Budowanie pro-efektywnościowego klimatu w organizacji

Transkrypt

1 Budowanie pro-efektywnościowego klimatu w organizacji doc. dr Ryszard Zach Podyplomowe Studia Menadżerskie Zarządzanie w podmiotach leczniczych w dobie przekształceń własnościowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Człowiek najlepsza inwestycja

2 Ryszard E. Zach Budowanie proefektywnościowego klimatu w organizacji W górę serca!!!

3 Ja, Ty i My wobec motywacji Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 3

4 Człowiek, pracownik, szef bez potrzeby osiągnięć Wygląd Zachowanie Komunikacja Empatia Bakcyl beznadziei, niemożności, klęski i totalnej przegranej Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 4

5 Co pozbawia ludzi potrzeby osiągnięć brak pewności siebie zamartwianie się negatywne opinie brak możliwości działania (obrony), zmiany sytuacji poczucie,że nie ma przyszłości czucie się nieważnym niezrozumienie sensu wydarzeń otrzymywanie nagród lub kar za stan, nie zaś za wynik własnego działania Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 5

6 Zaczynamy od siebie rachunek sumienia Kierowania ludźmi zaczynamy od kierowania sobą wyznacz swoje cele bądź przykładem stale udoskonalaj siebie daj sobie czas na myślenie prowadź nie popychając oceniaj na podstawie wyników buduj poczucie pewności spodziewaj się krytyki myśl o przyszłości myśl jak zwycięzca Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 6

7 Superzespół złota siódemka Trzeba być w stanie coś zrobić i trzeba się do tego nadawać Nie należy zbyt dużo pracować trzeba odnosić sukcesy Trzeba mieć właściwe nastawienie Tworzenie klimatu pracy zespołowej Poczucie przynależności i dzielenie się sukcesem Eliminacja ludzi o negatywnym nastawieniu i braku przyrostu kompetencji Nie pracowanie razem, bycie razem Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 7

8 Szczęśliwa trzynastka Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 8

9 Menedżerska orientacja w budowaniu klimatu motywacyjnego Od ludzi, którymi kierujesz, oczekuj tego, co najlepsze Zauważaj potrzeby drugiego człowieka Wysoko ustawiaj poprzeczkę doskonałości Stwórz środowisko, w którym niepowodzenie nie oznacza przegranej Jeśli ktoś zdąża tam, gdzie ty - dołącz do niego Naucz się zarządzać przez wyznaczanie celów Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 9

10 Menedżerska orientacja w budowaniu klimatu innowacyjnego Wykorzystuj wzorce, by zachęcać do sukcesu Okazuj uznanie i chwal osiągnięcia Stosuj mieszankę wzmacniania pozytywnego i negatywnego Potrzebę współzawodnictwa wykorzystuj w sposób umiarkowany Nagradzaj współpracę Pozwalaj, by w grupie zdarzały się burze Własną motywację utrzymuj na wysokim poziomie Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 10

11 Od pracowników naszego zespołu oczekujmy tego, co najlepsze Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 11

12 Od pracowników naszego zespołu oczekujmy tego, co najlepsze Jak dziecko zmienia się w złodzieja, jak pracownik zmienia się w złego pracownika. Teraz już wiem na kogo wyrośniesz - na złodzieja i bandytę! Efekt Pigmaliona (Eliza Doolittl): jak ze złego pracownika można zrobić dobrego pracownika. Badania Roberta Rosenthala - poufna informacja o uczniu i wykrakane wyniki. Koncentracja na mocnych punktach pracownika. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 12

13 Od pracowników naszego zespołu oczekujmy tego, co najlepsze Unikanie atmosfery złośliwości, podejrzeń, kontroli i braku zaufania. Przeżyj radość odkrywania talentów. Efekt niezauważonych talentów (Newton, Disney, Tołstoj, von Braun). Droga do piekła jest wybrukowana dobrymi chęciami, których nikt nie zauważył i nie wzmocnił. Nasza polityka wypływa z przeświadczenia, że ludzie chcą lepiej pracować - Bill Hewlett. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 13

14 Od pracowników oczekujmy tego, co najlepsze Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 14

15 Nasi pracownicy, podobnie jak my, marzą, mają potrzeby i potrzebują sukcesów, czyli zauważaj potrzeby pracowników Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 15

16 Nasi pracownicy, podobnie jak my, marzą, mają potrzeby i potrzebują sukcesów, czyli zauważaj potrzeby pracowników Dostrzegaj potrzeby członków zespołu. Nie zaczynaj od ocen, najpierw zapytaj o przyczyny. Różni ludzie mają różne potrzeby. Te potrzeby może poznać, określić i wykorzystać w zarządzaniu tylko kierownik I linii. Naucz się akceptować i szanować pracownika jako osobę, zaś oceniać tylko jego zachowania i osiągane wyniki. Urażonej godności niekiedy nie sposób zadośćuczynić. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 16

17 Nasi pracownicy, podobnie jak my, marzą, mają potrzeby i potrzebują sukcesów, czyli: zauważaj potrzeby pracowników Potrzeby i marzenia zmieniają się. Jedyny człowiek, który zachowuje się rozsądnie, to mój krawiec. Za każdym razem, gdy mnie widzi, bierze miarę na nowo. Wszyscy inni próbują stosować stare miary. George Bernard Shaw Dajcie szansę pracownikom opowiedzenia o ich potrzebach. Wyjaśnią wam, jak ich najlepiej motywować. Kierowanie jest bardziej sztuką słuchania i wyciągania wniosków niż wydawania poleceń. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 17

18 Nasi pracownicy, podobnie jak my, marzą, mają potrzeby i potrzebują sukcesów, czyli zauważaj potrzeby pracowników Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 18

19 Niech kryterium jakości i doskonałości będzie na najwyższym, ale osiągalnym poziomie Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 19

20 Niech kryterium jakości i doskonałości będzie na osiągalnym poziomie, czyli wysoko, ale realistycznie ustawiaj poprzeczkę doskonałości Wybierz wartość(ci) i ustal wysoko poprzeczkę, i bądź stanowczy. Hewlett-Packard - innowacje, Procter & Gamble - jakość Jeśli stawiasz na przeciętność, uzyskasz wynik poniżej przeciętnej. Mierz swoje potrzeby doskonałości, uwzględnij je przy rekrutacji i szkoleniu nowych pracowników. Informuj o standardach i wprowadzaj grupową pracę nad ich osiąganiem i doskonaleniem. Upominaj, zwracaj uwagę, wykaż zainteresowanie i troskę. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 20

21 Niech kryterium jakości i doskonałości będzie na osiągalnym poziomie czyli wysoko, ale realistycznie ustawiaj poprzeczkę doskonałości Sprawdź, czy masz rację, poznaj przyczyny, reaguj natychmiast, używaj konkretów, pokaż swoje emocje nie bądź cyborgiem. Miej realistyczne, ale także rosnące oczekiwania. David C. McClelland (blisko - znudzeni, daleko - przegrani, w rozsądnej odległości - radość z uczenia się i osiągania sukcesów). Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 21

22 Niech kryterium jakości i doskonałości będzie na osiągalnym poziomie, czyli wysoko, ale realistycznie ustawiaj poprzeczkę doskonałości Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 22

23 Błąd, czy porażka pracownika nie może oznaczać automatycznie jego społecznej klęski i totalnej przegranej Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 23

24 Błąd, niepowodzenie czy porażka pracownika nie może oznaczać automatycznie jego społecznej klęski i totalnej przegranej Trzeba nauczyć się ponosić porażki firmy i w firmie. Nie można stworzyć nic nowego, jeśli nie potrafi się akceptować pomyłek - Charles Knight - dyrektor Emerson Electric Wielcy i silni popełniają tyle samo, a może więcej pomyłek, co mali i słabi. Jednak potrafią przyznać się do błędu i wyciągać z niego lekcję. Organizacja, szef i pracownik mają "konstytucyjne" prawo do błędu. Firma winna pomagać ludziom przetrwać, gdy czują się oni przegrani. Wprowadź klimat regeneracji. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 24

25 Błąd, niepowodzenie czy porażka pracownika nie może oznaczać automatycznie jego społecznej klęski i totalnej przegranej Strach przed niepowodzeniem jest społeczną reakcją na błąd; niszczy marzenia o lepszym jutrze. Bądź z ludźmi w chwili ich niepowodzenia, rozmawiaj z nimi, zmień chwilowo ich zakres obowiązków, stwórz im sukces, wierz w ich przyszły sukces, nie pozwól na rezygnację. Karć głupotę, wspieraj i pobudzaj eksperymenty. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 25

26 Błąd, niepowodzenie czy porażka pracownika nie może oznaczać automatycznie jego społecznej klęski i totalnej przegranej Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 26

27 Jeśli ktoś dąży tam, gdzie i ty - dołącz do niego Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 27

28 Jeśli ktoś dąży tam, gdzie i ty - dołącz do niego Skłoń pracowników do werbalizacji ich celów, zapoznaj się z nimi, później ustal cele dla całej organizacji. Taką masz organizację, jakich masz ludzi, takie są realne cele organizacji, jakie marzenia jej członków. Szukaj ludzi o pozytywnym obrazie siebie. Ludzie, którzy nie wierzą w zwycięstwo, dążą do klęski. Szukaj tych, którzy marzą tak samo i o tym samym co ty. Ale pamiętaj, by wyznaczać realne cele i odróżniać je od iluzji. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 28

29 Jeśli ktoś dąży tam, gdzie i ty - dołącz do niego Powtarzaj często Wiem,że potrafisz to zrobić. Ludzie zrobią więcej, gdy są przekonani,że wierzymy w ich sukcesy. Zasada zgodności i technika skłaniania do dania czegoś za darmo. Leon Festinger i teoria dysonansu poznawczego. Swoją ideę wbij w głowę swoim pracowników, a potem przekonaj ich,że to ich idea - to manipulacja, która ma krótkie nogi. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 29

30 Jeśli ktoś dąży tam, gdzie i ty - dołącz do niego Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 30

31 Naucz się zarządzać przez wyznaczanie celów Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 31

32 Naucz się zarządzać przez wyznaczanie celów Sporządź listę swoich pragnień Wybierz i zdefiniuj cel Wyobraź sobie osiągniecie celu Ustal termin ostateczny Noś cele ze sobą Zbuduj swój plan, Miej szczęście LUCK (praca oparta o odpowiednia wiedzę; labour under correct knowledge) Właściwe towarzystwo Zachowuj samodyscyplinę Motywuj siebie motywując innych, dawaj innym uśmiech, humor i żart Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 32

33 Naucz się zarządzać przez wyznaczanie celów Sporządź listę swoich pragnień Wybierz i zdefiniuj cel Wyobraź sobie osiągniecie celu Ustal termin ostateczny Noś cele ze sobą Zbuduj swój plan Miej szczęście LUCK (Praca Oparta o Odpowiednią Wiedzę (Labour Under Correct Knowledge) Właściwe towarzystwo Samodyscyplina Motywuj siebie motywując innych, dawaj innym uśmiech, humor iżart Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 33

34 Naucz się zarządzać przez wyznaczanie celów Sprytne cele dalekosiężne wymierne uzgodnione realistyczne terminowe Niektóre przedsiębiorstwa używają akronimu SMART [spryt] na określenie dobrze sprecyzowanego celu: S = stretching = dalekosiężne, M = measurable = wymierne, A = agreed = uzgodnione, R = realistic = realistyczne, T = time-related = terminowe Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 34

35 Naucz się zarządzać przez wyznaczanie celów Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 35

36 Dobry przykład zachęca do naśladowania i kreuje sukces Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 36

37 Dobry przykład zachęca do naśladowania i kreuje sukces. Benchmarking w ZZL Większy wpływ wywiera konkretny i emocjonalny przykład niż zasada ogólna: Ja (mój syn) je zażywam, i jak Pan widzi, mam się dobrze. Bohater legendarny, historyczny...nie powiodło mu się w interesach w 31, w 32 przegrał wybory, ale w 33 dostał się do parlamentu, w 35 umarła mu żona, w 36 przeszedł załamanie nerwowe, w 38 nie został sprawozdawcą w parlamencie, a w 40 nie zakwalifikował się do wyborów, w 43 nie dostał się do Kongresu, w 46 powiodło mu się, w 50 nie dostał się do senatu, w 56 przegrał walkę o wiceprezydenturę, w 58 nie został senatorem, ostatecznie został prezydentem w 60. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 37

38 Dobry przykład zachęca do naśladowania i kreuje sukces. Benchmarking w ZZL Bohater współczesny. Skoro on mógł to zrobić, mogę również i ja Spotkania i seminaria w urzędzie. Pokazuj swoich bohaterów Analizuj sukcesy innych, zaproś do tej pracy swoich kolegów My też możemy do tego dojść, musimy tylko mocno wierzyć i mądrze pracować Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 38

39 Dobry przykład zachęca do naśladowania i kreuje sukces Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 39

40 Okazuj uznanie i chwal osiągnięcia Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 40

41 Okazuj uznanie i chwal osiągnięcia Za mało powiedzieć przed: Oczekuję od ciebie wielkich rzeczy, po trzeba dodać: Zrobiłeś dobrą robotę (dokładnie co), podziwiam cię. Nic nie ma takiego powodzenia jak sukces. Wygłaszaj pochwały publicznie, wręczaj ją na piśmie. Niech każdy sukces będzie okazją doświętowania. Podkreśl pochwałę jakimś dodatkowym gestem. Pochwała musi być precyzyjna. Obserwuj i zauważaj postępy. Nagradzaj w zmiennych odstępach czasowych. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 41

42 Okazuj uznanie i chwal osiągnięcia Stwórz wysokie prawdopodobieństwo sukcesu. IBM 70-80% handlowców osiąga sukces. Nagroda bez uznania mniej cieszy, uznanie kolegów cieszy niekiedy więcej niż nagroda. Dzięki sukcesowi nabieramy często pokory, tolerancji i stajemy się twardzi, niepowodzenie zawsze rodzi gorycz, zawiść i okrucieństwo. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 42

43 Okazuj uznanie i chwal osiągnięcia Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 43

44 Nagradzaj i karz w rozsądnych proporcjach Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 44

45 Nagradzaj i karz w rozsądnych proporcjach Niekiedy matka całuje, niekiedy beszta, ale zawsze kocha i właśnie dlatego i całuje i beszta. Pracuj nad autorytetem. Nie tylko nadzieja na nagrodę i uznanie jest motywujące. Strach i obawa przed ośmieszeniem czy wykluczeniem też niekiedy pobudza do działania. Uczenie poprzez karanie, to też metoda. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 45

46 Nagradzaj i karz w rozsądnych proporcjach Pamiętaj o zasadzie rozgrzanego pieca ostrzega, parzy natychmiast, bez wyjątku, zawsze, tylko w momencie dotknięcia. Poczucie winy rzadko działa motywująco, najczęściej obniża dobre mniemanie o sobie i efektywność działania. Motywowanie poprzez poczucie winy jest sterujące tylko wówczas, gdy poczucie to wypływa z przekonania, że postąpiło się niezgodnie z własnym systemem wartości. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 46

47 Nagradzaj i karz w rozsądnych proporcjach Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 47

48 Współzawodnictwo, rywalizacja nie zawsze doprowadza do sukcesu Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 48

49 Współzawodnictwo, rywalizacja nie zawsze doprowadza do sukcesu Współzawodnictwo i rywalizację wewnątrz organizacji wykorzystuj w sposób przemyślany i umiarkowany. Porównywanie może służyć tak krytykowaniu, jak i pobudzaniu. Skoro oni mogli, zrobić tyle, dlaczego wy robicie tak mało. Oni zrobili tyle, przypuszczam, że wy potraficie zrobić nie mniej. Dążenie do indywidualnego sukcesu, jeśli nie jest związane z celem organizacji, może być przyczyną klęski (panika). Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 49

50 Współzawodnictwo, rywalizacja nie zawsze doprowadza do sukcesu Gniew i wściekłość mogą być niekiedy motorem motywacji. The Wall Street Journal radził mi, żebym pozwolił firmie Chrysler umrzeć z godnością.... Wściekłem się... Wściekły się tysiące ludzi pracujących w całym kraju dla Chryslera... Podwoiliśmy produktywność. Lee Iacoca Korzyści z posiadania wspólnego, zewnętrznego wroga. Gniewu, wściekłości i nienawiści, dążenia do paranoicznego bycia pierwszym niekiedy nie można opanować, są jak dżuma. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 50

51 Współzawodnictwo, rywalizacja nie zawsze doprowadza do sukcesu Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 51

52 Współpraca winna być wzmacniana pozytywnie Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 52

53 Współpraca winna być wzmacniana pozytywnie Współpraca ma wiele wymiarów (szef - zespół i kolega - kolega, członek zespołu - zespół, zespół - zespół, zespół - firma). Każdy z nich decyduje o sukcesie. Obietnice i poderwanie zaufania. Rób dokładnie to, co zapowiedziałeś, a jeśli zmieniasz zamiar wystarczająco wcześnie, powiadom o tym wszystkich, aby twoje działania im nie zaszkodziły. Sposób traktowania jednego pracownika (szczególnie najsłabszego, przegranego) bacznie obserwują wszyscy. Jeden błąd, a straciłeś zaufanie u wszystkich. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 53

54 Współpraca winna być wzmacniana pozytywnie Budowanie ducha zespołu (korpusu). Nagradzaj współpracę. Odpowiedzialną za morale grupy winna być cała grupa. Planuj wspólne wyjazdy. Porozumienie winno mieć wielką wartość. Kontrakt grupowy. Każdy z nas ma jakieś cele. Każdy z nas ma uczucia. Każdy ma jakiejś interesy. Mamy większą szansę je osiągnąć, jeśli będziemy działali razem. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 54

55 Współpraca winna być wzmacniana pozytywnie Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 55

56 Pozwalaj, by w zespole zdarzały się burze Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 56

57 Pozwalaj, by w grupie zdarzały się burze, czyli jak postępować z denerwującym intrygantem Toleruj margines niewytłumaczalnego zachowania. Odrobina szaleństwa nie tylko daje smak, ale przesądza czasem o sukcesie. Spróbuj zrozumieć, dlaczego on cię tak denerwuje. Często wina leży w roli lub w twoim systemie wartości czy przesądów. Zdefiniuj i określ stopień niszczącej działalności danego pracownika. Czy czasem kij nie ma dwóch końców (adwokat diabła). Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 57

58 Pozwalaj by w grupie zdarzały się burze, czyli jak postępować z denerwującym intrygantem Poproś go o pomoc. Powiedz co czujesz i poproś go o pomoc. Użycie władzy nie sprawia najczęściej satysfakcji. Oceń zasługi. Każdy pracownik ma jakieś minusy i jakieś plusy. Jeżeli konsekwencje są poważne, wasze drogi się rozeszły, usuń go z zespołu. Pamiętaj, że emocje, to nie zawsze najlepszy doradca. A może przespać się z problemem lub odłożyć go do poniedziałku? Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 58

59 Pozwalaj, by w grupie zdarzały się burze, czyli jak postępować z denerwującym intrygantem Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 59

60 Wierz w swój osobisty sukces, stawiaj sobie wysokie wymagania i święć własne sukcesy Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 60

61 Wierz w swój osobisty sukces, stawiaj sobie wysokie wymagania i święć własne sukcesy, czyli staraj się własną motywację utrzymać na wysokim poziomie Wnikliwa znajomość tego, co popycha ludzi do działania, Wnikliwa znajomość tego, co ciebie popycha do działania, Energia, która innych zaraża podnieceniem i chęcią działania, Własna motywacja na wysokim poziomie, Bycie niezależnym, Bycie ekscentrykiem. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 61

62 Wierz w swój osobisty sukces, stawiaj sobie wysokie wymagania i święć własne sukcesy, czyli staraj się własną motywacje utrzymać na wysokim poziomie Bądź odrobinę samotnym Działaj i marz odważnie, wyrażaj marzenia słowami. Nie nadużywaj władzy. Ucz się i dyskutuj z szefami, kolegami, podwładnymi. Służ innym, nie wstydź się tego, ale nie pracuj za innych. Czuj się odpowiedzialny za sukces firmy i jego pracowników. Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 62

63 Wierz w swój osobisty sukces, stawiaj sobie wysokie wymagania i święć własne sukcesy, czyli staraj się własną motywację utrzymać na wysokim poziomie Ryszard E. Zach "Budowanie klimatu" 63