Bior? ten lek czy mog? nurkowa??

Transkrypt

1 Bior? ten lek czy mog? nurkowa?? Jedno z pyta?, które jest najcz??ciej zadawane lekarzom DAN dotyczy tego, czy nurkowanie jest bezpieczne, je?eli nurek za?ywa okre?lone leki. Niestety odpowied? rzadko jest prosta. Wielu nurków s?dzi,?e DAN ma baz? danych dotycz?cych wp?ywu nurkowania na dzia?anie ró?nych leków. Niestety taka baza danych nie istnieje. Kwestie etyczne uniemo?liwiaj? przeprowadzenie formalnych bada? klinicznych, które oceni?yby wp?yw leków na nurków pod wod?. Przypadkowe raporty dotycz?ce wypadków nurkowych nie maj? du?ej warto?ci, je?li chodzi o ocen?, czy branie danego leku i nurkowanie jest bezpieczne. Generalnie istnieje zbyt du?o fizycznych i fizjologicznych czynników, aby mo?na by?o wyodr?bni? tylko jeden z nich. Nie znaczy to jednak,?e udzielenie odpowiedzi na to pytanie jest niemo?liwe. Bior?c pod uwag? schorzenie, fizyczne obci??enia dla nurka w?rodowisku wodnym oraz fakty na temat leku znane z bada? klinicznych przeprowadzonych na l?dzie, mo?na okre?li?, czy nurkowanie po za?yciu danego leku jest wskazane. Ogólne wskazówki Kiedy nurkowie pytaj? DAN o to, czy mog? za?ywa? dane leki kiedy nurkuj?, najcz??ciej chc? wiedzie?, jakie jest prawdopodobie?stwo wyst?pienia nowych skutków ubocznych na g??boko?ci.

2 Teoretycznie jest mo?liwe,?e dzia?anie niektórych leków zostanie wzmocnione przez narkoz? gazow? lub wp?yw azotu. Nurek powinien wzi?? to pod uwag?, je?eli planuje nurkowania na g??boko?? wi?ksz? ni? 24 metry i bierze leki, po których nie zaleca si? picia alkoholu lub obs?ugi ci??kich maszyn. Oprócz mo?liwo?ci wyst?pienia takiej teoretycznej sytuacji, za?ywanie wi?kszo?ci leków nie powinno by? niebezpieczne ze wzgl?du na zanurzenie, wi?ksze ci?nienie lub oddychanie mieszank? gazów. Oczywiste jest,?e nurkowie chc? by??wiadomi nowych skutków ubocznych, które mog? wyst?pi? podczas nurkowania, ale najwa?niejsz? kwesti? dla lekarzy jest to, czy schorzenie, które jest przyczyn? brania tych leków przez dan? osob? mo?e wp?ywa? na bezpiecze?stwo nurkowania. O wiele bardziej prawdopodobne jest,?e to uraz lub choroba wyklucz? kogo? z nurkowania, a nie leki, które przyjmuje. Obni?ona sprawno?? fizyczna nie jest wyj?tkiem w?ród osób, które przyjmuj? leki z powodu jakiej? choroby. Chocia? samo nurkowanie jest relaksuj?c? aktywno?ci? dla wi?kszo?ci nurków rekreacyjnych, podnoszenie i przenoszenie ci??kiego sprz?tu oraz wchodzenie i wychodzenie z wody mog? by? bardzo wyczerpuj?ce. Nurkowie zawsze powinni by? na tyle sprawni fizycznie, aby poradzi? sobie podczas p?yni?cia pod pr?d, by? w stanie przep?yn?? d?u?szy dystans na powierzchni lub pomóc partnerowi w razie sytuacji awaryjnej. Nie powinni nara?a? si? na ryzyko barotraumy z powodu niedro?no?ci dróg oddechowych i nie powinni mie? symptomów takich jak dr?twienie ko?czyn, mrowienie i ból, które po nurkowaniu mog? zosta? wzi?te za chorob? dekompresyjn? (DCS). Oprócz wp?ywu samej choroby na nurkowanie wa?ne jest, aby wzi?? pod uwag? nast?puj?ce fakty: czy u nurka wyst?pi?y jakiekolwiek skutki uboczne za?ywania leku, od jak dawna bierze ten lek i jakie inne leki przyjmuje. Zanim dana osoba zacznie nurkowa? bior?c konkretny lek, powinna sprawdzi? jego dzia?anie na l?dzie. Dla wi?kszo?ci leków na recept? zalecany okres przyjmowania wynosi 30 dni jest to wystarczaj?ca ilo?? czasu, aby upewni? si?,?e dawka leku jest prawid?owo dobrana i sprawdzi?, czy wyst?pi? jakiekolwiek skutki uboczne, które mog? pó?niej wyst?pi? równie? podczas nurkowania. Przynajmniej jeden lekarz powinien zna? wszystkie leki, jakie przyjmuje pacjent, aby zminimalizowa? ryzyko interakcji pomi?dzy nimi. Osoba, u której wyst?pi? jakiekolwiek skutki uboczne powoduj?ce rozproszenie uwagi i zmniejszon??wiadomo?? pod wod? nie powinna nurkowa?. Poza tymi ogólnymi wskazówkami, przedstawiamy konkrente pytania i kwestie do dyskusji dotycz?ce poszczególnych typów leków. Podczas badania lekarskiego oraz podczas oceny stanu zdrowia przez samego nurka nale?y odpowiedzie? na poni?sze pytania. Leki dzia?aj?ce na ból o pod?o?u ortopedycznym i rozlu?niaj?ce mi??nie Czy ból lub trudno?? w poruszaniu si? mo?e spowodowa? u nurka rozproszenie uwagi lub fizyczne ograniczenia? Czy noszenie ci??kiego sprz?tu mo?e pog??bi? uraz? Czy skutkami ubocznymi leków przeciwbólowych na recept? mo?e by? zmniejszenie uwagi lub?wiadomo?ci nurka? Czy ból, dr?twienie lub mrowienie ko?czyn po nurkowaniu mo?na pomyli? z chorob? dekompresyjn? (DCS)?

3 Leki neurologiczne Czy fizyczne mo?liwo?ci nurka s? ograniczone? Czy u nurka kiedykolwiek wyst?pi?y drgawki? Czy jakiekolwiek leki przyjmowane przez nurka maj? skutki uboczne, które mog? zosta? pomylone z DCS? Leki psychotropowe Czy symptomy lub skutki uboczne brania leków mog? zaburza? ocen? sytuacji, zachowanie,?wiadomo?? lub umiej?tno?? poradzenia sobie ze stresem? Czy choroba pacjenta jest pod kontrol? czy te? jest w stanie remisji? Leki dzia?aj?ce na przewód pokarmowy Czy u pacjenta wyst?puje ryzyko zatrzymania gazów, które mo?e spowodowa? barotraum? podczas wynurzania? Czy nurek jest odwodniony z powodu wymiotów lub biegunki?

4 Nurek powinien wzi?? to pod uwag?, je?eli planuje nurkowania na g??boko?? wi?ksz? ni? 24 metry i bierze leki, po których nie zaleca si? picia alkoholu lub obs?ugi ci??kich maszyn. Leki sercowo-naczyniowe Czy uk?ad krwiono?ny nurka jest na tyle wydolny, aby móg? on bezpiecznie nurkowa?? Czy niezb?dne jest wykonanie badania EKG, aby potwierdzi? wydolno?? uk?adu krwiono?nego nurka? Leki dzia?aj?ce na uk?ad oddechowy, w tym wziewne kortykosteroidy Czy wyst?puje jakiekolwiek ryzyko zablokowania gazu w przestrzeniach powietrznych lub wyst?pienia problemów z oddychaniem podczas nurkowania? Osoby cierpi?ce na astm? powinny przej?? badanie, które polega na sprawdzeniu czynno?ci uk?adu oddechowego przed i po?wiczeniach w?rodowisku klinicznym. Leki udra?niaj?ce drogi oddechowe, leki przeciwhistaminowe i donosowe steroidy Czy nurek ma niedro?ne drogi oddechowe (przez co wyst?puje u niego zwi?kszone ryzyko barotraumy)? Czy nurek mia? niedawno niedro?ne drogi oddechowe? Je?eli lek przestanie dzia?a? na pewnej g??boko?ci, czy mo?e to spowodowa? jaki? problem? Jak uspokajaj?ce dzia?anie leków przeciwhistaminowych na uk?ad nerwowy mo?e potencjalnie wp?yn?? na nurka?

5 Hormony, insulina, leki wykorzystywane do leczenia cukrzycy Czy poziom hormonów pacjenta jest stabilny i nie odbiega za bardzo od normy? Czy u nurka z cukrzyc? wyst?puje ryzyko hipoglikemii podczas zwi?kszonej aktywno?ci fizycznej? Nurkowie cierpi?cy na cukrzyc? musz? by? zdrowi, w dobrej formie fizycznej i mie? do?wiadczenie w radzeniu sobie ze zmieniaj?cym si? poziomem glukozy we krwi podczas aktywno?ci fizycznej. Antybiotyki Czy pacjent cierpi na chorob? lub infekcj?, podczas której mo?e doj?? do powik?a? z powodu nurkowania? Leki stosowane podczas chemioterapii Czy ta osoba jest na tyle sprawna fizycznie, aby nurkowa?? Rak p?uc wymaga zwrócenia szczególnej uwagi. Porty naczyniowe generalnie nie stanowi? problemu, ale powinny by? dobrze chronione. Te punkty nale?y rozwa?y? bior?c pod uwag? zarówno symptomy choroby jak i skutki uboczne

6 spowodowane przez jakiekolwiek przyjmowane leki. Nale?y zwróci? szczególn? uwag? na to, czy którykolwiek z tych czynników mo?e spowodowa? upo?ledzenie fizycznych mo?liwo?ci,?wiadomo?ci, czasu reakcji lub oceny sytuacji przez nurka. Ta lista w?adnym wypadku nie jest pe?na, ale podkre?la pewne kwestie zwi?zane z niektórymi chorobami i lekami wykorzystywanymi podczas terapii. Je?eli nurek cierpi na jak?kolwiek chorob? lub bierze leki, powinien skonsultowa? si? z lekarzem przed nurkowaniem. Pami?taj,?e DAN jest zawsze dost?pny, aby omówi? kwestie zwi?zane z urazami, chorobami i za?ywanymi lekami. Je?eli masz jakiekolwiek pytania, wy?lij do DAN na adres medical@daneurope.org. Ten artyku? zosta? opublikowany po raz pierwszy w drukowanej edycji Alert Diver z pierwszego kwarta?u 2016 roku.