(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) (51) T3 Int.Cl. A23D 7/00 ( ) A23L 1/00 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2012/17 EP B1 (54) Tytuł wynalazku: Spożywcza cząsteczkowa kompozycja lipidowa (30) Pierwszeństwo: SE (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2008/04 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 2012/09 (73) Uprawniony z patentu: DSM IP Assets B.V., Heerlen, NL (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 BENGT HERSLÖF, Stockholm, SE PER TINGVALL, Norberg, SE ANNA KORNFELDT, Västerås, SE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Helena Danuta Stefani-Iwanow JAN WIERZCHOŃ & PARTNERZY BIURO PATENTÓW I ZNAKÓW TOWAROWYCH ul. Żurawia 47/ Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 14365/12/P-RO/DS/KM EP Opis DZIEDZINA WYNALAZKU Spożywcza cząsteczkowa kompozycja lipidowa [0001] Niniejszy wynalazek dotyczy spożywczej cząsteczkowej kompozycji lipidowej. Bardziej szczegółowo wynalazek dotyczy spożywczej cząsteczkowej kompozycji lipidowej zawierającej nośnik nielipidowy, jej zastosowania i sposobu wytwarzania. TŁO WYNALAZKU [0002] Emulsje olej w wodzie do spożycia przez ludzi są powszechnie stosowane w przemyśle spożywczym. Z uwagi na ich heterogeniczną naturę wszystkie emulsje są zasadniczo niestabilne. Częstym problemem w przypadku takich emulsji jest fizyczna stabilność przechowalnicza, innym degradacja mikrobiologiczna. Ich często duża zawartość wody jest problemem również z perspektywy transportu, poprzez zwiększenie masy przedmiotowego produktu i w związku z tym wzrostem kosztów transportu i magazynowania. Z tego względu przedmiotową emulsję olej w wodzie sporządza się raczej zwykle krótko przed użyciem, a nie przechowuje przez dłuższy czas. PRZEDMIOTY WYNALAZKU [0003] Niniejszy wynalazek ma na celu opanowanie jednego lub kilku z wyżej wymienionych problemów poprzez dostarczenie sposobu otrzymywania emulsji olej w wodzie, który zapewnia stabilność podczas długotrwałego przechowywania i można się nim łatwo posługiwać w standardowych i niestandardowych procesach przemysłowych stosowanych w przemyśle spożywczym, a nawet przez konsumenta. [0004] Dodatkowe cele wynalazku zostaną przedstawione w poniższym streszczeniu wynalazku, opisie korzystnych przykładów jego wykonania oraz załączonych zastrzeżeniach. STRESZCZENIE WYNALAZKU [0005] Niniejszy wynalazek przedstawia spożywczą cząsteczkową kompozycję lipidową zawierającą cząsteczkowy stały nielipidowy nośnik oraz emulsję olej w wodzie na tym nośniku, wykazującą zdolność do uwalniania z nośnika po kontakcie ze środowiskiem wodnym, w wyniku czego powstaje emulsja olej w wodzie w wymienionym środowisku wodnym. [0006] Według jednego korzystnego aspektu wynalazku wielkość cząstek kompozycji według wynalazku zależy od wielkości cząstek nośnika, kompozycji zasadniczo złożonej z cząstek, z których każda zawiera pojedynczą cząsteczkę nośnika, do którego przylega emulsja olej w wodzie. [0007] Według innego korzystnego aspektu wynalazku wielkość cząstek kompozycji według wynalazku zależy od zdolności dwóch lub więcej cząstek, z których każda zawiera pojedynczą

3 - 2 - cząsteczkę nośnika, do którego przylega emulsja olej w wodzie, aby utworzyć większe agregaty. [0008] Korzystnie cząsteczkowa kompozycja lipidowa według wynalazku jest sypka, aby można ją było przetwarzać w urządzeniach stosowanych w przemyśle spożywczym. [0009] Według podstawowego aspektu wynalazku średnia masa cząstek kompozycji według wynalazku wynosi korzystnie 10 mg lub mniej, korzystniej 1 mg lub mniej, najkorzystniej 0,1 mg lub mniej. [0010] Według alternatywnego podstawowego aspektu wynalazku stosowane są cząsteczki nośnika o większym rozmiarze, takie jak na przykład płatki owsiane lub kukurydziane, w wyniku czego średnia masa cząstek kompozycji według wynalazku wynosi powyżej 5 mg lub 10 mg czy nawet 50 mg. [0011] Ważnym aspektem wynalazku jest fakt, że nośnik nie może się rozpuszczać w emulsji olej w wodzie ani nie może ona w żaden inny sposób znacząco na niego wpływać, co jest warunkiem, aby emulsja olej w wodzie pozostała zasadniczo niezmieniona podczas przechowywania i uwalniania w kontakcie ze środowiskiem wodnym. [0012] Emulsja olej w wodzie według wynalazku zawiera niepolarny lipid i emulgator lipidowy. Odpowiednie emulsje olej w wodzie zawierające niepolarne lipidy i emulgatory lipidowe do włączenia do kompozycji według wynalazku ujawniono w patentach USA nr 6,517,883 (Herslöf et al.), 6,355,693 (Herslöf et al.) oraz 5,688,528 (Carlsson et al.). Według korzystnego aspektu niniejszego wynalazku emulsja olej w wodzie może zawierać składniki odżywcze, takie jak arginina czy cysteina, witaminy, takie jak witamina A; przeciwutleniacz; barwnik; aromat. [0013] Niepolarny lipid według wynalazku to korzystnie trigliceryd, który w temperaturze pokojowej ma postać stałą, półstałą lub ciekłą, wybrany spośród oleju naturalnego, półsyntetycznego lub syntetycznego. Oleje naturalne są korzystnie oparte na kombinacji zawierającej głównie, czyli ponad 90% wagowych, korzystnie ponad 95% wagowych, palmitynowego, oleinowego, linolowego, linolenowego i stearynowego estru gliceryny. Najkorzystniejszy jest olej palmowy i równoważne mu tłuszcze cukiernicze, takie jak olej kokosowy, olej z ziaren palmowych, masło kakaowe, częściowo uwodorniony olej sojowy; częściowo uwodorniony olej rzepakowy; olej słonecznikowy i równoważne mu płynne oleje roślinne, takie jak olej sojowy, olej rzepakowy, olej szafranowy, oliwa z oliwek, olej kukurydziany, olej arachidowy, olej lniany, olej z otrębów ryżowych oraz olej sezamowy; tłuszcze i oleje zwierzęce, takie jak olej rybny, tłuszcz maślany, smalec, łój, ich frakcje i mieszaniny. Stosunek wagowy niepolarnego lipidu do emulgatora wynosi korzystnie od 6:1 do 60:1, korzystniej od 10:1 do 30:1. [0014] Emulgator lipidowy według wynalazku może być pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, w tym półsyntetycznego. Korzystne są zwłaszcza emulgatory wybrane spośród mono- i diglicerydów, zwłaszcza kwasu laurynowego, mirystynowego, palmitynowego, stearynowego, oleinowego, linolowego i linolenowego, ich mieszanin i estrów kwasów, zwłaszcza ich octanów; estrów sorbitanu i polisorbatów; estrów poliglicerolu; estrów sacharozy; estrów glikolu propylenowego i jednonienasyconych kwasów tłuszczowych; estrów kwasu mlekowego, kwasu bursztynowego, kwasu owocowego; lecytyn; określonych lipidów

4 - 3 - membranowych, takich jak fosfolipidy, galaktolipidy i sfingolipidy. Emulgator według wynalazku jest korzystnie wybrany spośród surowca zawierającego fosfolipidy, takiego jak lecytyna sojowa i surowca zawierającego galaktolipidy, takiego jak frakcjonowany olej owsiany, z których najbardziej korzystny jest surowiec zawierający galaktolipidy. Korzystnie surowiec galaktolipidowy zawiera 20% wagowych do 30% wagowych galaktolipidów, głównie digalaktodiacyloglicerolu i od 10% wagowych do 15% wagowych innych lipidów polarnych. [0015] Nośnik według wynalazku jest korzystnie wybrany spośród środków spożywczych pochodzenia roślinnego, zwierzęcego lub mieszanego. Korzystnie nośnik ma zdolność przechodzenia przynajmniej przez górną część układu pokarmowego w postaci zasadniczo niezmienionej. Według korzystnego aspektu, nośnik według wynalazku jest korzystnie zasadniczo nierozpuszczalny w wodzie, ale może pęcznieć w kontakcie z wodą. Według alternatywnego preferowanego aspektu nośnik według wynalazku jest częściowo lub całkowicie rozpuszczalny w wodzie. Korzystne nośniki zawierają grupę złożoną ze skrobi, skrobi modyfikowanej, surowców białkowych takich jak białko pszeniczne, białko sojowe i kazeina, inne surowce pochodzenia roślinnego, takie jak surowiec pochodzący z otrąb owsianych, łusek ryżu, zmielonych nasion, itd., gum takich jak guma arabska, pektyn, ksantanów i karagenianów. Poza organicznymi surowcami nośnikowymi, w niektórych zastosowaniach mogą być stosowane nieorganiczne surowce nośnikowe, takie jak chlorek sodu, węglan wapnia i fosforan wapnia. W zakresie wynalazku mieści się także stosowanie mieszanin surowców nośnikowych według wynalazku. W zasadzie można stosować dowolny jadalny stały cząsteczkowy surowiec nośnikowy, który nie wchodzi w reakcje, przynajmniej nie w znaczącym stopniu, z emulsją olej w wodzie w sposób nieodwracalny, uniemożliwiający jej uwolnienie w kontakcie ze środowiskiem wodnym w celu utworzenia emulsji olej w wodzie w wymienionym środowisku wodnym. [0016] Kompozycja według wynalazku zawiera od 0,5% wagowych do 60% wagowych emulsji olej w wodzie i od 99,5% wagowych do 40% wagowych nośnika; korzystniej od 0,5% wagowych do 40% wagowych, najkorzystniej do 30% wagowych emulsji olej w wodzie i od 60% wagowych, najkorzystniej od 70% wagowych, do 99,5% wagowych nośnika. [0017] Stosowany tutaj termin środowisko wodne obejmuje wodę, wodne roztwory soli takich jak chlorek sodu i/lub związków organicznych takich jak glukoza i/lub fruktoza, ale także wodne zawiesiny i/lub emulsje substancji organicznych, takich jak mleko odtłuszczone czy nawet płyny żołądkowe. Korzystnie kompozycja powinna uwalniać powyżej 50% wagowych, korzystniej powyżej 75% wagowych emulsji olej w wodzie w kontakcie ze środowiskiem wodnym w temperaturze poniżej 75 C, korzystniej poniżej 50 C, korzystniej poniżej 40 C, najkorzystniej około 35 C. [0018] Według dodatkowego korzystnego aspektu wynalazku średnia wielkość cząstek (średnia liczbowa) emulsji utworzonej przez kontakt kompozycji według wynalazku ze środowiskiem wodnym przekracza wielkość cząstek emulsji stosowanej do otrzymywania kompozycji według wynalazku w kontakcie z tym samym środowiskiem o mniej niż 30%, korzystnie o mniej niż 15%, najkorzystniej o mniej niż 10%. [0019] Niniejszy wynalazek ujawnia także sposób wytwarzania spożywczej cząsteczkowej kompozycji lipidowej zawierającej cząsteczkowy stały nielipidowy nośnik i emulsję olej w

5 - 4 - wodzie na nośniku wykazującą zdolność uwalniania z nośnika po kontakcie ze środowiskiem wodnym, w wyniku czego powstaje emulsja olej w wodzie w wymienionym środowisku wodnym. Sposób obejmuje etapy: (a) dostarczania emulsji olej w wodzie w postaci płynnej; (b) dostarczania cząsteczkowego stałego nośnika nielipidowego; (c) dodawania emulsji olej w wodzie do nośnika podczas mieszania nośnika do uzyskania wymienionej cząsteczkowej kompozycji lipidowej. Korzystnie emulsja olej w wodzie jest dostarczana w temperaturze od 30 C do 75 C. Korzystne jest także schłodzenie nośnika i produktu utworzonego z nośnika podczas dodawania emulsji, aby utrzymać jego temperaturę poniżej 30 C. Sposób według wynalazku może obejmować dodatkowy etap: (d) oddzielania frakcji o określonej wielkości cząstek od wymienionej cząsteczkowej kompozycji lipidowej, na przykład przez przesiewanie. [0020] Kompozycję według wynalazku można stosować do wytwarzania środków spożywczych. Można ją zwłaszcza stosować do wzbogacania środków spożywczych przez dodanie porcji kompozycji według wynalazku do środka spożywczego, a następnie zmieszanie. Alternatywnie kompozycję według wynalazku jako taką można stosować jako środek spożywczy. [0021] Ujawniono także środek spożywczy zawierający kompozycję według wynalazku ; może to być środek spożywczy przeznaczony do wymieszania ze środowiskiem wodnym, takim jak mleko odtłuszczone, przed spożyciem. Jadalna emulsja olej w wodzie otrzymana w ten sposób jest również objęta zakresem wynalazku. [0022] Ujawniono ponadto sposób wytwarzania jadalnej emulsji olej w wodzie, obejmujący kontakt kompozycji według wynalazku ze środowiskiem wodnym, na przykład zawierającym rozpuszczony w nim surowiec węglowodanowy i/lub peptydowy. Ten proces jest korzystnie prowadzony w temperaturze 35 C lub wyższej. [0023] Wynalazek zostanie teraz opisany bardziej szczegółowo w postaci kilku nieograniczających przykładów wykonania. SZCZEGÓŁOWY OPIS WYNALAZKU [0024] Przykładowe nielipidowe surowce nośnikowe. Kilka przykładowych nielipidowych surowców nośnikowych dostępnych na rynku wymieniono w tabeli 1. Tabela 1. Nielipidowe surowce nośnikowe. Nielipidowy surowiec nośnikowy Dostawca A Kazeinian wapnia I, nr art DMV International B Białko pszeniczne 65% Arla Foods 2 C Izolowane białko sojowe PRO-FAM 974 ADM 3 D Pektyna B, Rapid set, nr art CPKelco 4 E Guma guar, Ceramel, nr art Swissgum 5 F Ksantan, Keltrol RD, nr art CPKelco G Celuloza mikrokrystaliczna, Avicel-Plus CM 2159, FMC 6 nr serii C H Lambda-karagenian, Viscarin GP 209F, nr partii FMC B I Jota-karagenian, Viscarin SD, nr partii FMC K Kukurydza woskowa, Amioca powder, nr serii GDT National Starch & Chemical 7

6 L Skrobia kukurydziana, Purity 826 LBI 6545 National Starch & Chemical M Skrobia ziemniaczana, nr art Carl Roth GmbH & Co. 8 N Skrobia pszenna, nr art , nr partii M344 VWR 9 1 Veghel, Holandia; 2 Sztokholm, Szwecja; 3 Decatur, IL, U.S.A.; 4 Lille Skensved, Dania; 5 Kreuzlingen, Szwajcaria; 5 Philadelphia, PA, U.S.A.; 6 Bridgewater, NJ, U.S.A.; 7 Karlsruhe, Niemcy; 8 West Chester, PA, U.S.A. PRZYKŁAD 1 [0025] Przykładowy sposób wytwarzania kompozycji według wynalazku. Emulsję lipidową olej w wodzie do stosowania w wynalazku wytwarza się przez zmieszanie naważek oleju takiego jak olej palmowy, emulgatora takiego jak frakcjonowany olej owsiany oraz wody przy użyciu mieszalnika mechanicznego o dużej mocy, takiego jak T 18 ULTRA-TURRAX (IKA Werke GmbH & Co. KG, Staufen, Niemcy). Emulsja lipidowa olej w wodzie tego rodzaju jest dostępna na rynku (Olibra ; 40% oleju palmowego, 2% frakcjonowanego oleju owsianego, w wodzie; Lipid Technologies Provider AB, Karlshamn, Szwecja). Naważkę emulsji dodaje się kroplami do naważki nośnika w szklanej kolbie, delikatnie potrząsając kolbą co pewien czas. Pod koniec dodawania mieszaninę miesza się szpatułką do uzyskania widocznej jednorodności. PRZYKŁAD 2 [0026] Test obciążalności nośników według wynalazku załadowanych emulsją olej w wodzie według wynalazku. Kilka kompozycji według wynalazku otrzymano przez nałożenie na każdy z przykładowych nośników wzrastających ilości emulsji olej w wodzie Olibra z przykładu 1. Sypkość otrzymanych w ten sposób kompozycji według wynalazku oceniano wizualnie według poniższej skali: 6 = drobnoziarnisty proszek; 5 = drobnoziarnisty proszek zawierający większe agregaty (małe grudki); 4 = lepki proszek; 3 = mieszanina proszku i dużych grudek; 2 = duże lepkie grudki; 1 = smar. [0027] Wyniki testów obciążalności przedstawiono w tabeli 2. Tabela 2. Przykładowa obciążalność nośników według wynalazku Nośnik Olibra, % wagowych A Kazeinian Ca B Białko pszeniczne C Białko sojowe D Pektyna E Guma guar F Ksantan G Celuloza mikrokrystaliczna H Lambda-karagenian I Jota-karagenian K Kukurydza woskowa

7 - 6 - L Skrobia kukurydziana M Skrobia ziemniaczana N Skrobia pszenna PRZYKŁAD 3 [0028] Wpływ nośnika na temperaturę uwalniania. Cztery kompozycje według wynalazku zawierające emulsję olej w wodzie typu Olibra zawierającą 26% oleju palmowego i 2% frakcjonowanego oleju owsianego otrzymano według sposobu z przykładu 1. Kompozycje pozostawiono do osiągnięcia równowagi przez 24 godziny. Po rozproszeniu po 0,5 g w 4,5 ml wody dejonizowanej następowało uwalnianie cząstek emulsji z kompozycji do wody dejonizowanej w zakresie temperatur od 20 C do 50 C w odstępach co 10 C, co potwierdzono metodą mikroskopii świetlnej. Wyniki wskazują, że (progowa) temperatura uwalniania cząstek emulsji zależy między innymi od natury nośnika. PRZYKŁAD 4 [0029] Rozkład wielkości cząstek. Kompozycję według wynalazku otrzymano ogólnym sposobem z przykładu 1 przez dodanie emulsji olej w wodzie typu Olibra zawierającej 26% oleju palmowego i 2% frakcjonowanego oleju owsianego z przykładu 3 do białka pszenicznego (przykładowy nośnik B) w ilości potrzebnej do utworzenia kompozycji (sypkiego proszku) zawierającej 27% wagowych emulsji. Kompozycję pozostawiono do osiągnięcia równowagi na 24 godziny. Kompozycję (0,5 g) rozproszono w 4,5 ml wody dejonizowanej w temperaturze pokojowej (B) i porównano do odpowiednio sporządzonej dyspersji wodnej (A) oryginalnej emulsji olej w wodzie pod względem rozkładu wielkości cząstek (Figura). Dowodzi to, że po dodaniu oryginalnej emulsji do nośnika znaczna część cząsteczek lipidu uwolnionych do środowiska wodnego ma w przybliżeniu ten sam rozkład wielkości cząstek jak w oryginalnej emulsji; mniej niż 40% wagowych cząstek lipidu uległo w pewnym stopniu połączeniu. PRZYKŁAD 5 [0030] Wpływ emulgatora na stabilność suszonych powietrzem lub głęboko mrożonych kompozycji według wynalazku. Trzy emulsje olej w wodzie otrzymano według ogólnego procesu z przykładu 1, wszystkie z nich zawierały 28% wagowych fazy olejowej (26% oleju palmowego, 2% emulgatora). (a) Olej palmowy/frakcjonowany olej owsiany (Lipid Technologies Provider AB, Karlshamn, Szwecja; o składzie chemicznym a ; (b) Olej słonecznikowy (Zeta, wprowadzony do obrotu w Szwecji przez Di Luca & Di Luca AB, Sztokholm)/ frakcjonowany olej owsiany (Lipid Technologies Provider AB, Karlshamn, Szwecja; o składzie chemicznym b ; (c) Olej słonecznikowy (Zeta, wprowadzony do obrotu w Szwecji przez Di Luca & Di Luca AB, Sztokholm)/emulgator lecytyna sojowa (Leciprime 1000 IP, Cargill, Inc., Minneapolis, MN, U.S.A.); o składzie chemicznym c. [0031] Emulsje (a)-(c) zmieszano z białkiem pszenicznym (przykładowy nośnik B) w stosunku wagowym 27 do 73 odpowiednio dla kompozycji według wynalazku (a*)-(c*). Porcję każdej kompozycji (a*)-(c*) przechowywano w temperaturze pokojowej w zamkniętych pojemnikach

8 - 7 - (a* )-(c* ), kolejną porcje ogrzewano do 40 C przez cztery godziny, a następnie przechowywano w temperaturze pokojowej w zamkniętych pojemnikach (a*")-(c*"), a trzecią porcję w zamkniętych pojemnikach (a*" )-(c*" ) utrzymywano w temperaturze -22 C przez 24 h w zamkniętych pojemnikach, a następnie przechowywano w temperaturze pokojowej w tych samych pojemnikach. Porcję każdego z proszków rozproszono w wodzie dejonizowanej (4,5 g) w temperaturze pokojowej. Wielkość cząstek uwolnionych emulsji oznaczono przy pomocy aparatu Mastersizer 2000 (Malvern Instruments Ltd., Malvern, Wielka Brytania). Wyniki przedstawiono w tabeli 5; d (0.5) oznacza arytmetyczną średnią liczbową wielkości cząstek lipidu w nm. Tabela 3. Arytmetyczna średnia liczbowa wielkości cząstek lipidu uwolnionych z kompozycji według wynalazku i emulsji olej w wodzie stosowanej do jej otrzymywania. Próbka d (0.5), nm Skład chemiczny a b c Oryginalna emulsja (a)-(c) Kompozycja (a* )-(c* ) Kompozycja po suszeniu (a*")-(c*") Kompozycja po zamrożeniu (a*" )-(c*" ) [0032] Wyniki w tabeli 3 dowodzą użyteczności różnych olejów i emulgatorów do otrzymywania kompozycji według wynalazku. Wykazano również przewagę emulgatora galaktolipidowego (frakcjonowanego oleju owsianego) nad emulgatorem fosfolipidowym (lecytyna sojowa), zwłaszcza względem stabilności po suszeniu i zamrożeniu. PRZYKŁAD 6 [0033] Wpływ emulsji olej w wodzie kompozycji według wynalazku zawierającej hydrokoloid. Otrzymano dwie kompozycje według wynalazku ogólnym sposobem z przykładu 1 przez dodanie emulsji olej w wodzie zawierającej 20% wagowych oleju rzepakowego (zakupionego na rynku detalicznym), 4% wagowych frakcjonowanego oleju owsianego z przykładu 3 i 2% wagowych Glucagelu (Polycell Technologies, Crookston, MN, USA; zawierającego 75% wagowych betaglukanu) odpowiednio do białka pszenicznego (przykładowy nośnik B) i kazeinianu wapnia (przykładowy nośnik A). W obydwu przypadkach proporcja emulsji do nośnika (w/w) wynosiła 20:80. [0034] Proszki łatwo rozproszono w wodzie dejonizowanej w temperaturze otoczenia. Dyspersje były gładkie, bez grudek i miały większą lepkość w porównaniu z dyspersjami zawierającymi tylko kazeinian lub białko pszeniczne. Uwolnione cząstki emulsji obserwowano metodą mikroskopii optycznej. PRZYKŁAD 7 [0035] Maskowanie zapachu. Cztery kompozycje według wynalazku otrzymano ogólnym sposobem z przykładu 1 przez dodanie emulsji olej w wodzie zawierającej 40% wagowych oleju rybnego (EPAX 3000; ProNova Biocare, Norwegia) i 5% wagowych frakcjonowanego oleju owsianego z przykładu 3 do czterech nośników: białka pszenicznego (przykładowy nośnik B), białka sojowego ((przykładowy nośnik C), skrobi kukurydzianej ((przykładowy nośnik L) i celulozy mikrokrystalicznej ((przykładowy nośnik G).

9 - 8 - [0036] Podczas gdy emulsja miała delikatny, ale typowy zapach oleju rybnego, sproszkowane stałe kompozycje według wynalazku były praktycznie bezzapachowe. Po tygodniu w lodówce żaden z proszków nie wykazywał zapachu oleju rybnego. [0037] Na każdą z czterech kompozycji z tego przykładu oddziaływano osobno 4g przefiltrowanej przez filtr membranowy wody w temperaturze otoczenia (około 20 C). W produktach nie wykryto zapachu oleju rybnego. Sporządziła i zweryfikowała Danuta Stefani-Iwanow Rzecznik patentowy

10 - 9 - Zastrzeżenia patentowe 1. Spożywcza cząsteczkowa kompozycja lipidowa zawierająca cząsteczkowy stały nielipidowy nośnik i emulsję olej w wodzie na nośniku, wykazującą zdolność do uwalniania z nośnika po kontakcie ze środowiskiem wodnym, w wyniku czego powstaje emulsja olej w wodzie w wymienionym środowisku wodnym, przy czym nośnik nie rozpuszcza się w emulsji olej w wodzie, kompozycja zawiera od 0,5% wagowych do 60% wagowych emulsji olej w wodzie i od 99,5% wagowych do 40% wagowych nośnika a faza olejowa emulsji olej w wodzie zawiera lipid niepolarny i emulgator lipidowy zawierający materiał galaktolipidowy. 2. Kompozycja według 1, zawierająca od 0,5% wagowych do 40% wagowych emulsji olej w wodzie i od 60% wagowych do 99,5% wagowych nośnika. 3. Kompozycja według zastrz. 1, zawierająca od 0,5% wagowych do 30% wagowych emulsji olej w wodzie i od 70% wagowych do 99,5% wagowych nośnika. 4. Kompozycja według zastrz. 1, gdzie niepolarny lipid jest wybrany spośród olejów naturalnych, półsyntetycznych i syntetycznych. 5. Kompozycja według zastrz. 4, w której niepolarny lipid oznacza olej naturalny, w którym ponad 90% wagowych składa się z palmitynowych, oleinowych, linolowych, linolenowych i stearynowych estrów glicerolu. 6. Kompozycja według zastrz. 4, w której olej jest wybrany spośród oleju palmowego i równoważnych mu tłuszczów cukierniczych, takich jak olej kokosowy, olej palmowy, masło kakaowe, częściowo uwodorniony olej sojowy; częściowo uwodorniony olej rzepakowy; oleju słonecznikowego i równoważnych mu płynnych olejów roślinnych, takich jak olej sojowy, olej rzepakowy, olej szafranowy, oliwa z oliwek, olej kukurydziany, olej arachidowy, olej lniany, olej z otrębów ryżowych, olej z wiesiołka, olej z ogórecznika oraz olej sezamowy; tłuszczów i olejów zwierzęcych, takich jak olej rybny, tłuszcz maślany, smalec, łój, ich frakcje i mieszaniny. 7. Kompozycja według zastrz. 1, w której surowiec galaktolipidowy zawiera 20% wagowych do 30% wagowych galaktolipidów, głównie digalaktodiacyloglicerolu i od 10% wagowych do 15% wagowych innych lipidów polarnych. 8. Kompozycja według zastrz. 1-7, w której nośnik jest wybrany spośród środków spożywczych pochodzenia roślinnego, zwierzęcego lub mieszanego. 9. Kompozycja według zastrz. 8, w której nośnik jest wybrany spośród skrobi; skrobi modyfikowanej; surowców białkowych takich jak białko pszeniczne, białko sojowe i kazeina; innych surowców pochodzenia roślinnego, takich jak surowce pochodzące z otrąb owsianych, łusek ryżu, mielonych nasion; gumy takiej jak guma arabska; pektyny; ksantanu; i karagenianu. 10. Kompozycja według zastrz. 8, w której nośnik zawiera ponad 50% wagowych skrobi; skrobi modyfikowanej; surowców białkowych takich jak białko pszeniczne, białko sojowe i kazeina; innych surowców pochodzenia roślinnego, takich jak surowce pochodzące z otrąb

11 owsianych, łusek ryżu, mielonych nasion; gumy takiej jak guma arabska; pektyny; ksantanu; i karagenianu. 11. Kompozycja według jednego z zastrz. 1-7, w której nośnik jest wybrany spośród surowców nieorganicznych, takich jak chlorek sodu, węglan wapnia, fosforan wapnia. 12. Kompozycja według jednego z zastrz. 1-10, w której nośnik wykazuje zdolność przechodzenia w stanie zasadniczo niezmienionym co najmniej przez górną część przewodu pokarmowego. 13. Kompozycja według jednego z zastrz. 1-10, w której nośnik jest zasadniczo nierozpuszczalny w wodzie. 14. Kompozycja według zastrz. 1 13, która w kontakcie ze środowiskiem wodnym, zawierając ponad 50% wagowych swojej emulsji olej w wodzie, wykazuje zdolność do tworzenia emulsji olej w wodzie. 15. Sposób otrzymywania spożywczej cząsteczkowej kompozycji lipidowej zawierającej cząsteczkowy stały nielipidowy nośnik i emulsję olej w wodzie na nośniku, wykazującą zdolność do uwalniania z nośnika po kontakcie ze środowiskiem wodnym, w wyniku czego powstaje emulsja olej w wodzie w wymienionym środowisku wodnym, obejmujący etapy: (a) dostarczania emulsji olej w wodzie w postaci płynnej; (b) dostarczania cząsteczkowego stałego nośnika nielipidowego; (c) dodawania emulsji olej w wodzie do nośnika podczas mieszania nośnika do uzyskania wymienionej cząsteczkowej kompozycji lipidowej. 16. Sposób według zastrz. 15, w którym emulsja olej w wodzie jest dostarczana w temperaturze od 30 C do 75 C. 17. Sposób według zastrz. 15 albo 16, obejmujący utrzymywanie nośnika podczas wymienionego dodawania w temperaturze poniżej 30 C. 18. Sposób według zastrz. 15 albo 16, obejmujący dodatkowy etap: (d) oddzielania frakcji o określonej wielkości cząstek od wymienionej cząsteczkowej kompozycji lipidowej. 19. Zastosowanie kompozycji według dowolnego z zastrz do wytwarzania środka spożywczego. 20. Zastosowanie kompozycji według dowolnego z zastrz jako środka spożywczego. 21. Środek spożywczy zawierający kompozycję według dowolnego z zastrz Środek spożywczy według zastrz. 21 przeznaczony do zmieszania ze środowiskiem wodnym przed spożyciem. 23. Jadalna emulsja olej w wodzie wytwarzana przez kontakt kompozycji według dowolnego z zastrz. 1-7 ze środowiskiem wodnym. 24. Sposób wytwarzania jadalnej emulsji olej w wodzie, obejmujący kontakt kompozycji według dowolnego z zastrz. 1-7 ze środowiskiem wodnym. 25. Sposób według zastrz. 24 prowadzony w temperaturze 35 C i wyższej.

12 Sposób według zastrz. 24 lub 25, w którym środowisko wodne zawiera rozpuszczony w nim surowiec węglowodanowy. 27. Sposób według dowolnego z zastrz , w którym środowisko wodne zawiera rozpuszczony w nim surowiec peptydowy. Sporządziła i zweryfikowała Danuta Stefani-Iwanow Rzecznik patentowy

13 Figura