Program ZAJĘCIA Z FOLKLOREM" realizowany w ramach zajęć. pozalekcyjnych-otwarta ŚWIETLICA

Transkrypt

1 Program ZAJĘCIA Z FOLKLOREM" realizowany w ramach zajęć pozalekcyjnych-otwarta ŚWIETLICA Opracowała ;Dorota Grzela

2 Spis treści Wstęp 1 Inspirująca rola sztuki ludowej w zajęciach pozalekcyjnych...2 Elementy folklorystyczne stosowane w zajęciach pozalekcyjnych Celem Zajęć z folklorem" 5 Przykładowe zagadnienia do realizacji 6 Literatura 9 Spis treści... 10

3 Wstęp Zajęcia pozalekcyjne mają między innymi rozwijać zainteresowania i uczyć dzieci umiejętności zagospodarowania czasu wolnego. Swoje Zajęcia z folklorem" postanowiłam oprzeć na sztuce ludowej. Wprowadzenie i wykorzystanie folkloru ma bowiem istotne znaczenie w tworzeniu specyficznego dla danej placówki klimatu wychowawczego. Zwykła, codzienna rzeczywistość, dzięki elementom folkloru, staje się bardziej atrakcyjna, pełniejsza i bogatsza, a z drugiej strony następuje u wychowanka integralność estetyczna, uczuciowa, umysłowa i fizyczna. Uważam, że dziedzictwo kulturowe Kociewia popularyzowane na zajęciach pozalekcyjnych może być ciekawym elementem w pracy z dziećmi. i

4 Inspirująca rola sztuki ludowej w zajęciach pozalekcyjnych W sztuce ludowej urzeka nas żarliwość, autentyczne wzruszenie, które staje się źródłem ekspresji. Treści zajęć pozalekcyjnych, czerpane ze sztuki ludowej Kociewia mocno oddziaływują na wychowanków, kształtują ich świadomość, upowszechniają określone postawy moralne i wzory społeczne. Za pośrednictwem folkloru naszego regionu, mogę pokazywać dzieciom pozytywne i radosne strony życia, angażować ich do twórczej działalności. Efekty pracy z folklorem pozwalają na szereg doznań estetycznych. Jeśli własną postawą dobrą znajomością zagadnienia, właściwą organizacją pracy i zaangażowaniem potrafię wyzwolić u dzieci spontaniczne radosne działanie twórcze, będę mogła powiedzieć,że zajęcia z folklorem przyniosły pożądane efekty. Bowiem wspólne śpiewy, tańce, rymowanki, hafty,wycinanki, rzeźbienie i malowanie rozwijają w dziecku poczucie kolektywizmu, zwiększają poczucie odpowiedzialności a także uspołeczniają wychowanków. Dzięki wspomnianym wyżej zajęciom rozwijają się zdolności indywidualne każdego dziecka. Dorota Simonides w książce Współczesny folklor słowny dzieci i nastolatków" zwraca uwagę na istnienie dwóch repertuarów folklorystycznych. Pierwszy można by określić folklorem dla dzieci, drugi - folklorem dzieci. Folklor dla dzieci zawiera liczne teksty rymowanek, opowiadań rozrywkowych i umoralniających, przekazywanych świadomie przez 2

5 babcie, dziadków, rodziców, a także wychowawców. Za folklor dziecięcy uważać należy, wg autorki, te teksty, te materiały plastyczne, które są przez dzieci utworzone lub zaadoptowane i spontanicznie rozpowszechniane. Tu znajdujemy teksty odpowiadające zainteresowaniom wychowanków i odpowiedniemu poziomowi rozwoju. We współczesnym wychowaniu, wszystkie elementy folkloru, a więc wyliczanki, przysłowia, zagadki, przyśpiewki, gry, zabawy, tańce, hafty, rzeźby itp. stanowią wciąż ważny środek oddziaływania. Myślę, że inspirowane w trakcie zajęć pozalekcyjnych, dają dzieciom pełnię radosnego przeżycia emocjonalnego i pozostają nadal ich ulubioną rozrywką. j

6 Elementy folklorystyczne stosowane w zajęciach pozalekcyjnych 1. Folklor słowny -wyliczanki; -zagadki; -przyśpiewki; 2. Za ba wy -zabawy ogólnopolskie; -zabawy danego regionu-kociewie; 3Tańce regionalne 4.Prace plastyczno - techniczne związane z folklorem -prace z papieru - papeterie, kartki z życzeniami, zaproszenia, podziękowania, zakładki do książek, wycinanki ludowe, pudełka na drobiazgi, kwiaty ludowe, palmy, wianki, elementy strojów ludowych; -prace z gliny, plasteliny, masy papierowej i solnej-ptaszki, korale, dzbanki, wazony; -prace ze słomy - pająki, ludziki, łańcuchy; -hafty - elementy na chusteczkach, serwetkach, zakładkach do książek; -albumy tematyczne, księgi regionalne, katalogi przysłów, zagadek, przyśpiewek; -malowanie na szkle, talerzach, deseczkach. 4

7 Celem Zajęć z folklorem" jest - aktywne spędzanie czasu wolnego; - wdrażanie do zainteresowań folklorem kociewskim; - podtrzymywanie tradycji ludowej; - budzenie szacunku do wytworów sztuki ludowej i jej twórców; - percepcja dzieł sztuki ludowej; - budzenie dumy z wartości kulturowych własnego regionu; - tworzenie koleżeńskiej, pełnej radości atmosfery w grupie; - wdrażanie do wspólnej zabawy i pracy; - wdrażanie do odrabiania zadań domowych; - pomoc w odrabianiu zadań domowych. 3

8 Zagadnienia do realizacji 1. Klub zadań domowych. Cele -Pomoc uczniom mającym problemy z nauką. -Wsólnie się uczymy. -Wdrażanie do odrabiania zadań domowych. Realizacja *N-I mobilizuje do odrabiania lekcji, służy pomocą. *Korzystanie z pomocy kolegów i koleżanek.wzajemna pomoc. 2.Sztuka ludowa. -Zapoznanie z różnymi dziedzinami sztuki ludowej (rzeźbiarstwo, plecionkarstwo, rzeźba, malarstwo, hafty, stroje ludowe). -Umiejętność wykonania prostej plecionki, rzeźby. -Podtrzymywanie tradycji ludowych. -Rozwijanie zainteresowań sztuką ludową. *Wykonanie prostej plecionki. *Rzeźbienie w mydle, ziemniaku. *Malowanie na szkle i drewnie motywów ludowych. * 3. Ludowe sztuczne kwiaty. -Poznanie różnych sposobów formowania kwiatów. -Budzenie szacunku do wytworów sztuki ludowej. -Poznanie sposobów wykonania i łączenia elementów. *Wykonanie kwiatów i bukietów z różnokolorowej bibuły,krepy. *Okolicznościowe kwiaty -Dzień Naucz., urodziny, DzieńBabci i Dziadka, Dzień Matki i in. 4.Lepienie garnków i wazonów. -Poznanie historii naczyń. -Nauka lepienia z gliny lub masy solnej,papierowej. -Umiejętność ozdobienia motywami ludowymi (po wyschnięciu). -Radość z wykonanego zadania. *Wykonanie potrzebnej masy i ulepienie naczyń, wazonów. *Ozdabianie motywami kociewskimi.

9 5.Klub hafciarek. -Poznanie haftów ludowych naszego regionukolorystyka, elementy, symbolika. -Poznanie sposobów przewlekania igły przez materiał. -Umiejętność przenoszenia motywów na materiał. -Podtrzymywanie tradycji kociewskich. *Wyszywanie motywów kociewskich na husteczkach, serwetkach, zakładkach do książek. 6.Folklor słowny ^- -Zapoznawanie z gwarą Kociewia. -Poznanie krótkich wierszy, wyliczanek. -Integracja wychowanków poprzez wspólne zabawy. *Nauka krótkich utworów po kociewsku. *Wyjaśnianie znaczenia wyrazów gwary kociewskiej *Wspólne zabawy ruchowe ze śpiewem, np. Móm chusteczka wyszywana". 7. W kociewskiej chacie. 8.Kociewskie potrawy kulinarne. -Zapoznanie z wyposażeniem chat - nazwy mebli, sprzętów domowych, naczyń po kociewsku. -Zapoznanie z kociewskim słowniczkiem kulinarnym. -Umiejętność wykonania prostych potraw. *Założenie kącika kociewskiegogromadzenie naczyń i sprzętów używanych dawniej na Kociewiu. *Wyposażenie kącika w eksponaty wykonane samodzielnie. *Wykonanie wybranej potrawy. 9.Zwyczaje i obrzędy ludowe. -Podtrzymywanie zwyczajów i tradycji. *Wieczór andrzejkowy-wróżby i przepowiednie. *Zapusty-scenki teatralne.

10 10. Przyśpiewki ludowe. -Poznanie przyśpiewek kociewskich. -Mobilizowanie do wspólnej zabawy. *Spiewanie przyśpiewek (krótkich tekstów śpiewanych, towarzyszących zazwyczaj tańcom). 11.Tańce ludowe. -Poznanie podstawowych kroków i figur tanecznych do tańców kociewskich. -Integracja wychowanków poprzez zabawę. -Pokonywanie nieśmiałości. *Nauka kroków i figur tanecznych m.in. do Korkarza","Polki kociewskiej", Koszykarza", Wesele orła". *Zaprezentowanie umiejętności przed uczniami naszej szkoły. Z 2 > Q ^ c A ^ _

11 Literatura 1. Bogatyriew P., Jakubson R.-Folklor jako specyficzna forma twórczości. 2. Cieślikowski J.-Wielkazabawa.Folklordziecięcy.Wyobraźnia dziecka, Ossolineum Gorzechowska J., Koczurbina M.-Mało nas, mało nas, Nasza Księgarna Opiłowska T.-Sztuka ludowa wczoraj i dziś, Warszawa Surma-Maciejewska U., Repińska R.-Wykorzystanie folkloru i tradycji środowiska w zajęciach pozalekcyjnych, Bydgoszcz Uczba na Kociewiu. Wskazówki do edukacji regionalnej. Kodewskie Towarzystwo Oświatowe.