Wytyczne leczenia raka jelita grubego - diagnostyka, klasyfikacja, postępowanie

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wytyczne leczenia raka jelita grubego - diagnostyka, klasyfikacja, postępowanie"

Transkrypt

1 Wytyczne leczenia raka jelita grubego - diagnostyka, klasyfikacja, postępowanie Część 1- diagnostyka, klasyfikacja raka jelita grubego. Postępowanie w przypadku polipów z transformacją złośliwą i raka inwazyjnego bez przerzutów Wstęp: "Wpływ chemioterapii uzupełniającej na wyniki leczenia u pacjentów z rakiem jelita grubego w Stopniu II był tematem wielu badań. Metaanaliza 5 badań, porównujących leczenie jedynie chirurgiczne z leczeniem chirurgicznym i pooperacyjną terapią 5-FU/LV, wykazała znamienną poprawę przeżyć całkowitych i przeżyć wolnych od choroby - szczególnie w grupie z chemioterapią u pacjentów z rakiem w stopniu zaawansowania III" Rak jelita grubego jest trzecim pod względem częstości występowania nowotworem w Polsce (po raku sutka i płuca), wykazując tendencję rosnącą. Na to schorzenie zapada rocznie w Polsce osób. Każdego roku ok osób umiera z powodu tego nowotworu. Pomimo tak niekorzystnych statystyk, należy zauważyć, że śmiertelność z powodu raka jelita grubego, zmniejszyła się w przeciągu ostatnich 30 lat, głównie dzięki wczesnej diagnostyce i lepszych możliwościach leczenia. W poniższym artykule spróbujemy podsumować najnowsze wytyczne dotyczące sposobów prowadzenia chorego na raka jelita grubego. Wytyczne obejmują zagadnienia dotyczące diagnostyki, klasyfikacji, dostępnych metod leczenia chirurgicznego i możliwych form terapii adjuwantowej. W kolejnym artykule dokładniej zajmiemy się problemem wznowy raka jelita grubego, zaawansowanej miejscowo choroby nowotworowej i choroby nowotworowej z przerzutami odległymi, a także badaniami kontrolnymi i monitorowaniem jelita grubego. Artykuł został opracowany w oparciu o wytyczne opublikowane przez The National Comprehensive Cancer Network- Practice Guideliness in Oncology.[2,6] *Poziom wiarygodności danych II, moc zaleceń: A, chyba że zaznaczono inaczej. **Przyjęty w artykule system klasyfikacji zaawansowania kliniczno- patomorfologicznego- w oparciu o TNM. Ocena ryzyka zachorowania: Prawie jedna trzecia przypadków zachorowań na raka jelita grubego to osoby spokrewnione z chorym na raka jelita grubego.[3] Wykazano, iż krewni pierwszego stopnia pacjenta ze Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/6

2 zdiagnozowanym gruczolakiem jelita grubego i odbytnicy [4] lub rakiem inwazyjnym jelita grubego i odbytnicy [5] mają znacznie większe szanse na zachorowanie. Dlatego też zaleca się zbieranie dokładnego wywiadu rodzinnego od chorych z rakiem jelita grubego, celem identyfikacji bliskich krewnych z nowotworem. Powinno się także zwracać uwagę na dane mogące sugerować zespół dziedzicznego raka jelita grubego bez polipowatości (HNPCC) oraz rodzinną polipowatość (FAP), ponieważ może to mieć wpływ na sposób leczenia Klasyfikacja TNM: 6 edycja Cancer Staging Manual opracowana przez American Joint Committee on Cancer [AJCC] wprowadza kilka modyfikacji do dotychczasowej klasyfikacji.[2,6] W najnowszej wersji gładkie guzki występujące w okołojelitowej bądź też okołoodbytniczej tkance tłuszczowej są uznawane za przerzuty do węzłów chłonnych i powinny być traktowane jako cecha N systemu klasyfikacji TNM. Guzki przerzutowe o nieregularnej powierzchni znajdowane w okołorakowej tkance tłuszczowej, są równoznaczne z naciekiem na naczynia. Stopień II został podzielony na dwa podstopnie: IIA [dla cechy T3] i IIB [dla zmian T4]. Stopień III zaś podzielony został na podstopień IIIA [T1 do T2, N1, M0], IIIB [T3 do T4, N1, M0] i IIIC [każdy T, N2, M0]. Różnica pomiędzy cechą N1 i N2 choroby wynika z ilości zajętych węzłów: N1 oznacza zajęcie od 1 do 3 regionalnych węzłów chłonnych, zaś N2 to 4 i więcej pozytywnych węzłów chłonnych. Klasyfikacja raka jelita grubego zawiera także ocenę obecności lub braku odległych przerzutów [M]. Stopień IV choroby oznacza obecność jednego lub więcej przerzutów odległych i jest oznaczany jako M1. Analiza Surveillance, Epidemiology, and End Results [SEER] danych pochodzących od 119,363 pacjentów ze zdiagnozowanym nowotworem jelita grubego w latach pozwoliła na określenie poniższych wskaźników 5-letniego przeżycia, w zależności od stopnia w jakim nowotwór był zdiagnozowany: 93.2% [stopień I]; 84.7% [stopień IIA]; 72.2% [stopień IIB]; 83.4% [stopień IIIA]; 64.1% [stopień IIIB]; 44.3% [stopień IIIC]; i 8.1% [stopień IV]. Brak korelacji pomiędzy stopniem zaawansowania a otrzymaną w badaniu prognozą [dłuższe przeżycie u chorych ze zdiagnozowaną chorobą nowotworową w fazie IIIA w porównaniu z tymi w fazie IIB] wynika między innymi ze znacznie szerszego użycia terapii adjuwantowej w leczeniu tej pierwszej populacji pacjentów.[8] 6 edycja systemu klasyfikacji według AJCC zawiera sugestię, ażeby chirurg w trakcie operacji zaznaczył fragment próbki pochodzący z obszaru o najgłębszej penetracji guza. Ma to za zadanie ułatwić patologom bezpośrednią ocenę wielkości marginesu bocznego guza. Zachęca się chirurgów, aby przy ocenie resekcji guza używali następujących oznaczeń: [1] R0 dla całkowitej resekcji guza z wolnym od nacieku raka marginesem resekcji; [2] R1 dla niecałkowitej resekcji guza (zajęcie marginesów w badaniu mikroskopowym)[3]; R2 dla makroskopowo widocznych pozostałości nowotworu. Patologia: Poniższe kryteria powinny zostać włączone do patologicznej oceny materiału, wykonywanej na podstawie TNM po zabiegu operacyjnym: głębokość penetracji i zasięg choroby względem przylegających struktur [T]; liczba ocenionych regionalnych węzłów chłonnych; liczba regionalnych węzłów chłonnych, w których stwierdzono przerzuty [N]; obecność odległych przerzutów do innych Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/6

3 organów, otrzewnej lub innych niż regionalne węzły chłonne struktur [M] [6,9], a także stan proksymalnego i dystalnego odcinka jelta po resekcji zmiany nowotworowej.[6,10] Bardzo duże znaczenie ma także histologiczna ocena stopnia zróżnicowania tkanki nowotworowej (grading). W celu dokonania rzetelnej identyfikacji choroby w stopniu II, AJCC i CAP zalecają ocenę co najmniej 12 węzłów chłonnych.[6,11,12] Dokładna liczba węzłów chłonnych, które powinny zostać usunięte zależy od wieku pacjentów, płci, stopnia zróżnicowania, a także lokalizacji guza.[13,14] Decyzja odnośnie liczby węzłów chłonnych, które winny zostać usunięte, będzie także związana z zasięgiem resekcji. Właściwa limfadenektomia powinna sięgać odejścia głównych pni naczyniowych. Z procedurą tą wiąże się pojęcie wartowniczego węzła chłonnego, czyli najbardziej proksymalnego w obszarze 1cm od podwiązanych naczyń na szczycie wypustki naczyniowej. Zajęcie węzła wartowniczego ma negatywny wpływ rokowniczy. Potencjalne korzyści płynące z oceny węzła wartowniczego, w przypadku raka jelita grubego, są głównie związane z zapewnieniem bardziej dokładnej klasyfikacji patologicznej, poprzez wykrycie ewentualnych mikroprzerzutów.[17] Badania porównawcze oceny mikroprzerzutów przy barwieniu HE lub zastosowniu metod immunohistochemicznych (IHC) dają niejasne wyniki. [17-21] Podczas gdy niektóre z tych badań wydają się obiecujące, ciągle jeszcze brakuje jednolitej definicji przerzutów klinicznie istotnych. Niektóre z badań traktowały obecność pojedynczych komórek, wykrytych za pomocą IHC jak i pojedynczych komórek nowotworowych [ITC], jako mikroprzerzuty. Na dzień dzisiejszy przy podejmowaniu istotnych klinicznie decyzji zaleca się ostrożność wobec faktu wykrycia komórek rakowych jedynie w oparciu o IHC. Obraz kliniczny i leczenie: - polip z transformacją złośliwą: W przypadku endoskopowo usuniętego gruczolaka, przed podjęciem decyzji o chirurgicznej resekcji, lekarz powinien powtórzyć badanie histopatologiczne i skonsultować możliwe kroki działania z pacjentem.[22] Polip z transformacją złośliwą to taki, w którym utkanie raka inwazyjnego nacieka blaszkę mięśniową błony śluzowej i błonę podśluzową [T1]. W przypadku zaś polipów klasyfikowanych jako carcinoma in situ [ptis] naciek raka nie przekracza blaszki mięśniowej błony śluzowej (lamina muscularis mucosae); uznajemy, że nie posiadają one zdolności do przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych.[6] Panel ekspertów zaleca oznaczanie brzegów polipa w trakcie kolonoskopii, szczególnie w przypadku, gdy istnieje podejrzenie nowotworu, lub też w ciągu 2 tygodni od polipektomii, w przypadku gdy znane są wyniki badania patologicznego. W przypadku pacjentów z rakiem inwazyjnym bądź gruczolakiem (cewkowym, kosmkowym lub kosmkowo-cewkowym), znalezionym w polipie uszypułowanym lub na szerokiej podstawie, raczej nie zaleca się dodatkowych zabiegów chirurgicznych- pod warunkiem, ze zmiana została całkowicie usunięta i wynik badania histologicznego jest korzystny rokowniczo.[23] Korzystne czynniki rokownicze to: wysoki (G1) lub średni (G2) stopień zróżnicowania, brak nacieku na naczynia krwionośne lub/i chłonne, wolny od nacieku raka margines resekcji. Jakkolwiek powyżej opisane postępowanie jest postępowaniem z wyboru, panel ekspertów nie wyklucza możliwości wykonania kolektomii. Znane są doniesienia, iż istnieje 10% ryzyko przerzutów [24] do węzłów chłonnych u pacjentów z diagnozą polipa o szerokiej podstawie. Niekorzystne rokowniczo cechy badania histopatologicznego dla polipów uszypułowanych lub o szerokiej podstawie to: niski (G3) stopień zróżnicowania, naciek na naczynia krwionośne i/lub chłonne, bądź też zajęcie przez proces nowotworowy marginesu resekcji. Należy także zaznaczyć, że obecnie nie ma jednomyślności co Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/6

4 do definicji pojęcia: 'zajęty przez proces nowotworowy margines resekcji'. Przede wszystkim margines resekcji powinien być mierzony na świeżym, rozpostartym na płytce preparacie. Jeśli tkanka nowotworowa obecna jest w obrebie 1-2 mm od brzegu wyciętej zmiany lub jeśli wykażemy obecność komórek nowotworowych w miejscu dokonanego cięcia, taki margines resekcji określamy jako zajęty przez proces nowotworowy.[22,25-27] Dla zmian uszypułowanych lub na szerokiej podstawie, które uległy fragmentacji w trakcie zabiegu albo we wszystkich innych przypadkach, w których zakres resekcji nie może zostać oceniony, zaleca się kolektomię z jednoczesnym wycięciem węzłów chłonnych.[22, 28, 29] Operacja laparoskopowa jest dopuszczalna opcją. Wszyscy pacjenci, u których usunięto polip, powinni być poddani pełnej kolonoskopii celem wykrycia zmian synchronicznych.[30] U pacjentów ze zmianami w Stopniu I chemioterapia adjuwantowa nie jest zalecana. - rak inwazyjny bez stwierdzonych przerzutów: Pacjenci, u których zdiagnozowano inwazyjnego raka jelita grubego, w celu określenia stopnia zaawansowania powinni zostać poddani całemu zestawowi badań dodatkowych. Mamy tu na myśli: badanie histopatologiczne wyciętej zmiany, pełną kolonoskopię, morfologię krwi, biochemię krwi, oznaczenie poziomu antygenu karcynoembrionalnego (CEA), tomografię komputerową (KT) jamy brzusznej, miednicy i klatki piersiowej.[31] Panel ekspertów zaleca wykonanie badań emisyjnej tomografii pozytronowej (PET) tylko w razie istotnego klinicznie podejrzenia o synchroniczną chorobę przerzutową. Zakres resekcji jelita jest ściśle związany z umiejscowieniem guza i warunkami jego unaczynienia. Tam gdzie jest to możliwe leczeniem z wyboru, powinien być radykalny zabieg operacyjny (R0), z jednoczesnym usunięciem regionalnych węzłów chłonnych. Ocena przynajmniej 12 węzłów chłonnych jest konieczna do ewentualnego orzeczenia o stopniu II zaawansowania nowotworu. Ze wszelkich innych podejrzanych węzłów chłonnych spoza obszaru resekcji, powinna zostać pobrana biopsja lub też powinny one zostać usunięte. Drugorzędowa analiza badania Intergroup INT pacjentów z rakiem jelita grubego w Stopniu zaawansowania II/III leczonych uzupełniającą chemioterapią pokazała, że dokładność w określaniu stopnia zaawansowania w oparciu o klasyfikację TNM była bezpośrednio zależna od ilości usuniętych węzłów chłonnych.[33] Co więcej analiza udowodniła, że zwiększenie liczby węzłów chłonnych poddanych badaniu, związane było z dłuższym przeżyciem zarówno u pacjentów z zajętymi przez proces nowotworowy węzłami jak i u tych z węzłami wolnymi od przerzutów.[13] Stosunek ilości zajętych przez nowotwór węzłów chłonnych do tych poddanych badaniu był istotnym czynnikiem prognostycznym, zarówno w przypadku przeżyć całkowitych jak i przeżyć wolnych od choroby. Resekcja aby mogła zostać uznana za radykalną, musi być całkowita.[34] Resekcję uznajemy za niepełną (R2), w przypadku pozostawienia zajętych przez nowotwór węzłów chłonnych. Pacjenci, u których zbadano mniej niż 12 węzłów chłonnych, są uznawani za grupę o podwyższonym ryzyku nawrotu (nawet, gdy węzły były wolne od przerzutów - cecha N0). Odnośnie wskazań do kolektomii laparoskopowej eksperci twierdzą, iż laparoskopowa kolektomia może być wykonana tylko przez doświadczonego chirurga [39,40], tylko przy braku zmian w odbytnicy, poprzecznicy, przy jednoczesnym braku zrostów w jamie brzusznej, bez zaawansowanej miejscowo chorobie, bez przerzutów odległych, gdy nie stwierdza się żadnych oznak niedrożności, czy też perforacji związanej z obecnością raka.[41] Każdorazowo należy bardzo dokładnie zbadać jamę otrzewnową dla oceny guza pierwotnego, regionalnych węzłów chłonnych, obecności przerzutów odległych oraz stanu innych narządów. W przypadku możliwej do usunięcia zmiany dającej objawy niedrożności, leczenie musi być zindywidualizowane. Może obejmować resekcję z pierwotnym zespoleniem i wyłonieniem proksymalnej stomii, lub jedynie wyłonienie stomii z napromienianiem guza. Inną możliwością jest endoskopowe udrożnienie przy Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 4/6

5 pomocy stentu. W przypadku obecności zmian nieoperacyjnych terapia paliatywna może obejmować: wykonanie zespolenia omijającego, kolostomię lub ileostomię, paliatywną resekcję, bądź radioterapię szczególnie w przypadku trudnego do zahamowania krwawienia. Leczenie uzupełniające Uzupełniająca chemioradioterapia powinna być stosowana u pacjentów z rakiem jelita grubego w II lub III stopniu zaawansowania.[42-44] Europejskie badanie MOSAIC oceniło skuteczność stosowania schematu FOLFOX4 (dożylny 5-fluorouracyl (5-FU), leukoworyna (LV), oxaliplatyna) w porównaniu z 5-FU/LV. Łącznie badaniu poddano 2246 pacjentów z uprzednio usuniętym rakiem jelita grubego w stopniu II I III zaawansowania. W grupie pacjentów z rakiem w stopniu III 4- letnie przeżycie wolne od nawrotu choroby wynosiło 61.0%- dla 5-FU/LV I 69.7%- dla FOLFOX4. W grupie pacjentów z rakiem w stopniu II 4- letnie przeżycie wolne od nawrotu choroby wynosiło 81.3%- dla 5-FU/LV I 85.1%- dla FOLFOX4.[45,46] Na podstawie tych wyników badania FOLFOX4 jest leczeniem z wyboru dla raka jelita grubego wykrytego we wczesnej fazie zaawansowania. Inne schematy chemioterapii adiuwantowej stosowane w leczeniu wczesnej fazy raka jelita grubego, to głównie te oparte na 5-FU z włączeniem irynotekanu, schematy inne niż FOLFOX z włączeniem oksaliplatyny, a także monoterapia kapecytabiną. Badanie US Intergroup trial CALGB C89803 porównywało zastosowanie irynotecanu z wlewem typu bolus 5-FU/LV (schemat IFL) z 5-FU/LV w leczeniu raka w stopniu III.[48] Pierwsze wyniki zaprezentowane w 2004 roku pokazały brak znaczącej różnicy w przeżyciach całkowitych (p=0.88) i przeżyciach wolnych od nawrotu (p=0.84) dla IFL w porównaniu z 5-FU/LV. Warto jednak zauważyć, że leczenie IFL jest związane z większym ryzykiem wystąpienia neutropenii, gorączki neutropenicznej i wreszcie większym ryzykiem zgonu.[49] Dodatkowo schemat FOLFIRI (5-fluorouracyl, leukoworyna, irynotekan) nie wykazał przewagi wobec 5-FU/LV.[50,51] Jakkolwiek przy dodatkowym zastosowaniu irynotekanu zauważono trend w kierunku poprawy skuteczności.[50] Faza III randomizowanego badania NSABP Protocol C-07 miała za zadanie porównanie skuteczności FLOX (bolus 5-FU/LV/oxaliplatin) z FULV (bolus 5-FU/LV) w wydłużeniu 3-letniego przeżycia wolnego od choroby. Badanie przeprowadzono u 2407 pacjentów z rakiem jelita grubego w stopniu II i III.[52] 3-letnie przeżycie wolne od choroby wynosiło odpowiednio 76.5% vs. 71.6% dla FLOX i FULV zaznaczając, że dołączenie do tygodniowego schematu FULV- oksaliplatyny istotnie poprawiło 3-letnie przeżycie wolne od choroby (p=0.004). Stopień 3 neurotoksyczności wg NCI - Sanofi, objawy takie jak biegunka, odwodnienie, związane z pogrubieniem ściany jelita, były bardziej znamienne dla FLOX niż FULV. Obecnie potwierdzono, że monoterapia doustną kapecytabiną jako leczenie uzupełniające raka jelita grubego w stopniu III jest na równi skuteczna z terapią 5-FU/LV we wlewie dożylnym typu bolus [Mayo clinic]. Dla przeżycia wolnego od choroby i przeżycia całkowitego RR [relative risk - ryzyko względne] wynioslo odpowiednio 0.87 (95% CI, ) i 0.84 (95% CI, ) [CI confidence interval - przedział ufności] u pacjentów z uzupełniającą doustną chemioterapią, jedno ramię badania dotyczyło kapecytabiny, a drugie 5-FU/LV.[53] "obecnie brak jakichkolwiek dowodów na to, że pacjenci z grupy wysokiego ryzyka w stopniu II choroby mają większe szanse uzyskania odpowiedzi na terapię, w porównaniu do grupy bez cech wysokiego ryzyka. Czynniki związane z gorszą prognozą nie są czynnikami predykcyjnymi Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 5/6

6 odpowiedzi na leczenie" Wpływ chemioterapii uzupełniającej na wyniki leczenia u pacjentów z rakiem jelita grubego w stopniu II był tematem wielu badań. Metaanaliza 5 badań, porównujących leczenie jedynie chirurgiczne z leczeniem chirurgicznym i pooperacyjną terapią 5-FU/LV, wykazała znamienną poprawę przeżyć całkowitych i przeżyć wolnych od choroby szczególnie w grupie pacjentów z rakiem w stopniu III poddanych chemioterapii.[54] Podobnie analiza danych z 7 randomizowanych badań wykazała istotną poprawę całkowitego przeżycia u pacjentów leczonych dożylnie 5-FU, u których stwierdzono przerzuty w regionalnych węzłach chłonnych, w przeciwieństwie do pacjentów z cechą N0 - gdzie nie zauważono różnicy w porównaniu z pacjentami nie otrzymującymi chemioterapii. Wynik ten sugeruje, że korzyści płynące z terapii adiuwantowej są większe u pacjentów należących do grupy o zwiększonym ryzyku.[55] Po leczeniu chirurgicznym panel ekspertów zaleca 6-miesięczną chemioterapię adiuwantową dla pacjentów z chorobą w stopniu III (T1-4, N1-2, M0). Możliwości leczenia obejmują: 5-fluorouracyl/leukoworynę/oksaliplatynę jako leczenie z wyboru [poziom wiarygodności danych 1] [45,46,52]; monoterapię kapecytabiną [poziom wiarygodności danych 2A] [53] lub 5-FU/LV (kategoria 2A).[54,57,58] Panel ekspertów stwierdził, że bolus IFL podawany raz w tygodniu, nie powinien być stosowany jako adiuwantowa terapia raka jelita grubego. Wszystkie 3 powyższe schematy leczenia w przypadku pacjentów z rakiem w fazie II (T3, N0, M0), bez dodatkowych czynników ryzyka, zaliczać będziemy do kategorii 2B poziomu wiarygodności danych. Nowotwór w fazie II (T3-T4, N0, M0) wysokiego ryzyka to taki, który ma złe rokowniczo cechy takie jak: guz pierwotny T4 [Stopień IIB], niski stopień zróżnicowania [G3], zajęcie naczyń krwionośnych i/lub limfatycznych, objawy niedrożności jelit, zmiany T3 z perforacją lub zajętym marginesem zmiany, mniej niż 12 zbadanych węzłów chłonnych. U tych pacjentów eksperci zalecają chemioterapię adiuwantową [10,59] z 5-FU/LV, bądź kapecytabiną, lub 5-FU/LV/oksaliplatyną (kategoria 2A wiarygodności danych dla wszystkich trzech schematów). Powinno się jednak zaznaczyć, że obecnie brak jakichkolwiek dowodów na to, że pacjenci z grupy wysokiego ryzyka w stopniu II choroby, mają większe szanse odpowiedzi na terapię, w porównaniu z tymi bez cech o wysokim ryzyku [czynniki związane z gorszą prognozą nie są czynnikami predykcyjnymi odpowiedzi na leczenie]. Ponadto poprawa wynikająca z chemioterapii w tej grupie pacjentów nie przekroczyła 5% w odniesieniu do czasu całkowitego przeżycia.[54,55] Decyzja dotycząca zastosowania terapii adiuwantowej u pacjentów z chorobą w stopniu II powinna być podjęta wspólnie z pacjentem, po uprzednim poinformowaniu pacjenta o potencjalnych efektach ubocznych związanych z leczeniem. Zastosowanie radioterapii jako składowej leczenia wspólnie z chemioterapią 5-FU, powinno być wzięte pod uwagę w przypadku pacjentów z dużymi wymiarami zmiany pierwotnej T4, guzem naciekającym sąsiednie struktury, czy też w przypadku nawrotu choroby. Pole napromieniania powinno być wyznaczone na podstawie przedoperacyjnych zdjęć KT i/lub klipsów chirurgicznych. Leczenie polega na zastosowaniu intensywnej radioterapii przedoperacyjnej [IMRT- Intensity-Modulated Radiation Therapy] Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 6/6

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości: REKOMENDACJE KONSULTANTA KRAJOWEGO W DZIEDZINIE CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ ORAZ POLSKIEGO TOWARZYSTWA CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHORYCH NA RAKA JELITA GRUBEGO REKOMENDACJE

Bardziej szczegółowo

Wytyczne leczenia raka jelita grubego - choroba zaawansowana z przerzutami

Wytyczne leczenia raka jelita grubego - choroba zaawansowana z przerzutami Wytyczne leczenia raka jelita grubego - choroba zaawansowana z przerzutami Część 2 - zasady postępowania w zaawansowanej chorobie nowotworowej z przerzutami Zasady postępowania w zaawansowanej chorobie

Bardziej szczegółowo

Badania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka jelita grubego. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN)

Badania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka jelita grubego. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Badania przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka jelita grubego zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Badania przesiewowe stosowane w celu wykrycia raka jelita grubego Ocena

Bardziej szczegółowo

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne Leczenie W terapii raka jelita grubego stosuje się trzy podstawowe metody leczenia onkologicznego: chirurgię, radioterapię oraz chemioterapię. Dwie pierwsze określa się jako leczenie miejscowe, ostania

Bardziej szczegółowo

Inwazyjny rak jelita grubego - leczenie; doniesienia na podstawie ESMO 2007 i aktualnych wytycznych NCCN (V.II.2007)

Inwazyjny rak jelita grubego - leczenie; doniesienia na podstawie ESMO 2007 i aktualnych wytycznych NCCN (V.II.2007) Inwazyjny rak jelita grubego - leczenie; doniesienia na podstawie ESMO 2007 i aktualnych wytycznych NCCN (V.II.2007) W artykule przedstawiono najnowsze zalecenia dotyczące leczenia inwazyjnego raka jelita

Bardziej szczegółowo

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego może być stosowana łącznie z leczeniem operacyjnym chemioterapią. Na podstawie literatury anglojęzycznej

Bardziej szczegółowo

Epidemiologia. Czynniki ryzyka. Predyspozycje genetyczne. Polipy gruczołowe. Predyspozycje genetyczne. Rak jelita grubego. Zachorowalność w 2003 roku:

Epidemiologia. Czynniki ryzyka. Predyspozycje genetyczne. Polipy gruczołowe. Predyspozycje genetyczne. Rak jelita grubego. Zachorowalność w 2003 roku: Epidemiologia Rak jelita Szkolenie dla lekarzy rodzinnych 2007 Igor Madej Oddział Chirurgii Onkologicznej II Dolnośląskiego Centrum Onkologii Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Onkologicznej Akademii

Bardziej szczegółowo

S T R E S Z C Z E N I E

S T R E S Z C Z E N I E STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych

Bardziej szczegółowo

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Raki: rak podstawnokomórkowy rak kolczystokomórkowy rak płakonabłonkowy Czerniak Nowotwory złośliwe skóryrak podstawnokomórkowy

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii Choroba Crohna Zapalenie przewodu pokarmowego w chorobie Crohna

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania

Bardziej szczegółowo

Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego ("colorectal units")?

Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego (colorectal units)? Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego ("colorectal units")? Lucjan Wyrwicz Centrum Onkologii Instytut im M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat 2004-2008

Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat 2004-2008 Leczenie i przeżycia 5-letnie dolnośląskich kobiet chorych na nowotwory złośliwe piersi z lat 2004-2008 W latach 2004-2008 w Dolnośląskim Rejestrze Nowotworów zarejestrowaliśmy 6.125 zachorowań na inwazyjne

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Cechy komórek nowotworowych

Cechy komórek nowotworowych Rak jelita grubego Wstęp Rak jelita grubego (łac. carcinoma intestini crassi) to trzeci najczęściej diagnozowany nowotwór na świecie (zaraz za rakiem płuc oraz piersi); zdiagnozowano 1,36 miliona wystąpień

Bardziej szczegółowo

Chemioterapia adjuwantowa a rak jelita grubego - kontrowersje w opinii specjalisty

Chemioterapia adjuwantowa a rak jelita grubego - kontrowersje w opinii specjalisty Chemioterapia adjuwantowa a rak jelita grubego - kontrowersje w opinii specjalisty Rozmowa z Zastępcą Kierownika Klinki Nowotworów Jelita Grubego w Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie

Bardziej szczegółowo

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII Spis treści CHIRURGIA NARZĄDOWA... 1005 51. Nowotwory układu pokarmowego... 1007 51.1. Nowotwory przełyku Andrzej W. Szawłowski... 1007 51.1.1. Wstęp... 1007 51.1.2. Patologia... 1008 51.1.3. Rozpoznanie...

Bardziej szczegółowo

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Efektywna kontrola ścisła obserwacja po leczeniu

Bardziej szczegółowo

RAK JAJOWODU (Carcinoma of the Fallopian Tube) Katarzyna Bednarek-Rajewska, Konstanty Korski, Jan Bręborowicz

RAK JAJOWODU (Carcinoma of the Fallopian Tube) Katarzyna Bednarek-Rajewska, Konstanty Korski, Jan Bręborowicz RAK JAJOWODU (Carcinoma of the Fallopian Tube) Katarzyna Bednarek-Rajewska, Konstanty Korski, Jan Bręborowicz (nieobowiązkowe składniki oznaczono +) 1. Rodzaj materiału Prawy jajowód, lewy jajowód, prawy

Bardziej szczegółowo

1. Materiał chirurgiczny: brodawka Vatera, Ŝołądek, głowa trzustki, dwunastnica, przewód Ŝółciowy wspólny, pęcherzyk Ŝółciowy, inne (wymień)

1. Materiał chirurgiczny: brodawka Vatera, Ŝołądek, głowa trzustki, dwunastnica, przewód Ŝółciowy wspólny, pęcherzyk Ŝółciowy, inne (wymień) RAK BRODAWKI VATERA (carcinoma of the ampullary region) Krzysztof A. Bardadin 1. Materiał chirurgiczny: brodawka Vatera, Ŝołądek, głowa trzustki, dwunastnica, przewód Ŝółciowy wspólny, pęcherzyk Ŝółciowy,

Bardziej szczegółowo

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Guz neuroendokrynny żołądka typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Mariusz I.Furmanek CSK MSWiA i CMKP Warszawa Ocena wyjściowa, metody strukturalne WHO 2 (rak wysoko zróżnicowany); Endoskopia i/lub EUS;

Bardziej szczegółowo

Nowe wytyczne w diagnostyce i leczeniu raka piersi w oparciu o doniesienia ESMO z 2007 roku

Nowe wytyczne w diagnostyce i leczeniu raka piersi w oparciu o doniesienia ESMO z 2007 roku Nowe wytyczne w diagnostyce i leczeniu raka piersi w oparciu o doniesienia ESMO z 2007 roku Tegoroczna konferencja ESMO zaowocowała nowo przedstawionymi wytycznymi, dotyczącymi zarówno diagnostyki, jak

Bardziej szczegółowo

Rak pęcherza moczowego naciekający błonę mięśniową częściowa cystektomia dead story?

Rak pęcherza moczowego naciekający błonę mięśniową częściowa cystektomia dead story? Rak pęcherza moczowego naciekający błonę mięśniową częściowa cystektomia dead story? JAKUB DOBRUCH Klinika Urologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego Europejskie Centrum Zdrowia Otwock Resekcja

Bardziej szczegółowo

Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego

Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego Elżbieta Senkus-Konefka Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny Kliknij ikonę, aby dodać obraz 888 cystektomii

Bardziej szczegółowo

Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa

Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa RAK TRZUSTKI U 50% chorych w momencie rozpoznania stwierdza się

Bardziej szczegółowo

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Leczenie skojarzone w onkologii Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH. Anna Niwińska

WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH. Anna Niwińska WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH Anna Niwińska 4 RÓŻNE SYTUACJE KLINICZNE RAK PIERSI PIERWOTNIE OPERACYJNY kt1n0-t2n1 I-IIB stopień Klasyczna operacja

Bardziej szczegółowo

Załącznik do OPZ nr 8

Załącznik do OPZ nr 8 Załącznik do OPZ nr 8 Lista raportów predefiniowanych Lp. Tytuł raportu Potencjalny użytkownik raportu 1. Lista chorych na raka stercza w zależności od poziomu antygenu PSA (w momencie stwierdzenia choroby)

Bardziej szczegółowo

NOWOTOWORY DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO. Wprowadzenie do ćwiczeń z onkologii dla studentów VI roku Wydziału Lekarskiego

NOWOTOWORY DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO. Wprowadzenie do ćwiczeń z onkologii dla studentów VI roku Wydziału Lekarskiego NOWOTOWORY DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO Wprowadzenie do ćwiczeń z onkologii dla studentów VI roku Wydziału Lekarskiego Krzysztof Szewczyk Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu RAK JELITA

Bardziej szczegółowo

RAK PĘCHERZYKA śółciowego (Carcinoma of the Gallbladder) Krzysztof A. Bardadin

RAK PĘCHERZYKA śółciowego (Carcinoma of the Gallbladder) Krzysztof A. Bardadin RAK PĘCHERZYKA śółciowego (Carcinoma of the Gallbladder) Krzysztof A. Bardadin 1. Materiał chirurgiczny: pęcherzyk Ŝółciowy, wątroba, drogi Ŝółciowe zewnątrzwątrobowe, inne (wymień): 2. Procedura chirurgiczna:

Bardziej szczegółowo

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń 1. Scyntygrafia i radioizotopowe badanie czynnościowe tarczycy 1) gamma kamera planarna lub scyntygraf;

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52 Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 52 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lipca 2018 r. w sprawie mierników oceny prowadzenia diagnostyki onkologicznej i leczenia onkologicznego Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY SKÓRY. W USA około 20% populacji zachoruje nowotwory skóry.

NOWOTWORY SKÓRY. W USA około 20% populacji zachoruje nowotwory skóry. NOWOTWORY SKÓRY Nowotwory skóry są zmianami zlokalizowanymi na całej powierzchni ciała najczęściej w miejscach, w których nastąpiło uszkodzenie skóry. Najważniejszym czynnikiem etiologicznym jest promieniowanie

Bardziej szczegółowo

RAK WĄTROBOWOKOMÓRKOWY (hepatocellular carcinoma HCC) Barbara Górnicka

RAK WĄTROBOWOKOMÓRKOWY (hepatocellular carcinoma HCC) Barbara Górnicka RAK WĄTROBOWOKOMÓRKOWY (hepatocellular carcinoma HCC) Barbara Górnicka 1. Materiał chirurgiczny: wątroba, pęcherzyk Ŝółciowy, inne, brak moŝliwości określenia 2. Procedura chirurgiczna: klinowa resekcja

Bardziej szczegółowo

Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia

Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe narzadu płciowego u kobiet w Polsce w latach 1987, 1996, 3 i szacunkowe na 1 r. 1987 1996 3 1 Zachorowania

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy

Bardziej szczegółowo

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Dariusz Kaczmarczyk Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: Prof. dr hab. med. Alina Morawiec Sztandera Opis

Bardziej szczegółowo

dzienniczek pacjenta rak nerki

dzienniczek pacjenta rak nerki dzienniczek pacjenta rak nerki Grafika i skład: Fundacja Wygrajmy Zdrowie Wydanie I Styczeń 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Podstawowe dane Imię i nazwisko: Data urodzenia: Lekarz prowadzący: Palcówka

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY JĄDRA (tumours of the testis)

NOWOTWORY JĄDRA (tumours of the testis) NOWOTWORY JĄDRA (tumours of the testis) Krzysztof Okoń 1. Rodzaj materiału: jądro, węzły chłonne zaotrzewnowe, inny 2. Procedura chirurgiczna: - orchidektomia radykalna, - lymfadenektomia zaotrzewnowa,

Bardziej szczegółowo

WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA

WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA..,WWW.MONEY.PL ( 00:00:00) www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/warszawscy;lekarze;zastosowali;nowa;metode;leczenia;raka;j

Bardziej szczegółowo

RAK SROMU (Carcinoma of the Vulva) Katarzyna Bednarek-Rajewska, Konstanty Korski, Jan Bręborowicz

RAK SROMU (Carcinoma of the Vulva) Katarzyna Bednarek-Rajewska, Konstanty Korski, Jan Bręborowicz RAK SROMU (Carcinoma of the Vulva) Katarzyna Bednarek-Rajewska, Konstanty Korski, Jan Bręborowicz (nieobowiązkowe składniki oznaczono +) 1. Rodzaj materiału Srom, inne (określ): 2. Procedura chirurgiczna

Bardziej szczegółowo

Badania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka sutka. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN)

Badania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka sutka. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Badania przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka sutka zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Cel wykonywania badań przesiewowych Jak powinna postępować każda kobieta? U jakich

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa 1 PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE Wady rozwojowe Wole Guzki tarczycy Nowotwory tarczycy Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny

Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny POZAGONADALNE I POZACZASZKOWE GUZY GERMINALNE (EXTRAGONADAL GERM CELL TUMOR) Ewa IŜycka-Świeszewska Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny 1.

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu: DIAGNOSTYKA OBRAZOWA CHORÓB JELIT. badania obrazowe. entrerografia MR / TK. kolonografia TK. rak odbytnicy - MR. Andrzej Cieszanowski

Plan wykładu: DIAGNOSTYKA OBRAZOWA CHORÓB JELIT. badania obrazowe. entrerografia MR / TK. kolonografia TK. rak odbytnicy - MR. Andrzej Cieszanowski DIAGNOSTYKA OBRAZOWA CHORÓB JELIT Plan wykładu: badania obrazowe entrerografia MR / TK kolonografia TK rak odbytnicy - MR Andrzej Cieszanowski OBRAZOWANIE J. CIENKIEGO Endoskopia: Ileokolonoskopia / gastroduodenoskopia

Bardziej szczegółowo

RAK JAMY USTNEJ, WARG I JĘZYKA (Carcinomas of the Lip and Oral Cavity) Józef Kobos

RAK JAMY USTNEJ, WARG I JĘZYKA (Carcinomas of the Lip and Oral Cavity) Józef Kobos RAK JAMY USTNEJ, WARG I JĘZYKA (Carcinomas of the Lip and Oral Cavity) Józef Kobos 1. Opis umiejscowienia materiału (wycinka) Otrzymano Materiał świeŝy (nieutrwalony) Materiał utrwalony w formalinie Nieokreślono

Bardziej szczegółowo

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Świerblewski M. 1, Kopacz A. 1, Jastrzębski T. 1 1 Katedra i

Bardziej szczegółowo

RAK JELITA GRUBEGO. Marek Wojtukiewicz Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Białostockie Centrum Onkologii

RAK JELITA GRUBEGO. Marek Wojtukiewicz Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Białostockie Centrum Onkologii RAK JELITA GRUBEGO Marek Wojtukiewicz Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Białostockie Centrum Onkologii Rak jelita grubego podstawowe fakty & 1 in 20 10 Rak jelita grubego 3 miejsce co do częstości występowania

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA JAJNIKA

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA JAJNIKA bioprognos OncoOVARIAN Dx Nieinwazyjne badanie krwi umożliwiające zasugerowanie diagnozy u pacjentek z podejrzeniem nowotworu złośliwego jajnika oraz ograniczenie liczby nieadekwatnych badań diagnostycznych,

Bardziej szczegółowo

LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY. Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi

LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY. Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi II Kongres PTGO, POZNAŃ 2011 ARGUMENTY "ZA" ARGUMENTY "PRZECIW"

Bardziej szczegółowo

Rak trzonu macicy. Epidemiologia i etiologia. Diagnostyka. Ocena stopnia zaawansowania klinicznego. Rozpoznanie. Patomorfologia

Rak trzonu macicy. Epidemiologia i etiologia. Diagnostyka. Ocena stopnia zaawansowania klinicznego. Rozpoznanie. Patomorfologia Rak trzonu macicy Epidemiologia i etiologia Rak trzonu macicy (rak endometrium) jest zaliczany do najlepiej rokujących nowotworów złośliwych narządu płciowego kobiety (przeżycie 5 letnie wynosi około 65%

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł

Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł Joanna Anioł Wykształcenie: wyższe Studia na Wydziale Lekarskim Collegium Medium UJ w Krakowie 1989 1995 Kształcenie podyplomowe: Specjalizacja

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19 Przedmowa Barbara Czerska.................................. 11 Autorzy.................................................... 17 Wykaz skrótów.............................................. 19 Rozdział I.

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO bioprognos OncoPROSTATE Nieinwazyjne badanie krwi umożliwiające zasugerowanie diagnozy u pacjentów z podejrzeniem nowotworu złośliwego gruczołu krokowego oraz ograniczenie liczby nieadekwatnych badań diagnostycznych,

Bardziej szczegółowo

(Carcinoma of the Esophagus and Esophagogastric Junction) Justyna Szumiło

(Carcinoma of the Esophagus and Esophagogastric Junction) Justyna Szumiło RAK PRZEŁYKU I RAK POŁĄCZENIA PRZEŁYKOWOśOŁĄDKOWEGO (Carcinoma of the Esophagus and Esophagogastric Junction) Justyna Szumiło Wytyczne do raportu synoptycznego dotyczą raka przełyku i raka połączenia przełykowo-

Bardziej szczegółowo

GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO. (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz

GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO. (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz Sformatowano GUZY PODŚCIELISKOWE PRZEWODU POKARMOWEGO (Gastrointestinal Stromal Tumor (GIST)) Anna Nasierowska-Guttmejer, Katarzyna Guzińska-Ustynowicz 1. Materiał chirurgiczny: przełyk, Ŝołądek, jelito

Bardziej szczegółowo

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Leczenie raka jelita grubego. C19 nowotwór złośliwy zagięcia esiczo-odbytniczego

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Leczenie raka jelita grubego. C19 nowotwór złośliwy zagięcia esiczo-odbytniczego Nazwa programu: LECZENIE RAKA JELITA GRUBEGO ICD-10 Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 C18 nowotwór złośliwy jelita grubego C20 nowotwór złośliwy odbytnicy załącznik nr 6 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL

Bardziej szczegółowo

Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca

Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca www.oncoindex.org SUBSTANCJE CZYNNE W LECZENIU: Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca Bevacizumab Bewacyzumab w skojarzeniu z chemioterapią opartą na pochodnych platyny jest wskazany w leczeniu pierwszego

Bardziej szczegółowo

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE Marian Reinfuss CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE OCENA WARTOŚCI CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE PROWADZENIA BADAŃ KONTROLNYCH 1. długość przeŝycia

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie badań PET/CT w onkologii

Zastosowanie badań PET/CT w onkologii Zastosowanie badań PET/CT w onkologii NOWOTWORY PŁUC W Polsce nowotwory płuca i klatki piersiowej są najczęstszą przyczyną zgonu wśród zgonów na nowotwory. Ich liczba przekracza łączną liczbę zgonów z

Bardziej szczegółowo

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48)

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 492 Poz. 66 Załącznik B.3. LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie adjuwantowe

Bardziej szczegółowo

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE W NOWOTWORACH JELITA GRUBEGO

POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE W NOWOTWORACH JELITA GRUBEGO Andrzej W. SZAWŁOWSKI POSTĘPOWANIE OKOŁOOPERACYJNE W NOWOTWORACH z -Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Kroki milowe postępu w chirurgii ZNIECZULENIE leczenie bólu ANTYBIOTYKI leczenie zakażeń

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych www.aotm.gov.pl Rekomendacja nr 139/2014 z dnia 2 czerwca 2014 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych w sprawie objęcia refundacją produktu leczniczego Giotrif,

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO. dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska

NOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO. dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska NOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska wprowadzenie Nowotwór jest chorobą o podłożu genetycznym, czyli procesem spowodowanym nakładającym się zaburzeniami struktury DNA.

Bardziej szczegółowo

Skrócony opis Programu Badań Przesiewowych dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego na lata

Skrócony opis Programu Badań Przesiewowych dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego na lata Załącznik nr 1 Skrócony opis Programu Badań Przesiewowych dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego na lata 2012-2013 1. Cel programu 1. zwiększenie odsetka raków wykrywanych we wczesnych stadiach zaawansowania

Bardziej szczegółowo

Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe

Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe Założenia i cele. Ogromny postęp, który dokonał się w dziedzinie chirurgii rekonstrukcyjnej w ostatnich dekadach, sprawił, że stało się możliwe zaopatrywanie rozległych ubytków poresekcyjnych praktycznie

Bardziej szczegółowo

Czynniki ryzyka przerwania ciągłości torebki

Czynniki ryzyka przerwania ciągłości torebki GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Praca na stopień doktora nauk medycznych wykonana w Katedrze i Klinice Otolaryngologii Kierownik: prof. dr hab. med. Czesław Stankiewicz Krzysztof Kiciński Czynniki ryzyka

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 269 15678 Poz. 1593 1593 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki raka piersi

Załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki raka piersi Program profilaktyki raka piersi 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI RAKA PIERSI, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Rak piersi jest najczęściej występującym

Bardziej szczegółowo

Algorytmy postępowania w raka szyjki macicy oparto na istniejących wytycznych w ramach ESGO a przygotował je Komitet Edukacyjny ESGO jako narzędzie

Algorytmy postępowania w raka szyjki macicy oparto na istniejących wytycznych w ramach ESGO a przygotował je Komitet Edukacyjny ESGO jako narzędzie Algorytm postępowania Rak szyjki macicy Algorytmy postępowania w raka szyjki macicy oparto na istniejących wytycznych w ramach ESGO a przygotował je Komitet Edukacyjny ESGO jako narzędzie nauczania dla

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50)

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) Załącznik B.9. LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) ŚWIADCZENIOBIORCY ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU 1. Leczenie

Bardziej szczegółowo

Rak gruczołu krokowego

Rak gruczołu krokowego Rak gruczołu krokowego Rak stercza (PCa - prostatic cancer) należy do najczęściej występujących nowotworów złośliwych u mężczyzn. W Polsce pod względem zapadalności ustępuje jedynie rakowi płuca i wyprzedza

Bardziej szczegółowo

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Rak piersi Doniesienia roku 2014 Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Miejscowe leczenie Skrócone napromienianie części piersi (accelerated partial breast irradiation;

Bardziej szczegółowo

RADIOTERAPIA NOWOTWORÓW UKŁADU MOCZOWO PŁCIOWEGO U MĘŻCZYZN DOSTĘPNOŚĆ W POLSCE

RADIOTERAPIA NOWOTWORÓW UKŁADU MOCZOWO PŁCIOWEGO U MĘŻCZYZN DOSTĘPNOŚĆ W POLSCE RADIOTERAPIA NOWOTWORÓW UKŁADU MOCZOWO PŁCIOWEGO U MĘŻCZYZN DOSTĘPNOŚĆ W POLSCE Marcin Hetnał Centrum Onkologii Instytut im. MSC; Kraków Ośrodek Radioterapii Amethyst RTCP w Krakowie Radioterapia Radioterapia

Bardziej szczegółowo

Instrukcja wypełniania karty zgłoszenia nowotworu złośliwego MZ/N-1a

Instrukcja wypełniania karty zgłoszenia nowotworu złośliwego MZ/N-1a Instrukcja wypełniania karty zgłoszenia nowotworu złośliwego MZ/N-1a UWAGI OGÓLNE 1. Karty Zgłoszenia Nowotworów Złośliwych (KZNZ) powinny być wypełniane przez wszystkie placówki słuŝby zdrowia (MZiOS,

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych www.aotm.gov.pl Rekomendacja nr 161/2014 z dnia 30 czerwca 2014 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych w sprawie usunięcia z wykazu świadczeń gwarantowanych

Bardziej szczegółowo

. Nosicielstwem mutacji genów, których normalna funkcja jest związana z kontrolą wierności replikacji DNA (głównie MLH1, MSH2 i MSH6

. Nosicielstwem mutacji genów, których normalna funkcja jest związana z kontrolą wierności replikacji DNA (głównie MLH1, MSH2 i MSH6 Załącznik 2a Zadania programu Program opieki nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe. Moduł 2: Wczesne wykrywanie i prewencja nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI

WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI WTÓRNE OPERACJE CYTOREDUKCYJNE - ZASADY KWALIFIKACJI Paweł Basta Klinika Ginekologii i Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Uniwersyteckie Centrum Leczenia Chorób Piersi I Katedra Chirurgii Ogólnej

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50)

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) Załącznik B.9. LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie adjuwantowe raka piersi trastuzumabem 1.1 Kryteria kwalifikacji 1) histologiczne rozpoznanie raka piersi; 2) nadekspresja

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYBŁONIAK OPŁUCNEJ (Malignant Pleural Mesothelioma) Renata Langfort

MIĘDZYBŁONIAK OPŁUCNEJ (Malignant Pleural Mesothelioma) Renata Langfort MIĘDZYBŁONIAK OPŁUCNEJ (Malignant Pleural Mesothelioma) Renata Langfort 1. Rodzaj materiału chirurgicznego: opłucna inne brak moŝliwości określenia 2. Procedura chirurgiczna: dekortykacja opłucnej pleurektomia

Bardziej szczegółowo

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność Programy przesiewowe w onkologii Badam się więc mam pewność Badanie przesiewowe zorganizowane przeprowadzenie testu medycznego lub wywiadu u osób, które nie zgłaszają się po pomoc kwalifikowaną w związku

Bardziej szczegółowo

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008.

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008. załącznik nr 7 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008. 1. Nazwa programu:

Bardziej szczegółowo

Warto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć

Warto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć Warto wiedzieć więcej o swojej chorobie, aby z nią walczyć Kilka ważnych porad dla kobiet chorych na raka piersi Konsultacja merytoryczna: dr hab. n. med. Lubomir Bodnar Warto wiedzieć więcej o swojej

Bardziej szczegółowo

20 MINUT BEZBOLESNA KOLONOSKOPIA TYLKO TYLE TRWA RAK JELITA GRUBEGO WYKRYTY WE WCZESNEJ FAZIE JEST W 100% WYLECZALNY!

20 MINUT BEZBOLESNA KOLONOSKOPIA TYLKO TYLE TRWA RAK JELITA GRUBEGO WYKRYTY WE WCZESNEJ FAZIE JEST W 100% WYLECZALNY! 20 MINUT TYLKO TYLE TRWA BEZBOLESNA KOLONOSKOPIA RAK JELITA GRUBEGO WYKRYTY WE WCZESNEJ FAZIE JEST W 100% WYLECZALNY! ,,Realizacja programu szkoleniowo-uświadamiającego oraz badań profilaktycznych w zakresie

Bardziej szczegółowo

Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika?

Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika? Czy ponawiane leczenie chirurgiczne przynosi korzyść chorym na raka jajnika? 1 1,2 1,2 Jan Kornafel, Marcin Jędryka, Marcin Ekiert, 2 Barbara Rossochacka-Rostalska 1 2 Katedra Onkologii, Klinika Onkologii

Bardziej szczegółowo

i uczestnika programu o udzieleniu i otrzymaniu danego świadczenia.

i uczestnika programu o udzieleniu i otrzymaniu danego świadczenia. Załącznik nr 19 Zestawienie stawek jednostkowych dla Ogólnopolskiego programu nowotworów głowy i szyi Stawki jednostkowe określone poniżej dotyczą świadczeń zdrowotnych, które będą udzielane w ramach wdrażania

Bardziej szczegółowo

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi Piotr Potemski Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy, Warszawa, 10-12.08.2016 1 Obserwowane są samoistne regresje zmian przerzutowych

Bardziej szczegółowo

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. RAFAŁ STEC Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. Warszawa, 13 października 2018 roku Opis przypadku nr 1. Rozpoznanie Data rozpoznania: 07.11.2007 r. Pacjent: 65 lat, K Dane na temat guza: - Stopień

Bardziej szczegółowo

Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym?

Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym? Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym? Piotr Potemski Klinika Chemioterapii Nowotworów Katedry Onkologii Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW.

Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW. Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW. Rak trzustki na drugim miejscu pośród nowotworów w gastroenterologii. Na 9 miejscu pod względem lokalizacji

Bardziej szczegółowo

Leczenie zaawansowanych (nieresekcyjnych i/lub przerzutowych) GIST Nieoperacyjny lub rozsiany GIST jest oporny na konwencjonalną chemioterapię.

Leczenie zaawansowanych (nieresekcyjnych i/lub przerzutowych) GIST Nieoperacyjny lub rozsiany GIST jest oporny na konwencjonalną chemioterapię. Leczenie zaawansowanych (nieresekcyjnych i/lub przerzutowych) GIST Nieoperacyjny lub rozsiany GIST jest oporny na konwencjonalną chemioterapię. Rola radioterapii nie jest ostatecznie ustalona. Dotychczasowe

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C

LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C załącznik nr 5 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C 50 nowotwór złośliwy sutka Dziedzina medycyny: onkologia kliniczna I. Cel

Bardziej szczegółowo

(Carcinoma of the Adrenal Gland)

(Carcinoma of the Adrenal Gland) RAK KORY NADNERCZA (dotyczy pacjentów>20 roku Ŝycia) (Carcinoma of the Adrenal Gland) Barbara Górnicka, Łukasz Koperski 1. Materiał chirurgiczny: nadnercze, nadnercze z tkankami otaczającymi (określ) Inne

Bardziej szczegółowo

RAK śołądka (Carcinoma of the Stomach) Przemysław Majewski

RAK śołądka (Carcinoma of the Stomach) Przemysław Majewski 1 RAK śołądka (Carcinoma of the Stomach) Przemysław Majewski 1. Rodzaj materiału: Ŝołądek, fragment Ŝołądka: trzon lub odźwiernik, dystalny odcinek przełyku, proksymalna część dwunastnicy, inny 2. Procedura

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie glejaków mózgu Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r.

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie glejaków mózgu Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Nazwa programu: LECZENIE GLEJAKÓW MÓZGU ICD-10 C71 nowotwór złośliwy mózgu Dziedzina medycyny: Onkologia kliniczna,

Bardziej szczegółowo