NADPRZEWODNICTWO PRZEWODNICTWO ELEKTRYCZNE METALI PRZEWODNICTWO ELEKTRYCZNE METALI. rezystywność
|
|
- Barbara Matusiak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 rezystancja szczątkowa rezystywność NADPRZEWODNICTWO PRZEWODNICTWO ELEKTRYCZNE METALI Klasyczna Teoria Drudego (1900) nośnikami ładunku są elektrony swobodne podlegające rozkładowi oltzmanna, wszystkie elektrony biorą udział w przenoszeniu ładunku, elektrony swobodne rozpraszają swoją energię podczas zderzeń z węzłami sieci krystalicznej, Pomimo oczywistych sprzeczności założeń tej teorii z modelem kwantowym (Planck 1900, ohr 1930) jej wyniki formalne nie są błędne. Współczesne teorie przewodnictwa ruch kuli Fermiego w polu elektrycznym powierzchnia Fermiego powierzchni kuli w przestrzeni pędów obsadzona przez elektrony (fermiony) o pędzie Fermiego. równanie przewodnictwa dv 1 me e E me v dt t i rozwiązanie tego równania v(t) V d 1 e t t t relaksacja V d dryf PRZEWODNICTWO ELEKTRYCZNE METALI Co jest przyczyną rezystancji? Fala elektronowa w idealnie periodycznym ośrodku nie powinna być rozpraszana. Lecz w każdej temperaturze powyżej 0 K istnieją fonony zaburzające perfekcyjność sieci. W konsekwencji dochodzi do rozpraszania elektronów spowodowanego: oddziaływaniem elektronów z fononami; oddziaływaniem elektronów z defektami sieci (domieszki, wakancje, granice ziaren itp.) metal rzeczywisty T T 5 metal idealny temperatura 1
2 PRZEWODNICTWO ELEKTRYCZNE METALI W 1911 r. Kamerlingh Onnes odkrył, że rezystancja pręta wykonanego z czystej rtęci w skrajnie niskich temperaturach (T c ) spada praktycznie do zera. Temperatura, w której zachodziło zjawisko nazwane przez niego nadprzewodzeniem wynosiła 4,2 K. W rok później stwierdził, że stan nadprzewodzący zostaje zachowany tak w zewnętrznym polu magnetycznym jak i dla dużych wartości natężenia prądu (poniżej wartości krytycznych). PRZEWODNICTWO ELEKTRYCZNE METALI Li e C N O F Ne Na Mg Al 1.14 K Ca c Ti Rb r Y Zr Cs a La f 0.12 V Nb Ta Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Mo W Tc Re Ru Os Rh Ir Pd Ag Cd Pt Au g Ga In Tl i P Cl Ar Ge As e r Kr n Pb b Te I Xe i Po At Rn Temperatury przejścia w stan nadprzewodzący są niskie; w najlepszym razie T c nie przekracza 10 K (niob). Dobrze przewodzące metale są złymi nadprzewodnikami. Magnetyczne metale bloku 3d nie wykazują właściwości nadprzewodzących. Zachowanie się nadprzewodnika w polu magnetycznym zależy zarówno od temperatury jak i od natężenia pola : 2 T c 0 1 Tc Krytyczna wartość natężenia pola magnetycznego, c, jest drugim obok T c parametrem charakteryzującym nadprzewodnik. 2
3 Rok 1930 Walther Meissner i Robert Ochsenfeld stwierdzili, że pole magnetyczne () jest wypychane z nadprzewodnika (efekt Meissnera). Idealny przewodnik Nadprzewodnik Chłodzenie bez pola Chłodzenie z polem Chłodzenie bez pola Chłodzenie z polem = 0 chłodzenie = 0 chłodzenie = 0 = 0 Usunięcie Usunięcie Usunięcie Usunięcie W odróżnieniu od idealnego przewodnika strumień magnetyczny w nadprzewodniku jest zerowy również przy chłodzeniu w polu magnetycznym. Czyli: d nie tylko 0 ale również 0 dt co oznacza, że nadprzewodnik jest idealnym diamagnetykiem i możliwe jest zjawisko lewitacji magnetycznej. M v paramagnetyk diamagnetyk idealny diamagnetyk (nadprzewodnik) Rok 1934 bracia Fritz i einz Londonowie zaproponowali opis zjawiska Meissnera w oparciu o podstawowe zależności elektrodynamiczne (prawa Maxwella) i model dwucieczowy (two-fluid model). Konsekwencja wypychania strumienia z nadprzewodnika jeżeli gęstość strumienia magnetycznego we wnętrzu nadprzewodnika musi pozostać zerowa to prąd elektryczny może płynąć jedynie po jego powierzchni. (x) zew e x L Jednak prąd ten musiałby płynąć tylko po nieskończenie cienkiej powierzchni lub musiałby być nieskończenie wielki. Konieczne jest wprowadzenie pojęcia głębokości wnikania. L m n e 0 2 i i i 3
4 Rok 1950 Lew Landau i Vitalij Ginzburg stworzyli opis makroskopową teorię nadprzewodnictwa w oparciu o termodynamiczny opis przejść fazowych II rodzaju (L.Landau). Do równań wprowadzili parametr porządku Y mający cechy funkcji falowej jego moduł może być interpretowany jako gęstość elektronów nadprzewodzących oraz empiryczne stałe a i b. Najważniejsze wnioski tej teorii to: 1.Istnieje krytyczna wartość pola magnetycznego niszczącego nadprzewodnictwo c ; 2.Pole magnetyczne wnika w nadprzewodnik na głębokość ; 3.Istnieje maksymalna odległość występowania zmian parametru Y po wprowadzeniu zaburzenia długość koherencji x; 4.Istnieje parametr G-L opisujący zachowanie się nadprzewodnika k =/x; 5.Może istnieć stan pośredni pomiędzy nadprzewodzącym a normalnym w zależności od wartości parametru k; 6.Istnieje prosta zależność pomiędzy podstawowymi parametrami: 0 c x const Rok 1950 Aleksij Abrikosow na podstawie teorii G-L przewiduje istnienie nadprzewodników I i II rodzaju. Opisał także strukturę stanu mieszanego (faza zubnikowa). 2003! 0 c1 c c2 Powierzchnie równoważne Nadprzewodniki I rodzaj x >, dodatnia wartość energii powierzchniowej, przejście do stanu normalnego jest I rodzaju; Nadprzewodniki II rodzaju x <, ujemna wartość energii powierzchniowej, przejście do stanu normalnego jest II rodzaju (ciągłe) istnieje obszar przejściowy; M tan mieszany Nadprzewodniki II rodzaju w stanie mieszanym zawierają w sobie obszary normalnego przewodnika w postaci włókien (wirów) otoczonych prądami nadprzewodzącymi. c1 c2 -M vortex 4
5 Rok 1957 John arden, Leon Cooper i Robert hrieffer prezentują kwantową teorię nadprzewodnictwa. Jej założenia to: 1. Niska temperatura minimalizacja ilości fononów termicznych tylko do oddziaływujących z elektronami; 2. Wysoka gęstość elektronów o energii nieco powyżej poziomu Fermiego; 3. ilne oddziaływania elektron fonon; W modelu C oddziaływanie elektron fonon umożliwia łączenie się elektronów o przeciwnych momentach magnetycznych i przeciwnych spinach w pary Coopera będące pseudo-bozonami. Pary te tworzą kondensat osego-einsteina na poziomie energetycznym oddzielonym od poziomu wzbudzeń przerwą energetyczną uniemożliwiającą rozpraszanie elektronów. Teoria C znalazła potwierdzenie empiryczne: rzeczywisty przenoszony ładunek jest równy 2 e; efekt izotopowy potwierdza parowanie elektronów; potwierdzenie istnienia przerwy energetycznej (adsorpcja mikrofal, określenie ciepła właściwego); korelacja wielkości C i T C ; Rok 1962 rian Josephson przedstawia teoretyczny opis tunelowania nadprzewodzących elektronów przez cienką warstwę dielektryka. W normalnym przewodniku prąd elektryczny płynie jedynie w przypadku istnienia różnicy potencjałów oraz ciągłości połączeń elektrycznych. W złączu Josephsona prąd stały płynie przez cienki (< 1 nm) obszar dielektryka nawet w przypadku braku zewnętrznego źródła napięcia. Efekt ten przypisany jest niespójnemu oddziaływaniu fazowemu par Coopera w rozłączonych nadprzewodnikach. 5
6 Mikroskopowy Obraz Nadprzewodnictwa Niskotemperaturowego 1. Nadprzewodniki wykazują idealny diamagnetyzm; 2. Nadprzewodniki wykazują nieskończoną przewodność; 3. W polach elektrycznych o częstościach optycznych (10 11 z) zachowują się jak normalne metale; 4. tan nadprzewodzący jest nieco bardziej uporządkowany niż stan normalny zaś przejście w niego jest zespołowe ; 5. Większość nadprzewodników zachowuje się w podobny sposób; 6. Materiały dobrze przewodzące w stanie normalnym (Cu, Ag) nie są nadprzewodnikami; 7. jest prawdopodobnie niezależne od struktury krystalicznej; 8. Nie ma dowodu na przejście fazowe w T C ; 9. Przyczyną nadprzewodnictwa są efekty kwantowe związane z parowaniem elektronów; NADPRZEWODNICTWO WYOKOTEMPERATUROWE Rok 1986 Georg ednorz i Karl Alex Müller odkrywają wysokotemperaturowe (po raz pierwszy) nadprzewodnictwo w materiale tlenkowym (to odkryto wcześniej) - a x La 5-x Cu 5 O 5(3-y). NADPRZEWODNICTWO WYOKOTEMPERATUROWE Od roku Ya 3 Cu 4 O x (9223C structure) K n 0,1 Pb 0,5 In 0,5 a 4 Tm 4 Cu 7 O 20+d 185K (n 5 In)a 4 Ca 2 Cu 11 O y ~218 K (Tl 4 a)a 2 MgCu 8 O 13+ ~ 265 K (Tl 4 Pb)a 2 MgCu 8 O C (Tl 5 Pb 2 )a 2 i 2.5 Cu 8.5 O C 6
7 TRUKTURY NADPRZEWODZĄCE Fazy A15 związki typu A 3 krystalizujące w strukturze typu A15. Najbardziej popularna struktura nadprzewodników stopowych. Atomem A jest zazwyczaj metal bloku d (V, Nb) zaś atomem metal bloku s (n, Al, Ga, i, Ge). A Związek T C C V 3 Ga 15,4K 23T V 3 i 17,1K 23T Nb 3 n 18,3K 24T Nb 3 Al 18,9K 33T Nb 3 Ga 20,3K 34T Nb 3 n 23,0K 38T Ten ostatni związek znalazł zastosowanie praktyczne w nadprzewodzących magnesach stosowanych w NMR czy MRI. TRUKTURY NADPRZEWODZĄCE Fazy Chevrela odkryte w 1971 roku przez Rogera Chevrela (Universytet w Rennes) Fazy Chevrela to potrójne związki molibdenu typu M x Mo 6 X 8. Atomem M może być dowolny metal ziem rzadkich (4f) zaś X to, e lub Te. Atomy M tworzą sieć o symetrii regularnej otaczającą wielościany Mo 6 X 8. W związkach tych po raz pierwszy stwierdzono połączenie właściwości magnetycznych i nadprzewodzących. Temperatury krytyczne związków Chevrela są stosunkowo wysokie, bardzo wysokie są wartości C. Związek T C, K C, T nmo PbMo LaMo TRUKTURY NADPRZEWODZĄCE orowęgliki niklu zawierające metale ziem rzadkich. orowęgliki niklu typu RENi 2 2 C odkryte w 1994 mają stosunkowo wysokie T C oraz temperatury Neela tego samego rzędu. Połączenie właściwości magnetycznych z nadprzewodnikami tłumaczone jest izolowaniem pozycji w strukturze krystalicznej zajmowanych przez magnetyczne atomy (Ni) od ścieżek przewodzenia. Pary Coopera mogą okrążać te pozycje bez oddziaływań magnetycznych. Y, Lu, Tm, Er, o, Dy (Tb, Gd, Nd, Pr, Ce, Yb) Ni C 7
8 TRUKTURY NADPRZEWODZĄCE w dobrze znanym borku magnezu odkryto dopiero w 2001 roku. 7 orek magnezu, Mg 2, charakteryzuje się wysoką temperaturą krytyczną, 40K, lecz stosunkowo niskim polem krytycznym, 10 T. Pomimo to, jego właściwości mechaniczne, kowalność i plastyczność, pozwalają na zastosowanie go w postaci drutów. Tak wysoka temperatura może wskazywać na niekonwencjonalne nadprzewodnictwo związane zapewne z anomalnymi fononami. TRUKTURY NADPRZEWODZĄCE Nadprzewodniki na bazie CoO 2. W 2003 roku stwierdzono nadprzewodnictwo w tlenek kobaltu(iv) zawierającym niestechiometryczne ilości sodu i wody Na 0,35 CoO 2 1,3 2 O. Związek ten zbudowany jest z warstw CoO 2 przedzielonych izolującymi warstwami atomów sodu i cząsteczek wody. Nadprzewodzenie zachodzi pomiędzy warstwami tlenowokobaltowymi. TRUKTURY NADPRZEWODZĄCE Nadprzewodniki organiczne zostały teoretycznie przewidziane w 1964 roku przez illa Little a odkryte w 1980 przez Klausa echgaarda. ole echgaarda są zazwyczaj jednowymiarowymi nadprzewodnikami o bardzo niskiej gęstości nośników. Ich właściwości przewodzące są skrajnie anizotropowe. Większość tego typu związków to (TMTF) 2 -X gdzie X to anion taki jak ClO 4 czy PF 6. Temperatury krytyczne są rzędu 1K zaś samo nadprzewodnictw występuje zazwyczaj pod wysokim ciśnieniem. C 3 C 3 e e e C 3 e TMTF tetrametylotetraselenofulwan EDT-TTF bis-etylenoditio-tetratiafulwan C 3 8
9 TRUKTURY NADPRZEWODZĄCE Fulereny zawierające atomy alkaliczne Fulereny typu uckminster zawierające 60 atomów węgla nie są same z siebie nadprzewodnikami. Ich połączenie w sieć typu fcc zawierająca dodatkowo atomy alkaliczne tworzy związki typu Me 3 C 60 o właściwościach nadprzewodzących. Związek K 3 C 60 K 2 RbC 60 Rb 2 KC 60 Rb 3 C 60 Cs 3 C 60 T C 19K 22K 25K 29K 47K TRUKTURY NADPRZEWODZĄCE Inne nadprzewodniki niemetaliczne. 1. Fazy zawierające ciężkie fermiony CeCu 2 i 2, fazy typu FFLO (CeCoIn 5 ); 2. Ruteniany rruo 4, rruo, ryruo 6 ; 3. Fazy z czwartorzędowym przejściem fazowym a 0,6 K 0,4 io 3 ; 4. rązy wolframowe Na 0,05 WO 3 (T C = 91K!); 5. Związki fluoro-srebrowe eagf 4 (T C = 64K); 6. Pirochlory Cd 2 Re 2 O 7, KOs 2 O 6 ; 7.??? PRZEWODNIKI WYOKOTEMPERATUROWE truktury wszystkich nadprzewodników wysokotemperaturowych oparte są na warstwowych związkach miedzi o wysokiej zawartości tlenu. Materiałem wyjściowym w badaniach ednorza i Müllera był La 2 CuO 4 o zmodyfikowanej strukturze perowskitowej, który sam jest antyferromagnetycznym izolatorem. Dotowanie tej struktury barem lub strontem (akceptory) prowadzi do powstania fazy nadprzewodzącej La 2-x Me x CuO 4. 9
10 PRZEWODNIKI WYOKOTEMPERATUROWE Podobny efekt występuje w układzie Y a Cu O dodatkowe atomy tlenu Ya 2 Cu 3 O 6 Ya 2 Cu 3 O 7 400K tetragonaly rombowy 90K izolator metal AF C x PRZEWODNIKI WYOKOTEMPERATUROWE Fakt występowania nadprzewodnictwa jak i optymalizacja temperatury krytycznej w nadprzewodnikach wysokotemperaturowych jest bezpośrednio związana z dotowaniem. Od poziomu wprowadzonych dodatków zależy także formalna wartościowość miedzi. Y a 2+ + Cu Cu O 2- antyferromagnetyczny izolator Ya 2 Cu 3 O 6 Y a Cu 2, O 2- nadprzewodnik Ya 2 Cu 3 O 7 2 La 3+ + Cu O 2- izolator La 2 CuO 4 1,875 La ,125 a 2+ + Cu O 2- nadprzewodnik La 2-x a x CuO 4 Zarówno niedomiar jak i nadmiar dodatku powoduje obniżenie temperatury krytycznej. Optimum 0,2 dziury na atom miedzi. PRZEWODNIKI WYOKOTEMPERATUROWE W oparciu o wielkość poziomu dopingu można skonstruować rodzajowy diagram fazowy nadprzewodnika wysokotemperaturowego. T obszar pseudo-przerwy izolator? półprzewodnik? ciecz nie-fermiego metal antyferromagnetyczny izolator ciecz Fermiego metal nadprzewodnik 0 0,2 Zawartość dodatku (dziura na CuO 2 ) 10
11 PRZEWODNIKI WYOKOTEMPERATUROWE Chemizm nadprzewodników wysokotemperaturowych Związek T C CuO 2 La 2-xa xcuo 4 35K 1 La 2-xr xcuo 4 38K 1 (La 2-xr x )CaCu 2O 6 60K 2 Ya 2Cu 3O 7 92K 2 i 2r 2CuO 6 20K 1 i 2r 2CaCu 2O 8 85K 2 i 2r 2Ca 2Cu 3O K 3 Tla 2CaCu 2O 7 80K 1 Tla 2Ca 2Cu 3O 9 110K 2 Tla 2Ca 2Cu 4O K 3 ga 2CuO 4 94K 1 ga 2Ca 2Cu 3O 8 135K 3 g 0,8Tl 0.2a 2Ca 2Cu 3O K 3 najwyższa osiągnięta T C PRZEWODNIKI WYOKOTEMPERATUROWE Co różni nadprzewodniki wysokotemperaturowe od klasycznych? 1. ardzo wysokie temperatury krytyczne, znacznie powyżej granicznej przewidziane przez teorię C (25K). Jak zachodzi sprzężenie elektron fonon w wyższych T?; Eksperymentalnie udowodniono, że przewodzą sparowane elektrony sprzężone inaczej niż w parach Coopera? A może to sprzężone dziury? 2. ilna anizotropia przewodzenia zarówno w stanie nadprzewodzącym jak i normalnym. Przewodzenie zachodzi w płaszczyznach Cu-O, inne płaszczyzny to rezerwuary ładunku. Czy mechanizm nadprzewodzenia jest związany z ich budową warstwową? W jaki sposób? 3. Większość nadprzewodników T zawiera magnetyczne pierwiastki. Dlaczego wytworzone przez nie pole magnetyczne nie niszczy nadprzewodnictwa? ZATOOWANIE NADPRZEWODNIKÓW 11
12 ZATOOWANIE NADPRZEWODNIKÓW Nadprzewodzące przewody elektryczne ZATOOWANIE NADPRZEWODNIKÓW Kolej magnetyczna Maglev Transrapid T Linimo Rotem ZATOOWANIE NADPRZEWODNIKÓW Diagnostyka NMR 12
13 ZATOOWANIE NADPRZEWODNIKÓW QUID ZATOOWANIE NADPRZEWODNIKÓW PRZYZŁOŚĆ NADPRZEWODNIKÓW 13
14 PRZYZŁOŚĆ NADPRZEWODNIKÓW NEW 2011 (Tl 4 a)a 2 Mg 2 Cu 7 O 13+d 258K (Tl 4 a)a 2 MgCu 8 O 13+d 265 K (Tl 4 Pb)a 2 MgCu 8 O 13+d 277 K 14
Nadprzewodniki. W takich materiałach kiedy nastąpi przepływ prądu może on płynąć nawet bez przyłożonego napięcia przez długi czas! )Ba 2. Tl 0.2.
Nadprzewodniki Pewna klasa materiałów wykazuje prawie zerową oporność (R=0) poniżej pewnej temperatury zwanej temperaturą krytyczną T c Większość przewodników wykazuje nadprzewodnictwo dopiero w temperaturze
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA NADPRZEWODNICTWO I EFEKT MEISSNERA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA ENERGETYKI I APARATURY PRZEMYSŁOWEJ NADPRZEWODNICTWO I EFEKT MEISSNERA Katarzyna Mazur Inżynieria Mechaniczno-Medyczna Sem. 9 1. Przypomnienie istotnych
Bardziej szczegółowoZamiast przewodnika z miedzi o bardzo dużych rozmiarach możemy zastosowad niewielki nadprzewodnik niobowo-tytanowy
Nadprzewodniki Nadprzewodnictwo Nadprzewodnictwo stan materiału polegający na zerowej rezystancji, jest osiągany w niektórych materiałach w niskiej temperaturze. Nadprzewodnictwo zostało wykryte w 1911
Bardziej szczegółowoUkład okresowy. Przewidywania teorii kwantowej
Przewidywania teorii kwantowej Chemia kwantowa - podsumowanie Cząstka w pudle Atom wodoru Równanie Schroedingera H ˆ = ˆ T e Hˆ = Tˆ e + Vˆ e j Chemia kwantowa - podsumowanie rozwiązanie Cząstka w pudle
Bardziej szczegółowoNadprzewodnictwo i efekt Meissnera oraz ich wykorzystanie. Anna Rutkowska IMM sem. 2 mgr
Nadprzewodnictwo i efekt Meissnera oraz ich wykorzystanie Anna Rutkowska IMM sem. 2 mgr Gdańsk, 2012 Spis treści: 1. Nadprzewodnictwo...3 2. Efekt Meissnera...5 2.1 Lewitacja...5 3. Zastosowanie...6 3.1
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Pierwiastki 1 1 H 3 Li 11
Bardziej szczegółowoPIERWIASTKI W UKŁADZIE OKRESOWYM
PIERWIASTKI W UKŁADZIE OKRESOWYM 1 Układ okresowy Co można odczytać z układu okresowego? - konfigurację elektronową - podział na bloki - podział na grupy i okresy - podział na metale i niemetale - trendy
Bardziej szczegółowoNadprzewodnictwo w materiałach konwencjonalnych i topologicznych
LTN - Lublin 29 XI 2018 r. Nadprzewodnictwo w materiałach konwencjonalnych i topologicznych Tadeusz Domański Uniwersytet M. Curie-Skłodowskiej LTN - Lublin 29 XI 2018 r. Nadprzewodnictwo w materiałach
Bardziej szczegółowoS. Baran - Podstawy fizyki materii skondensowanej Nadprzewodnictwo. Nadprzewodnictwo
Nadprzewodnictwo Definicja, odkrycie nadprzewodnictwo spadek oporu elektrycznego do zera poniżej charakterystycznej temperatury zwanej temperaturą krytyczną. Po raz pierwszy zaobserwował nadprzewodnictwo
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Copyright 2000 by Harcourt,
Bardziej szczegółowoCzym jest prąd elektryczny
Prąd elektryczny Ruch elektronów w przewodniku Wektor gęstości prądu Przewodność elektryczna Prawo Ohma Klasyczny model przewodnictwa w metalach Zależność przewodności/oporności od temperatury dla metali,
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI ELEKTRYCZNE. Oddziaływanie pola elektrycznego na materiał. Przewodnictwo elektryczne. Podstawy Nauki o Materiałach
Podstawy Nauki o Materiałach WŁAŚCIWOŚCI ELEKTRYCZNE Oddziaływanie pola elektrycznego na materiał Pole elektromagnetyczne MATERIAŁ Przepływ prądu Polaryzacja Odkształcenie Namagnesowanie... Przepływ prądu
Bardziej szczegółowoNADPRZEWODNIKI WYSOKOTEMPERATUROWE (NWT) W roku 1986 Alex Muller i Georg Bednorz odkryli. miedziowo-lantanowym, w którym niektóre atomy lantanu były
FIZYKA I TECHNIKA NISKICH TEMPERATUR NADPRZEWODNICTWO NADPRZEWODNIKI WYSOKOTEMPERATUROWE (NWT) W roku 1986 Alex Muller i Georg Bednorz odkryli nadprzewodnictwo w złożonym tlenku La 2 CuO 4 (tlenku miedziowo-lantanowym,
Bardziej szczegółowoS. Baran - Podstawy fizyki materii skondensowanej Gaz Fermiego elektronów swobodnych. Gaz Fermiego elektronów swobodnych
Gaz Fermiego elektronów swobodnych charakter idea Teoria metali Paula Drudego Teoria metali Arnolda (1900 r.) Sommerfelda (1927 r.) klasyczna kwantowa elektrony przewodnictwa elektrony przewodnictwa w
Bardziej szczegółowoWiązania. w świetle teorii kwantów fenomenologicznie
Wiązania w świetle teorii kwantów fenomenologicznie Wiązania Teoria kwantowa: zwiększenie gęstości prawdopodobieństwa znalezienia elektronów w przestrzeni pomiędzy atomami c a a c b b Liniowa kombinacja
Bardziej szczegółowoCiała stałe. Literatura: Halliday, Resnick, Walker, t. 5, rozdz. 42 Orear, t. 2, rozdz. 28 Young, Friedman, rozdz
Ciała stałe Podstawowe własności ciał stałych Struktura ciał stałych Przewodnictwo elektryczne teoria Drudego Poziomy energetyczne w krysztale: struktura pasmowa Metale: poziom Fermiego, potencjał kontaktowy
Bardziej szczegółowoKonwersatorium 1. Zagadnienia na konwersatorium
Konwersatorium 1 Zagadnienia na konwersatorium 1. Omów reguły zapełniania powłok elektronowych. 2. Podaj konfiguracje elektronowe dla atomów Cu, Ag, Au, Pd, Pt, Cr, Mo, W. 3. Wyjaśnij dlaczego występują
Bardziej szczegółowoul. Umultowska 89b, Collegium Chemicum, Poznań tel ; fax
Wydział Chemii Zakład Chemii Analitycznej Plazma kontra plazma: optyczna spektrometria emisyjna w badaniach środowiska Przemysław Niedzielski ul. Umultowska 89b, Collegium Chemicum, 61-614 Poznań tel.
Bardziej szczegółowoInne koncepcje wiązań chemicznych. 1. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? 2. Co to jest wiązanie? 3. Jakie są rodzaje wiązań?
Inne koncepcje wiązań chemicznych 1. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? 2. Co to jest wiązanie? 3. Jakie są rodzaje wiązań? Model VSEPR wiązanie pary elektronowe dzielone między atomy tworzące wiązanie.
Bardziej szczegółowoModel elektronów swobodnych w metalu
Model elektronów swobodnych w metalu Stany elektronu w nieskończonej trójwymiarowej studni potencjału - dozwolone wartości wektora falowego k Fale stojące - warunki brzegowe znikanie funkcji falowej na
Bardziej szczegółowoUkład okresowy. Przewidywania teorii kwantowej
Przewidywania teorii kwantowej 1 Chemia kwantowa - podsumowanie Cząstka w pudle Atom wodoru Równanie Schroedingera H ˆ = ˆ T e Hˆ = Tˆ e + Vˆ e j Chemia kwantowa - podsumowanie rozwiązanie Cząstka w pudle
Bardziej szczegółowoZaburzenia periodyczności sieci krystalicznej
Zaburzenia periodyczności sieci krystalicznej Defekty liniowe dyslokacja krawędziowa dyslokacja śrubowa dyslokacja mieszana Defekty punktowe obcy atom w węźle luka w sieci (defekt Schottky ego) obcy atom
Bardziej szczegółowoPierwiastki nadprzewodzące
Pierwiastki nadprzewodzące http://www.magnet.fsu.edu/education/tutorials/magnetacademy/superconductivity101/fullarticle.html Materiały nadprzewodzące Rodzaj Materiał c (K) Uwagi Związki międzymetaliczne
Bardziej szczegółowoTeoria VSEPR. Jak przewidywac strukturę cząsteczki?
Teoria VSEPR Jak przewidywac strukturę cząsteczki? Model VSEPR wiązanie pary elektronowe dzielone między atomy tworzące wiązanie. Rozkład elektronów walencyjnych w cząsteczce (struktura Lewisa) stuktura
Bardziej szczegółowoStruktura elektronowa
Struktura elektronowa Struktura elektronowa atomów układ okresowy pierwiastków: 1) elektrony w atomie zajmują poziomy energetyczne od dołu, inaczej niż te gołębie (w Australii, ale tam i tak chodzi się
Bardziej szczegółowoWłaściwości kryształów
Właściwości kryształów Związek pomiędzy właściwościami, strukturą, defektami struktury i wiązaniami chemicznymi Skład i struktura Skład materiału wpływa na wszystko, ale głównie na: właściwości fizyczne
Bardziej szczegółowoFunkcja rozkładu Fermiego-Diraca w różnych temperaturach
Funkcja rozkładu Fermiego-Diraca w różnych temperaturach 1 f FD ( E) = E E F exp + 1 kbt Styczna do krzywej w punkcie f FD (E F )=0,5 przecina oś energii i prostą f FD (E)=1 w punktach odległych o k B
Bardziej szczegółowoPierwiastek: Na - Sód Stan skupienia: stały Liczba atomowa: 11
***Dane Pierwiastków Chemicznych*** - Układ Okresowy Pierwiastków 2.5.1.FREE Pierwiastek: H - Wodór Liczba atomowa: 1 Masa atomowa: 1.00794 Elektroujemność: 2.1 Gęstość: [g/cm sześcienny]: 0.0899 Temperatura
Bardziej szczegółowoElektryczne własności ciał stałych
Elektryczne własności ciał stałych Do sklasyfikowania różnych materiałów ze względu na ich własności elektryczne trzeba zdefiniować kilka wielkości Oporność właściwa (albo przewodność) ładunek [C] = 1/
Bardziej szczegółowoAtom wodoru w mechanice kwantowej. Równanie Schrödingera
Fizyka atomowa Atom wodoru w mechanice kwantowej Moment pędu Funkcje falowe atomu wodoru Spin Liczby kwantowe Poprawki do równania Schrödingera: struktura subtelna i nadsubtelna; przesunięcie Lamba Zakaz
Bardziej szczegółowoPrzewodność elektryczna ciał stałych. Elektryczne własności ciał stałych Izolatory, metale i półprzewodniki
Przewodność elektryczna ciał stałych Elektryczne własności ciał stałych Izolatory, metale i półprzewodniki Elektryczne własności ciał stałych Do sklasyfikowania różnych materiałów ze względu na ich własności
Bardziej szczegółowoWykład 9 Wprowadzenie do krystalochemii
Wykład 9 Wprowadzenie do krystalochemii 1. Krystalografia a krystalochemia. 2. Prawa krystalochemii 3. Sieć krystaliczna i pozycje atomów 4. Bliskie i dalekie uporządkowanie. 5. Kryształ a cząsteczka.
Bardziej szczegółowoNadprzewodnictwo i efekt Meissnera oraz ich wykorzystanie.
Nadprzewodnictwo i efekt Meissnera oraz ich wykorzystanie. Aleksandra Galikowska IMM, sem.2, st.ii Spis treści 1. Wstęp, historia... 3 2. Nadprzewodnictwo... 4 3. Własności nadprzewodników... 5 3. Teoria
Bardziej szczegółowoMomentem dipolowym ładunków +q i q oddalonych o 2a (dipola) nazwamy wektor skierowany od q do +q i o wartości:
1 W stanie równowagi elektrostatycznej (nośniki ładunku są w spoczynku) wewnątrz przewodnika natężenie pola wynosi zero. Cały ładunek jest zgromadzony na powierzchni przewodnika. Tuż przy powierzchni przewodnika
Bardziej szczegółowoFizyka 2. Janusz Andrzejewski
Fizyka 2 wykład 13 Janusz Andrzejewski Scaledlugości Janusz Andrzejewski 2 Scaledługości Simple molecules
Bardziej szczegółowoPole magnetyczne Wykład LO Zgorzelec 13-01-2016
Pole magnetyczne Igła magnetyczna Pole magnetyczne Magnetyzm ziemski kompas Biegun północny geogr. Oś obrotu deklinacja Pole magnetyczne Ziemi pochodzi od dipola magnetycznego. Kierunek magnetycznego momentu
Bardziej szczegółowoNadprzewodniki wysokotemperaturowe. Zastosowania nadprzewodników starych i nowych. Koniec odkryć?
Nadprzewodniki wysokotemperaturowe. Zastosowania nadprzewodników starych i nowych. Koniec odkryć? 1 Główne nadprzewodniki Compound wysokotemperaturowe:t c T b liquid nitrogen Hg-1223 Tl-2223 Tl-1223 Bi-2223
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Copyright 2000 by arcourt,
Bardziej szczegółowoNatężenie prądu elektrycznego
Natężenie prądu elektrycznego Wymuszenie w przewodniku różnicy potencjałów powoduje przepływ ładunków elektrycznych. Powszechnie przyjmuje się, że przepływający prąd ma taki sam kierunek jak przepływ ładunków
Bardziej szczegółowoWykład IV. Półprzewodniki samoistne i domieszkowe
Wykład IV Półprzewodniki samoistne i domieszkowe Półprzewodniki (Si, Ge, GaAs) Konfiguracja elektronowa Si : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 2 = [Ne] 3s 2 3p 2 4 elektrony walencyjne Półprzewodnik samoistny Talent
Bardziej szczegółowoWykład VI. Teoria pasmowa ciał stałych
Wykład VI Teoria pasmowa ciał stałych Energia elektronu (ev) Powstawanie pasm w krysztale sodu pasmo walencyjne (zapełnione częściowo) Konfiguracja w izolowanym atomie Na: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 1 Ne Położenie
Bardziej szczegółowoRepeta z wykładu nr 6. Detekcja światła. Plan na dzisiaj. Metal-półprzewodnik
Repeta z wykładu nr 6 Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 - kontakt omowy
Bardziej szczegółowoWykład III. Teoria pasmowa ciał stałych
Wykład III Teoria pasmowa ciał stałych Energia elektronu (ev) Powstawanie pasm w krysztale sodu pasmo walencyjne (zapełnione częściowo) Konfiguracja w izolowanym atomie Na: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 1 Ne Położenie
Bardziej szczegółowoMateriały katodowe dla ogniw Li-ion wybrane zagadnienia
Materiały katodowe dla ogniw Li-ion wybrane zagadnienia Szeroki zakres interkalacji y, a więc duża dopuszczalna zmiana zawartości litu w materiale, która powinna zachodzić przy minimalnych zaburzeniach
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA PASM ENERGETYCZNYCH
PODSTAWY TEORII PASMOWEJ Struktura pasm energetycznych Teoria wa Struktura wa stałych Półprzewodniki i ich rodzaje Półprzewodniki domieszkowane Rozkład Fermiego - Diraca Złącze p-n (dioda) Politechnika
Bardziej szczegółowoTeoria pasmowa. Anna Pietnoczka
Teoria pasmowa Anna Pietnoczka Opis struktury pasmowej we współrzędnych r, E Zmiana stanu elektronów przy zbliżeniu się atomów: (a) schemat energetyczny dla atomów sodu znajdujących się w odległościach
Bardziej szczegółowoNadprzewodniki wysokotemperatu rowe. I nie tylko.
Nadprzewodniki wysokotemperatu rowe. I nie tylko. Odkrycie nadprzewodnictwa: H. Kamerlingh Onnes (1911) Table from Burns Pierwiastki Li: pierwiastek o najwyższej T c K. Shimizu et al., Nature 419, 597
Bardziej szczegółowoWykład 3 Zjawiska transportu Dyfuzja w gazie, przewodnictwo cieplne, lepkość gazu, przewodnictwo elektryczne
Wykład 3 Zjawiska transportu Dyfuzja w gazie, przewodnictwo cieplne, lepkość gazu, przewodnictwo elektryczne W3. Zjawiska transportu Zjawiska transportu zachodzą gdy układ dąży do stanu równowagi. W zjawiskach
Bardziej szczegółowoS. Baran - Podstawy fizyki materii skondensowanej Pasma energetyczne. Pasma energetyczne
Pasma energetyczne Niedostatki modelu gazu Fermiego elektronów swobodnych Pomimo wielu sukcesów model nie jest w stanie wyjaśnić następujących zagadnień: 1. różnica między metalami, półmetalami, półprzewodnikami
Bardziej szczegółowoTEORIA PASMOWA CIAŁ STAŁYCH
TEORIA PASMOWA CIAŁ STAŁYCH Skolektywizowane elektrony w metalu Weźmy pod uwagę pewną ilość atomów jakiegoś metalu, np. sodu. Pojedynczy atom sodu zawiera 11 elektronów o konfiguracji 1s 2 2s 2 2p 6 3s
Bardziej szczegółowoRepeta z wykładu nr 3. Detekcja światła. Struktura krystaliczna. Plan na dzisiaj
Repeta z wykładu nr 3 Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 Konsultacje:
Bardziej szczegółowoElektronowa struktura atomu
Elektronowa struktura atomu Model atomu Bohra oparty na teorii klasycznych oddziaływań elektrostatycznych Elektrony mogą przebywać tylko w określonych stanach, zwanych stacjonarnymi, o określonej energii
Bardziej szczegółowoElementy teorii powierzchni metali
prof. dr hab. Adam Kiejna Elementy teorii powierzchni metali Wykład 4 v.16 Wiązanie metaliczne Wiązanie metaliczne Zajmujemy się tylko metalami dlatego w zasadzie interesuje nas tylko wiązanie metaliczne.
Bardziej szczegółowoRekapitulacja. Detekcja światła. Rekapitulacja. Rekapitulacja
Rekapitulacja Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 Konsultacje: czwartek
Bardziej szczegółowoPrzyrządy i układy półprzewodnikowe
Przyrządy i układy półprzewodnikowe Prof. dr hab. Ewa Popko ewa.popko@pwr.edu.pl www.if.pwr.wroc.pl/~popko p.231a A-1 Zawartość wykładu Wy1, Wy2 Wy3 Wy4 Wy5 Wy6 Wy7 Wy8 Wy9 Wy10 Wy11 Wy12 Wy13 Wy14 Wy15
Bardziej szczegółowoElektryczne własności ciał stałych
Elektryczne własności ciał stałych Izolatory (w temperaturze pokojowej) w praktyce - nie przewodzą prądu elektrycznego. Ich oporność jest b. duża. Np. diament ma oporność większą od miedzi 1024 razy Metale
Bardziej szczegółowo) (*#)$+$$ poniedziałki 13:30-15:00 wtorki 12:00-14:00 pitek 8:30-10:00
poniedziałki 13:30-15:00 wtorki 12:00-14:00 pitek 8:30-10:00 8 wykładów, 3 wiczenia: w, w, w, w, c, w, w, c, w, w, c(kolo) kolokwium na ostatnich cw. historia zerowy opór efekt Meissnera temperatura, pole
Bardziej szczegółowoPrzyrządy półprzewodnikowe
Przyrządy półprzewodnikowe Prof. Zbigniew Lisik Katedra Przyrządów Półprzewodnikowych i Optoelektronicznych pokój: 116 e-mail: zbigniew.lisik@p.lodz.pl wykład 30 godz. laboratorium 30 godz WEEIiA E&T Metal
Bardziej szczegółowoPasmowa teoria przewodnictwa. Anna Pietnoczka
Pasmowa teoria przewodnictwa elektrycznego Anna Pietnoczka Wpływ rodzaju wiązań na przewodność próbki: Wiązanie jonowe - izolatory Wiązanie metaliczne - przewodniki Wiązanie kowalencyjne - półprzewodniki
Bardziej szczegółowoFizyka i technologia złącza PN. Adam Drózd 25.04.2006r.
Fizyka i technologia złącza P Adam Drózd 25.04.2006r. O czym będę mówił: Półprzewodnik definicja, model wiązań walencyjnych i model pasmowy, samoistny i niesamoistny, domieszki donorowe i akceptorowe,
Bardziej szczegółowoTeoria pasmowa ciał stałych
Teoria pasmowa ciał stałych Poziomy elektronowe atomów w cząsteczkach ulegają rozszczepieniu. W kryształach zjawisko to prowadzi do wytworzenia się pasm. Klasyfikacja ciał stałych na podstawie struktury
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Pierwiastki 1 1 H 3 Li 11
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki wykład 4
D. Halliday, R. Resnick, J.Walker: Podstawy Fizyki, tom 5, PWN, Warszawa 2003. H. D. Young, R. A. Freedman, Sear s & Zemansky s University Physics with Modern Physics, Addison-Wesley Publishing Company,
Bardziej szczegółowoPodstawy krystalografii
Podstawy krystalografii Kryształy Pojęcie kryształu znane było już w starożytności. Nazywano tak ciała o regularnych kształtach i gładkich ścianach. Już wtedy podejrzewano, że te cechy związane są ze szczególną
Bardziej szczegółowob) Pierwiastek E tworzy tlenek o wzorze EO 2 i wodorek typu EH 4, a elektrony w jego atomie rozmieszczone są na dwóch powłokach elektronowych
1. Ustal jakich trzech różnych pierwiastków dotyczą podane informacje. Zapisz ich symbole a) W przestrzeni wokółjądrowej dwuujemnego jonu tego pierwiastka znajduje się 18 e. b) Pierwiastek E tworzy tlenek
Bardziej szczegółowoS. Baran - Podstawy fizyki materii skondensowanej Półprzewodniki. Półprzewodniki
Półprzewodniki Definicja i własności Półprzewodnik materiał, którego przewodnictwo rośnie z temperaturą (opór maleje) i w temperaturze pokojowej wykazuje wartości pośrednie między przewodnictwem metali,
Bardziej szczegółowoDuży, mały i zerowy opór. Od czego zależy, czy materiał przewodzi prąd?
Duży, mały i zerowy opór Od czego zależy, czy materiał przewodzi prąd? 2003 Brooks/Cole, a division of Thomson Learning, Inc. Thomson Learning is a trademark used herein under license. Page 1 Przewodnictwo
Bardziej szczegółowoUKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW
UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW Michał Sędziwój (1566-1636) Alchemik Sędziwój - Jan Matejko Pierwiastki chemiczne p.n.e. Sb Sn Zn Pb Hg S Ag C Au Fe Cu (11)* do XVII w. As (1250 r.) P (1669 r.) (2) XVIII
Bardziej szczegółowoZjawiska zachodzące w półprzewodnikach Przewodniki samoistne i niesamoistne
Zjawiska zachodzące w półprzewodnikach Przewodniki samoistne i niesamoistne Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Zadania elektroniki: Urządzenia elektroniczne
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT
Katowice, 17.07.2018 r. ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT Na usługę analizy składu pierwiastkowego finansowanego w ramach projektu Inkubator Innowacyjności+ dofinansowanym ze środków: Ministra Nauki i Szkolnictwa
Bardziej szczegółowoNadpłynność i nadprzewodnictwo
Nadpłynność i nadprzewodnictwo Krzysztof Byczuk Instytut Fizyki Teoretycznej, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski 13 marzec 2019 www.fuw.edu.pl/ byczuk Tarcie, opór, dysypacja... pomaga... przeszkadza...
Bardziej szczegółowoChemia. dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda
Chemia dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej 1669 r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Wykłady Chemia Ogólna i Nieorganiczna Organizacja kursu WYKŁAD Seminarium Cwiczenia Zal. (ECTS
Bardziej szczegółowoNadprzewodnikowe zasobniki energii (SMES)
Nadprzewodnikowe zasobniki energii (SMES) Superconducting Magnetic Energy Storage dr hab. inŝ. Antoni Cieśla, prof. n. Wydział EAIiE Katedra Elektrotechniki i Elektroenergetyki Agenda wystąpienia: 1. Gromadzenie
Bardziej szczegółowoimię i nazwisko numer w dzienniku klasa
Test po. części serii Chemia Nowej Ery CHEMIA I grupa imię i nazwisko numer w dzienniku klasa Test składa się z 8 zadań. Czytaj uważnie treść poleceń. W zadaniach. 5., 7.., 3. 7. wybierz poprawną odpowiedź
Bardziej szczegółowopółprzewodniki Plan na dzisiaj Optyka nanostruktur Struktura krystaliczna Dygresja Sebastian Maćkowski
Plan na dzisiaj Optyka nanostruktur Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 półprzewodniki
Bardziej szczegółowoKrystalografia. Typowe struktury pierwiastków i związków chemicznych
Krystalografia Typowe struktury pierwiastków i związków chemicznych Wiązania w kryształach jonowe silne, bezkierunkowe kowalencyjne silne, kierunkowe metaliczne słabe lub silne, bezkierunkowe van der Waalsa
Bardziej szczegółowoRóżne dziwne przewodniki
Różne dziwne przewodniki czyli trzy po trzy o mechanizmach przewodzenia prądu elektrycznego Przewodniki elektronowe Metale Metale (zwane również przewodnikami) charakteryzują się tym, że elektrony ich
Bardziej szczegółowoPółprzewodniki samoistne. Struktura krystaliczna
Półprzewodniki samoistne Struktura krystaliczna Si a5.43 A GaAs a5.63 A ajczęściej: struktura diamentu i blendy cynkowej (ZnS) 1 Wiązania chemiczne Wiązania kowalencyjne i kowalencyjno-jonowe 0K wszystkie
Bardziej szczegółowoPole przepływowe prądu stałego
Podstawy elektromagnetyzmu Wykład 5 Pole przepływowe prądu stałego Czym jest prąd elektryczny? Prąd elektryczny: uporządkowany ruch ładunku. Prąd elektryczny w metalach Lity metalowy przewodnik zawiera
Bardziej szczegółowo1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?
Tematy opisowe 1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? 2. Omów pomiar potencjału na granicy faz elektroda/roztwór elektrolitu. Podaj przykład, omów skale potencjału i elektrody
Bardziej szczegółowoNadprzewodniki wysokotemperaturowe. Joanna Mieczkowska
Nadprzewodniki wysokotemperaturowe Joanna Mieczkowska Zastosowanie nadprzewodnictwa na szeroką skalę, szczególnie do przesyłania energii na duże odległości, było dotychczas ograniczone z powodu konieczności
Bardziej szczegółowoi elementy z półprzewodników homogenicznych część II
Półprzewodniki i elementy z półprzewodników homogenicznych część II Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego
Bardziej szczegółowoPrzerwa energetyczna w germanie
Ćwiczenie 1 Przerwa energetyczna w germanie Cel ćwiczenia Wyznaczenie szerokości przerwy energetycznej przez pomiar zależności oporu monokryształu germanu od temperatury. Wprowadzenie Eksperymentalne badania
Bardziej szczegółowoRepeta z wykładu nr 5. Detekcja światła. Plan na dzisiaj. Złącze p-n. złącze p-n
Repeta z wykładu nr 5 Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 Konsultacje:
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Techniki niskotemperaturowe w Inżynierii Mechaniczno Medycznej Zmiana własności ciał w temperaturach kriogenicznych Prowadzący: dr inż. Waldemar Targański Emilia
Bardziej szczegółowoP R A C O W N I A
P R A C O W N I A www.tremolo.pl M E T O D Y B A D A Ń M A T E R I A Ł Ó W (WŁAŚCIWOŚCI ELEKTRYCZNE, MAGNETYCZNE I AKUSTYCZNE) Ewelina Broda Robert Gabor ĆWICZENIE NR 3 WYZNACZANIE ENERGII AKTYWACJI I
Bardziej szczegółowoRozszczepienie poziomów atomowych
Rozszczepienie poziomów atomowych Poziomy energetyczne w pojedynczym atomie Gdy zbliżamy atomy chmury elektronowe nachodzą na siebie (inaczej: funkcje falowe elektronów zaczynają się przekrywać) Na skutek
Bardziej szczegółowoTitle: Otrzymywanie i właściwości skonsolidowanego nadprzewodnika MgB2
Title: Otrzymywanie i właściwości skonsolidowanego nadprzewodnika MgB2 Author: Natalia Orlińska Citation style: Orlińska Natalia. (2009). Otrzymywanie i właściwości skonsolidowanego nadprzewodnika MgB2.
Bardziej szczegółowoŹródła światła w AAS. Seminarium Analityczne MS Spektrum Zakopane Jacek Sowiński MS Spektrum
Źródła światła w AAS Seminarium Analityczne MS Spektrum Zakopane 2013 Jacek Sowiński MS Spektrum js@msspektrum.pl www.msspektrum.pl Lampy HCL Standardowa Super-Lampa 3V 10V specyf. Lampy HCL 1,5 cala
Bardziej szczegółowoPrąd elektryczny - przepływ ładunku
Prąd elektryczny - przepływ ładunku I Q t Natężenie prądu jest to ilość ładunku Q przepływającego przez dowolny przekrój przewodnika w ciągu jednostki czasu t. Dla prądu stałego natężenie prądu I jest
Bardziej szczegółowoUkład okresowy Przewidywania teorii kwantowej
Przewiywania teorii kwantowej Chemia kwantowa - oumowanie Czątka w ule Atom wooru Równanie Schroeingera H ˆ = ˆ T e Hˆ = Tˆ e + Vˆ e j Chemia kwantowa - oumowanie rozwiązanie Czątka w ule Atom wooru Ψn
Bardziej szczegółowoFrustracja i współzawodnictwo oddziaływań magnetycznych w związkach międzymetalicznych ziem rzadkich. Ł. Gondek
Frustracja i współzawodnictwo oddziaływań magnetycznych w związkach międzymetalicznych ziem rzadkich Ł. Gondek Plan wystąpienia Cel badań Metodologia badań Badane materiały Wybrane wyniki Wnioski ogólne
Bardziej szczegółowoPole magnetyczne. Magnes wytwarza wektorowe pole magnetyczne we wszystkich punktach otaczającego go przestrzeni.
Pole magnetyczne Magnes wytwarza wektorowe pole magnetyczne we wszystkich punktach otaczającego go przestrzeni. naładowane elektrycznie cząstki, poruszające się w przewodniku w postaci prądu elektrycznego,
Bardziej szczegółowoŁadunki puszczamy w ruch. Wykład 12
Ładunki puszczamy w ruch. Wykład 12 Prawa przepływu prądu stałego 12. 1. Podstawowe definicje dla prądu elektrycznego 12.2. Elektrony w ciałach stałych pasma energetyczne 12.3. Prawo Ohma 12.3.1.Opór elektryczny
Bardziej szczegółowoZadania treningowe na kolokwium
Zadania treningowe na kolokwium 3.12.2010 1. Stan układu binarnego zawierającego n 1 moli substancji typu 1 i n 2 moli substancji typu 2 parametryzujemy za pomocą stężenia substancji 1: x n 1. Stabilność
Bardziej szczegółowoElektrodynamika. Część 5. Pola magnetyczne w materii. Ryszard Tanaś. Zakład Optyki Nieliniowej, UAM http://zon8.physd.amu.edu.
Elektrodynamika Część 5 Pola magnetyczne w materii yszard Tanaś Zakład Optyki Nieliniowej, UAM http://zon8.physd.amu.edu.pl/\~tanas Spis treści 6 Pola magnetyczne w materii 3 6.1 Magnetyzacja.......................
Bardziej szczegółowoSzkła. Forma i odlewy ze szkła kwarcowego wykonane w starożytnym Egipcie (około roku 2500 p.n.e.)
Szkła metaliczne Szkła cdn.gemrockauctions.com/uploads/images/275000-279999/276152/276152_1338954219.jpg American Association for the Advancement of Science Grot ze szkła wulkanicznego obsydianu (epoka
Bardziej szczegółowoCHEMIA WARTA POZNANIA
Materiały do zajęć dokształcających z chemii nieorganicznej i fizycznej Wydział Chemii UAM Poznań 2011 Część I Atom jest najmniejszą częścią pierwiastka chemicznego, która zachowuje jego właściwości chemiczne
Bardziej szczegółowoXXIII Konkurs Chemiczny dla Uczniów Szkół Ponadgimnazjalnych. Etap II. Poznań, Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3
XXIII Konkurs Chemiczny dla Uczniów Szkół Ponadgimnazjalnych Etap II Zadanie 1 Poniżej zaprezentowano schemat reakcji, którym ulegają związki manganu. Wszystkie reakcje (poza prażeniem) zachodzą w środowisku
Bardziej szczegółowoSiła magnetyczna działająca na przewodnik
Siła magnetyczna działająca na przewodnik F 2 B b F 1 F 3 a F 4 I siła Lorentza: F B q v B IL B F B ILBsin a moment sił działający na ramkę: M' IabBsin a B F 2 b a S M moment sił działający cewkę o N zwojach
Bardziej szczegółowo