Wymagania programowe

Transkrypt

1 Wymagania programowe dla klasy IV szkoły podstawowej według programu Nowej Ery adana czynność uczniów 1 I. HISTORI WOKÓŁ NS wie, czym jest historia zna, kto tworzy historiê wie, co to s¹ Ÿród³a historyczne zna rodzaje Ÿróde³ historycznych wie, co to jest muzeum, archiwum, archeologia dostrzega znaczenie i potrzebê uczenia siê historii rozumie pojêcia rozumie zwi¹zki miêdzy przesz³oœci¹ a teraÿniejszoœci¹ rozpoznaje materia³ pisarski rozumie potrzebê gromadzenia Ÿróde³ historycznych dostrzega zwi¹zki przyczynowo-skutkowe zachodz¹ce w procesie dziejowym dostrzega w zjawiskach historycznych zale noœci przyczynowo-skutkowe dostrzega znaczenie wk³adu historii lokalnej w dzieje ojczyste potrafi klasyfikowaæ Ÿród³a dociera do Ÿróde³ w celu prawid³owego poznania historii, potrafi dokonaæ selekcji i oceny umie okreœliæ rolê muzeum, archiwum, biblioteki w zachowaniu dóbr kultury samodzielnie formu³uje opinie o ogl¹danych ekspozycjach, wystawach umie opowiedzieæ o pracy archeologa, historyka umie zastosowaæ pojêcia: archeolog, wykopalisko, Ÿród³o historyczne i inne, w zadaniach typowych i nietypowych II. MOJ MŁ HISTORI zna pojêcia: ród, rodzina, genealogia, drzewo genealogiczne, herb zna symbole narodowe zna pañstwa s¹siaduj¹ce z Polsk¹ zna krainy historyczne zna krainy geograficzne zna g³ówne plemiona zamieszkuj¹ce ziemie polskie Poziomy wymagań K P R W

2 1 K P R W I. Wiad. rozumie zwi¹zki ³¹cz¹ce rodzinê rozumie zakres pojêæ: rodzina, ród dostrzega rolê pami¹tek rodzinnych rozumie znaczenie symboli narodowych w zachowaniu to samoœci narodowej zbiera informacje na temat najbli szych (pami¹tki) potrafi zaprezentowaæ swoje zbiory i okreœliæ ich wartoœæ historyczn¹ potrafi okreœliæ po³o enie Polski na mapie potrafi wskazaæ na mapie s¹siadów Polski i ich stolice umie pokazaæ na mapie krainy geograficzno-historyczne, przyporz¹dkowaæ plemiona s³owiañskie zamieszkuj¹ce je potrafi przedstawiæ drzewo genealogiczne swojej rodziny planuje i organizuje pracê w grupie III. HISTORI MOJEGO REGIONU zna legendê swojej miejscowoœci (regionu) zna legendy dotycz¹ce budowy pañstwowoœci polskiej zna pojêcie: herb zna najwa niejsze wydarzenia historyczne zwi¹zane z regionem zna ciekawych ludzi zwi¹zanych z histori¹ miejscowoœci zna ciekawe miejsca zwi¹zane z wydarzeniami historycznymi w regionie dostrzega zwi¹zki dziejowe historii regionu z dziejami ojczystymi rozumie pojêcie: herb dostrzega wk³ad regionu w procesie dziejowym ojczyzny rozumie potrzebê ochrony zabytków i œladów przesz³oœci w regionie pos³uguje siê map¹ potrafi na mapie wskazaæ swój region, swoj¹ miejscowoœæ oraz stolicê regionu potrafi zaplanowaæ trasê wycieczki po swoim regionie poszukuje, gromadzi informacje zwi¹zane ze swoj¹ ma³¹ ojczyzn¹ potrafi wykonaæ album zwi¹zany z histori¹ swojej miejscowoœci (regionu) dostrzega zmiany cywilizacyjne, które zasz³y w regionie potrafi w gronie rodziny przeprowadziæ wywiad dotycz¹cy swojej miejscowoœci IV. ZS W HISTORII zna jednostki pomiaru czasu zna ró ne sposoby mierzenia czasu zna pojêcia: wiek, era, tysi¹clecie zna przyrz¹dy s³u ¹ce do pomiaru czasu (dawniej i dziœ)

3 1 K P R W rozumie pojêcia (objaœniaj¹c je): linia chronologiczna, wiek rozumie umownoœæ rachuby czasu dostrzega znaczenie chronologii w historii potrafi okreœliæ zwi¹zek powstania kalendarzy, zegarów z obserwacj¹ przyrody i ruchem S³oñca i Ksiê yca umie narysowaæ liniê chronologiczn¹ i zaznaczyæ podane na niej daty umie okreœliæ wiek podanego wydarzenia okreœla wydarzenia w kategorii wczeœniejsze, póÿniejsze umie wskazaæ narodziny hrystusa jako wydarzenie pocz¹tku naszej ery dostrzega ró nicê w obliczaniu czasu wed³ug kalendarza chrzeœcijañskiego i innych V. PRZIEJE ZŁOWIEK zna ycie codzienne cz³owieka pierwotnego zna wygl¹d osady zna warunki ycia i zajêcia mieszkañców zna funkcje osady rozumie pojêcia: Uk³ad S³oneczny, gwiazda, planeta, cz³owiek pierwotny, osada rozumie procesy ewolucyjne zachodz¹ce na Ziemi rozumie nieuchronnoœæ zmian w yciu cz³owieka rozumie wspó³zale noœci cz³owieka i przyrody rozumie koniecznoœæ osadniczego trybu ycia dostrzega donios³oœæ odkrycia osady w iskupinie potrafi zlokalizowaæ miejsca pierwszych osad na terenie Polski dostrzega zmiany zachodz¹ce na Ziemi spowodowane oddzia³ywaniem ró nych czynników umiejscowi Ziemiê w Uk³adzie S³onecznym przedstawi teoriê na temat powstania Ziemi dostrzega rolê osadnictwa (rolnictwa) we wzroœcie populacji cz³owieka osiad³y tryb ycia a pierwsze pochówki wskazaæ na mapie iskupin, Gniezno VI. ŻYIE W WNEJ POLSE I ZIŚ zna prawa i obowi¹zki w³adcy zna zasady powstawania miasta zna funkcje grodu i wsi s³u ebnych zna najstarsze zakony w Polsce i oœrodki kultu religijnego zna zasady kultury rycerskiej, mieszczañskiej i ludowej zna najwa niejsze wynalazki XIX i XX w.

4 1 K P R W rozumie pojêcia: cech, prêgierz, ratusz, rynek, kupiec, rzemieœlnik rozumie rolê i znaczenie w³adcy w funkcjonowaniu pañstwa rozumie znaczenie przyjêcia chrztu przez Polskê dostrzega rolê i wk³ad duchowieñstwa dla rozwoju pañstwowoœci polskiej dostrzega zjawisko ewolucji rycerza i szlachcica dostrzega zwi¹zki miêdzy funkcj¹, lokalizacj¹ i wygl¹dem zamku (miasta) dostrzega postêp techniczny i zmiany zachodz¹ce w wygl¹dzie miast i wsi dostrzega gwa³town¹ dynamikê zmian w XIX i XX w. i rozumie ich przyczyny, przebieg i pozytywne i negatywne skutki dostrzega zmiany spo³eczne zachodz¹ce w spo³eczeñstwach XIX i XX w. rozumie i dostrzega zagro enia wspó³czesnego œwiata dostrzega potrzebê ochrony œladów przesz³oœci potrafi rozró niæ symbole w³adzy królewskiej i ksi¹ êcej potrafi opisaæ ycie codzienne na dworze ksi¹ êcym, w mieœcie, na wsi i w klasztorze potrafi wykorzystaæ mapê i wskazaæ najstarsze grody, stolice Polski, miejsca kultu religijnego potrafi opisaæ i przedstawiæ funkcjê miast œredniowiecznych i wspó³czesnych potrafi umiejscowiæ najpiêkniejsze znane zabytki architektury dworskiej, pa³acowej i sakralnej potrafi odnaleÿæ w œrodowisku lokalnym œlady przesz³oœci, narzêdzia pracy i przedmioty codziennego u ytku potrafi dostrzec i oceniæ zjawisko wyzysku dzieci i kobiet w XIX w. umie scharakteryzowaæ sposoby spêdzania wolnego czasu mieszkañców miast z uwzglêdnieniem ró nic spo³ecznych potrafi scharakteryzowaæ zmiany architektoniczne miast i wsi potrafi scharakteryzowaæ zajêcia ludnoœci i zmianê stylu ycia

5 poziom K konieczny poziom P podstawowy poziom R rozszerzaj¹cy poziom dope³niaj¹cy poziom W wykraczaj¹cy Poziom K K + P K + P + R K + P + R + K + P + R + + W Ocena opuszczaj¹ca ostateczna obra ardzo dobra eluj¹ca