania 3. Poznaję historię swojej rodziny - Źródła wiedzy o historii rodziny - Tradycje rodzinne i ich wpływ na tworzenie się więzi rodzinnych - Moja rodzina na tle ważnych historycznych - Prezentacja dziejów rodziny na podstawie zebranych pamiątek rodzinnych Wymagania podstawowe konieczne (K) i podstawowe (P) Uczeń: - określa datę i miejsce swoich urodzin - definiuje pojęcie: grupa społeczna - określa swoją przynależność do grup społecznych i dokonuje samoidentyfikacji - wymienia swoje zainteresowania, podaje dziedzinę wiedzy lub umiejętności, które rozwijają się pod ich wpływem - określa na podanych przykładach pozytywne i negatywne zachowania - definiuje pojęcia: rodzina, ród - wymienia stopnie pokrewieństwa - wymienia swych przodków do pradziadków włącznie - wskazuje, na przykładzie swojej rodziny lub dowolnie innej, stopnie pokrewieństwa - rysuje schemat drzewa genealogicznego swojej rodziny i na podstawie tego rysunku wymienia jej członków - definiuje pojęcia: pamiątki rodzinne, tradycja rodzinna - zbiera i przedstawia informacje na temat historii własnej rodziny - opowiada o tradycjach swojej rodziny

2 Rozdział II: Jestem częścią społeczeństwa okoliczności wykształcenia się w Polsce rodów szlacheckich i ukazanie zasług najwybitniejszych spośród nich dla rozwoju kultury polskiej sytuacji społecznej dzieci współcześnie i w zespołu klasowego jako formalnej grupy społecznej oraz omówienie zasad obowiązujących w zespole klasowym Zapoznanie z celem oraz metodami edukacji dzieci i młodzieży dawniej i współcześnie oraz ukazanie współczesnej szkoły zasad społeczeństwa w państwie demokratycznym 4. Rodziny i rody w służbie narodu - Wybitne rody i ich wpływ na rozwój kultury i sztuki - Herby symbole rodów - Edward Raczyński i jego działalność jako przykład postawy patriotycznej 5. Dziecko w świecie dorosłych - Prawa i obowiązki dziecka - Prawa dziecka dawniej i dziś - Instytucje stojące na straży praw dziecka 1. Ananasy z mojej klasy - Społeczność klasowa i zasady jej - Tradycje klasy - Poszanowanie godności i odmienności kolegów oraz umów obowiązujących w klasie - Zagrożenia dla dzieci i młodzieży 2. W mojej klasie - Cele edukacji szkolnej - Szkoła dawniej i dzisiaj - Moja szkoła i jej tradycje - Samorząd szkolny szkołą demokracji 3. Ja w społeczeństwie - Społeczeństwo - Konstytucja dokumentem określającym prawa i obowiązki obywateli - Polska krajem demokratycznym - Przykłady postaw prospołecznych - definiuje pojęcie: herb - charakteryzuje postać Edwarda Raczyńskiego - wymienia kilka znanych polskich rodów - wskazuje na mapie Poznań i Rogalin - wymienia swoje prawa i obowiązki w szkole i w rodzinie - uzasadnia potrzebę ochrony praw dziecka - wymienia przykłady łamania praw dziecka - charakteryzuje sytuację dzieci w - definiuje pojęcia: kodeks, postawa koleżeńska - uzasadnia konieczność przestrzegania zasad koleżeństwa i przyjaźni dla prawidłowego klasy - charakteryzuje własny zespół klasowy i wskazuje elementy go łączące (np. wiek, wspólne lekcje, wychowawca) - przedstawia tradycje klasy (np. kronikę, wycieczki, uroczystości szkolne) - wskazuje zagrożenia dla dzieci i młodzieży (np. papierosy, alkohol, narkotyki, sekty) - omawia cele edukacji szkolnej - charakteryzuje zasady nauczania w - wymienia elementy tradycji własnej szkoły - charakteryzuje metody nauczania w - definiuje pojęcie: społeczeństwo - wymienia organizacje działające na rzecz ludzi potrzebujących pomocy (np. Czerwony Krzyż, Polska Akcja Humanitarna, fundacje) i wskazuje cel ich działalności

3 Rozdział III: Polska moja ojczyzna polskich symboli narodowych i omówienie roli, jaką odgrywają w życiu narodu legendarnych początków państwa zróżnicowania geograficznego i kulturowego położenia w Europie i jej roli w tworzeniu kultury europejskiej zasad Unii 1. Polska naszą ojczyzną - Pochodzenie nazwy Polska - e symbole narodowe i państwowe: godło państwowe, flaga, hymn - Poszanowanie symboli narodowych 2. Legendarne początki państwa - Legenda O Lednie lub O orlim gnieździe - Symbolika godła - Polska i państwa z nią sąsiadujące 3. Piękna nasza Polska cała - Położenie geograficzne - Podział administracyjny - Najważniejsze regiony geograficznohistoryczne - Zróżnicowanie regionalne - Odmienność kulturowa regionów 4. Polska w Europie - Położenie w Europie. Obszar i granice - Sąsiedzi - Wielcy Polacy i ich wkład w rozwój kultury oraz nauki europejskiej 5. Unia Europejska organizacją państw Europy - Cele i zadania Unii - Państwa członkowskie Unii - Symbolika Unii - Polska członkiem Unii - wymienia pełną nazwę państwa - recytuje słowa hymnu państwowego - uzasadnia konieczność poszanowania symboli narodowych i państwowych wszystkich państw - wyjaśnia rolę, jaką symbole narodowe pełnią w życiu narodów - wyjaśnia pochodzenie nazwy Polska - wymienia i nazywa polskie symbole narodowe - definiuje pojęcie Polanie - wymienia dawne nazwy określające Polaków - opowiada legendę O Lednie lub O orlim gnieździe - wymienia miejsca, w których umieszczane jest godło państwowe - określa podział administracyjny - wymienia przykłady określeń gwarowych ze swojego regionu - wskazuje na mapie Europy Polskę i omawia jej położenie geograficzne - nazywa i pokazuje na mapie region i województwo, w którym mieszka - wskazuje na mapie Europy Polskę oraz jej sąsiadów - wymienia sąsiadów - definiuje pojęcia: Unia Europejska, euro - określa daty: powstania UE (1993 rok), przyjęcia do UE (2004 rok) - nazywa i wskazuje symbole Unii (flagę, hymn) - na podstawie mapy wymienia państwa członkowskie Unii

4 Rozdział IV: Z historią za pan brat Rozdział V: Czas płynie historii jako nauki badającej życie w źródeł historycznych i ich znaczenia dla poznania historii różnorodnych form ochrony zabytków oraz ich roli i znaczenia dla poznania historii zadań stojących przed muzealnictwem Omówienie sposobów mierzenia czasu dawniej i współcześnie 1. Czym zajmuje się historia - Historia nauką o dziejach () - Historia nauką badającą przyczyny i skutki - Ważne wydarzenia, wybitne jednostki i praca pokoleń elementami kształtującymi historię 2. W poszukiwaniu informacji - Źródło historyczne - Podział źródeł historycznych - Znaczenie źródeł historycznych dla poznania 3. Zabytki świadectwem naszej kultury - Rola i znaczenie zabytków - Sposoby ochrony zabytków - Znane zabytki 4. Z wizytą w muzeum - Zadania muzealnictwa - Rodzaje muzeów - Pracownicy muzeum i ich zadania - Zasady zachowania się w muzeum 1. W poszukiwaniu minionego czasu - Sposoby mierzenia czasu - Jednostki pomiaru czasu - Dawne i współczesne przyrządy służące do mierzenia czasu - definiuje pojęcia: historia, historycy - wyjaśnia, czym zajmuje się historia - wyjaśnia znaczenie nauki historycznej dla poznania - wyjaśnia, kto tworzy historię - definiuje pojęcia: źródła historyczne, źródła materialne, źródła pisane - wymienia różnorodne źródła historyczne (np. kroniki, roczniki, dokumenty, listy, mapy, architektura) - charakteryzuje źródła materialne i pisane oraz podaje ich przykłady - definiuje pojęcia: zabytek, muzeum, biblioteka - uzasadnia konieczność ochrony zabytków - wymienia podstawowe formy ochrony zabytków (muzea, biblioteki) - wskazuje na ilustracji cenne polskie zabytki - definiuje pojęcia: kustosz, konserwator, przewodnik - charakteryzuje zadania stojące przed muzealnictwem (gromadzenie i przechowywanie eksponatów, konserwacja zabytków, organizacja wystaw) - wymienia funkcje pracowników muzeum kustosza, przewodnika, konserwatora - omawia podstawowe zasady zachowania się w muzeum - definiuje pojęcia: kalendarz, klepsydra, zegar słoneczny, zegar mechaniczny - wymienia sposoby mierzenia czasu dawniej i dzisiaj - wymienia jednostki podziału czasu zegarowego i kalendarzowego - nazywa i wskazuje przyrządy służące do określania upływającego czasu dawniej i dzisiaj

5 sposobów określania czasu minionych 2. Ile lat? Określenie czasu minionych - Zasady określania czasu minionych (przed naszą erą, nasza era) według kalendarza chrześcijańskiego - era, wiek, tysiąclecie ( milenium ) pojęcia i ich zakres - Obliczanie upływu czasu z wykorzystaniem taśmy czasu - Chronologiczne porządkowanie - definiuje pojęcia: wiek, era, tysiąclecie (milenium), taśma chronologiczna (oś czasu) - wyjaśnia znaczenie skrótów: p.n.e. oraz n.e. - określa wieku podanego wydarzenia - zapisuje określony wiek za pomocą cyfr rzymskich - podaje narodziny Chrystusa jako wydarzenie będące początkiem naszej ery (cezurą czasową) - określa wiek na podstawie daty wydarzenia - sporządza taśmę czasu i umieszcza na niej podane daty