Wi?cej wody, mniej b?belków

Transkrypt

1 Wi?cej wody, mniej b?belków Czym jest odwodnienie i jak wp?ywa na bezpiecze?stwo nurkowania Odwodnienie ma miejsce wtedy, gdy cia?o traci wi?cej wody ni? otrzymuje. I mo?e prowadzi? do problemów medycznych, których nale?y unika?. Generalnie, te problemy (szczególnie w przypadku chronicznego lub powa?nego odwodnienia) mog? skutkowa? bólami g?owy, obni?onej wydolno?ci, podra?nienia, zagubienie, zm?czenie, skórczami mi??ni, problemami z regulacj? temperatury, obni?onym poziomie?wiadomo?ci, tworzeniem si? kamieni nerkowych (w d?ugiej perspektywie) a nawet mog? prowadzi? do wstrz?su, który jest stanem zagro?enia?ycia. Jasne jest,?e te problemy b?d? negatywnie wp?ywa?y na stan medyczny zarówno nurków jak i osób nie nurkuj?cych, w zwi?zku z tym nale?y zawsze unika? odwodnienia. Dla nas nurków jest jeszcze jeden problem, który musimy bra? pod uwag?: odwodnienie jest czynnikiem ryzyka wyst?pienia choroby dekompresyjnej (DCS). Dlaczego? Odwodnienie ogranicza obj?to?? plazmy krwi i nasycenie tkanek, czyli zag?szcza krew i ogranicza jej przep?yw. Poniewa? krew jest po cz??ci odpowiedzialna za transport substancji od?ywczych i wymian? gazow?, g?stsza krew b?dzie wp?ywa?a na odgazowanie azotu z organizmy i zwi?ksza?a ryzyko wyst?pienie choroby dekompresyjnej. Jak du?e jest ryzyko choroby dekompresyjnej? Zasadniczo nurkowanie zwi?ksza ryzyko odwodnienia si?. W czasie bada? w ramach projektów prowadzonych przez Laboratorium Bezpiecze?stwa Nurkowania DAN (Diving Safety Labolatory DSL) zauwa?yli?my,?e wielu nurków nie jest dobrze nawodnionych przed nurkowaniem (i jeszcze mniej po nurkowaniu). W normalnych warunkach w?a?ciwe nawodnienie nie powinno by? problemem dla nurka, ale nie wolno tego równie? ignorowa?. Trzeba pami?ta?,?e wybieraj?c si? na wakacje nurkowe ten czynnik ryzyka staje si? tym wi?kszy, im wi?cej nurkowa? si? robi, a do tego dochodzi wp?yw klimatu (podwy?szone temperatury). Dlatego w?a?ciwe nawodnienie powinno by? g?ówn? trosk? nurków. Dlaczego ten czynnik ryzyka zmienia si? podczas moich wakacji nurkowych? Oczywi?cie czynnik ryzyka zwi?zany z odwodnieniem nie zwi?ksza si?, poniewa? jeste? na wakacjach, ale z powodu czynników?rodowiskowych i behawioralnych, które powoduj?,?e nurek odwadnia si? szybciej i nawet nie zdaje sobie z tego sprawy. W rzeczywisto?ci odwodnienie zaczyna si? ju? kiedy wchodzisz na pok?ad samolotu, który zabierze ci? na wakacje. Powietrze w kabinie jest znacznie bardziej suche ni? na powierzchni ziemi i nasze p?uca musz? pracowa? ci??ej, aby nawil?y? je. Oznacza to,?e nasze cia?o stale traci wod? podczas przebywania w samolocie. Zaleca si?, aby ka?dy wypi? 240 ml wody na ka?d? godzin? lotu. Czyli osoba podró?uj?ca z Anglii do Egiptu powinna wypi? 1,2 litra wody aby utrzymac odpowiednie nawodnienie organizmu. Dla porównania, kto?, kto leci z W?och do Egiptu b?dzie potrzebowa? oko?o 0,75 litra wody. A s? to ilo?ci, które rzadko kto pije w czasie lotu. Wielu podró?nych lubi pi? kaw?, col? lub piwo podczas lotu. Trzeba pami?ta?,?e te napoje nie maj? takiego samego efektu nawadniaj?cego jak woda. Alkohol i napoje zawieraj?ce kofein? s? diuretynami. Picie ich powoduje odwodnienie, bo absorbuj? wod? z komórek i zwi?kszaj? produkcj? moczu. W efekcie nurek przybywa na miejsce w stanie lekkiego odwodnienia. Ale to dopiero pocz?tek wakacji. Co nurek chce zrobi? w czasie pobytu? Cieszy? si? s?o?cem i morzem, nurkowa? jak najwi?cej i troch? pobawi? si? wieczorem przy drinku lub dwóch.

2 Zobaczmy, czemu to odwadnia nas szybciej ni? normalnie? Cieszmy si? s?o?cem: Najbardziej atrakcyjne miejsca nurkowe dla wi?kszo?ci nurków to te z ciep?ymi wodami, gdzie s? pi?kne rafy koralowe i kolorowe ryby. Te miejsca oznaczaj? ciep?y, s?oneczny i czasami wilgotny klimat. Jasne jest,?e w takich miejscach pocisz si?, a kiedy pocisz si?, tracisz wod?. A je?li nie uzupe?nisz jej poziomu, odwodnisz si?. Je?li ulegniesz poparzeniu s?onecznemu, b?dziesz traci? wod? jeszcze szybciej. Oparzona skóra staje si? czerwona i gor?ca (czasami pojawia si? ból), a cia?o reaguje na to wysy?aj?c wod? do skóry. Ciep?o s?oneczne i wiatr powoduj? parowanie potu i jeszcze wi?cej wody tracone jest w ten sposób. Przy zwi?kszonych temperaturach otoczenia lubimy wystawia? si? na dzia?anie wiatru. A jako?e wi?kszo?? nurkowa? jest prowadzonych z?odzi, b?dziesz mia? okazj? poczu? na skórze wiatr i to od?wie?aj?ce uczucie. Ale tak naprawd? wiatr (sam wiatr, lub ten wynikaj?cy z ruchu?odzi po wodzie) b?dzie przyspiesza? parowanie potu, zwi?kszaj?c stopie? odwodnienia. S?ona woda - sól: Wychodz?c z wody (s?ona) woda b?dzie parowa?a i pozostawi kryszta?ki soli na skórze nurka. To cz?sto mo?e by? widoczne go?ym okiem. Sól ma zdolno?? absorbowania i utrzymywania cz?steczek wody. To znaczy,?e b?dzie poch?ania? wilgo? ze skóry, która potem odparuje na skutek dzia?ania s?o?ca i wiatru, zwi?kszaj?c efekt odwodnienia, Nurkowanie: S? trzy rzeczy szczególnie zwi?zane z nurkowaniem, które same z siebie zwi?kszaj? odwodnienie: pocenie si?, diureza wynikaj?ca z zanurzenia (zwi?kszona produkcja moczu) i oddychanie spr??onym powietrzem. Skafander nurkowy pozwala ci zachowa? ciep?o podczas nurkowania, ale równie? nie pozwala ci och?odzi? organizm. Czyli je?li ju? jeste? w klimacie, gdzie pocisz si? nosz?c sam t-shirt, wyobra? sobie jak bardzo b?dziesz si? poci? pod skafandrem nurkowym. Podczas nurkowania, zwi?kszone ci?nienie otoczenia i ch?odna woda b?d? powodowa? zw??enie si? naczy? krwiono?nych w ko?czynach i zwi?kszenie ilo?ci krwi kr???cej w tu?owiu (serce, p?uca i du?e naczynia krwiono?ne) aby utrzyma? ciep?ot? cia?a. Ta zwi?kszona obj?to?? krwi jest rozpoznawana przez cia?o jako nadmiar wody. W reakcji nerki produkuj? wi?cej moczu (co oznacza utrat? wody i soli). Jest to te? przyczyn?, dla której nurkowie maj? potrzeb? oddania moczu podczas lub zaraz po nurkowaniu. Jest to okre?lane jako diureza wynikaj?ca z zanurzenia. Cz??? mo?e my?le?,?e skoro tak du?o jest moczu, to znaczy,?e cia?o jest dobrze nawodnione. Ale w tym wypadku oznacza to tylko utrat? nadmiaru p?ynów. Inn? przyczyn? utraty wody podczas nurkowania jest powietrze, którym oddychamy. Tak jak w samolocie, powietrze w butli nurkowej jest suche, a jak ju? wiemy, tracimy wi?cej wody na nawil?anie suchego powietrza, Je?li dodamy do tego,?e ze wzgl?du na ni?sz? temperatur? wody, nasze p?uca musz? pracowa? ci??ej, aby ogrza? powietrze, utrata wody jest jeszcze bardziej istotna. Alkohol: W czasie wakacji nie jest niczym wyj?tkowym wyj?cie do baru i wypicie kilku drinków. Nigdy nie jest polecane mieszanie alkoholu z nurkowaniem, a do tego alkohol przyspiesza odwodnie si? organizmu. Jak ju? wiesz, alkohol (jak równie? kawa i inne napoje zawieraj?ce kofein?) ma efekt moczop?dny, zwi?kszaj?c produkcje moczu. To oznacza,?e cz??ciej czujesz potrzeb? oddania moczu i przyspiesza odwadnianie si?. Choroba:

3 Wymioty, zarówno spowodowane zbyt du?ym spo?yciem alkoholu lub z powodu choroby morskiej, czy jakiekokolwiej innej przyczyny, zwi?ksz? szybko?? odwadniania si?, poniewa? wymiotuj?c traci si? du?o p?ynów i elektrolitów w krótkim czasie. Taki sam negatywny efekt ma biegunka u podró?uj?cego. Jest to najcz??ciej efekt zaka?enia uk?adu pokarmowego, w wyniku nie zachowania higieny podczas przygotowania posi?ku. Lekarstwa: Pewne lekarstwa, zw?aszcza te wp?ywaj?ce na ci?nienie krwi, maj? efekt moczop?dny, a jak ju? to sobie powiedzieli?my, prowadzi to do odwodnienia. Je?li teraz we?miemy pod uwag?,?e podczas wakacji nurkowych pod wod? schodzi si? co dziennie, czy nawet dwa razy dziennie, to zrozumia?e staje si? ryzyko zwi?zane z odwodnieniem i chorob? dekompresyjn?. Oczywi?cie czynnik ryzyka zwi?zany z odwodnieniem nie zwi?ksza si?, poniewa? jeste? na wakacjach, ale z powodu dziewi?ciu czynników?rodowiskowych i behawioralnych, które powoduj?,?e nurek odwadnia si? szybciej i nawet nie zdaje sobie z tego sprawy. Sk?d wiesz,?e jeste? odwodniony i co mo?esz wtedy zrobi?? Zasadniczo dobrym wska?nikiem jest kolor moczu. Mocz powinien by? przezroczysty lub mie? lekko?ó?te zabarwienie. Ciemniejszy kolor moczy zazwyczaj oznacza,?e jeste? odwodniony, ale barwa moczu mo?e by? uzale?niona od przyjmowania pewnych leków. Równie? ma?a ilo?? moczu lub jego brak mog? oznacza?,?e jeste? odwodniony, ale du?a ilo?? moczu niekoniecznie oznacza,?e jeste? dobrze nawodniony. Symptomy odwodnienia obejmuj?:?agodne do?redniego Powa?ne: Pragnienie (to znaczy,?e powiniene? pi? nie tylko wtedy, gdy czujesz pragnienie, bo pragnienie oznacza?e ju? si? troch? odwodni?e?) Zawroty g?owy Ból g?owy Skórcze mi??ni Zm?czenie Sucho?? w ustach Ciemny kolor moczu Zmniejszona produkcja moczu Silne zm?czenie - os?abienie Silne pragnienie i bardzo sucho w ustach Zapadni?te oczy i/lub brak wytwarzania?ez Nie oddawanie moczu przez osiem godzin Sucha skóra, która powoli opada, gdy si? j? uszczypnie Szybkie t?tno, s?aby puls Szybkie oddechy Niskie ci?nienie krwi Podra?nieie i zagubienie Napady Niski poziom?wiadomo?ci Wi?kszo?? przypadków odwodnienia jest?agodna i mo?e by??atwo wyleczona przez picie wi?kszej ilo?ci wody. Mo?na równie? stosowa? sole do nawadniania lub napoje izotoniczne, jako

4 dodatek do wody, bo lepiej uzupe?niaj? brak soli i elektrolitów. Ale je?li pojawiaj? si? symptomy powa?nego odwodnienia, potrzebna jest pomoc lekarska. Jak unikn?? odwodnienia? Znacznie?atwiej jest unika? odwodnienia ni? leczy? ten stan. I tylko unikaj?c odwodnienia nurkowie mog? zmniejszy? ryzyko choroby dekompresyjnej. Po omówienia odwodnienia i jego efektów na organizm, mo?emy to podsumowa? stwierdzeniem,?e powiniene? po nurkowaniu op?ukac ca?e cia?o s?odk? wod?, zak?ada? skafander nurkowy tu? przed wej?ciem do wody, unika? lub chocia? zmniejszy? ilo?? alkoholu i napojów z kofein? i chroni? si? przed nadmiarem s?o?ca (oparzeniami s?onecznymi). Ale naj?atwiejszym sposobem jest picie du?ej ilo?ci wody. Ale nie chcesz gwa?townie zwi?kszy? obj?to?ci plazmy krwi, bo to tylko zwi?ksza produkcj? moczu i wcale nie nawodni tkanek cia?a. Zatem radzimy, alby? wypija? szklank? wody co minut, zamiast wypijac na raz litr wody tu? przed, lub zaraz po nurkowaniu. Taki sposób picia pozwoli nawodni? tkanki i w konsekwencji unikn?? problemów z wymian? gazow?, która mo?e prowadzi? do powstawania p?cherzyków i choroby dekompresyjnej. Ile w?a?ciwie powiniene? wypi? zale?y od wielu czynników, ale picie co najmniej dwóch dodatkowych litrów wody (dodatkowo, oprócz tego co normalnie pijesz w ci?gu dnia) pozwoli ci by? dobrze nawodnionym. Mo?esz równie? spo?ywa? jedzenie zawieraj?ce du?? ilo?? wody, jak na przyk?ad owoce i warzywa. Kilka firm sprzedaje tobry na wod?, które mog? by? u?ywane do picia pod wod?, podczas nurkowania. Kampania bezpiecze?stwa DAN Europe "Wi?cej wody, mniej b?belków. DAN Europe rozpocz??o kampani? Wi?cej wody, mniej b?belków ("More Water, Less Bubbles") pod koniec 2012 roku. Artyku?y jak ten tutaj by?y publikowane w magazynie Alert Diver i na stronie internetowej. Dodatkowo, wys?ano wiadomo?? do cz?onków DAN, informuj?c, jak mog? unikn?? odwodnienia i zmniejszy? ryzyko choroby dekompresyjnej. W czasie targów nurkowych w latach rozdano nowym cz?onkom DAN i tym odnawiaj?cym cz?onkowstwo 3000 aluminiowych butelek z has?em kampanii. Przygotowano postery i banery, które przypomina?y nurkom o piciu du?ej ilo?ci wody. Zosta?y one umieszczone w wielu miejscach w Egipcie, gdzie ze wzgl?du na klimat, ilo?? nurkowa? i odwiedzaj?cych tecn kraj, odwodnienie jest g?ównym czynnikiem ryzyka choroby dekompresyjnej. Choroba dekompresyjna jest spowodowane przez p?cherzyki azotu tworz?ce si? i rosn?ce w krwi i w tkankach cia?a. Mog? doprowadzi? do hipoksji, czyli niedotlenienia tkanek. W normalnych warunkach po nurkowaniu azot jest wyp?ukiwany z organizmu w p?ucach, ale proces ten b?dzie mniej efektywny, je?li nurek jest odwodniony. Wtedy zwi?kszy si? tworzenie i wzrost p?cherzyków gazu, co mo?e doprowadzi? do choroby dekompresyjnej. Has?o Wi?cej wody, mniej b?belków odnosi si? to faktu,?e w organizmie dobrze nawodnionego nurka zmniejsza si? ryzyko powstawania b?belków. Dodatkowe informacje Prowadzone by?y badania nad nawodnieniem przd nurkowaniem (raport opublikowany 4 marca 2008, Prewencyjny efekt nawodnienia przed nurkowaniem na tworzenie si? p?cherzyków u nurków, E Gempp, J E Blatteau, J-M Pontier, C Balestra, P Louge).Chocia? ten raport nie zajmuje si? szczególnie odwodnieniem, ale pokazuje,?e nawodnienie si? przed nurkowaniem znacz?co zmniejsza p?cherzyki w krwi i daje?atwy sposób zredukowania ryzyka choroby dekompresyjnej. Dodatkowe badania by?y prowadzone przez DAN Europe nad napi?ciem powierzchniowym. Napi?cie powierzchniowe jest znacz?c? si??, która wp?ywa na w?a?ciwo?ci wielu substancji, w

5 tym p?ynów i tkanek w organizmie.gdy zajmujemy si? p?cherzykami, napi?cie powierzchniowe jest odwrotnie proporcjonalne do pierwiastka 3-go stopnia z promienia p?cherzyka. Oznacza to,?e bardzo ma?e p?cherzyki maj? bardzo du?e napi?cie powierzchniowe, a wi?ksze mniejsze napi?cie powierzchniowe. Wysoka warto?? napi?cia powierzchniowego powoduje ograniczenie tempa wzrostu p?cherzyka, a nawet mo?e spowodowa? jego znikni?cie. A niska warto?? napi?cia powierzchniowego pozwala p?cherzykowi rosn?? szybciej i z mniejszymi oporami. Rysunek poni?ej (po lewej) pokazuje,?e napi?cie powierzchniowe moczu jest podobne to napi?cia powierzchniowego krwi i plazmy (osocza). Do tego mo?e by??atwo zmierzone, dostarczaj?c informacji o napi?ciu powierzchniowym krwi i tkanek. Na rysunku po prawej pokazano,?e wysokie napi?cie powierzchniowe moczu odpowiada niskiemu ci??arowi w?a?ciwemu (rozrzedzony mocz), a niskie napi?cie powierzchniowe wysokiemu ci??arowi w?a?ciwemu (zag?szczony mocz). To pokazuje,?e bardzo rozrzedzony mocz (i dobrze nawodniony nurek) wp?ywa na wysokie napi?cie powierzchniowe p?ynów ustrojowych i tkanek, i mo?e zapobiega? wzrostowi p?cherzyków. A je?li mocz jest g?sty (nurek odwodniony), napi?cie powierzchniowe jest niskie i b?dzie sprzyja? wzrostowi p?cherzyków. Image not found or type unknown Image not found or type unknown Kr???ce p?cherzyki wykryte przez badanie dopplerowskie po nurkowaniu na 45 metrów, 20 minutowe nurkowanie osób o normalnym i podwy?szonym poziomie nawodnienia. Nawodnienie znacz?co redukuje ilo?? kr???cych p?cherzyków.