Scenariusz lekcji otwartej z biologii - zakres rozszerzony w klasie I LO

Transkrypt

1 Scenariusz lekcji otwartej z biologii - zakres rozszerzony w klasie I LO Temat: Wykrywanie białek, cukrów i tłuszczy w materiale roślinnym Dział: Komórka podstawowa jednostka organizmu Zakres materiału: Wykrywanie białek, cukrów i tłuszczy Cele lekcji: Uczeń: poznaje podstawowe związki organiczne wchodzące w skład komórek roślinnych i zwierzęcych wyjaśnia rolę białek, cukrów i tłuszczy w komórce potrafi je wykryć przy pomocy odczynników chemicznych pracuje zgodnie z instrukcją stosuje odpowiednie odczynniki do wykrywania badanych związków posługuje się sprawnie sprzętem laboratoryjnym przestrzega zasad bezpieczeństwa przeprowadza obserwacje i opisuje spostrzeżenia interpretuje w prawidłowy sposób efekty swoich działań notuje swoje spostrzeżenia w zeszycie ćwiczeń wyciąga logiczne wnioski Metoda: laboratoryjna obserwacje mikroskopowe Forma pracy: w zespołach 2 osobowych Środki dydaktyczne: sprzęt laboratoryjny mikroskopy, kamera mikroskopowa, sprzęt do mikroskopowania, pipeta, palnik, zakraplacz odczynniki chemiczne płyn Lugola, Sudan III materiał badawczy - bulwa ziemniaka, nasiona rzepaku, rącznika lub słonecznika, ziarniaki pszenicy (przechowywane w glicerolu) Etapy lekcji: I. CZĘŚĆ WSTĘPNA (sprawy organizacyjno porządkowe) Powitanie uczniów i zaproszonych gości Przydzielenie stanowisk badawczych Podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas prowadzenia doświadczeń- pogadanka Zapoznanie się z przebiegiem poszczególnych ćwiczeń Przypomnienie wiadomości o białkach, cukrach i tłuszczach

2 II. LEKCJA WŁAŚCIWA (opracowanie nowego tematu) Czynności nauczyciela Czynności uczniów Podaje temat zajęć Wykrywanie białek, Uważnie słuchają tego co mówi nauczyciel cukrów i tłuszczy w materiale Uczniowie zapoznają się z i instrukcją (zał. roślinnym 1) do przeprowadzenia obserwacji Informuje uczniów, jak będzie wyglądała mikroskopowej ich praca na poszczególnych stanowiskach badawczych Uważnie czytają instrukcję do Przy pomocy ucznia rozdaje karty pracy i przeprowadzenia danej obserwacji i instrukcje do ćwiczeń wykonują wszystko zgodnie z instrukcją. Obserwuje pracę uczniów na danych Zapisują wyniki przeprowadzonych stanowiskach badawczych, zwraca doświadczeń w zeszytach i wyciągają uwagą, aby pracowali zgodnie z wnioski. poleceniami zawartymi w instrukcji i wpisywali wyniki obserwacji w zeszytach A.Wykrywanie cukrów w komórkach roślinnych Doświadczenie 1. Wykrywanie skrobi w komórkach bulwy ziemniaku Materiały i odczynniki: płyn Lugola (wodny roztwór jodu z jodkiem potasu), bulwa ziemniaka, mikroskop z kamerą, mikroskopy optyczne, przyrządy do mikroskopowania, Wykonanie: 1. sporządź cienkie skrawki ziemniaka 2. poddaj je działaniu płynu Lugola 3. przygotuj preparat do obserwacji 4. przygotowany preparat obejrzyj pod mikroskopem 5. obserwacje mikroskopowe zapisz w zeszycie Polecenie: Na podstawie obserwacji mikroskopowych sformułuj wniosek. B. Wykrywanie białek w komórkach roślinnych Doświadczenie2. Wykrywanie białek w komórkach ziarniaka pszenicy Materiały i odczynniki: płyn Lugola, ziarniaki pszenicy, mikroskop z kamerą, mikroskopy optyczne, przyrządy do mikroskopowania Wykonanie: 1. sporządź cienkie skrawki ziarniaka pszenicy 2. przygotowany preparat obejrzyj pod mikroskopem przeprowadź obserwację warstwy bielma znajdującej się tuż pod okrywa nasienną 3. przygotuj preparat do obserwacji 4. obserwacje mikroskopowe zapisz w zeszycie Polecenie: Na podstawie obserwacji mikroskopowych sformułuj wniosek. C. Wykrywanie lipidów w komórkach roślinnych Doświadczenie3. Wykrywanie lipidów w komórkach słonecznika Materiały i odczynniki: Sudan III lub IV, nasiona słonecznika, mikroskop z kamerą, mikroskopy optyczne, przyrządy do mikroskopowania

3 Wykonanie: 1. sporządź cienkie skrawki z nasion słonecznika 2. poddaj je działaniu Sudanu III na gorąco, podgrzewając lekko nad palnikiem 3. przygotuj preparat do obserwacji 4. przygotowany preparat obejrzyj pod mikroskopem przeprowadź obserwację warstwy bielma znajdującej się tuż pod okrywa nasienną 5. obserwacje mikroskopowe zapisz w zeszycie Polecenie: Na podstawie obserwacji mikroskopowych sformułuj wniosek. III CZĘŚĆ PODSUMOWUJACA LEKCJI a) uczniowie przedstawiają wyniki obserwacji b) uczniowie porównują ich zgodność i wyciągają wnioski c) uczniowie pozostawiają ład i porządek na swoich stanowiskach badawczych EWALUACJA uczniowie tworzą tabelę Sposoby wykrywania związków organicznych, a następnie ją uzupełniają (zał. 2). Załącznik 4 Tabela: SPOSOBY WYKRYWANIA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH WYKRYWANIE WEGLOWODANÓW BIAŁEK LIPIDÓW Materiał Bulwa ziemniaka Ziarniak pszenicy Nasiona słonecznika biologiczny Odczynniki Płyn Lugola Płyn Lugola Sudan III lub IV chemiczne Reakcja Na zimno Na zimno Na goraco wykonanie sporządzić cienkie skrawki ziemniaka podać je działaniu płynu Lugola przygotwać preparat do obserwacji dokonać obserwacji pod mikroskopem sporządzić cienkie skrawki nasion słonecznika podać działaniu płynu Lugola przygotowany preparat obejrzeć pod mikroskopem przeprowadzić obserwację warstwy bielma znajdującej się tuż pod okrywa nasienną sporządzić cienkie skrawki nasion słonecznika podać działaniu Sudanu III na gorąco, podgrzewać lekko nad palnikiem przygotowany preparat obejrzeć pod mikroskopem obserwacja Skrobia znajdująca się w komórkach ziemniaka barwi się na kolor fioletowy Krople tłuszczu znajdujące się komórkach nasion słonecznika barwią się na kolor pomarańczowy Warstwa bielma zawierająca ziarna aleuronowe(białko zapasowe) w komórkach ziarniaków pszenicy barwi się na kolor żółty

4 IV ZAKOŃCZENIE LEKCJI WNIOSEK W komórkach roślinnych znajdują się związki organiczne (w komórkach bulw ziemniaczanych - skrobia, w komórkach nasion słonecznika - tłuszcze, w komórkach ziaren pszenicy - białko w postaci ziaren aleuronowych) ZADANIE DOMOWE Celuloza, skrobia, ziarna aleurowe (białko), fosfolipidy są to związki organiczne. Pełnią one w komórkach organizmów żywych różne funkcje. Skonstruuj tabelę, w której przedstawisz podział wymienionych związków organicznych na budulcowe i zapasowe, oraz podasz przykłady miejsc ich występowania w komórkach organizmach żywych. Opracowała i prowadziła doradca metodyczny przyrody i biologii Grażyna Kurzawa

5 Załącznik nr 1 ZADANIE DOMOWE Celuloza, skrobia, ziarna aleurowe (białko), fosfolipidy są to związki organiczne. Pełnią one w komórkach organizmów żywych różne funkcje. Skonstruuj tabelę, w której przedstawisz podział wymienionych związków organicznych na budulcowe i zapasowe, oraz podasz przykłady miejsc ich występowania w komórkach organizmach żywych.

6 Załącznik nr 2 MATERIAŁ BIOLOGICZNY WYKRYWANIE WEGLOWODANÓW BIAŁEK LIPIDÓW ODCZYNNIKI CHEMICZNE REAKCJA WYKONANIE OBSERWACJA WNIOSEK