Scenariusz lekcji chemii w klasie II k gimnazjum

Transkrypt

1 Scenariusz lekcji chemii w klasie II k gimnazjum Termin realizacji: r. Czas realizacji: 45 minut Opracowała: Marzena Bień Temat: Poznajemy właściwości wodorotlenku sodu i potasu. Cel ogólny: przypomnienie budowy i nomenklatury oraz poznanie właściwości niektórych wodorotlenków. Cele operacyjne: Uczeń wie: - jak zapisać wzór sumaryczny i strukturalny wodorotlenku dowolnego pierwiastka i podać jego nazwę; - co to jest zasada, higroskopijność i egzotermiczność; - jakie jest zastosowanie najważniejszych wodorotlenków: NaOH, KOH; - jak napisać równanie otrzymywania wodorotlenku sodu i potasu. Uczeń umie: - korzystać z Układu Mendelejewa i podawać niektóre właściwości sodu i potasu; - zbadać odczyn roztworu za pomocą dowolnego indykatora (wskaźnika); - wyjaśnić dlaczego nie wszystkie wodorotlenki są zasadami; - obserwować i wyciągać trafne wnioski z przeprowadzonych doświadczeń; - odczytywać równania chemiczne. Metoda: eksperyment (pokaz), pogadanka z elementami dyskusji, modelowanie równań. Forma pracy: równym frontem. Środki dydaktyczne: układ okresowy pierwiastków, modele atomów z kartonu, plansza, sód, woda, fenoloftaleina, wodorotlenek sodu, szkło laboratoryjne, uniwersalny papierek wskaźnikowy, wyciąg z czerwonej kapusty, podręcznik, karty pracy dla uczniów, zbiór zadań.

2 Przebieg lekcji 1. Sprawdzenie listy obecności. 2..Nawiązanie do tematu lekcji. Pytania skierowane przez nauczyciela do uczniów: O jakiej grupie związków mówiliśmy na ostatniej lekcji? Jaki jest wzór ogólny wodorotlenków? Podaj przykłady wzorów sumarycznych i strukturalnych wodorotlenków i nazwij je. Kiedy za nazwą wodorotlenku podajemy wartościowość metalu? Na dzisiejszej lekcji poznamy właściwości wodorotlenków. 3. Zapiszcie temat lekcji: Poznajemy właściwości wodorotlenku sodu i potasu. Uczniowie przy pomocy nauczyciela korzystając z układu okresowego wymieniają właściwości sodu. Nauczyciel pokazuje, jak wygląda sód. 4. Doświadczenie nr 1. Reakcja sodu z wodą pokaz. a) sód pływa po powierzchni wody(ma małą gęstość), b) bardzo energicznie reaguje z wodą, c) podczas reakcji fenoloftaleina zabarwia się na różowo- środowisko zasadowe. Wnioski: W wyniku reakcji powstały dwa produkty: wodorotlenek sodu i wodór (gaz, bezbarwny, bezwonny, palny) Reakcja chemiczna: 2Na + 2H 2 O 2NaOH + H 2

3 Ułóż na tablicy schemat modelowy tej reakcji: 5.Doświadczenie nr 2 Badanie właściwości wodorotlenku sodu. a) określanie egzotermiczności woda wodorotlenek sodu Podczas rozpuszczania wodorotlenku w wodzie roztwór się silnie ogrzewa (ciepła probówka). Wniosek: Rozpuszczanie wodorotlenku sodu w wodzie jest procesem egzotermicznym. ( Proces egzotermiczny to proces, który wywołuje wzrost temperatury. b) określanie higroskopijności granulki wodorotlenku sodu rozpływające się granulki wodorotlenku sodu Granulki wodorotlenku sodu na powietrzu robią się lśniące i po pewnym czasie rozpływają się. Wniosek: Wodorotlenek jest substancją higroskopijną ( higroskopijność to zdolność substancji do pochłaniania pary wodnej z powietrza). c) właściwości żrące wilgotne skrawki tkanin

4 Skrawki tkanin tracą barwę i ulegają zniszczeniu. Wniosek: Wodorotlenek sodu jest substancją żrącą. Należy obchodzić się z nim ostrożnie. ( Nauczyciel wyjaśnia, jak należy postępować w przypadku oparzenia zasadami). d) zabarwienie uniwersalnego papierka wskaźnikowego i wskaźnika z czerwonej kapusty uniwersalny papierek wskaźnikowy wskaźnik z czerwonej kapusty roztwór NaOH roztwór NaOH Uniwersalny papierek wskaźnikowy i wskaźnik z czerwonej kapusty pod wpływem wodorotlenku sodu barwią się na niebiesko. Wniosek: Wodorotlenek sodu jest zasadą. 6. Nauczyciel podaje podstawowe informacje na temat zastosowania wodorotlenków sodu i potasu. 7. Ewaluacja - Zapisz wzór sumaryczny i strukturalny wodorotlenku sodu. - Wymień właściwości wodorotlenku sodu i potasu. 8. Podanie pracy domowej: Dla wszystkich: 1) Jakie jest zastosowanie wodorotlenku sodu i potasu? 2) Zadanie 6.24 str.104- zbiór zadań. Dla chętnych: Zadanie 6.19 str.103 i 6.25 str. 104 zbiór zadań. Wystawienie ocen najbardziej aktywnym uczniom.

5 Bibliografia: 1. Bielański A., Chemia ogólna i nieorganiczna, PWN, Warszawa Dobkowska Z., Pazdro K., Szkolny poradnik chemiczny, WSiP, Warszawa Pazdro K., Torbicka M., Chemia dla gimnazjalistów. Podręcznik. Część II, Oficyna Edukacyjna Krzysztof Pazdro Sp. z o.o., Warszawa Pietruszewska M., Podstawy dydaktyki chemii, UMK, Toruń Załączniki: - Karta pracy ucznia

6 Karta pracy ucznia Lekcja Data: Temat:..... Doświadczenie nr 1: Reakcja sodu z wodą. a).. (Gęstość sodu w porównaniu do gęstości wody).. b).. (Jak sód reaguje z wodą?).. c).. ( Zabarwienie fenoloftaleiny w roztworze).. Wniosek: W wyniku reakcji powstają dwa produkty: i. Równanie chemiczne:. Doświadczenie nr 2: Badanie właściwości wodorotlenku sodu. a) określanie egzotermiczności woda wodorotlenek sodu

7 ... ( Jaką temperaturę ma roztwór? ). Wniosek:.. b) określanie higroskopijności granulki wodorotlenku sodu rozpływające się granulki wodorotlenku sodu... Wniosek:... c) właściwości żrące wilgotne skrawki tkanin Skrawki tkanin tracą.i ulegają zniszczeniu. Wniosek: Wodorotlenek sodu jest substancją... d) zabarwienie uniwersalnego papierka wskaźnikowego i wskaźnika z czerwonej kapusty uniwersalny papierek wskaźnikowy wskaźnik z czerwonej kapusty roztwór NaOH roztwór NaOH

8 Uniwersalny papierek wskaźnikowy i wskaźnik z czerwonej kapusty pod wpływem wodorotlenku sodu barwią się na.. Wniosek: Wodorotlenek sodu jest.. Praca domowa: Dla wszystkich: - Jakie jest zastosowanie wodorotlenku sodu i potasu? - Zadanie 6.24 str. 104 zbiór zadań. Dla chętnych: - Zadania: 6.19 str. 103 i 6.25 str.104- zbiór zadań.