Niewidoczne kryszta?ki i awarie automatów

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Niewidoczne kryszta?ki i awarie automatów"

Mirosław Gajewski
6 lat temu
Przeglądów:

Niewidoczne kryszta?ki i awarie automatów Awaria sprz?tu nurkowego jest relatywnie rzadko wyst?puj?cym czynnikiem zwi?zanym z wypadkami nurkowymi, tak?e tymi, które zako?czy?y si??mierci?

1 Niewidoczne kryszta?ki i awarie automatów Awaria sprz?tu nurkowego jest relatywnie rzadko wyst?puj?cym czynnikiem zwi?zanym z wypadkami nurkowymi, tak?e tymi, które zako?czy?y si??mierci?. Jednak kiedy co? takiego si? zdarzy, najcz?stsze i najbardziej niebezpieczne w skutkach s? awarie automatów oddechowych i inflatorów kamizelek ratowniczo-wyporno?ciowych 1. Z tego powodu niedawny raport DAN dotycz?cy awarii automatu nie by? bardzo zaskakuj?cy, ale okaza?o si?,?e przyczyna tej awarii by?a do?? niezwyk?a. Chocia? nurek, któremu przytrafi? si? ten wypadek bardzo dobrze poradzi? sobie z sytuacj? i nikt nie ucierpia?, niedo?wiadczony lub nerwowy nurek by? mo?e nie mia?by tyle szcz??cia. Najdziwniejsze by?o to,?e chocia? butla nurka nie by?a pusta, przep?yw gazu zwolni? a potem zatrzyma? si? tak, jakby dosz?o do sytuacji braku gazu. Dok?adniejsze badanie sprz?tu doprowadzi?o do zaskakuj?cego odkrycia: du?a ilo???ó?tej, skrystalizowanej substancji blokowa?a wewn?trzn? cz??? wlotu drugiego stopnia automatu. Wydawa?o si?,?e ta substancja pochodzi z wn?trza w??a, który by? u?ywany przez ostatnie kilka lat, ale nie wykazywa??adnych zniekszta?ce? lub objawów zniszczenia. Kiedy starali?my si? rozwi?za? t? zagadk? odkryli?my,?e nie by? to odosobniony przypadek. Taka sama sytuacja zosta?a opisana w przez nurków technicznych w ich blogu oraz przez producentów w??y i pracowników warsztatów zajmuj?cych si? serwisem sprz?tu w popularnych regionach nurkowych. Chocia? nie by?o informacji o?adnych urazach, to odkrycie doprowadzi?o do szerszego,?wiatowego dochodzenia. Kiedy zapytali?my licz?cego si? na rynku producenta w??y do automatów, udzieli? nam

interesuj?cej rady: trwa?o?? w??y nie jest bardzo d?uga i zw?aszcza w??e z oplotem nale?y zmienia? co pi?? lat lub cz??ciej, je?li wida? na nich wyra?ne otarcie lub je?li przez d?ugi okres czasu by?

2 interesuj?cej rady: trwa?o?? w??y nie jest bardzo d?uga i zw?aszcza w??e z oplotem nale?y zmienia? co pi?? lat lub cz??ciej, je?li wida? na nich wyra?ne otarcie lub je?li przez d?ugi okres czasu by?y wystawione na dzia?anie tropikalnego s?o?ca. Dodatkowo, niektóre w??e sprzedawane jako markowe od cenionych producentów s? tak naprawd? podróbk?. Pewien mi?o?nik nurkowania, in?ynier w prywatnej firmie w USA zaproponowa? przeprowadzenie rzetelnego testu w??y niskiego ci?nienia z oplotem. Podda? ró?ne rodzaje w??y procesom, które doprowadzi?y do ich szybszego starzenia si? i odkry?,?e w??e z pow?ok? wewn?trzn? z termoplastycznego poliesteru i poliuretanu (TPU-poliester) niszczy?y si? podczas testów. Ten wynik jest zgodny z raportami dotycz?cymi awarii w??y do automatu otrzymanymi przez DAN. Z drugiej strony w??e wykonane z termoplastycznego polieteru i poliuretanu (TPU-polieter) lub maj?ce tak? pow?ok? wewn?trzn? nie zniszczy?y si?. Znany europejski producent w??y z oplotem, który zawsze u?ywa? polieteru-tpu do ich produkcji, w 2008 roku poprosi? swojego dostawc? materia?ów, aby wyda? certyfikat na pow?oki do w??y wykonane z polieteru-tup. Co powoduje,?e pow?oka wewn?trzna w??y si? niszczy? Produkt rozpadu, czyli?ó?ta substancja wygl?daj?ca na kryszta?ki jest bardziej mi?kka ni? si? wydaje i ma konsystencj? wosku. Reakcj? powoduj?c? niszczenie w??y jest hydroliza, która, jak sama nazwa wskazuje, wymaga obecno?ci wody. Wysoka temperatura przyspiesza rozpad lub hydroliz? poliesteru-tpu. Powtarzaj?cy si? cykl ogrzewania i sch?adzania pow?oki wewn?trznej w??a sprzyja wyst?powaniu takiej krystalizacji w materia?ach, które albo s? nieodpowiednie do stosowania w automatach nurkowych, albo s? poddane dzia?aniu okre?lonych?rodków chemicznych lub bakterii. S?o?ce podnosi temperatur? w w??u, nast?pnie przep?yw gazu oddechowego ponownie sch?adza wewn?trzn? powierzchni? w??a. Ten proces powtarza si? podczas ka?dego nurkowania i po pewnym czasie zaczynaj? formowa? si? kryszta?ki. Wystarczaj?co du?a ilo?? kryszta?ków w ko?cu ingeruje w przep?yw gazu lub przesuwa si? w kierunku drugiego stopnia automatu, co prowadzi do powa?nej awarii automatu oddechowego.

Trudno jest przewidzie?, w ci?gu jakiego okresu czasu pow?oka wewn?trzna z poliesteru-tup si? zniszczy, ale dost?pne informacje sugeruj?,?e przy temperaturze 30 C i wysokiej wilgotno?ci w??e mog? si? zniszczy? w krótszym czasie ni?

3 Trudno jest przewidzie?, w ci?gu jakiego okresu czasu pow?oka wewn?trzna z poliesteru-tup si? zniszczy, ale dost?pne informacje sugeruj?,?e przy temperaturze 30 C i wysokiej wilgotno?ci w??e mog? si? zniszczy? w krótszym czasie ni? zwykle. Producenci sprz?tu zostali poinformowani o tym zjawisku, dok?adnie sprawdzili swoich dotychczasowych dostawców i wprowadzili ulepszone sposoby weryfikacji materia?ów i zapewnienia jako?ci. Standardowe zalecenie dotycz?ce w??y do automatów to regularny przegl?d pod k?tem jakichkolwiek zewn?trznych zniszcze?. Rozpad lub zu?ycie zewn?trznej gumowej warstwy w ko?cu sprawia,?e w?? jest podatny na p?kni?cie podczas dzia?ania wysokiego ci?nienia lub w czasie u?ytkowania. Gumowe w??e s? bardziej podatne na te uszkodzenia, dlatego stworzono w??e z zewn?trznym oplotem polimerowym. Niestety tutaj pojawia si? problem: zewn?trzna warstwa w??a z oplotem mo?e wydawa? si? normalna, gi?tka i bez widocznych uszkodze?, natomiast zniszczona warstwa wewn?trzna jest kompletnie niewidoczna podczas powierzchownej kontroli.

Co zaleca DAN? Nasze zalecenia dla nurków: Wszystkie w??e, w tym w??e z oplotem zewn?trzynym, maj? ograniczony okres u?ytkowania niezale?nie od wygl?du zewn?trznego lub wzmocnie? czy zabezpiecze?

4 Co zaleca DAN? Nasze zalecenia dla nurków: Wszystkie w??e, w tym w??e z oplotem zewn?trzynym, maj? ograniczony okres u?ytkowania niezale?nie od wygl?du zewn?trznego lub wzmocnie? czy zabezpiecze? zapewnianych przez os?on? lub oplot. Ka?dy ogl?dany przez nas w??, który uleg? awarii mia? ponad pi?? lat. Podczas zakupu w??a sprawd?, z czego wykonana jest pow?oka wewn?trzna powinna by? zrobiona z polieteru-tpu, a nie z poliesteru-tpu. Je?li masz w?tpliwo?ci, nie kupuj tego produktu. Zawsze kupuj w??e i inne elementy sprz?tu podtrzymuj?cego?ycie od znanych producentów, którzy wyra?nie okre?laj? typ materia?u u?ytego do wykonania pow?oki. Je?li istnieje jakiekolwiek podejrzenie zablokowania przep?ywu gazu, zw?aszcza je?li w?? jest nowy, nurek powinien natychmiast przerwa? u?ywanie automatu. Nale?y przeprowadzi? dok?adn? kontrol? automatu i w??a. Je?li automat pracuje prawid?owo, prawdopodobnie uszkodzony jest w??. Fizycznie sprawd? w???ciskaj?c go co kilka centymetrów, aby sprawdzi?, czy wsz?dzie ma tak? sam? gi?tko??. Jakakolwiek zmiana wytrzyma?o?ci podczas naciskania na w??a sugeruje potencjalny problem. Przy pomocy tego testu?atwiej jest sprawdzi? w?? z oplotem ni? twardszy w?? z gumow? os?on? na zewn?trz.

Prosimy nurków, którzy zaobserwuj? opisan? degradacj? w??a w?rodku, aby wys?ali e-mail do DAN na adres communications@daneurope.org, najlepiej do??czaj?c zdj?cia, które pokazuj? stan w??a. Pozwoli nam to zebra?

5 Prosimy nurków, którzy zaobserwuj? opisan? degradacj? w??a w?rodku, aby wys?ali do DAN na adres najlepiej do??czaj?c zdj?cia, które pokazuj? stan w??a. Pozwoli nam to zebra? jak najwi?cej informacji, aby?my mogli dowiedzie? si? wi?cej o tym zjawisku. B?dziemy si? dzieli? ka?dym nowym odkryciem, przestrog? lub rad? ze spo?eczno?ci? nurkow?. Sources 1. Vann R, Lang M. Recreational diving fatalities. Undersea Hyperb Med 2011; 38(4):

6 2. Davis A. Nylon-braided regulator hose diving emergency. Scuba Tech Philippines. July 22, Accessed December 7, 2016.

Podobne dokumenty

Któr? bojk? DSMB powinienem wybra??

Któr? bojk? DSMB powinienem wybra?? Bojki DSMB (ang. Delayed Surface Marker Buoy), które s? wypuszczane na powierzchni? przez nurków pod koniec nurkowania lub w sytuacjach awaryjnych, nie s??adn? nowo?ci?.